Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/107 Esas
KARAR NO : 2021/124

DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ : 21/03/2019
KARAR TARİHİ : 09/02/2021

Mahkememizde görülmekte olan istirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; —- keşide tarihli 40.000,00 TL bedelli çekin kaybedildiği veya çalındığı için davacı tarafından İstanbul Anadolu — Asliye Ticaret Mahkemesi’nin —- Esas sayılı dosyası ile çeklerin iptalinin talep edildiğini, —— numaralı çekin davalılardan—-. tarafından bankaya ibraz edildiğini, İstanbul Anadolu —-. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin —– günlü ara kararı gereği istirdat davası açma zorunluluğu doğduğunu, çeklerin davalı tarafından sebepsiz iktisap edildiğini, davalının çeki kötüniyetli veya ağır kusurlu iktisap ettiğinin açık olduğunu belirtmiş, bankaya ibraz edilen çeklerin iadesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı —- vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ile davalı arasındaki ticari ilişki kapsamında davalı —- tarafından davacı yana dava konusu çeklerin teslim edildiğini, dava konusu çekin diğer davalı şirket tarafından hangi sıfatla bankaya ibraz edildiği hususunda bilgi sahibi olunulmadığını, davanın hukuki mesnedinin bulunmadığını belirtmiş, davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Dava dilekçesi usulüne uygun şekilde davalıya tebliğ edilmiş, davalı tarafından süresinde cevap dilekçesi verilmediği görülmüştür.
Dava, TTK’nın 758. maddesince çek istirdadı istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık;———-bedelli çekin davalı tarafından kötüniyetli ve ağır kusurlu olarak iktisap edilip edilmediği, davalının davacının bile bile zararına hareket edip etmediği, bu itibarla davacının dava konusu çekin istirdadı talebinin haklı olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Davacı vekilince davalılardan ——– aleyhine husumet yöneltildiği, davalı adi ortaklığın dava taraf ehliyetinin bulunmadığı görülmektedir. —- iki veya daha fazla gerçek veya tüzel kişinin belli bir amaca ulaşmak için katkılarını birleştirdikleri bir ortaklık türü olup, tüzel kişilikleri olmadığından taraf ehliyeti yoktur. Ancak davalı borçlu olarak gösterilen —– ortakları aynı avukata ayrı ayrı vekâletname vererek davaya yanıt verip husumeti kabul etmişse davanın —- meydana getiren şirketlere karşı açıldığının kabul edilmesi gerekir (HGK —.). Bu itibarla, usulüne uygun açılmış bir dava yoksa da açıklanan sebeplerle anılan davalı yönünden yargılamaya devam edilmiştir.
İstanbul Anadolu —–. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin —- Esas sayılı dosyasında 07/03/2019 tarihli oturumun — numaralı ara kararı ile davalı ——firması —- istirdat davası açmak üzere kesin süre verilmiştir. Dava konusu çekin incelenmesinde keşidecisinin —- olduğu, diğer davalının ise çeki bankaya ibraz eden hamil olduğu anlaşılmaktadır. Davanın, TTK’nın 792. maddesi kapsamında çek istirdadı istemine ilişkin olduğu da gözetildiğinde, işbu davanın davalısı çeki elinde bulunduran hamil olacaktır. Buna göre davalı adi ortaklığın, bu davada pasif husumet ehliyeti (taraf sıfatı) bulunmamaktadır. İstanbul Anadolu —-. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından istirdat davası açılması yönünde ara karar kurulması da sonuca etkili değildir. Yine, İstanbul Anadolu ——. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilen tedbir kararının istirdat davası açıldıktan sonra kaldırılmasına karar verilmiş, davacı vekilince mahkememizce ihtiyati tedbir kararının devamına karar verilmesi talep edilmiştir. Zayi nedeniyle iptal davasında verilen ihtiyati tedbir kararının, istirdat davası kesinleşinceye kadar geçerli olduğu (Yargıtay —– Karar) değerlendirilmekle, bu talebin de reddine karar verilmiştir. Açıklanan nedenlerle, davalı —– yönünden aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
Dava dilekçesi bütün olarak değerlendirildiğinde davacı iradesinin çekin istirdatı istemine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde bir düzenlemeye yer verilmiştir. Bu düzenleme uyarınca rıza hilafına elden çıktığı ileri sürülen çekin istirdatına karar verilebilmesi için davacının dava konusu yaptığı çekin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında, çeki elinde bulunduran yeni hamilin çeki kötüniyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gereklidir. Bu durum karşısında davada ispat yükü çekin istirdatına karar verilmesini talep eden davacıya ait olup aksinin kabulü kıymetli evrakın mücerretlik ilkesini ortadan kaldırır.
Dava, çek istirdatı istemine ilişkin olup, davacı lehtar çekin rızası hilafına elinden çıktığını ileri sürerek işbu davayı açmış, davalı ise çekin yetkili hamili olduğunu savunmuştur. Dava konusu çekteki ciro silsilesi düzgün olup, aksi ispatlanamadığı için davalı taraf iyiniyetli yetkili hamil konumundadır. Mevcut ciro silsilesinde bir kopukluk olmadığı anlaşılmakla çekin borçtan mücerret olma niteliği karşısında, davanın tarafları arasında davacı taraf ticari defterlerine göre herhangi bir ticari ilişki bulunmaması, davalı tarafın çeki kötüniyetli ve ağır kusurlu olarak iktisap etmiş olduğu anlamına gelmemektedir (Benzer yönde; İstanbul BAM. —– HD. ——Karar). Bu itibarla, ticari defterlerin incelenmesinin yargılamaya katkı sağlamayacağı anlaşıldığından, davacı vekilinin bu yöndeki talebine mahkememizce itibar edilmemiştir.
Davacı tarafından çekin kaybedilmek veyahut çalınmak suretiyle elden çıktığı beyan edilmiş, bu hususta açıkça bir belirleme yapılmamıştır. Kayıp iddiası yönünden mahkememizce davacı vekiline yemin deliline dayanıldığı hatırlatılmıştır. Mahkememiz —- tarihli oturumun (– numaralı ara kararı ile yemin metninin hazırlanmasına (Yargıtay —. HD. —- Karar) karar verilmiş ise de dava konusu çekin çalındığı (Yargıtay —–hususlarında yemin —- edilmesinin davalının ceza sorumluluğuna yol açacağı değerlendirilmekle,—- tarihli ara karar ile önceki ara karardan rücu edilmiştir. Davacı vekilince davalı hakkında suç duyurusunda bulunulmadığı, davalının—- etmesinin suç teşkil etmeyeceği ileri sürülmüştür. Türk Ceza Kanunu’nun 160. maddesi uyarınca kaybedilmiş olması nedeniyle malikinin zilyedliğinden çıkmış olan ya da hata sonucu ele geçirilen eşya üzerinde tasarruf suç olup, davacı vekilinin bu yöndeki iddiasına mahkememizce itibar edilmemiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda, dava konusu çekteki ciro silsilesinin düzgün olduğu, davalının dava konusu çeki kötüniyetli iktisap ettiği veya iktisabında ağır kusurlu olduğunun ispat olunamadığı, çekin istirdadı talebinin bu nedenle yerinde olmadığına (İstanbul Bam. —) kanaat edinilmiş, anılan gerekçeler ile aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
KARAR: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı ——ortakları———açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine,
2-Davalı——-aleyhine açılan davanın ispatlanamadığından reddine,
3-Davalı —–davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki —– göre hesaplanan 4.080,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davalı ——- kendisini vekil ile temsil ettirmediğinden vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan bir yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmın HMK. 333. maddesi gereğince karar kesinleştikten sonra yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 hafta süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.