Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/504
KARAR NO : 2023/620

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 14.07.2023
KARAR TARİHİ : 17.07.2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin —-Şubesi’ne ait —–IBAN numaralı hesaptan işleyen, keşidecisi …, lehdarı ise —–Şirketi olan 15.07.2023 keşide tarihli, —– çek numaralı ve 27.000 TL bedelli bir adet çeki keşide ederek, lehdarın talebi üzerine kargoya verdiğini, bahse konu çekin kargoda kaybolduğu, bunun üzerine —-Tarafından —-. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin —– sayılı dosyası ile çek zayi davası açılmış ve çekin iptali talep edildiği, yapılan yargılama neticesinde mahkemece talebe konu çek de lehtar olarak davacının yazıldığı, çekin henüz davacıya teslim edilmeden kaybolması ve teslim söz konusu olmamasına göre davacının yetkili hamil kabul edilmesi mümkün değildir.” gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ve tedbir de uygulanmadığı, 6102 sayılı yasanın 818/1-s maddesi atfıyla çeklerde uygulanması gereken 757/1 madde gereğince, iradesi dışında çek elinden çıkan kişi ödeme yerindeki veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın çeki ödemekten men edilmesini isteyebileceğini, bu sebeple mahkemenin iş bu davayı görmeye görevli ve yetkili olduğunu, davaya konu çekin kaybedilmiş olması ve tüm aramalara rağmen bulunamaması sebebiyle çekin üçüncü kişilerin eline geçmesi ve haksız bir kazanç elde edilmesi ihtimali bulunduğu, bu sebeple 6102 sayılı yasanın 657/1 maddesi atfıyla, 661 vd. maddeleri gereğince davaya konu çekin iptal edilmesi gerektiği, açıklanan nedenlerle; öncelikle müvekkilinin haklarının korunması amacıyla,—– —- ait—– IBAN numaralı hesaptan işleyen, keşidecisi …, lehdarı ise——Şirketi olan 15.07.2023 keşide tarihli, —– çek numaralı ve 27.000 TL bedelli bir adet çeki hakkında TTK 662. maddesi gereğince tedbiren ödemeden men yasağı verilmesini, mahkemece yukarıdaki taleplerinin haklı görülmesi halinde verilecek tedbir. kararının —— Şubesine bildirilmesini, yargılama neticesinde ise davaya konu çekin iptaline karar verilmesini talep ettikleri görüldü.

İNCELEME GEREKÇE:
Dava, TTK’nın 818 atfıyla uygulanması gereken 757-764. madde hükümlerine göre açılmış zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir.TTK’nın 757-764. maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre, çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.’nın 651/2. maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir. (TTK.652. madde)
Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır. Çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK’nın 72. maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanı da mevcuttur. Yine TTK’nın 651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişi, senede bağlı alacak hakkı olan hamildir.Somut olayda davacı, çekin hamili değil, çekin bağlı olduğu hesabın sahibi olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle çek hesabı sahibi olan davacının işbu davayı açmakta hukuki yararı bulunmamaktadır. Hukuki yararının bulunması ise HMK.114/h maddesi uyarınca dava şartı olup, mahkemece kendiliğinden gözetilmek zorundadır. Diğer yandan zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı çek hamiline tanınmış bir hak olup, keşidecinin işbu davayı açma hakkı bulunmadığından, davacının aktif husumet ehliyeti de yoktur.
Tüm dosya kapsamı, taraf iddia ve savunmaları ve bütün deliller birlikte değerlendirildiğinde; iptali istenilen çek yönünden davacının hukuki yararının olmaması ve davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmaması sebebiyle davanın usulden reddine karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. (Yargıtay — HD. —– Karar sayılı ilamı,—–BAM —- HD.—– Esas —–Karar sayılı ilamı)

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın USULDEN REDDİNE,
2-Alınması gereken 179,90-TL karar harcının peşin olarak yatırılan 80,70-TL harçtan mahsubu ile bakiye 99,20-TL harcın davacı taraftan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafça dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde Hukuk Muhakemeleri Kanununun 333.maddesi uyarınca davacı tarafa iadesine,
Dair; davacı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde —– Bölge Mahkemeleri İstinaf yasa yolu açık olmak üzere dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda karar verildi.