Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/759 E. 2023/65 K. 31.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/759 ESAS
KARAR NO : 2023/65

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 05/11/2021
KARAR TARİHİ : 31/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde; “Müvekkil şirketin ekte fotokopileri sunulu lehtarı ve cirantaları olduğu—– keşide edilen —- bedelli, keşide—– müvekkil şirket — çek,—- hesaptan keşide edilen—- bedelli, keşide yeri —- müvekkil şirket —- hesaptan keşide edilen —- bedelli, keşide yeri—–, lehdarı —- edilerek devredilen ve müvekkil şirket —- ciro edilerek devredilen— Iban no’lu hesaptan keşide edilen ——- bedelli, keşide yeri —- hamiline lehdarı ——— ciro edilerek devredilen çek, Toplamda 4 adet bedelli işbu çekler müvekkil şirketin ticari faaliyeti neticesinde ticari müşterilerinden alacaklarına karşılık olarak alınmış ve yine müvekkil şirketin ticari faaliyeti neticesinde müşterisi olduğu— hesaplarının ödenmesi için sürekli olarak çalıştığı — aracılığı ile —–gönderilmiştir. Müvekkil şirket tarafından — tarihli çek ——— kendilerine gönderilmiş ve —-adet çekin içinde olduğu —- gönderisi —- teslim edilmiştir. —– alınan gönderi, —–şubesi —- teslim edilmiştir. Müvekkil şirket ile ——-, çeklerin kendilerine teslim edildiğine dair mail yazışması ile ve çek çıkış bordrosunu imzalamak sureti ile mutabık kalmışlardır—-tarafından işbu çeklerden ikisi takasa verilmek üzere —- ibraz edildiğinde çeklerin sahte olduğu bilgisi Banka yetkilisi tarafından kendilerine bildirilmiş ve çeklere el konulmuştur—- takas için ibraz edilen çeklerin sahte olduğu bilgisini iletmesi üzerine sahte olan çek görüntüleri müvekkil şirket tarafından —— gönderilen çeklerin fotokopileri ile karşılaştırılmış olup bankaya takasa sunulan 2 çekin ve takasa sunulmayan diğer 2 çekin müvekkil şirket tarafından—- olmadığı anlaşılmıştır. Müvekkil şirket—— ve bankaya sunulan çek fotokopileri karşılaştırıldığında çeklerin kopyalandığı, değiştirildiği, sahte imza ve —- kullanıldığı,—- müvekkil şirket tarafından gönderilen çeklerin bu çekler olmadığı, gönderilen çeklerin çalınmış ve sahtelerinin üretilmiş olduğu net olarak anlaşılmıştır. Müvekkil —- esnasında ——–içerisindeki çek asıllarının alınarak yerine sahte ve kopya çeklerin üretilerek ve sonrasında tekrar —– içerisine konularak müşterisi olduğumuz —- edildiği kanaatindeyiz. Zira müvekkil şirket tarafından gönderilen asıl çek evraklarının fotokopileri müvekkilde mevcut olup—– teslim edilen çekler değildir. Çeklerin işbu suç teşkil eden eylemlerle kötü niyetli kişilerin eline geçtiği sabit olduğundan müvekkilin yetkilisi bulunduğu müvekkil şirket telafisi güç zararlarla karşı karşıyadır.6102 s.Türk Ticaret Kanunu’nun 818 / 1-s .maddesi delaleti ile uygulanması gereken aynı Kanun’un 757 / 1 .maddesine göre ‘’İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi , ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden , muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.’’ Hükmü mevcuttur. Yine 6335 sayılı kanunla 6102 sayılı kanunun değiştirilmiş ve 5. Maddeye ‘’ ve ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işi ‘’ ibaresi eklenerek kıymetli evrakın iptali davalarında görevli mahkemenin Ticaret mahkemeleri olduğu yasa ile belirlenmiştir. Dolayısıyla görevli ve yetkili Sayın Mahkemenizde çeklerin iptali için huzurdaki davayı açmış bulunmaktayız. Sunulan nedenlerle müvekkil şirketin mündemiç hak sahibi olduğu, çalındığı ve sahte olarak kopyalanarak, değiştirilerek üretildiği tespit edilen ve yukarıda bilgileri verilen 4 çekle ile ilgili olarak; Öncelikle müvekkilin mağduriyetine sebep olmamak için çeklerin çalınarak kopyalanmış olduğunun tespit edilmesi nedeni ile ve Sayın Mahkemenin takdiri halinde teminatsız olarak ve ihtiyati tedbiren çeklerin bağlı bulunduğu;—-verilme ——- ödemeden men yasağı konulmasına ve takiben çalınan ve zayi olan çeklerin iptaline karar verilmesi” şeklinde talep ve dava etmiştir.

DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE;
Dava hukuki niteliği itibariyle, TTK.nun 818 madde delaletiyle, 757-765. madde hükümlerine göre zayi nedeniyle 4 adet çekin iptali isteğine ilişkindir.
TTK’nun 818(1/s) maddesinde iptale dair 757 ilâ 763. ve 764. Maddenin birinci fıkrasının çekler hakkında da geçerli olduğu düzenlenmiştir.
TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK.652.m.)
Talep TTK.760-762.maddeleri uyarınca, —–, ilanda belirtilen 3 aylık yasal süre içerisinde çekler mahkememize ibraz edilmemiştir. Muhatap bankalar ile yapılan yazışmalara göre, —– seri nolu —— çekin bankaya yasal süre içinde ibraz edilmediği bildirilmiştir.
İbraz edilen——davacı vekiline kesin süre verilmiş, gerekli ihtarlar yapılmış, kesin süre içinde istirdat davası açıldığına ilişkin bilgi ve belge dosyaya sunulmamıştır. Dolayısıyla bu çekler yönünden davanın reddine karar verilmiştir. Diğer çeke yönelik ise ilan süresi içinde mahkememize başvuruda bulunulmamış olması ve muhatap bankaya da ibraz edilmemesi karşısında bu çek yönünden zayi nedeniyle iptale ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur:

HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE;
a.—-seri nolu—- bedelli çek ve —- seri nolu —— bedelli çekler yönünden davanın reddine;
b.—– bedelli çekin zayi nedeniyle iptaline,
2-Harçlar Kanununa göre alınması gerekli 179,90-TL harcın, davacı tarafından yatırılan 59,30-TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 120,6‬0-TL’nin davacıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından tebligat, posta ve müzekkere gideri olarak sarf edilen 15,00TL yargılama giderinin DAVACININ ÜZERİNDE BIRAKILMASINA,
4-Mahkememizden reddedilen çekler yönünden verilen ödeme yasağı konulması yönündeki ihtiyati tedbirin derhal KALDIRILMASINA, bu konuda ilgili bankalara müzekkere yazılmasına,
5-Dosyada mevcut gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.