Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/459 E. 2023/559 K. 04.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/459
KARAR NO : 2023/559

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 22/06/2023
KARAR TARİHİ : 04/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket tarafından—– keşidecisi olduğu —– Şubesi——Çek numaralı, 30/06/2023 tarihli, keşide yeri —— olan , lehtarı—-. ve 310.000,00-TL tutarlı çek düzenlendiğini ancak çekin müvekkilİ şirketin elinden çıktıktan sonra kopyalandığının tespit edildiğini, müvekkili şirketin—–keşide ettiği çek ile sahte çekin ciro silsilesinin farklı olması nedeniyle iş bu durumun açıkça anlaşıldığını, bu sebeple öncelikli olarak çeke ilişkin ödemeden men yasağı getirilmesini, müvekkili şirketin keşidecisi olduğu ve lehtarı—–. Olan çek silsilesi ——- olarak devam ederken dava dilekçesi ekinde kopyalanan çekin ciro silsilesinin farklı şekilde devam ettiğinin görüleceğini, öncelikle tedbir talebinin kabulü ile müvekkilinin ileride telafisi imkansız zararlara uğramasının önüne geçilmesi maksadıyla; —- keşidecisi olduğu —–Şubesi —- Çek numaralı, 30/06/2023 tarihli, keşide yeri —- olan, lehtarı ——. ve 310.000,00-TL bedelli sahte dava dilekçesi ekinde fotokopisi bulunan çeke ilişkin ihtiyati tedbir kararı verilerek ödeme yasağı konulmasını, kararın muhatap bankalara bildirilmesini; yargılama neticesinde bu çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE;
Dava, TTK’nın 818/s atfıyla uygulanması gereken 757-764. madde hükümlerine göre açılmış zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir.TTK’nın 757-764. maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre, çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.’nın 651/2. maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir. (TTK.652. madde)Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır. Çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK’nın 72. maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanı da mevcuttur. Yine TTK’nın 651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişi, senede bağlı alacak hakkı olan hamildir.
Somut olayda davacı, çekin hamili değil, çekin bağlı olduğu hesabın sahibi olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle çek hesabı sahibi olan davacının işbu davayı açmakta hukuki yararı bulunmamaktadır. Hukuki yararının bulunması ise HMK.114/h maddesi uyarınca dava şartı olup, mahkemece kendiliğinden gözetilmek zorundadır. Diğer yandan zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı çek hamiline tanınmış bir hak olup, keşidecinin işbu davayı açma hakkı bulunmadığından, davacının aktif husumet ehliyeti de yoktur.Tüm dosya kapsamı, taraf iddia ve savunmaları ve bütün deliller birlikte değerlendirildiğinde; iptali istenilen çek yönünden davacının hukuki yararının olmaması ve davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmaması sebebiyle davanın usulden reddine karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. (Yargıtay —-. HD. —- Esas —–Karar sayılı ilamı,—-BAM —-HD. —- Esas —-Karar sayılı ilamı)

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın USULDEN REDDİNE,
2-Alınması gerekli karar harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafça dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde Hukuk Muhakemeleri Kanununun 333.maddesi uyarınca kendisine iadesine,Dair, davacı vekilinin yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde —– Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.