Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/619 E. 2022/958 K. 23.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/619 Esas
KARAR NO: 2022/958
DAVA: İtirazın İptali (Ticari İşletmenin Satılması Veya Devrinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01.12.2020
KARAR TARİHİ: 23.11.2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari İşletmenin Satılması Veya Devrinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin annesi —–tarihinde taşınmazın sahibi —- düzenlediği —-tarihinde fesih ederek, kullanmakta olduğu işletmeyi—- tarihinde müvekkilinin annesi —– imzaladığı protokolle davalılara devrettiğini, müvekkilinin annesinin vefat ettiğini, eşi —mirası ret etmesi nedeniyle —- tek mirasçısının müvekkili kaldığını, müvekkilinin annesi adına hareket eden vekili —- sözleşmeden doğan tüm yükümlülükleri yerine getirmesine rağmen, davalıların düzenlenen protokolün —-alt başlığında bulunan yükümlülüğünü yerine getirmediği; ilgili yükümlülükle davalının —- tutarı, protokolün yapıldığı —— tarihi tutarak bu dönemde müvekkilin annesinin adına bir ödeme yapması halinde söz konusu ödemeyi düşerek kalan bakiyeyi ödeme yapmakla yükümlülük altına girdiğini, davalının belirtilen tarihler arasında bir ödeme yapmış ise makbuzları sunması gerektiğini, sözleşmeden doğan yükümlülüğünü yerine getirmemesi üzerine davalıya —— yevmiye sayılı ihtarnamesinin gönderildiğini, ihtarnamenin davalıya tebliğ edildiğini, davalının ihtarnameye verdiği cevapta, müvekkilin teslim yükümlülüğünü yerine getirmediğini bu nedenle taraflar arasındaki protokolün kesin hükümsüz olduğunu, ödeme yapmayacaklarını, yapılan ödemenin de faiziyle birlikte geri ödenmesini talep ettiklerini, sözleşmede belirtilen demirbaşların kendilerine teslim edilmediğini belirttiklerini, davalının ihtarnameye rağmen ödeme yapmamış olmalarından dolayı aleyhlerine —–sayılı dosyası üzerinden takip başlattıklarını, davalının itiraz etmesi nedeniyle takibin durduğunu beyanla itirazın iptalini, alacağın reeskont faizi ile birlikte tahsilini, alacağın —— olması nedeniyle tahsil edildiği kur üzerinden faizi ile birlikte tahsilini, davalının alacağın %20′ sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini arz ve talep etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin söz konusu mecuru kiralayarak faaliyet göstermek istediğinde kiralayanın yönlendirmesi ile —müracaat ettiklerini, müvekkilinin, —- kira sözleşmesinin fesih ve tahliye için ileri sürdüğü şartları kabul ederek —- tarihinde protokol imzaladıklarını, müvekkilinin mecurun —– tarafından tahliye edilip teslim edilmesi şartına bağlı olarak işyeri sahibiyle —- başlangıç tarihli kira sözleşmesi düzenlediğini, —— tarihli protokolün konusunun— kiracılık ilişkisini sonlandırması ve mecurun müvekkil şirkete ve/veya kiralayana teslimi olduğunu, protokol de mecurun —– tarihinde kayıtsız şartsız tahliye edilerek demirbaşlarla birlikte müvekkile teslim etmeyi taahhüt ettiğini, müvekkil şirket tarafından —– protokolde yazılı tüm taahhütlerini eksiksiz yerine getirmesi şartına bağlı olarak, —-tutarı ödediğini, —- tutarında senet vererek ödeme yaptığını, protokol tarihinde ———- tarihine kadar uhdesinde tutarak bu tarihe kadar —– adına ödeme yapmak zorunda kalması halinde bu meblağın mahsup edilerek bakiyenin — ödeneceği, bu protokolün ———-arasında daha evvel adi yazılı şekilde imzalanmış işletme devir sözleşmesini hükümsüz hale getireceğinin kararlaştırıldığını, müvekkilinin üzerine düşen tüm yükümlülükleri yerine getirdiğini, davacının fesih protokolüyle iş yerinde bulunan menkulleri teslim alarak müvekkile teslim etmediğini, davacı tarafından demirbaşların müvekkile teslim edildiğine dair hiçbir belge fatura ve irsaliye sunmadığını, davacının —— yevmiye sayılı ihtarnamesi ile müvekkil şirketten —— ödeme yapmasını ihtar ettiğini, müvekkilin —– davacıya gönderdiği ihtarnamede, —-protokol şartlarına uymadığını, protokolün ——- kamu düzeni açısından butlan olduğunu, bu kapsamda yapılan ödemelerin faiziyle birlikte talep olunduğunu, taraflar arasındaki protokolün işletme devrine yönelik olmadığını, söz konusu protokolün ——kiracılık ilişkisinin sonlandırılması ve mecurun müvekkil şirkete teslimi olduğunu, tüm protokolde işletme devrine yönelik bir madde bulunmadığı gibi protokolün——- bahsedilen ve sonlandırıldığı bildirilen adi yazılı işletme devrinin taraflarının da farklı olduğunu, müvekkil ile —– sayılı yapılan sözleşme ile—— müvekkilin işletme devri ile herhangi bir borcunun kalmadığını noter huzurunda kabul ettiğini, taraflar arsındaki protokolün, müvekkile satılacağı belirtilen demirbaşların bedelinin kısmen hava parasıyla tahsiline yönelik olup hükümsüz olduğunu, davacının protokol ile üstlendiği edimleri ifa etmediğini, demirbaşları teslim etmediğini, davacının icra inkar tazminatı ve ——bazında talepte bulunmasının haksız olduğunu beyanla, davanın reddini, davacı aleyhine % 20 tazminata mahkum edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini arz ve talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE: Dava, davalının ——– dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile alacağın reeskont avans faiziyle birlikte tahsiline, itiraz sebebiyle takip durmuş olduğundan alacağın %20’sinden az olmamak üzere inkar tazminatı ödemeye mahkum edilmesine dair İtirazın İptali (Ticari İşletmenin Satılması Veya Devrinden Kaynaklanan) davasıdır.
Davacı; annesi —- tarihinde taşınmazın sahibi —- düzenlediği —- yıllık kira sözleşmesini — tarihinde fesih ederek, kullanmakta olduğu işletmeyi — tarihinde annesi —– imzaladığı protokolle davalılara devrettiğini, annesinin tek mirasçısının kendisi olduğunu, annesinin vekili —- sözleşmeden doğan tüm yükümlülükleri yerine getirmesine rağmen, davalıların düzenlenen protokolün —- fıkrasının —— alt başlığında bulunan yükümlülüğünü yerine getirmediğini; —- tutarı ödemediğini iddia etmiş; davalı ise; davacının fesih protokolüyle iş yerinde bulunan menkulleri teslim alarak kendilerine teslim etmediğini, davacı tarafından demirbaşların teslim edildiğine dair hiçbir belge fatura ve irsaliye sunmadığını beyan ederek davanın reddini istemiştir.
Yazılı yargılama usulüne tabi olan davada, dilekçeler safhası tamamlanmış, tarafların delilleri toplanmış, ilgili icra dosyası getirtilmiş ve bilirkişi incelemesi yaptırılarak yargılama bitirilmiştir.
Dosya içerisine celp edilen ve itirazın iptaline konu —— takip dosyasının incelenmesinde; alacaklının davacı — borçlunun davalı —- Olduğu, alacaklı tarafından —- işlemiş faiz olmak üzere toplam —- alacak yönünden takip başlatıldığı, takibe esas olarak —— tarihli protokolün —— Maddesinin gösterildiği görülmüştür.
Mali Müşavir bilirkişi ile Telif Hakları konusunda uzman hukukçu bilirkişiden alınan — tarihli bilirkişi kök raporunda; davacı murisi —- ait defter ve belgeler sunulmadığından inceleme yapılamadığı, davalının —– yılı ticari defter ve belgelerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin usulüne uygun yapıldığı ve davalı lehine delil niteliğini haiz olduğu, davalı cari hesap kaydında, davacı şirketi —- hesabında kaydettiği, taraflar arasındaki —- ödemelerin davalı tarafından ödendiği yönünde bir ihtilaf olmadığı, davacının Annesi —– tarihinde vefat etmiş olup eşi — mirası ret etmesi nedeniyle, —–ile davacı —- tek varis olmasına karar verildiği, Davacı, ——–yevmiye sayı ile davalıya gönderdiği ihtarnamede, protokol gereği işletmenin davalı tarafından devir alındığını, davalının protokolün —— Paragrafında belirtilen ——ödeme yükümlülüğünün yerine getirilmediğini, söz konusu tutarın ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde ödenmemesi halinde yasal yollara başvurulacağı ihtar edilmiş olup, İhtarname —– tarihinde davalıya tebliğ edildiği, Davalı —- yevmiye sayı ile davacıya gönderdiği ihtarnamede, protokol hükümlerinin yerine getirilmediği, teslimde taahhüt edilen demirbaşların
teslim edilmediği, protokolün —— maddesinde konu edinen TBK’nun 26-27 maddeleri uyarınca kamu düzeni açısından” butlan / kesin hükümsüz” olduğu, dolayısıyla bir borçlarının olmadığı, ayrıca kesin hükümsüz olan sözleşmeye istinaden ödemek zorunda kaldıkları, —– tutarın ödeme yapılan tarihle iade edileceği tarih arasında dönem içim —— avans faizi ile birlikte
—– gün içerisinde ödenmesini, aksi takdirde yasal yollara başvurulacağı ihtar edildiği,——– İşletme hakkının tamamını ——bedel karşılığında devir alana devir ettim. Devir bedelini nakden ve tamamen aldım. Başka bir alacağım kalmadığını kabul ve beyan ederim” beyanında bulunduğu; taraflar arasında imzalanan —– tarihli protokolde gerçekleşen devrin şartlarının tespit
edildiği, —— yevmiye sayılı —— ise tarafların taahhüt ettikleri bütün edimleri kapsayıcı bir anlaşma niteliğinde olmadığı, diğer yandan daha sonra yapılan bu sözleşmede —– tarihli protokole ve bu protokolde düzenlenen edimlere ilişkin bir atfın bulunmadığı, bu sebeple—— dayalı olarak davacının bir alacak hakkının bulunmadığını söyleme imkânı bulunmadığı, protokolün ——– bu kurdan karşılığı olan ——-tarihine kadar uhdesinde tutacaktır.”
madde metninden söz konusu bedelin protokol kapsamında taahhüt edilen bütün edimlerin bir karşılığı olarak belirlendiğinin anlaşıldığı, söz konusu tutarın TBK m.26-27 anlamında butlan yaptırımını gerektirecek bir edim karşılığında olması hususunun tespit edilemediği, diğer yandan davacının protokol uyarınca taahhüt ettiği edimleri eksik ve ayıplı şekilde ifa ettiğine ilişkin davalı tarafından yapılan bir ihtar veya bildirime ilişkin evrak dosya kapsamında bulunmadığı, bu sebeple davalı tarafın bu itirazlarının bu aşamada ispatlanamadığı; Sonuç olarak; —– tarihli protokoldeki düzenleme uyarınca, davalı tarafın ——
tutarında davacı tarafa borcu bulunduğu ve —- tarihinde davalıya tebliğ edilen ihtarname gereği 7 gün sonrasında bu borcun muaccel hale geldiği kanaatine varıldığını belirttikleri anlaşılmıştır.Tarafların beyan ve itirazları sonucunda aynı bilirkişi heyetinden ek rapor alınmış, ek raporda da kök rapora sadık kalındığı görülmüştür.Tüm dosya kapsamına göre; davacı murisi ile davalı şirket arasında içeriği ve imzaları her iki tarafça da inkar edilmeyen ve kabul edilen —- tarihli protokolün düzenlenip imzalandığı, protokol içeriğine göre; “davacının murisi olan —– arasında imzalanan—— başlangıç tarihli ve —-yıl süreli kira sözleşmesini, protokol imza tarihi itibariyle sonlandırmış olduğu, taşınmazı—- itibariyle tahliye edip mülkün yeni kiracısı olan davalı şirkete demirbaşları ile teslim edeceği, —–davalının bu protokol tarihinde mülk sahibi ile —— başlangıç tarihli kira sözleşmesi imzalayacağı ve —- kiracı olarak faaliyetine başlayacağı, —– göre; davalının, davacının murisinin protokolden kaynaklı tüm beyan ve taahhütlerini yerine getirmesi şartına bağlı olarak, imza tarihi olan —–ödeyeceği, yine davacı murisinin taşınmazı tahliye edeceği tarih olan — tahsil kabiliyeti kazanmak üzere —- bedelli teminat senedi vereceği, ayrıca davalının —– tarihine kadar uhdesinde tutacağı, bu tarihte davacı murisine ödeyeceği, bu tarihten önde davacı murisi —– bu bedelin ödenmesini talep edemeyeceği” hususlarının kararlaştırıldığı; taraflar arasında protokolde geçen —– bedellerin ödenmesi ile ilgili bir ihtilaf bulunmadığı, ihtilafın—– bedelden kaynaklandığı; bu protokolden sonra yine aynı taraflar arasında —– yevmiye nolu işletme devir hakkı sözleşmesi imzalandığı, bu sözleşmeye göre davacı murisinin işletme devir hakkını —- bedelle devir alana devir ettiğini, devir bedelinin tamamını nakten ve tamamen aldığını, başka bir alacağının kalmadığını beyan ettiği, davalının da işletme devir hakkını —- bedelle devir aldığını, bedeli nakten ve tamamen ödediğini, herhangi bir borcunun kalmadığını beyan ettiği; —- tarihli———tutanağı ile, davacı murisi tarafından taşınmazın —- tarihli protokol gereği, tahliye ve yeni kiracı olan davalıya teslim ettiği; gerek davacı gerekse davalı vekillerince sunulan tüm beyan ve cevap dilekçelerinin içeriğinden ve sözleşmelerin kapsamından, taraflar arasındaki işletme devir sözleşmesi içeriğinde geçen —- bedelin, madde metninden de açıkça anlaşılacağı üzere işletme hakkının devir bedeli olarak öngörüldüğü, oysa davalı tarafından da inkar edilmeyen tahsilat makbuzlarından anlaşılacağı üzere, davalının davacı murisine —-üzerinde ödemelerde bulunduğu —–, bu hususun işletmenin, işletme hakkı devir bedelinin sadece— olduğunu, davalıya devredildiği çekişmesiz olan demirbaşların bu bedelin içinde olmadığını gösterdiği, davalının—- tarihli sözleşmenin —-maddesinde geçen—– ödediğine dair bir belge sunmadığı, defterlerinde bu yönde bir kayıt bulunmadığı, kaldı ki bu bedelin —- tarihinde muaccel olacağının kararlaştırıldığı; açıklanan nedenlerle, —— yevmiye nolu işletme devir hakkı sözleşmesinde geçen “…başka bir alacağımın kalmadığını beyan ederim” ifadesinin işletme devir hakkı bedeli olan —— anlamında değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmakla; işlemiş faiz miktarı bakımından dava dilekçesinde fazla talepte bulunulduğundan, davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur:
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Açılan davanın KISMEN KABULÜ İLE;
—- sayılı takip dosyası yönünden —- ana para ve —- işlemiş faiz yönünden takibin devamına , asıl alacak olan—- için takip tarihinden tahsil tarihine kadar 3095 sayılı kanununun 4/a maddesi uyarınca ——- vadeli hesaba uygulanan en yüksek faizi ile avans faizi uygulanmasına, fazlaya ilişkin istemin reddine
Alacak likit olduğundan % 20 İcra İnkar Tazminatının KABULÜNE,
2- Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 104.604,80-TL karar harcına karşılık dava açılırken peşin alınan 18.742,55-TL harç ve icra dosyasında alınan 7.617,91-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 78.244,34-TL harcın davalıdan tahsiliyle hazineye irad kaydına,
3- Davacı tarafça yatırılan 18.742,55-TL peşin harç ile icra dosyasına yatırılan 7.617,91-TL harç olmak üzere toplam 26.360,46-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4- Davacı tarafından yapılan, 3.000,00-TL bilirkişi gideri, 54,40-TL başvuru harcı ve 184,60-TL posta gideri olmak üzere toplam 3.239,00-TL’nin, davanın kabul edilen kısmına isabet eden 3.213,29-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5- Davalı tarafından yargılama gideri yapılmadığından bu konuda karar vermeye yer olmadığına,
6- TTK 5/A maddesi ve 6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A fıkrası ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin haklılık oranına göre 1.309,52-TL’sinin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, kalan 13,78-TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
7- Davanın kabul edilen kısmı üzerinden A.A.Ü.T. uyarınca ve davacı lehine taktir edilen 170.505,98-TL nispi vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8- Davanın red edilen kısmı üzerinden A.A.Ü.T. uyarınca ve davalı lehine taktir edilen 9.200,00-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9- Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
İlişkin olarak taraf vekillerinin yüzüne karşı oy birliği ile verilen kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde—– Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy çokluğuyla verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 23/11/2022
Muhalefet Şerhi
Dava, taraflar arasında imzalanan ——- tarihli protokol uyarınca davalıya devredilen ticari işletme nedeniyle protokolün —–maddesinde yer alan —-toplamı için başlatılan —– ödenmesi için başlatılan vaki itirazın iptali davasıdır.
Davacının murisi —- davalı şirket temsilcisi arasında —- tarihli ticari işletmenin devri protokolü ile karşılıklı taraflara hak ve edimler yüklendiği tespit edildiği, ardından tarafların bu defa —- tarihinde —- başlıklı devreden —– ile devir alan davalı —– arasında noter huzurunda imzalanan sözleşme uyarınca devir eden davacı murisi —, davaya konu edilen —- işletme hakkının tamamının —— karşılığında devir alana devrettiğini, bedelini nakden ve tamamen aldığını, başka bir alacağının kalmadığını, kabul ve beyan ettiğini, yine devir alan —- vekili tarafından da işletme hakkının tamamının —– karşılığında devir edenden aldığını, devir bedelini nakden ve tamamen ödediğini, herhangi bir borcunun kalmadığını kabul ve beyan etmiştir. Dava konusu edilen protokol tarihi —- olup davacı murisi ile davalı şirket arasında adi yazılı olarak imzalandığı, ardından —-tarihinde noter huzurunda tarafların birbirlerinden alacak ve borcu olmadığına ilişkin birbirlerini ibra ettikleri, her ne kadar noter huzurundaki sözleşmede taraflar —– tarihli protokole atıf yapmamış ise de sözleşmenin içeriğinden taraflar arasında başka bir protokol olmadığı, davaya konu edilen ——- işletme devir hakkına ilişkin olduğu açıkça belirtildiği ve bu hali ile tarafların geçmişe dönük alacağının ve borcunun olmadığı noter huzurunda imza altına alındığı tespit edildiğinden davacı taraf her ne kadar —– tarihli protokolün 3. Maddesinde yer alan bedeller uyarınca icra takibi başlatmış ise de böyle bir alacağının olmadığı anlaşıldığından davanın reddi gerekmiştir.