Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/687 Esas
KARAR NO : 2021/9

DAVA : Menfi Tespit (Taşınmaz Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/10/2020
KARAR TARİHİ : 08/01/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Taşınmaz Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;müvekkil,———– Arasında yapılan kira kontratının görüleceği bunun üzerine kira bedeline istinaden kiraya verene teminat olarak verilen senetlere kefil olunduğu, takibe konu senetler teminat olarak verildiği sözleşmede açıkça yazdığı, yapılan kira kontratı —-ile kiraya veren ——-arasında kira kontratının fesihi hususunda sözleşme anlaştıkları, kiraca ile kiralayan arasında müvekkilinin kefil olarak yer aldığı sözleşmesinin fesih edildiği, göz önünde bulundurulduğunda müvekkilinin kiracı tarafından kiralayana verildiğini senet miktarlarından ve kira bedellerinden sorumlu tutulması yasaca mümkün olmadığı, 22/11/2018 tarihli sözleşme dolayısıyla belirlenen yükümlülüklerinin gerek akdi feshi gerekse sözleşme muhteviyatında belirtilen alacağın sebebinin hava parası gibi kanuna aykırı alacak teşkil ettiği, senetlerin ödenmeden —çekilmemesi sebebiyle davacı müvekkilinin kefil olarak yer aldığı senetler karşılığında davalı tarafa herhangi bir borcunun olmadığı, dava konusu farklı tarihli 6 adet senedin iptalinden oluştuğu, dava konusu senedin tahsili halinde müvekkilin ileride telafisi imkansız maddi ve manevi zararlara uğrayacağı muhtemel olduğundan dava konusu senedin teminatsız veya mahkemenin uygun göreceği bir teminat mukabilinde ve iş bu dosya kapsamında yapılacak yargılama neticesinde verilecek mahkeme kararının kesinleşmesine kadar davaya konu senetlerin ödenmesini engeller mahiyette ve muhtemel icra takiplerinin durdurulması amacıyla ihtiyati tedbir kararı verilmesine, davalı tarafa müvekkili tarafından yapılmış olan ödemelerinin davalı taraftan istirdatına, yargılama giderleri ve vekalet ücretlerinin davalı şirketi üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, davacının kefil sıfatıyla imzaladığı kambiyo senetleri nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ile istirdat talebine ilişkindir.
Davacı, davalı ile aralarında kira sözleşmesinin bulunduğunu, kiracı ile kiralayan arasında kefil olarak yer aldığı sözleşmesinin fesih edildiği göz önünde bulundurulduğunda —– kiracı tarafından kiralayana verildiğini senet miktarlarından ve kira bedellerinden sorumlu tutulması yasaca mümkün olmadığı, davacı müvekkilinin kefil olarak yer aldığı senetler karşılığında davalı tarafa herhangi bir borcunun olmadığı, davalı tarafa yapılmış olan ödemelerinin davalı taraftan istirdatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davanın ilk olarak İstanbul Anadolu —-. Sulh Hukuk Mahkemesinde açıldığı, İstanbul Anadolu —. Sulh Hukuk Mahkemesinin —- tarihli kararı ile davanın mutlak ticari dava olduğundan bahisle görevsizlik kararı verildiği ve dosyanın mahkememize tevzi edildiği alaşılmıştır.
Görev hususu kamu düzenine ilişkin olup, dava şartı olması sebebiyle yargılamanın her aşamasında mahkemece resen gözetilmesi gerekir. Ayrıca mahkemece dava dilekçesi davalıya tebliğ edilmeden dosya üzerinden görevsizlik nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesi 6100 sayılı HMK’nın 115/1. ve 138. maddeleri ve usul ekonomisi uyarınca mümkündür. (Yargıtay —Karar sayılı ilamı)
TTK nun 5(1) maddesi uyarınca ticari davalara bakma görevi Asliye Ticaret Mahkemesine aittir. Ticari davalar mutlak ve nispi ticari davalar olarak ikiye ayrılır. Mutlak ticari davalar tarafların tacir olup olmadıklarına ve uyuşmazlığın tarafların ticari işletmeleri ile ilgili bulunup bulunmadığına bakılmaksızın yasa gereği ticari dava sayılan uyuşmazlıklardır. TTK nun 4(1)-a ve devamı bentlerinde yazılı uyuşmazlıklar ile diğer yasalarda ticari dava olduğu belirtilen uyuşmazlıklar mutlak ticari davalardır. Nispi ticari davalar ise uyuşmazlık konusu işin taraflarının her ikisinin birden tacir ve her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili olması gerekmektedir.
Eldeki dava da davacı 22/11/2018 tarihli kira sözleşmesi için teminat olarak alınan senetlere/bonolara kiraya veren lehine kefil olduğunu, kira sözleşmesinin fesh edildiğini, dava konusu senetlerin kira bedeli için teminat senedi olarak verildiğini, kira sözleşmesi gereği kiralananın tahliyesi sırasında borç bulunmaması halinde senetlerin iade edilmesi gerektiği beyan etmektedir. Başka bir deyişle, dava konusu senetlerin —–tarihli kira sözleşmesi sebebiyle teminat senedi olarak verildiğinin davacının da kabulünde olduğu, ayrıca senetlerin—– tarihli sözleşmede de açıkça teminat senedi olduğu hususunun belirtildiği anlaşılmaktadır.
Her ne kadar İstanbul Anadolu —. Sulh Hukuk Mahkemesinin —- tarihli kararı ile davanın kambiyo senedinden kaynaklandığı ve davanın mutlak ticari dava olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmiş ise de; dosyaya konu senetlerin alacağının kaynağının (taraflar arasındaki temel ilişkinin) kira sözleşmesi olduğu, bu hususunun——sözleşmesinde açıkça belirtildiği ve davacının da kabulünde olduğu dikkate alındığında eldeki davanın mutlak ticari dava olarak değerlendirilmesi mümkün olmadığı, tarafların tacir sıfatı bulunmadığı dosya kapsamında anlaşılmakla eldeki davanın nispi ticari dava olarak da değerlendirilmesi mümkün olmadığı anlaşılmaktadır. (Yargıtay —-Karar sayılı ilamı, İzmir BAM — —————- Karar sayılı ilamı)
Yargıtay —-. Hukuk Dairesi’nin — Karar sayılı ilamı ve HMK 4/a maddesi gereğince kira sözleşmesinden kaynaklı tüm uyuşmazlıklarda görevli mahkeme– Mahkemesidir.
Tüm dosya kapsamı, taraf iddia ve savunmaları, alınan bilirkişi raporları ve bütün deliller birlikte değerlendirildiğinde; eldeki davada mahkememizin görevsiz olduğu, HMK 4/a maddesi gereğince İstanbul Anadolu —-. Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu, görevin dava şartlarından olduğu ve HMK nun 115(1) maddesi uyarınca davanın her aşamasında resen gözetilmesi gerektiği dosyanın bir bütün halinde görevsizlik kararına tabi olduğu dikkate alınarak mahkememizin görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine, davaya konu uyuşmazlığı incelemeye görevinin İstanbul Anadolu —. Sulh Hukuk Mahkemesi’ne ait olduğundan mahkemizin görevsizliğine, İstanbul Anadolu —. Sulh Hukuk Mahkemesi ile mahkememiz arasında görev uyuşmazlığı çıktığından karar istinaf kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiğinde görev uyuşmazlığının çözümü için dosyanın İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi İlgili Hukuk Dairesi’ne gönderilmesine karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Mahkememizin görevsizliği nedeniyle davanın USULDEN REDDİNE,
2-Davaya konu uyuşmazlığı incelemeye görevinin İstanbul Anadolu —. Sulh Hukuk Mahkemesi’ne ait olduğundan MAHKEMİZİN GÖREVSİZLİĞİNE,
3-İstanbul Anadolu —- Sulh Hukuk Mahkemesi ile mahkememiz arasında görev uyuşmazlığı çıktığından karar istinaf kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiğinde görev uyuşmazlığının çözümü için dosyanın İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ İLGİLİ HUKUK DAİRESİ’NE gönderilmesine,
4-Yargılama giderleri, vekalet ücreti ve karar ilam harcının yargı yeri belirlendikten sonra görevli mahkemece değerlendirilmesine,
Dair, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı