Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/772 E. 2022/670 K. 15.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/772 Esas
KARAR NO: 2022/670
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ: 10/11/2021
KARAR TARİHİ: 15/09/2022
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ——- mükellefi olup halen ——— adreslerinde faaliyet gösterdiğini, müvekkilinin——-döneminin —- yasal süresi içinde —- tarihinde — sistemine ——– oluşturulmuş ve onay bilgilerinin de alındığını, Müvekkili şirketin, —– tarafından başka bir firmanın faturasına ilişkin incelemeye tabii tutulmuş ve bu incelemede —— beratı olduğu halde sistemde açılmadığını öğrendiğini, bunun üzerine yedek—- kontrol eden müvekkilinin — açılmadığını —— tespit ettiğini, müvekkiline ait
—— içindeki bilgilerin zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesi için makamlarınıza başvurma zorunluluğu hasıl olduğunu belirterek —– tarihleri arası beratı alınan e- defter arşivine ilişkin —– bilgilerin zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, Türk Ticaret Kanunu 82. Maddesi kapsamında zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkili şirketin ana server bilgisayarına ——- tarihinde siber saldırı yapıldığını, saldırı neticesinde bilgisayarda müvekkili şirkete ait tüm evrak doküman ve bilgilerin geri kurtulamayacak şekilde kaybolduğunu iddia ederek zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan usul hükümleri doğrultusunda basit yargılama usulüne tabi olarak oluşturulan tensibe istinaden yargılamaya başlanmış yöntemine uygun ön inceleme duruşması açılarak öncelikle dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, hukuki ihtilaf noktaları belirlenmek suretiyle tahkikat aşamasında deliller toplanmış, davalının ticari sicil kayıtları—- dosya arasına alınmış,
—- davacıya ait bilgiler celp edilmiş,———– tarihli bilirkişi heyeti raporu alınmış ve dava sonuçlandırılmıştır.
—- tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle, “…a) Davacının dosyaya sunmuş olduğu —– içerisindeki verilere ulaşmak için birçok yöntem
denenmiş ancak verilere ulaşılamamıştır.
b) İncelenen —– da açılmak istendiğinde —-kafasının okuma yapamadığı görülmüş olup — içerisinde herhangi bir verinin algılanamamasının nedeninin, —– esnasında dosya yazım işleminin tam olarak sonlandırılmadan kopyalama işleminin bitirilmesinden kaynaklı —- olabileceği, c) Davacının dava konusu ile ilgili herhangi bir mücbir sebep sunmadığı, davacı şirketin hakkında—– raporlarının olduğu, davacının ilgili e-defterlerini kendi bilgisayarlarında, elektronik ortamda koruduğunu beyan ettiğini, dava konusu olan —– ayına ait —-beratlarının olduğunu beyan ettiği ancak teknik incelemede —– içersinden herhangi bir veriye rastlanmadığı dolayısıyla davacı tacirin gerekli dikkat ve özeni göstermediği, neticesinde ———–Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğin “Diğer Hususlar” madde başlıklı 7. Maddesinin, 7.1.Maddesinde düzenlenen koşulların gerçekleşmediği dolasıyla zayi belgesi talep edilemeyeceği…” yönünde görüşlerini bildirmişlerdir.
Türk Ticaret Kanunu’nun 64/3. Maddesinin son cümlesi “Fiziki ortamda veya elektronik ortamda tutulan ticari defterlerin nasıl tutulacağı, defterlere kayıt zamanı, onay yenileme ile açılış ve kapanış onaylarının şekli ve esasları——— müştereken çıkarılan tebliğle belirlenir.” şeklindedir.
Türk Ticaret Kanunu’nun 82/7. Maddesinde “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. ” hükmü düzenlenmiştir.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan ——-Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğle; elektronik ortamda tutulan defterlerin, vergi güvenliğini sağlamak ve virüs, siber saldırısı vb. diğer teknolojik ataklara karşı tedbir almak amacıyla ikincil kopyalarının gizliliği ve güvenliği sağlanmış şekilde Gelir İdaresi Başkanlığı sistemlerinde ya da Başkanlıktan izin alabilen güvenli saklamacı kuruluşlar bünyesinde de saklanması zorunluluğu getirilmiştir. Öte yandan, aynı tebliğin 7.1. Maddesininde, e-defter tutanların, Vergi Usul Kanununda belirtilen “Mücbir Sebep” halleri nedeniyle e-Defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-Defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-Defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemeye başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini isteyebilecekleri; Mahkemeden zayi belgesinin temin edilmesini müteakip, zayi belgesi ile birlikte durumun——– yazılı olarak bildirilmesi ve Başkanlık tarafından istenilen bilgi ve belgelerin ibraz edilmesi halinde, mükelleflerin zayi olan e-defter kayıtlarının yeniden oluşturulması ve bunlara ait yeni oluşturulan e-defter ve berat dosyalarının e-defter uygulaması aracılığı ile Başkanlık sistemine yeniden yüklenmesi için Başkanlık tarafından yazılı izin verileceği düzenlenmiştir.
Türk Ticaret Kanunu’nun 82/7. Maddesine uygun şekilde düzenleme yapılan anılan tebliğde e-defter veya beratlarına ait kayıtların bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-Defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-defter saklama hizmeti veren ————- kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren 15 gün içinde yetkili mahkemeden zayi belgesi verilmesini istemesi gerektiği belirtilmiştir. Türk Ticaret Kanunu’nun 82/7. Maddesinde düzenlenen zayi belgesi verilmesi için başvuru süresi hak düşürücü süre olup bu süre içinde başvuru yapılması zorunludur. Somut olayda da, davacı hak düşürücü süresi içerisinde mahkemeye başvuru yapmıştır.
Türk Ticaret Kanunu’nun 82. madde düzenlenmesi, anılan Tebliğ hükümleri ile birlikte değerlendirildiğinde e-defter veya beratlarına ait kayıtların bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi hallerini de kapsadığını kabul etmek gerekir. Mahkememizce tensip zaptının 5 numaralı ara kararına istinaden yerinde inceleme yapılarak rapor tanzim edilmesi için dosya mali müşavir ve bilişim uzmanı bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi raporu alınmıştır.
Her ne kadar davacı vekili tarafından dava konusu ticari defterin davacıdan kaynaklanmayan sebeplerden dolayı zayi olduğu beyan edilmiş ise de; dosya kapsamında alınan bilirkişi heyet raporu dikkate alındığında davacının gerekli dikkat ve özeni göstermediği, davacının TTK 18/2 maddesi gereğince basiretli tacir olarak ticari defter ve kayıtların saklanması için gerekli dikkat ve özeni göstermesi gerektiği halde buna riayet etmediği, davacı tarafından ileri sürülen hususların alınan bilirkişi raporu dikkate alındığında mücbir sebep ve TTK 87/2 kapsamında zayi sebebi olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığına kanaat getirilmiş, sübut bulmayan davanın reddine karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harçtan davacı tarafından peşin yatırılan 59,30-TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40-TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde ————Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.15/09/2022