Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/1419 Esas
KARAR NO : 2021/705
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 26/11/2018
KARAR TARİHİ : 23/06/2021
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Alım Satım) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilince dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalı arasında——- davalı —–üzere toplam—-, davalı şirket tarafından müvekkile teslim edilen —– vasıtası ile ihtarname çekilerek —- alımı yapıldıktan sonra başkaca — edilmeyeceğini, bu nedenle davalıya avans olarak verilmiş olan ve karşılığında herhangi bir teslimat yapılmamış olan sekiz adet çekin iade edilmesinin ihtar edildiğini, ihtarnameye cevap verilmediğini, çeklerin iade edilmediğini—- edildiğini, —- ödeme aracı değil—- olduğunu, müvekkil tarafından, davalı——– satış işleminin ———– gösteren teyid mektubu niteliğinde mutabakat formu gönderildiğini, davalı tarafın kendisine gönderilen—– etmediğini, davalı aleyhine açılan menfi tespit davalarının kabulünü, davalı şirket ile yapılan sözleşme dolayısıyla davalı şirkete verilmiş olan avans çeklerinden kaynaklı davalı şirkete 1.416.000 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini; talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilince cevap dilekçesinde özetle; davalının tacir olduğunu, tacirin basiretli—– hareket yükümlülüğü bulunduğunu, ———-sezmeye ve bilip değerlemeye esas teşkil eden konuları etraflıca ve tam olarak kavrayabilmelidir, Her tacir, tüm ticari faaliyetlerinde basiretli bir —— olmak, ileriyi düşünmek ve işlemlerini ona göre —-zorundadır. Buna göre—— düşünmek,—— katmak zorundadır. Yapacağı sözleşmelerin yerine getirilip getirilmeyeceğini hesaba ——–gibi davranıp, borcun yerine getirilmesini engelleyebilecek hareketleri önceden nazara alınması gerekmektedir.” dediğini, davacının istediği zaman istediği kadar —-aldığını, halen de almaya devam ettiğini, müvekkilinin teslimde bir temerrüdünün olmadığını, aldığı çekleri üçüncü kişilere ciro ettiğini, ihtarda davacının alım satımdan döndüğünün görüldüğü, müvekkilinin ihtarnameye cevap vermeyerek alım satımdan dönme talebini kabul etmediğini, davacının sadece kendi menfaatini gözettiğini, temerrüde düşmemiş davalının—-girmiş olabileceği ticari——- hesaba katmadığını, bu haliyle de iyi niyetli olmadığını bu tutum ve davranış içinde olmayı kanunun himaye etmeyeceğini davanın reddine karar verilmesini; talep etmiştir.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE;
Dava, davaya konu———– olarak verildiği, bu çekler nedeniyle davacının davalı şirkete borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Davacı vekilince istemine gerekçe olarak; davacının —— konusunda davalı şirket ile şifahi olarak sözleşme yaptığı, bu sözleşmeye göre davacının, davalı şirkete avans olarak bir kısım çekler vereceği; davacının —– etmesi halinde davalı şirket tarafından —-edileceği, temin edilen —- olarak—–edileceği,— talep edilmemesi veya davalı şirket tarafından herhangi bir sebeple —– durumunda avans olarak verilen çeklerin davacıya iade edileceği, bu kapsamda davacı tarafça———ilişkin olmak üzere; toplamda —— alımı yaptığı, davalı şirket tarafından davacıya temin edilen ——- kurlarındaki olağan üstü artışlar ——-maliyetleri, buna bağlı olarak—-sektöründe yaşanan durgunluk nedeni ile davacının —— ihtiyacı eskiye nazaran çok azaldığı, bu nedenle davacı tarafından davalıya—— yapıldığı; davalı şirketten ——— tutarında——- talep edileceği ancak bunun dışında davalı şirketten —- edilmeyeceğinin bildirildiği iddialarına dayandırılmıştır.
Davalı vekilince aşamalarda, çeklerin—– kabul edilmediği savunulmuş, bununla birlikte cevap dilekçesinde, tarafların birim fiyat üzerinden anlaşma sağladıkları, davacının alacağı—– davaya konu çekleri verdiğini savundıkları, cevaba cevap dilekçesinde ise, çeklerin avans olarak verilmediği, fiyat artışından etkilenmemek için alacakları ürün bedeline karşılık, davacı tarafından çeklerin verildiği savunulmuştur.
——-davalı tarafça da, dilekçelerinde, çeklerin verildiği tarihte, karşılığı mal alımının henüz gerçekleştirilmemiş olduğu ifade edilmiştir.
Mahkememizce taraf ticari defterlerinin incelenmesine karar verilmiş, alınan rapor ile, her iki taraf defterine göre de, davacının davalıya ——- düzenlendiği tespit edilmiş, alınan rapor, dosya kapsamına, delil durumuna uygun, denetime elverişli bulunmuş, yapılan tespitlere Mahkememize de iştirak olunarak rapor hükme esas alınmıştır.
Davalı vekilince anılan rapora itiraz olunarak, davacının ne kadar mal aldığının beyanına göre değerlendirildiği, davacının davalı şirkete eksik beyanda bulunduğu, bu bakımdan, satış ilişkisinden dolayı çeklerin davalıya teslim edildiği tarih olan 03.07.2018 tarihinden——— tutarının davacı kayıtlarında ayrıca tespit edilmesi gerektiği, bu yönde yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınması taleplerinin bulunduğu ileri sürülmüş ise de, savunmanın genişletilmesi mahiyetinde olan bu beyanlar yönünden, davacının açık muvafakati bulunmadığından, —– Mahkememizce değerlendirilmiş, davalı vekilinin bu yönde inceleme talebinin reddine dair karar verilmiştir.
Mahkememizce davaya konu çekler yönünden muhatap bankaya müzekkere yazılmış, davaya konu çeklerden ——– diğer çeklerin ise dava açıldıktan sonra dava dışı 3. kişilerce tahsil edildiği, tahsil tarihleri ile birlikte Mahkememize bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamının değerlendirilmesinde, taraflar arasında —- konusunda anlaşmaya varıldığı, bu kapsamda davalı tarafından ——-göre davacı tarafa temin edileceği, süreç içinde gerçekleşebilecek fiyat artışından etkilenmemesi yönünden davacı tarafça, davaya konu ve başkaca çeklerin, henüz mal teslimi yapılmadan, avans olarak davalı tarafa teslim edildiği, teslim edilen çeklerin bir kısmının karşılığı ——davalı tarafından davacıya teslim edildiği, davacının davalı şirkete ihtarname göndererek başkaca ———yapmayacağını ihtar ettiği, ticari ilişkinin bütünü içinde davacının davalıya 2.832.000,00 TL tutarlı çek vermiş bulunduğu, karşılığında davalı tarafça da davacıya, 821.043,40 TL mal/hizmet karşılığı fatura düzenlendiği, teslimi yapılan ——- bedelinin dava konusu edilmeyen çekler ile tahsil edildiği, davaya konu çekler karşılığında ise mal tesliminin gerçekleşmediği belirlenmekle, davaya konu çekler nedeniyle, davacının davalı şirkete borçlu bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
Davaya konu çeklerden dördünün, davadan sonra 3. kişilerce tahsil edilmiş olması nedeniyle, bu çekler yönünden davaya İİK’nun 72/6. maddesi gereğince istirdat davası olarak devam olunmuş, davacı vekilince dava dilekçesinde fazla tahsil edilmiş bedel ile ilgili tüm dava ve talep haklarını saklı tuttuğu, faiz isteminin de bu kapsamda olduğu gözetilerek, muhatap bankadan gelen yazı cevabındaki tahsil tarihlerinden itibaren, avans faiziyle birlikte, çek bedellerinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
KARAR: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kabulü ile, davacının davaya konu çekler nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine, bu kapsamda davacının;
———keşide tarihli—— dava tarihinden sonra tahsil edildiği belirlenmekle,
—— keşide tarihli, keşidecisi——- tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte,
—– keşide tarihli, —– numaralı çek nedeniyle — tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte,
—– — numaralı çek nedeniyle—–tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte,
—– keşide tarihli, —- numaralı ——– tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte, davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 96.726,96 TL karar ve ilam harcından 24.181,74 TL peşin harç mahsubu ile bakiye 72.545,22 TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan — göre hesaplanan 82.360,00 TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yatırılan 35,90 TL başvuru harcı ve 24.181,74 TL peşin harç toplamı: 24.217,64 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 3.000,00 TL bilirkişi ücreti ve 350,00 TL posta masrafı olmak üzere toplam: 3.350,000 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalının yaptığı yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
7-Taraflar tarafından yatırılan gider avansından artan kısmın HMK. 333.maddesi gereğince talep halinde karar kesinleştikten sonra yatırana iadesine,
Dair, Davacı Vekilinin ve Davalı Vekilinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 hafta süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.