Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/355 E. 2022/891 K. 01.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/355 Esas
KARAR NO: 2022/891
DAVA: İstirdat (Çek bedelinin 3.kişiye ödenmesinden kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 31/05/2021
KARAR TARİHİ: 01/11/2022
Mahkememizde görülen İstirdat (Çek bedelinin 3.kişiye ödenmesinden kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ——- dava dilekçesinde belirttikleri —– gösteren—–duyduğu—– özellikleri dava dilekçesi ekinde—— belirtilen——– bedel mukabilinde anlaştıklarını, bu anlaşma karşılığında diğer müvekkili —— tarafından keşide edilmiş bulunan ve işi veren müvekkili —–emrine düzenlenen—– adet çekin, müvekkillerinden ————- ile davalı-yükleniciye teslim edildiğini, bu anlaşma gereğince davalı-yüklenicinin tekliften itibaren——gün içinde imalatı gerçekleştirip yerinde montajını yaparak müvekkiline teslim etme mükellefi altında olmasına rağmen bu mükellefiyetini yerine getirmediğini, müvekkili şirket ———davalı-yüklenicinin yetkilisi/teklif vereni——- mail attığını ve taahhüt edilen işin——— henüz yapılmadığını ve teslim edilmediğini belirterek işlerin acil bir şekilde yapılmasını talep ettiğini ve aksi halde yasal yollara başvurulacağını ihtar ettiğini, işin teslim edilmesi gereken —- tarihinden yaklaşık —– olmasına rağmen henüz herhangi bir iş yapılmadığını, Davalı-yüklenicinin işi yapmak için hiçbir girişimde bulunmadığı gibi işin yapılıp yapılmayacağını, yapılacaksa ne zaman yapılacağı konusunda da müvekkili şirkete hiçbir bilgi de vermediğini, davalı-yüklenicinin artık bu işi yapmayacağı çok açık olduğundan ——– yevmiye no.lu ihtarnamesi ile sözleşmeden dönüldüğüne dair ihtarname çekildiğini ve çekin iadesi istendiğini, davalı tarafın sözleşme uyarınca edimini yerine getirmemesi nedeniyle müvekkili tarafından davalıya verilen çekin bedelsiz kaldığını, bu durumun mahkememizce yaptırılacak bilirkişi incelemesi ile açıklığa kavuşacağını, şekil şartları bakımından tam ve geçerli olan ve fakat yukarıda açıkladıkları nedenlerle bedelsiz kalmış olan söz konusu çekin, karşı tarafça takibe konması konusunda haklı endişeleri olduğunu, bu nedenle müvekkil şirketler hakkında herhangi bir takip açılmadan önce, işbu menfi tespit davasını açmak zorunluluğu doğduğunu, taraflar arasında —– tarihli sözleşme gereği davalı-yüklenicin yapmayı taahhüt etmiş olduğu işi hiç yapmamış olması nedeniyle müvekkil şirketlerin bu sözleşmeden dolayı borçlu olmadığının ve müvekkillerinden —- tarafından keşide edilmiş bulunan ve diğer müvekkili—– emrine düzenlenen ve bu şirket tarafından ciro edilip davalı-yükleniciye ibraz edilen; ——– keşide tarihli bir adet çekin bedelsiz kaldığının tespitine ve çekin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı tarafça davaya cevap verilmediği anlaşılmıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE:
Davanın hukuki niteliği itibariyle, davacıların keşidecisi ve lehtarı, davalının cirantası olduğu ——bedelli çek yönünden borçlu olunmadığının tespitine ilişkin açılan menfi tespit davası olduğu, anılan yargılama esnasında davacı——- tarafından çek bedelinin dava dışı üçüncü kişiye ödendiği ve davanın istirdat davasına dönüştüğü anlaşılmıştır.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan usul hükümleri doğrultusunda basit yargılama usulüne tabi olarak oluşturulan tensibe istinaden yargılamaya başlanmış yöntemine uygun ön inceleme duruşması açılarak öncelikle dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, hukuki ihtilaf noktaları belirlenmek suretiyle tahkikat aşamasına geçilerek taraflarca sunulan deliller incelenmiş ve dava sonuçlandırılmıştır.
Dava konusu uyuşmazlığın; çekin verilmesine konu ———- tarihli teklif formunda yer alan ve teknik özellikleri bildirilen su deposunun imalat ve montajının davalı tarafından teklif formunda yer alan özellikte imal edilip davacı ——- teslim edilip edilmediği, çekin davacıların iddiası doğrultusunda bedelsiz kalıp kalmadığı, bu doğrultuda ödenen çek bedelinin davalıdan istirdatında yasal koşulların oluşup oluşmadığı, davacıların tazminat talebinde yasal koşulların oluşup oluşmadığı hususlarına yönelik olduğu anlaşılmıştır.
Tarafların tacir olması sebebiyle öncelikle davacıların—— yılına ait tüm ticari defter ve kayıtları üzerinde mali müşavir ve —– bulunan iş yerinde inşaat mühendisi bilirkişi tarafından yerinde inceleme yapılarak, —– tarihli teklif formunda belirtilen nitelikte su deposunun imalat ve montajı hususunda bir işlem yapılıp yapılmadığı, bu hususta davacı tarafların ticari defterlerinde bir kayıt yer alıp almadığı hususlarında ve ön incelemede belirlenen uyuşmazlık konuları hakkında mahkememiz denetimine açık olacak şekilde rapor hazırlanması için —— talimat yazılmıştır.
—- bilirkişiler tarafından düzenlenen—- tarihli raporda özetle; davacıların—- yılına ait yasal ticari defter ve belgelerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin usulüne uygun yapıldığı, davacı ——– bedelli çekin ödendiğine dair muhasebe kaydının, davacının —- maddesinde kayıtlı olduğu; davacı——- incelenmesinde, çekin davalıya verildiğine dair muhasebe kaydının, yevmiye defterinin —– nolu maddesinde kayıtlı olduğu; davacı —– defterine göre, davalıdan —– alacaklı olduğu; davalı şirketin sözleşme gereği yapacak olduğu su depolarını yapmadığı hususlarının belirtildiği anlaşılmış, davalı şirket bilirkişi raporunun tebliğine rağmen rapora beyanda bulunmamıştır.
Tüm dosya kapsamı, taraf iddia, savunma, alınan bilirkişi raporu hep birlikte değerlendirildiğinde; dava konusu çekin davalı ile yapılan eser sözleşmesi gereğince davalı şirkete verildiği, ancak senedin bedelsiz kalmasına rağmen çekin iade edilmediği, davalı şirket tarafından dava dışı üçüncü kişiye ciro edildiği, yargılama esnasında davacının çek bedelini dava dışı üçüncü kişiye ödediği iddiasıyla, ödenen çek bedelinin iadesini talep ettiği; davacı Şirket ticari defter ve kayıtları itibarıyla davacı şirketin davalı şirketten ———– alacaklı durumda bulunduğu, davalının sözleşme gereği yapması gereken su depolarını yapmadığı, bu şekilde çekin bedelsiz kaldığı anlaşılmakla, davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur:
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ve nedenlerle;
1-Davacının davasının KABULÜ İLE;
Çek bedeli olan —- ödeme tarihi olan ——— itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Çekin ödenmesi icra tehdidi altında yapılmadığından icra inkar tazminatı talebinin reddine,
3-Davacı vekili tarafından yatırılan teminatın, kararın kesinleşmesi beklenmeksizin iadesine
4-Davacı tarafça masraf edilen 59,30 TL başvuru harcı, 1.084,15 TL peşin harç, 8,50 TL vekalet harcı, 2.088,50 TL tebligat/müzekkere/bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.240,45 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine
5-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 4.336,59 TL karar harcından, 1.084,15 TL peşin harcın mahsubu ile, bakiye 3.252,44 TL harcın davalıdan tahsil edilerek HAZİNEYE GELİR KAYDINA
6-Davacılar vekille temsil edildiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 10.157,44 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine
7-Taraflarca yatırılan gider avansının bakiye kısmının, karar kesinleştiğinde 6100 sayılı HMK’nun 333.maddesi uyarınca taraflara iadesine
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde —————-Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.01/11/2022