Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2013/323 E. 2019/72 K. 06.02.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

-K A R A R-
ESAS NO : 2013/323 Esas
KARAR NO : 2019/72

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 13/07/2012
KARAR TARİHİ : 06/02/2019

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan iş bu davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından verilen dava dilekçesinde özetle; tarafların 31/03/2011 tarihli iş ortaklığı sözleşmesi ile ———– ihalesi işinin eşit şartlar dahilinde yapılması konusunda anlaşıldığını, davacı tarafın iş planından, projelere sistemin tamamını hazırladığı halde davalı tarafın para almaktan başka bir şey düşünmediği ve işi gerçekleştirecek tecrübesinin olmadığının gözlendiğini, davacı şirket ile davalı şirket arasında 31/03/2011 tarihli ortaklık sözleşmesinde belirtilen şartlarda feshine dair protokol düzenlendiğini, bu protokole göre davalı şirket, davacıya 527.975,00 USD’yi geri ödeyeceğini, ancak iadesi gereken tutarın hesap mutabakatında 528.975,00 USD olması gerektiğini, dava dilekçesindeki ayrıntılı açıklamalar kapsamı dikkate alınarak taraflar arasındaki 31/03/2011 tarihli sözleşmenin davacı adına haklı feshedilmiş olduğunu ve 528.975,00 USD alacağın 15/09/2011 tarihinden itibaren aylık %2 gecikme bedeli ile birlikte davacıya ödenmesi gerektiğini, bu nedenlerle, fazlaya dair haklarla diğer hukuki ve cezai haklar saklı kalmak şartıyla 528.975,00 USD alacağın dava tarihine kadar % 2 aylık dolar üzerinden faizden 10 aylık 52.897,00 TL toplamı 581.872,00 USD’nin davadan sonra ödeme tarihindeki Merkez Bankası satış kuru Türk Parası karşılığının dava tarihinden asıl alacak için ayrıca yıllık %2 dolar üzerinden faizi yargılama giderleri oransal vekalet ücreti ile birlikte ve zincirleme birlikte danışıklı hareket eden davalılardan alınarak davacı tarafa verilmesine karar verilmesini; talep ve dava etmiştir.
Davalı … ve … vekilince verilen davaya cevap dilekçesinde özetle; davacının, davalı …’e herhangi bir ödeme yapmadığını, davalı …’in alacağa konu sözleşme ile de şahsi bir bağlantısının bulunmadığını, davalı şirket ile yaptığı sözleşmeler gereği yapılan nakit ödemelerin şirket defterlerinde olduğunu, davalı …’e nakit olarak verilen para davalı şirkete verildiğini ve şirket defterlerine işlendiğini; bu nedenlerle, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini; talep ve dava etmiştir.
Davalı————— ve … vekilince verilen davaya cevap dilekçesinde özetle; davalının————- geliştirilmesi işinin yapılması hususunda anlaştığını ve işin ihalesini aldığını, buna istinaden iş ortaklığı sözleşmesi yapıldığını, davalının işin mahiyeti ve —– Hükümeti ile yapılan işe ait şartname gereği—– işin hukuki ve yasal tek muhatabı olduğunu, davacı tarafından yapılan tüm ödemelerin davalı şirkete aktarıldığını, davacı işin bitiminde zarara uğrayacağını düşünerek sözleşmeyi sona erdirmek istediğini davalıya bildirdiğini ve sözleşmenin sona erdiğini, davalının yurt dışındaki işi davacının sözleşmedeki şartlara uymaması sebebiyle——– Hükümeti tarafından iş akdinin iptal edildiğini, davacının açıklanan tüm bu sebeplerle ciddi bir zarara uğradığını, işin yapımında taraflarca harcanan ödemlerin taraflar üzerinde kaldığını; davacının, … ve davalı şirketten herhangi bir alacağının bulunmadığını; bu nedenlerle, haksız açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sırasında, taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesi uzmanlık gerektiren yönleri olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişiler——————-tarafından verilen 02/09/2014 tarihli bilirkişi raporunda; davacı ve davalı şirketin ticari defter ve kayıtlarına göre iki cari hesap arasında 113.252,63 TL fark olduğu, bu farkın davalının cari hesaba davacının ödemelerini dolar bazında kaydettiği, bunun dışında kalan diğer küçük çaplı ödemeleri cari hesabına almadığı, davalının bu işten 31/12/2011 tarihi itibariyle 2.212.605,69 TL kadar zarar gördüğü, davacı ile davalının Irakta yapmış oldukları ———- ile ilgili kar etmedikleri 2.212.605,69 TL zarar ettiği, sözleşmenin 8.ve 9.maddesine göre davacının herhangi alacağının olmadığı, hukuki değerlendirme neticesinde bu sözleşmenin adi ortaklık sözleşmesi olduğu,işin eşit şartlar dahilinde yapılmasının kararlaştırıldığı, daha sonra davacı ile davalı şirket arasında fesih sözleşmesi akdedildiğini, davalı şirket bu fesih sözleşmesi ile feshe razı olmuş ve davacının sözleşme kapsamında harcamış olduğu 528.975,00 USD’yi ilk iki hakedişte ödemeyi taahhüt ettiğini, davalı şirketin işbu 528.975,00 TL’yi davacıya ödeme borcunun doğması ve muaccel olması için davalı şirketin Irak makamlarından ilk iki hakedişi alması gerektiği ve bu hususun ispat külfenin davacıya ait olduğunu, davacı, davalının ilk iki hakedişi Irak makamlarından aldığını ispat ederse adi ortaklık zarar etmiş olsa bile fesih sözleşmesinin konusunu oluşturan 528.975,00 USD’nin ödenmesine davalı şirketten talebe hak kazanacağını, adi ortaklığın feshedilmesine davalı şirketin razı olduğunu ve davalı şirketin davacıya ilk iki hakedişi alması şartıyla 528.975,00 USD ödemeyi taahhüt ettiği, bu nedenle, davalı şirketin ya da adi ortaklığın bu işten zarar etmiş olup olmamasının hukuken bir öneminin olmadığı, söz konusu taahhüt, zarara uğranması olgusundan bağımsız bir taahhüt olduğu, bilirkişi kurulu raporundaki ayrıntılı açıklamalar kapsamında davacı, davalı şirketin ilk iki hakedişi Iraklı makamlardan aldığını ispat edememiş ve davalı şirketten olan alacağı doğmadığı ve muaccel olmadığı; yönünde görüş bildirildiği görülmüştür.
Dava; alacak davasıdır.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
Davacı ile davalı ————–arasında 31/03/2011 tarihli iş ortaklığı sözleşmesi yapılmıştır. Bu sözleşmenin konusunun ——– yolunun geliştirilmesi” ihalesi işinin eşit şartlar dahilinde (%50 nispetinde) yapılmasının kararlaştırıldığı görülmüştür. Aynı sözleşmeye göre taraflar ayrı ayrı işin başında 500.000’er —- koyacaklar ve iş ortaklığının toplam sermayesi bir milyon —- doları olacaktır.
Yine sözleşmenin 8.maddesine göre; “sözleşme ile ilgili olarak her türlü hak ve borçlar %50 (yüzde elli) oranında olması hasebiyle işin sonunda oluşacak kâr ve zarar da tarafların hak ve mükellefiyetleri eşit yani %50’dir (yüzde elli).”
Sözleşmenin tarafları davacı ve davalı şirket arasında 02/06/2011 tarihli protokoldür başlıklı belge düzenlenmiş bununla, taraflar arasındaki 31/03/2011 tarihli ortaklık anlaşmasının feshedildiği belirlenmiş ve protokolün 2.,3.ve 4.maddesinde;
————– Sözleşmesi gereği verdiği 500.000 USD ile banka giderleri olan 27,975 USD yi (toplam da 527.975 USD) aşağıdaki şartlarda ———
İlk ödeme; söz konusu ihale işinin 1.hakedişinin tahsilatında 264.000 USD yi —– ödemeyi kabul eder.
İkinci ve son ödeme; 263.975 USD yi 2.hakediş tahsilatında ödemeyi kabul eder.
Ancak son ödeme tarihi 15 Eylül 2011 tarihini geçemez. Geçmesi halinde —- ayda %2 gecikme bedeli ödemeyi taahhüt eder.” şeklinde kararlaştırıldığı görülmüştür.
Davacı tarafça davalı şirkete 11/10/2011 tarihli ihtarname çekilmiş, fesih protokolünde kararlaştırılan tutarın ödenmesi hususu ihtaren bildirilmiştir.
Davacı tarafça adi ortaklık sözleşmesinden ve fesih protokolünden kaynaklı alacak talep edilmiş, sözleşmenin tarafı olmayan davalı gerçek kişilere de husumet yöneltilmiştir. Dava dilekçesi ekinde sunulan teslimattır başlıklı 05/05/2011 tarihli belge içeriğinde, söz konusu ortaklık işi için sermaye olarak davacı tarafından 125.000,00 USD için davalı şirket temsilcisine teslim edildiğinin tutanağa bağlandığı, davalı şirket adına … imzasının bulunduğu, yine aynı içerikte 145.000,00 USD’nin teslim edildiğine ilişkin teslimattır başlıklı 22/04/2011 tarihli sözleşmede davalı şirket adına … imzasının bulunduğu hususu, davalı şirket vekilince cevap dilekçesinde, adi ortaklık sözleşmesi kapsamında davacı şirketçe yapılan bir kısım ödemlerin davalı şirkete verilmek üzere, şirket ortaklarının çocuklarına yapıldığı, ödemelerin davalı şirket kayıtlarına aktarıldığı beyanları ve nihayet alacak iddiasının dayanağı iş ortaklığı sözleşmesinde olduğu gibi fesih protokolünde de davalı gerçek kişilerin taraf olmadığı gözetilerek, onlar yönünden davanın pasif husumet yokluğundan usulden reddi gerektiği kanaatine varılmıştır.
Davacı şirket yönünden ise adi ortaklığın, 8.maddede kararlaştırıldığı üzere kârve zarara ortaklık şeklinde düzenlendiği görülmüş, alınan bilirkişi raporu ile, iş ortaklığı konusu işin resmi tarafı olan davalı şirketin ortaklığa konu işten zarar ettiği belirlenmiştir. Ancak bundan başka, 02/06/2011 tarihli fesih protokolü ile ortaklığın tasfiyesi kararlaştırılmış, bununla davacının ortaklık sözleşmesi gereği verdiği 500.000,00 USD ile banka giderleri olan 27.975,00 USD’nin davalı şirketçe davacı tarafa ödeneceği belirlenmiş olmakla, ödemenin söz konusu ihale işinin 1.hakedişinin tahsilatında bir kısmının ödeneceği, kalan tutarın da 2.hakediş tahsilatında ödeneceğinin kabul edildiği görülmüştür. Aynı fesih protokolünde son ödeme tarihinin 15/09/2011 olacağı kararlaştırılmış ise de bunun kayıtsız şartsız bir ödeme taahhüdü olmadığı, adi ortaklığa konu ihale işinin 1.ve 2.hakediş tahsilatında yapılacağı bu suretle şarta bağlandığı protokol metninden anlaşılmaktadır. Hakedişin davalı tarafa yapılması ile protokol gereği ödeme borcu muaccel olacaktır. Ne var ki davacı tarafça, protokolde öngörülen şartın gerçekleştiği, birici ve ikinci hakedişin tahsil edildiği, bu suretle protokol gereği davalının borcunun muaccel olduğu ispat edilememiş olmakla davalı ——— yönünden sübut bulmayan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
K A R A R:Yukarıda açıklanan gerekçeler ile;
1-Davalılar … , … , … yönünden açılan davanın pasif husumet yokluğundan usulden reddine,
2-Davalı ————– yönünden açılan davanın sübut bulmadığından davanın reddine,
3-Alınması gereken 44,40 TL maktu karar ve ilam harcının, peşin alınan 15.695,15 TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 15.650,75 TL harcın karar kesinleştiğinde istek halinde yatırana iadesine,
4-Davalılar …, … ve … davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 2.725,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak gerçek kişi bu davalılara verilmesine,
5-Davalı ———- davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 55.657,36 TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı şirkete verilmesine,
6-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
7-Davalılar tarafından yapılan bir yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
8-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmın HMK. 333.maddesi gereğince karar kesinleştikten sonra yatırana iadesine,
Dair, Davacı Vekilinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 2 hafta süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.