Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

-K A R AR –
ESAS NO : 2018/767 Esas
KARAR NO : 2019/74

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 27/06/2018
KARAR TARİHİ : 06/02/2019

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan iş bu davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından verilen dava dilekçesinde ve ön inceleme duruşmasında özetle; davalı şirkete ——- meyve kasası teslim ettiklerini,Kadıköy ——–. Asliye Ticaret mahkemesinin—- Esas sayılı dosyasında ——– kasa teslim ettiğinin sabit olduğunu, Bunun — adedi önceki dava sırasında teslim edildiğini, bakiyesinin 11,732.00 TL kalmakta olduğunu, sözü edilen davada da 1500 kasa için karar verildiğini, bunu da düştüklerinde bakiye —- kasa kalmakta olduğunun, her kasanın değerinin 3 EURO olduğunun, yine önceki dosyada tespit edildiğini, Kasa adedi ile çarpıldığında 30,396.00 EURO bunun da TL karşılığı dava tarihi itibariyle 66,917.00 TL tuttuğunu, kasaların her biri için 0,55 TL aylık kira bedeli zarar istediklerini, Teslim tarihinden ve geriye iadesi gerekip iade etmedikleri tarihten itibaren 8 yıl 2 ay geçtiğini ve bu dönemin kira bedelini kasa sahibine ödediklerini ve bu nedenle zararları olan kira bedeli toplamının 551,504.80 TL tutmakta olduğunu, daha önce açılan davada hükmedilmeyen 1500 kasanın bakiye kira tazminatı olduğunu, Bu kira bedellerine de hükmedilmesini talep ettiklerini iddia ile toplam 600.917,00 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap ve dilekçesinde ve ön inceleme duruşmasında; zaman aşımı itirazlarını tekrarladıklarını, öte yandan ihbar olunan —– — — müvekkiline Beyoğlu —- Noterliğinden 02/10/2002 tarihli, — Nolu ihtarname gönderdiğini ve kasaların davacıya teslim edilmemesini istediklerini, Dolayısıyla davacının dava ehliyeti bulunmadığını, bu amaçla da davanın ihbarını talep ettiklerini, istenen miktarında fahiş olduğunu, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekilince 31/12/2012 tarihli harcı da yatırılmış ıslah dilekçesi ile dava değerinin HMK.107.maddesi uyarınca kasa bedeline ilişkin olarak 66.917,00 TL kira bedeli nedeniyle tazminat olarak 586.769,20 TL olmak üzere toplam: 653.686,20 TL üzerinden davanın kabulüne karar verilmesini; talep etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sırasında, taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesi uzmanlık gerektiren yönleri olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişi ——– tarafından verilen 21/12/2012 tarihli bilirkişi raporu içeriğine göre; davacının, dava tarihi itibariyle davalı şirketten 66.917,00 TL kasa bedeli 586.769,20 TL kira (ecrimisil) bedeli olmak üzere toplam: 653.686,20 TL alacağı olduğu; yönünde görüş bildirildiği görülmüştür.
Bilirkişi ————— tarafından verilen 28/02/2014 tarihli bilirkişi raporu içeriğine göre; davacının talep ettiği ilk davada hükmedildiği şekilde davacının, davalıdan 05/04/2011 dava tarihi itibariyle kasa bedeli ve kira alacağının (66.908,07 + 22.643,34 + 551.504,80)=641.056,21 TL ana para olarak hesaplandığı; bu ana para bedele dava tarihindin itibaren tahsil tarihine kadar avans faizi işletilmesinin uygun olacağı, davacı talebinin ise başlangıçta 600.917,00 TL ana para olduğu ve 31/12/2012 tarihli alacak tamamlaması ile 653.86,20 TL ana para olduğu; sayın Mahkemenin ara kararına konu olacak şekilde kasaların ömrü ve yıpranma payları göz önüne alınarak hesaplama yapıldığında ise davacının, davalıdan 05/04/2011 dava tarihi itibariyle sadece kira alacağının (22.643,34+ 180.083,20)=202.726,54 TL ana para olarak hesaplandığı; bu ana para bedele dava tarihinden itibaren tahsil tarihine kadar avans faizi işletilmesinin uygun olacağı; yönünde görüş bildirildiği görülmüştür.
Kadıköy ———-.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin —esas sayılı dosyası dosyamız arasına alınmış ve tetkik edilmiştir.
Mahkememize ait — esas — karar sayılı 11/02/2015 tarihli kararında;
“Dava kasaların istirdadı ve ecrimisil talebinden ibarettir.
Öncelikle davacının aktif dava ehliyetinin bulunup bulunmadığının incelenmesi gerekmiştir.
Kasalar ihbar edilene ait olmakla birlikte kiralayıp davalı tarafa teslim eden davacıdır. Sözleşmenin tarafı olması nedeniyle kiralayan sıfatıyla hem kasaların bedelini hem de ecrimisil talebinde bulunabileceğinden kuşku yoktur. Esasen bu husus celp edilen Kadıköy ——— ATM nin dosyası ile sabittir. Açıklanan nedenlerle buna ilişkin davlı tarafın itirazı yerinde görülmemiştir.
Kasalar için davacı tarafın talebi istirdat davası niteliğinde olup zaman ayımı süresi 10 yıldır bu süre teslim tarihinden dava tarihine kadar geçmemiştir buna ilişkin zamanaşımı itirazı yerinde değildir. reddi gerekmiştir. Hüküm den önce red edilmiştir.
——— talebi dava tarihinde yürürlükte bulunun BK 126.md uyarınca 5 yıllık zamanaşımına tabidir. — istek tarihlerine göre istek yıllarını sonundan itibaren hesaplanacaktır. İstek yıllarına göre 5 yıllık zamanaşımı süresi dolmadığından —–talebi ile ilgili zamanaşımı itirazı da red edilmiştir.
Kasalar kullanmakta yıpranan ve ortalama kullanmak ömürleri bulunan eşyalardır. Davacı taraf kasaların kullanma ömürlerinin dolduğu tarihe kadar —— isteyebileceklerdir. Ve kullanma ömürleri dolduğu için bu tarihten sonra kasaların bedellerini isteyemiyecektir. mütalaasına başvurulan ilk bilirkişinin raporu yukarda açıklanan bu ilkelere uymadığından hüküm kurmaya elverişli bulunmamıştır.
İkinci bilirkişi heyeti içinde ————İstanbul halinde meyve satışı ile iştikal etmektedirler bu kişiler bilirkişi seçilmiş ve kasaların ortalama kullanma ömürlerini faksla mahkememize bildirmişler. Mahkememizce telefonla teyit ettirilmiş ve ——— hesabı yapan bilirkişinin raporu alınmıştır. Mütalaasına başvurulan uzman bilirkişi rapor ve ek raporunda kasaların 08/08/2007 tarihine kadar ortalama ömürlerini doldurduklarını ve artık kasa bedelini istenebileceğini ve bu tarihe kadar istenebilecek kira bedelinin 202.726,54 TL olarak bildirmiştir. Kasa sayısı önceki hükümle tespit edildiğinden tarafları bağlayıcı durumdadır ve bilirkişinin raporu yukarda açıklanan ilkelere ve dosya münderecatına uygun olduğundan rapor belirtilen gerekçelerle aynen benimsenmiş rapora uygun olarak davanın 202.726,54 TL lik bölümünün kabulüne” karar verilmiştir.
Davacı vekilince kararın temyizi üzerine Yargıtay —————-.Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın ———– ve — karar sayılı ilamı ile 21/02/2018 tarihinde ” Taraflar arasında görülüp kesinleşen Kadıköy ———. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ———- Esas ——-Karar sayılı dosyada kesinleşen davaya ilişkin maddi vakıalara göre davalının davacıya iade etmesi gereken kasanın 11.732 adet olduğu, bunun 1.500 adedinin bedelinin işbu dava ile hüküm altına alındığı, yine davacının bu kasaları iade etmesi gereken tarihin ilk dava tarihi olan 09.12.2002 tarihinden 4 ay önce olan 09.08.2002 tarihi olduğu, bu tarih ile ilk dava tarihi arasındaki sürede davacının davalıda kalan kasalar için bu kasaları tedarik ettiği dava dışı kişiye belli bir kira bedeli ödemek zorunda kaldığı saptanmıştır. Ayrıca her bir kasa bedelinin 3 Euro ve kasanın aylık kira tutarının 0,55 TL/ay olduğu hususları da kesinleşen karar ile sabit olmuştur. Temyiz incelemesine konu davada ise davacı davalıdan alamadığı 10.232 adet kasa bedelini ve ayrıca iade alamadığı işbu kasalar için ilk dava tarihi olan 09.12.2002 tarihi ile işbu dava tarihi olan 05.04.2011 tarihleri arasındaki geçen sürede kasayı tedarik ettiği kişiye ödemek zorunda kaldığı kira bedelini talep etmektedir. Davacının davalıdan kalan kasalarını üçüncü bir kişiden kiralayarak kullandığı ve bu kasaları üçüncü kişiye iade edinceye kadar ona kira ödemek zorunda kalacağı ilk davadaki maddi vakıalara göre sabit olmuştur. Davalı, davacı ile arasındaki mal satım sözleşmesi gereğince davacının kasalarını iade ile yükümlüdür. İade etmemekle hem kasaların iadesinden, aynen iade mümkün olmazsa bedelinden hem de geç iade nedeniyle davacının katlanmak zorunda olduğu kira bedelinden sorumludur. Bu durumda mahkemece davacının davalıda kalan 10.232 adet kasasının 3 Euro/adet birim fiyatının TL karşılığı üzerinden değerini ve 10.232 adet kasanın 0,55 TL/ay birim fiyatı üzerinden 09.12.2002-05.04.2011 tarihleri arasındaki kira bedelini saptatarak bu bedellerin davalı tarafından davacıya ödenmesine hükmetmesi gerekir. Hal böyle olunca, mahkemece dava konusu kasaların dava süreci içinde ekonomik ömrünü yitirdiği gerekçesiyle kasaların bedelinin de iadesi talebini reddetmesi doğru olmadığı gibi, davacının üçüncü kişiye ödemek zorunda kaldığı kira bedelinin davalı tarafından sözleşmenin ihlali kapsamında ödenmesi gerektiği düşünülmeden, bu bedelin —- sayılarak sadece 5 yıllık kısmının hüküm altına alınması, ayrıca hesaplanan bedelden %20 yıpranma indirimi yapılması da doğru olmamış” şeklindeki kanaat ile mahkememiz karar bozulmuştur.
Bozmadan sonra mahkememizde ——- esasına kaydedilmiştir.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
Mahkememizce usul ve yasaya uygun bulunan Yargıtay ilamına uyulmasına karar verilmiş, bozma ilamında işaret edildiği suretle; 10.232 adet kasanın 3 euro/adet birim fiyatının TL karşılğının belirlenmesine ilişkin olarak dosya kapsamında alınan —– tarihli bilirkişi raporunun tespitine iştirak edilmiş, davacı tarafın talebi ile bağlı kalınarak 66.917,00 TL alacağın tahsiline karar vermek gerekmiştir.
Davaya konu 10.232 adet kasanın ——— tarihleri arasındaki kira bedelinin saptanması yönünden ise anılan rapordaki tespite iştirak olunmamıştır. Zira kira bedeli hesabında 21/12/2012 tarihli raporda işbu davaya konu olmayan, Kadıköy ————–.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin—– esas sayılı dosyasında yargılamaya konu edilen 1500 adet kasaya ilişkin, ödenmemiş 35.264,40 TL kira alacağı saptanarak işbu davaya konu kira bedeline eklenmiş, 586.769,20 TL kira bedeli alacağı bulunmuş davacı vekilince de bu tutar üzerinden 31/12/2012 tarihli talep artırım dilekçesi sunulmuştur.
Ancak mahkememizce uyulmasına karar verilen 21/02/2018 tarihli bozma ilamı doğrultusunda mahkememizce hesaplama yapılmış;
———— tarihleri arasında; 99 ay için kira bedeli doğduğu; 2011 yılı nisan ayı itibariyle davanın ayın 5.’inde açılması nedeniyle kira bedeli tahakkuk etmediği kanaatiyle aylık 0,55 TL üzerinden ve 99 ay için, 10.232 adet kasa yönünden 557.132,40 TL kira bedeline tekabül ettiği tespit edilmiştir. (10.232 x 0,55 x99=557.132,40)
Davacı vekilince kira bedeline ilişkin olarak dava dilekçesi ile 534.000,00 TL talep edilmiş, dilekçenin konu kısmında bu tutarın iade edilmeyen 10.232 adet kasadan dolayı olduğu açıklanmış, 31/12/2012 tarihli dava değerinin artırılması konulu dilekçede ise; davanın HMK.107.maddesi gereği belirsiz alacak davası olduğundan bahisle kira bedeli nedeniyle tazminat taleplerinin bilirkişi raporundaki hesaba uygun olarak 586.769,20 TL’ye çıkarttıkları bildirilmiş, talep 31/12/2012 tarihli olarak harçlandırılmıştır.
Dava, 05/04/2011 tarihli olup dava açıldığı tarihte yürürlükte bulunan HUMK.’ta belirsiz alacak davası müessesesi düzenlenmemiş, davacı vekilinin 31/12/2012 tarihli dilekçesine dayanak yaptığı HMK.107.maddesi dava tarihinden sonra yürürlüğe girmiş olmakla davacı vekilinin 31/12/2012 tarihli dilekçesi ıslah dilekçesi olarak değerlendirilmiştir. Islah dilekçesindeki tutar, mahkememizce yukarıda yapılan hesaplama ile kira bedelinin 557.132,40 TL tespit edildiği, davacının Yargıtay bozma ilamında işaret edildiği üzere 66.917,00 TL kasa bedelinden, 557.132,40 TL kira bedelinden kaynaklı toplamda: 624.049,40 TL alacağı bulunduğuna kanaat getirilmiş, 600.917,00 TL yönünden dava tarihinden bakiye 23.132,40 TL yönünden ıslah tarihinden itibaren faiz işletilmesine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
K A R A R:Yukarıda açıklanan gerekçeler ile;
1-Davanın kısmen kabulü ile ;
624.049,40 TL ‘nin ; 600.917,00 TL’sinin 05/04/2011 tarihinden; 23.132,40 TL’sinin 31/12/2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 42.628,81 TL harçtan peşin alınan 8.923,65 TL ile 785,00 TL ıslah harcın harcın mahsubu ile bakiye 32.920,16 TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine uyarınca davanın kabul edilen miktarı üzerinden 38.911,98 TL nisbi vekâlet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davalı davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine uyarınca davanın reddedilen miktarı üzerinden hesaplanan 3.556,42 TL maktu vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan 18,40 TL başvurma harcı ve 8.923,65 TL peşin harç ve 785,00 TL ıslah harcı toplamı: 9.727,05 TL ile aşağıda dökümü yazılı yargılama giderinden davanın red %4,53 ve kabul %95,47 oranına göre hesaplanan 1.153,14 TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan ve aşağıda dökümü yazılı yargılama giderinden davanın red %4,53 ve kabul %95,47 oranına göre hesaplanan 12,83 TL ‘sinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine, bakiyesinin davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Taraflar tarafından yatırılan gider avansından artan kısmın HMK. 333.maddesi gereğince karar kesinleştikten sonra yatırana iadesine,
Dair, Davacı Vekilinin ve Davalı Vekilinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 hafta süre içinde Temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.

Davacı Yargılama Giderleri:
Bilirkişi Ücreti : 900,00 TL
Posta Masrafı : 305,00 TL
Vekalet Harcı : 2,90 TL
TOPLAM :1.207,90 TL x95,47=1.153,14 TL

Davalı Yargılama Giderleri:
Bilirkişi Ücreti: 150,00 TL
Posta Masrafı : 129,20 TL
Vekalet Harcı : 3,80 TL
TOPLAM : 283,00 TL x4,53=12,83 TL