Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/9 Esas
KARAR NO : 2021/904
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 06/01/2021
KARAR TARİHİ : 14/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili .—- faaliyet gösterdiği — söz konusu —-tarafından müdahale edildiğini ve yangına ilişkin bir rapor tanzim edildiğini, sunulan yangın raporundan da görüleceği— evraklarının” yangından zarar gördüğü rapor altına aldırıldığını, çıkan yangın neticesinde müvekkili firmanın stoklarının kullanılmaz hale geldiğini, saklamakla yükümlü olduğu belgelerin yandığını, yangın neticesinde zayi olan ve saklama yükümlülüğü bulunan defter ve belgelerin;—- Yevmiye, Defteri Kebir, Envanter defterleri, Muhasebe evrakları, personel dosyaları, — Muhasebe evrakları, personel dosyaları olduğunu belirterek verilen defter ve belgelerin yangın dolayısıyla zayi olması nedeniyle TTK m.82/7 uyarınca zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, TTK 82/7 maddesi uyarınca açılan zayi belgesi belgesi istemine ilişkindir.
Dava basit yargılama usulüne tabi olup davacı tarafından gösterilen deliller toplanmış,—— müzekkere yazılarak davacı şirket hakkında herhangi bir dava bilgisi ve ticari defter ve kayıtların kaybı/ziyaı ile ilgili başvuru yapılmadığına, —– müzekkere yazılarak davaya konu yangın raporu edilmiş, bilirkişi raporu alınmış ve yargılama sonuçlandırılmıştır.
Bilirkişi tarafından sunulan 12/07/2021 tarihli raporda özetle, “…TTK m.82/7. maddesi uyarınca; “… yangın su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık Sebebiyle ve kanuni saklama süresi içerisinde ziya uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir…”—– gelen yangın olaya için 06.01.2021 tarihinde açılan Zayi Belgesi Talebi davasının hak düşürücü süre geçmeden açılmış olduğu, Dosyada mevcut yangın raporuyla, davacı şirketin ticari defter ve dayanaklarının bulunduğu muhasebe evraklarının dava konusu —– kullanılmaz hale geldiği sabit olup, TTK ve VUK maddelerince 5 yıllık ve 10 yıllık saklanma süresine tabi ticari defter ve belgelerin yanmak suretiyle belge bütünlüğünün bozulduğu, davacı şirketin vergi dairesinden gelen müzekkere cevabında vergi inceleme sevk konusunda bir kararın olmadığının anlaşıldığı, yangının olmuş olduğu adresin şirketin faaliyette bulunduğu adres olmasıyla, saklama yönünden iyi niyet ve basiret kurallarına uyulduğunun değerlendirilebileceği, tasdik edilmiş olduğu —– defteri kebir ve envanter defterleri için zayi belgesini talep edebileceği, Ancak aynı yıllara ilişkin talep edilen “muhasebe–” beyanıyla genel bir ifade ile zayii talep edilen belgeler için somutlaştırılmadan topluca zayi belgesi talep edilmesinin mümkün olmadığı…” yönünde görüşlerini bildirmiştir.
TTK.m.82/7 uyarınca; tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin yangın, su baskını, yer sarsıntısı gibi bir afet nedeniyle ziyanı halinde, ziyanın öğrenildiği tarihten itibaren 15 günlük hak düşürücü sürede zayi belgesi istenmesi mümkündür. Huzurdaki davada— gelmiş olup, zayi belgesi davasının 06.01.2021 tarihinde hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler (tacir tüzel kişi ise); yevmiye defteri, defteri —- ve karar defteridir. TTK’nın 82/7 maddesine göre zayi belgesi verilebilmesi için bu maddede belirtilenler —- nedenlerden birinin olmasının yanında tacirin saklamakla yükümlü olduğu ticari defter ve kayıtlarını — olmanın gerektirdiği özeni göstererek defter ve belgelerini saklaması ve zayi olmaması için üzerine düşen bütün yükümlülükleri özen ile yerine getirmesi gerekmektedir. Madde içeriği dikkate alındığında özellikle bir tabi afet veya hırsızlık gibi kişinin iradesi dışında bir olay nedeniyle defterlerin zayi olması ve bunun talepte bulunan tarafından ispat edilmesi gerekmektedir. Davacı dava—- ilişkin yevmiye, defteri kebir ve envanter defterleri ile aynı yıllara ilişkin muhasebe evrakları ve personel dosyaları hakkında zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
Hemen belirtmek gerekir ki; TTK’nın 82/7. Maddesinde zayi belgesi verilecek evraklar belirtilmiş olup, evrak vasfını kazanmamış belgeler yönünden zayi belgesi talep edilebilmesi mümkün değildir. Bu sebeple davacının, şartları taşımayan muhasebe evrakları ve personel dosyaları hakkında zayi belgesi verilmesi talebinin reddine karar verilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, alınan bilirkişi raporları ve bütün deliller birlikte değerlendirildiğinde; dosyada bulunan yangın raporu dikkate alındığında davacı şirketin ticari defter ve dayanaklarının bulunduğu muhasebe evraklarının dava konusu 22.12.2020 tarihli yangın nedeniyle kullanılmaz hale geldiği, TTK ve VUK maddelerince 5 yıllık ve 10 yıllık saklanma süresine tabi ticari defter ve belgelerin yanmak suretiyle belge bütünlüğünün bozulduğu, davacı şirketin vergi dairesinden gelen müzekkere cevabında vergi inceleme sevk konusunda bir kararın olmadığının anlaşıldığı, yangının olmuş olduğu adresin şirketin faaliyette bulunduğu adres olduğu, saklama yükümlülüğü yönünden davacının iyi niyet ve basiretli tacir gibi hareket etme kurallarına uyduğuna mahkememizce kanaat getirildiği,—yıllarına ilişkin yevmiye, defteri kebir ve envanter defterlerinin noter tasdiklerinin yapılmış olduğu dikkate alındığında davacı tarafça dava konusu 2016-2017-2018-2019 yıllarına ilişkin yevmiye, defteri kebir ve envanter defterlerine yönelik zayi talebinin yerinde olduğu, davacının gerekli dikkat ve özen yükümlülüğünü yerine getirmesine rağmen anılan evrakların zayi olduğu anlaşılmış, anılan gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-DAVANIN KISMEN KABULÜNE,
A) Davac——– Defteri’nin
——– Envanter Defteri’nin
———— Defteri Kebir’in
B) Davacı —- yılına ait,
————- Yevmiye Defteri’nin
——-Envanter Defteri’nin
——- Defteri Kebir’in
——– Yevmiye Defteri’nin —-
C) Davacı şirkete —- yılına ait,
—— Yevmiye Defteri’nin
——Envanter Defteri’nin
———Defteri Kebir’in
D) Davacı —– yılına ait,
—– Yevmiye Defteri’nin
—– Envanter Defteri’nin
——- Defteri Kebir’in
E) Davacı şirkete—–
—— —- Yevmiye Defteri Kapanış’nın
———- Defteri Kapanış’nın
—– —-Yevmiye Defteri Kapanış’nın
——- — yılı Yevmiye Defteri Kapanış’nın AYRI AYRI zayi nedeniyle İPTALİNE,
2-Davacının fazlaya ilişkin talebinin REDDİNE,
3-Karar harcı 59,30 TL peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
4-Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı tarafça dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde Hukuk Muhakemeleri Kanununun 333.maddesi uyarınca kendisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.