Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/122 E. 2022/208 K. 02.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/122 Esas
KARAR NO : 2022/208

DAVA : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/03/2019
KARAR TARİHİ : 02/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Taraflar arasında, müvekkili şirketin ——– Sözleşmesi, —- Sözleşmesi ve ek protokollerin imzalandığını, işbu sözleşmeler uyarınca, müvekkili şirketin üzerine düşen yükümlülüklerini yerine getirdiğini, davalının sözleşmeler kapsamında yükümlülüklerini ifa etmekten imtina ettiğini, müvekkili şirket ve yetkilileri tarafından söz konusu projeler kapsamında yapılan saha denetimleri ile tespit edilen eksik işlerin yapılması adına müteaddit sözlü ve yazılı bildirimlerde bulunduğunu, buna rağmen, davalı tarafından sözleşme ile üstlendiği yükümlülüklerin ifa edilmediğini, üstlendiği işlerin ifası adına gereken — edilmediğini ve sahaya getirilmediğini, yükümlülüklerin tamamlanma tarihinin müvekkili şirkete bildirilmediğini, sözleşme kapsamında koruma mükellefiyeti bulunan malzemelere karşı koruma yükümlülüğünü yerine getirmediğini, müvekkili şirket tarafından —— davalı şirkete toplam————- ödeme yapıldığını, taraflar arasındaki sözleşmeler uyarınca fesih yapıldığını, işlerin tamamlanmadığının bilirkişi raporları ile tespit edildiğini, davalının tüm bu hareketleri ile müvekkili şirketi zarara uğrattığını, müvekkili şirket tarafından— numaralı dosyası ile söz konusu projeler kapsamında, sözleşmeye — tarafça terk edildiği, eksik bırakılan işlerin hangi aşamaya kadar tamamlanıp hangi işlerin eksik bırakıldığı, buna ilişkin teknik detay ve oranları konusunda uzman bilirkişi vasıtasıyla tespit edildiğini, tespit edilen hususlar dahilinde müvekkili şirket tarafından davalıya fazla ödeme yapıldığı anlaşılan miktara ilişkin —— dosyası kapsamında icra takibi başlatıldığını, davalı tarafından icra takibine ve ferilerine itiraz edildiğini ve takibin durduğunu belirtmiş olup, davanın kabulüne, davalı tarafından icra takibine yapılan itirazın iptali ve takibin devamına, davalının %20 oranından icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı tarafa 26/06/2019 tarihinde usulüne uygun biçimde dava dilekçesi ve tensip zaptının tebliğ edildiği, ancak davalı tarafın davaya cevap sunmadığı, davaya katılmadığı dosya kapsamından anlaşılmıştır.
Dava, İİK 67. Maddesi kapsamında tacirler arasındaki yapılan işe nazaran fazla ödenen bedelin tahsiline yönelik icra takibine yapılan itirazın iptali ve icra inkar tazminatı istemine ilişkindir.
—–takip dosyası celp edilmiş incelenmesinde; davacı-takip alacaklısı tarafından davalı-takip borçlusu aleyhine —- tarihinde asıl alacak + işlemiş faiz toplamı ——- tutarındaki alacağın, fer’ileriyle birlikte tahsiline yönelik genel haciz yoluyla yapılan icra takibi olduğu, ödeme emrinin borçluya — tebliğ edildiği, borçlu tarafından —- tarihinde itiraz dilekçesi sunulduğu, itiraz dilekçesinde borca ve fer’ilerine itiraz edildiği; icra müdürlüğünce takibin durdurulmasına karar verilmiş olduğu, itiraz dilekçesinin davacı alacaklıya tebliğ edilmediği görülmüştür.
—-değişik iş sayılı dosya sureti dosya arasına alınmış, incelenmesinde; talep edenin dosyamız davacısı, karşı tarafın dosyamız davalısı olduğu, — bilirkişi heyetince dava konusu işlerin yapıldığı yerlerde incelemelerin yapılıp —-ek bilirkişi raporlarının hazırlandığı, davalının sözleşme kapsamında eksik bıraktığı işlerle ilgili tespitlerin yapıldığı, raporların taraflara tebliğ edildiği, karşı taraf- davalının herhangi bir itiraz ve beyan dilekçesi sunmadığı anlaşılmıştır.
Mahkemece yapılan yargılama sırasında, taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesi uzmanlık gerektiren yönleri olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
— Tarihli bilirkişi heyet raporunda; Davacı şirketin —- ticari defterlerinin— beratlarının süresinde alındığı, TTK ve VUK hükümlerine uygun tutulduğu, davalı şirket tarafından düzenlenen ve dava dilekçesi ekine sunulan faturalarının ve karşılığı yapılan ödemelerin kendi defterlerinde kayıtlı olduğu, davacı şirketin kendi defterlerinde takip tarihi itibariyle 1.357.1 18,67 TL alacaklı gözüktüğü, davalı şirketin ticari defterlerini ibraz etmesi amacıyla muhtıra mahiyetinde duruşma zaptının davalıya tebliğ edilmiş olmasına rağmen davalı tarafından defter ve belge ibrazında bulunulmadığından inceleme yapılamadığı, her bir proje yönünden değerlendirmelerin yapıldığı,
—- yönünden; dava dosyasına sunulan belgelerin incelenmesinde— kapsamında taraflar arasında imzalanan sözleşme bedelinin — bu projeye ait ek iş, düzenlenmiş ek protokol/sözleşme bulunmadığı, işbu proje kapsamında davalı şirket tarafından davacı şirket adına toplam 187.500,00 TL tutarlı fatura düzenlendiği, fatura bedellerinin ödenmiş olduğu, dosyaya sunulmuş olan tespit raporunda yer alan bitirme oranları dikkate alınarak, davalı şirketin bu projede yapmış olduğu işlere karşılık alması gereken tutarın 132.300,00 TL olduğu, bu sebeple fazladan yapılan 55.200,00 TL’nin davacı şirket tarafından talep edilebileceği,
—- dava dosyasına sunulan – belgelerin incelenmesinde, —-kapsamında taraflar arasında imzalanan sözleşme ve ek bedellerin 1.890.136,80 TL olduğu, işbu proje kapsamında davalı şirket tarafından davacı şirket adına — tutarlı fatura düzenlendiği, fatura bedellerinin ödenmiş olduğu, dosyaya sunulmuş olan tespit raporunda yer alan bitirme oranları dikkate alınarak, davalı şirketin bu projede yapmış olduğu iştere karşılık alması gereken tutarın 574 .500,00 TL olduğu, bu sebeple fazladan yapılan 648.513,75 TL’nin davacı şirket tarafından talep edilebileceği,
—– yönünden; dava dosyasına sunulan belgelerin incelenmesinde, ——–kapsamında taraflar arasında imzalanan sözleşme ve ek bedellerin 900.000,00TL olduğu, bu projeye ait ek iş, düzenlenmiş ek protokol/sözleşme bulunmadığı, işbu proje kapsamında davalı şirket tarafından davacı şirket adına toplam — fatura düzenlendiği, fatura bedellerinin ödenmiş olduğu, dosyaya sunulmuş olan tespit raporunda yer alan bitirme oranları dikkate alınarak, davalı şirketin bu projede yapmış olduğu işlere karşılık alması gereken tutarın 515.802,98 TL olduğu, bu sebeple fazladan yapılan 236.917,02 TL’nin davacı şirket tarafından talep edilebileceği,
—- dava dosyasına sunulan belgelerin incelenmesinde, —-arasında imzalanan sözleşme ve ek bedellerin— kapsamında davalı şirket tarafından davacı şirket adına — tutarlı fatura düzenlendiği, fatura bedellerinin ödenmiş olduğu, dosyaya sunulmuş olan tespit raporunda yer alan bitirme oranları dikkate alınarak, davalı şirketin bu projede yapmış olduğu işlere karşılık alması gereken tutarın — olduğu, bu sebeple fazladan yapılan 1.239.702,59 TL’nin davacı şirket tarafından talep edilebileceği,
—–yönünden; dava dosyasına sunulan belgelerin incelenmesinde,—-kapsamında taraflar arasında imzalanan sözleşme ve ek bedellerin — işbu proje kapsamında davalı şirket tarafından davacı şirket adına toplam 3.967.688,25 TL tutarlı fatura düzenlendiği, fatura bedellerinin ödenmiş olduğu, dosyaya sunulmuş olan tespit raporunda yer alan bitirme oranları dikkate alınarak, davalı şirketin bu projede yapmış olduğu işlere karşılık alması gereken tutarın — bu sebeple fazladan yapılan — davacı şirket tarafından talep edilebileceği,
Dava dosyasında — yer alan bitirme oranları dıkkate alınarak, davacı şirket tarafından davalı — tutarlı faturalar karşılığı ödemelerin yapıldığı, davalı şirketin yaptığı işlerin tamamlanma oranına göre— olarak tespit edilmiş olması nedeniyle, davacının fazladan ödemiş olduğu –alacağı talep edebileceği, dava konusu somut olayda davacı şirket ile davalı şirket arasında bir — akdedilmiş olduğu, davacı şirket, asıl yüklenici davalı şirket ise alt yüklenici olduğu, davacı şirket, davalı şirketin inşaatı teslim borcunda temerrüde düşmüş olduğu gerekçesiyle taraflar arasında akdedilen — iş sahibinin fesih hakkını kullanması ile eser sözleşmesinin ileriye etkili olarak sona erdiği, yapılan fesih beyanı, muhataba ulaşmasıyla veya belli bir sürenin geçmesiyle hüküm doğurduğu, yüklenici, eserin ifasına devam etmekle yükümlü olmadığı ve buna hakkı da bulunmadığını, fesih ile yüklenicinin eseri meydana getirme borcu sona erdiği gibi, iş sahibinden eserin bedelini isteme hakkı da sona erdiği, tarafların sözleşme ile ilgili diğer borçları özellikle iş sahibinin iş birliğinde bulunma borçları da sona erdiği, sözleşmenin temerrüt nedeniyle feshedilmesi halinde sözleşme ileriye etkili olarak sona erdiği, yapılan kısım ifa olarak muhafaza edilip ve bunun karşılığının ödenmesi gerektiği, yapılmayan kısma ilişkin bir fazla ödeme varsa bunun da sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iade edilmesi gerektiği, yukarıda yapılan hesaplamada fazla ödemenin 4.137.238,47 TL olduğu tespit edilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 222. Maddesinde ” Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir (HMK m:222/1). Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır (HMK m:222/2). Bu şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması ve defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerektiği ise üçüncü fıkrada düzenlenmiştir. Açılış veya kapanış onayları bulunmayan ve içerdiği kayıtlar birbirini doğrulamayan ticari defter kayıtları, sahibi aleyhine delil olur (HMK m:222/4).” hükümlerine amirdir.
Yukarıda verilen yasa maddeleri ve TTK 82. maddesi gözetildiğinde ticari davalarda, yani iki tarafın tacir olduğu ve dava konusunun ticari işletmeleri ile ilgili olduğu davalarda, ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin veya alacak miktarının ispatı mümkündür.
İİK madde 67 gereğince, itirazın iptali davasının itirazın tebliğinden itibaren, 1 yıl içinde açılması gerekir. Hak düşürücü süreler, dava şartı olup taraflar ileri sürmese de mahkemece resen gözetilir. Somut olayda icra takibindeki, itiraz dilekçesinin davacı alacaklıya tebliğ edilmemesi nedeniyle İİK’nun 67.maddesinde belirtilen bir yıllık hak düşürücü sürenin başlamadığı anlaşıldığından davanın süresi içinde açıldığı kabul edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümü amacıyla yapılan yargılama ve yargılama sırasında bilirkişilerden alınan denetime elverişli rapor içeriklerine göre; davacı/takip alacaklısının davalı/takip borçlusu hakkında davacı şirketin, asıl yüklenici davalı şirketin ise — tarafı bulundukları sözleşmeler kapsamında davalının yapılan ödeme bedeli kadar işi yapmadığından tamamlanan iş oranı gözetilerek fazla ödemenin iadesi amacıyla takip başlattığı, davalı/takip borçlusunun tebliğ edilen ödeme emri üzerine takibe borca ve fer’ileri yönünden süresinde itiraz ettiği ve takibin durduğu, eldeki itirazın iptali davasının süresinde açıldığı, taraflar arasındaki ihtilafın taraflar arasında sözleşme ilişkisinin bulunup bulunmadığı, var ise davalının aradaki sözleşmeler kapsamında edimini ifa edip etmediği, sözleşme konusu— işlerini hangi oranda tamamladığı, davacının davalının düzenlediği fatura karşılığı yaptığı fazla ödemenin bulunup bulunmadığı hususundan kaynaklandığı, davalı şirkete davacının iddia ettiği sözleşme ve protokol altındaki imzaların davalı yetkilisine ait olup olmadığı hususunda isticvap davetiyesinin usulüne uygun tebliğ edildiği, belirlenen gün ve saatte gelen olmadığı, sözleşme ve protokol içeriklerinin ikrar edilmiş sayıldığı, taraflar arasında içerik olarak aynı olan —– —— İşlerin yapımı konusunda yüklenicilik sözleşmesinin imzalandığı, dosya kapsamındaki ihtarname ve bilirkişi raporlarından davalının sözleşme kapsamı yükümlülüklerini yerine getirmediği, uyuşmazlığın halli ve taraflar arasındaki ticari ilişkinin tespiti için bilirkişi incelemesine karar verildiği, davacının ticari defterlerinde davalıdan takip tarihi itibariyle 1.357.118,67 TL alacaklı göründüğü, ancak davacının cari hesap —– dayalı talepte bulunmayıp davalının yapmadığı ancak karşılığı ödenen bedelin iadesinin talep edildiği, davalının usulüne uygun tebliğ ve ihtara rağmen ticari defterlerini sunmadığı, bilirkişi heyetince yapılan teknik inceleme neticesinde detayları raporda gösterildiği üzere; —– kapsamında taraflar arasında imzalanan sözleşme bedelinin —-olduğu, bu projeye ait ek iş, düzenlenmiş ek protokol/sözleşme bulunmadığı, işbu proje kapsamında davalı şirket tarafından davacı şirket adına toplam 187.500,00 TL tutarlı fatura düzenlendiği, fatura bedellerinin ödenmiş olduğu, dosyaya sunulmuş olan tespit raporunda yer alan bitirme oranlarına göre işin %90 ının tamamlandığı, bu orana göre davalı şirketin bu projede yapmış olduğu işlere karşılık alması —– olduğu, bu sebeple davacının fazladan 55.200,00 TL ödeme yaptığı,—- arasında imzalanan sözleşme ve ek bedellerin 1.890.136,80 TL olduğu, işbu proje kapsamında davalı şirket tarafından davacı şirket adına toplam 1.223.013,75 TL tutarlı fatura düzenlendiği, fatura bedellerinin ödenmiş olduğu, dosyaya sunulmuş olan tespit raporunda sözleşme içeriği her bir— oranlarına göre davalı şirketin —- olduğu, bu sebeple davacının fazladan 648.513,75 TL ödeme yaptığı, —- kapsamında taraflar arasında imzalanan sözleşme ve ek bedellerin 900.000,00TL olduğu, —– protokol/sözleşme bulunmadığı,—- davalı şirket tarafından davacı şirket adına toplam 752.720,00 TL tutarlı fatura düzenlendiği, fatura bedellerinin ödenmiş olduğu, dosyaya sunulmuş olan tespit raporunda yer alan —- oranlarına göre davalı şirketin bu projede yapmış olduğu işlere karşılık alması gereken tutarın 515.802,98 TL olduğu, bu sebeple davacının fazladan 236.917,02 TL ödediği,—– —–kapsamında taraflar arasında imzalanan sözleşme ve ek bedellerin 2.100.000,00TL olduğu, işbu proje kapsamında davalı şirket tarafından davacı şirket adına toplam 1.675.000,00 TL tutarlı fatura düzenlendiği, fatura bedellerinin ödenmiş olduğu, dosyaya sunulmuş olan tespit raporunda yer alan bitirme oranlarına göre davalı şirketin bu projede yapmış olduğu işlere karşılık alması gereken tutarın — olduğu, bu sebeple davacının fazladan 1.239.702,59 TL —— imzalanan sözleşme ve ek bedellerin 3.869.380,25 TL olduğu, işbu proje kapsamında davalı şirket tarafından davacı şirket adına toplam 3.967.688,25 TL tutarlı fatura düzenlendiği, fatura bedellerinin ödenmiş olduğu, dosyaya sunulmuş olan tespit raporunda yer alan bitirme oranlarına göre davalı şirketin bu projede yapmış olduğu işlere karşılık alması gereken tutarın 2.010.777,64 TL olduğu, bu sebeple davacının fazladan 1.956.910,61 TL ödeme yaptığı, fazladan ödeme yapılan alacak toplamının 4.137.238,47 TL olduğu, bu miktar alacağı davacının talep hakkının bulunduğu, takip işlemi öncesi temerrüt faizi talep edilebilmesi için borçlunun alacak miktarını gösterir ve ödeme talebini içerir bir ihtarla temerrüde düşürülmesi ya da borcun ödeneceği günün tarafların anlaşmasıyla kesin olarak belirlenmesi (TBK. m. 117/2) gerektiği, işbu davada davalının takip öncesi —– tarihinde tebliği ile— sürenin sonunda 05/03/2018 tarihinde temerrüde düşürüldüğü, bu haliyle 15.472,14 TL işlemiş faiz talebinin yerinde olduğu, İİK’nın 67. maddesinin 2.fıkrası hükmünce, icra-inkar tazminatına hükmedilebilmesi için borçlunun takip sırasında ödeme emrine itiraz etmesi ve alacaklının alacağını mahkemede dava ederek haklı çıkması ve alacağın likit ve belli olması gerektiği, bu nedenle alacağın likit olması ve diğer icra inkar tazminatına hükmedilebilme şartlarının olayda gerçekleşmesi nedeniyle, hüküm altına alınan alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabulü ile, —-takibe yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin, asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz işletilmek suretiyle 4.137.238,47 TL asıl alacak, 15.472,14 TL işlemiş faiz üzerinden devamına,
Aşan istemin reddine,
Hüküm altına alınan (4.152.710,61 TL) alacağın %20 ‘si oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 283.671,67 TL harçtan davacı tarafından peşin olarak yatırılan 49.880,86 TL harcın mahsubu ile eksik bakiye 233.790,81‬ TL nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3—- göre davacı için takdir olunan 130.152,11 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından dava açılırken harç olarak yatırılan 49.931,66 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6—- zorunlu arabuluculuk ücretinin davanın kabul ve red oranına göre hesaplanan 1.319,34‬ TL’nin davalıdan tahsili ile hazineyi irat kaydına, 0,66 TL kalan bakiyenin de davacıdan tahsili ile hazineyi irat kaydına,
5-Davacı tarafından sarfedilen 7.500,00 TL bilirkişi gideri, 381,65 TL posta olmak üzere toplam 7.881,65‬ TL yargılama giderinin davanın red ve kabul oranına göre hesaplanan 7.877,70 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, Davacı Vekilinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 2 hafta süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.