Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/505 E. 2021/362 K. 24.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/505 Esas
KARAR NO: 2021/362
DAVA: Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/02/2014
KARAR TARİHİ: 24/03/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde; —– beri çalıştığını, ——– tarihinde geçerlilik süresi başlayan bir sigorta limiti sağlandığını ——— ricaları ve ertelediği borcunun ilk taksitini ödemesi üzerine müvekkilinin ——- müvekkilinin ne kadarlık daha mal yükleyeceğini sorduğunu ve müvekkilinin hali hazırda yüklenen mallara ek olarak —— yaptığı yazılı başvuruda ——– gelen yazılı bildirimde daha fazla mal yüklenmemesi gerektiğine dair cevap alındığını, ancak müvekkilinin açıkça —— sağlamış olduğu eksik limit sebebiyle sadece —- tutarında limiti kalan müvekkiline kendi nezdinde toplam alıcı limiti olarak hesapladığı —–aşan bu yüklemeyle ilgili herhangi bir bilgi verilmediğini, söz konusu işlemi karşıladığını zımnen kabul ettiğini, söz konusu —— hesaplanması gereken ——– tutarındaki meblağın ödenmemesi sebebiyle müvekkilinin —– zarara uğradığını,——- itibariyle iptal edildiğin——— açıkça söz konusu limitin geçerlilik başlangıç tarihi itibariyle daha önce verilen limit onaylarını hükümsüz kılacağını belirttiğini, alıcının İlk limiti ——– iptal edildiği için hali hazırda geçerli bir sigorta limiti bulunmadığını, bu iki limitin—- nezdinde bİrleştirilmediği, iki limitin birbirinden ayrı algılandığı da ——- tarihli tazminat hesaplama özet tablosundan da anlaşıldığını, bu tabloda ilk limit süresinde sevkiyata konu olmuş——– kısım zarara esas tutarın dışında bırakıldığım, bu durumun yine davalı tarafından söz konusu dışarıda bırakılan tutarın —— olan ilk limiti aşması sebebiyle dışarıda bırakıldığının açıklandığını, müvekkilinin müşterisi ——- tazminat talebindeki tüm belgelerde kullanılan —— olmasına rağmen müvekkilinin kendisine yapılacak ödemelerin —– olarak yapılacağını kabul ettiğini, alıcı limit onayları yazılarında da sigorta limitlerinin —– üzerinden belirtildiğini, sadece parantez içinde o gün ki ——-herhangi bir ibare bulunmadığını, müvekkilinin tazminat talebinde bulunduktan sonra —– gelen belgelerde tazminat bedellerinin alıcı limitlerinin parantez içinde belirtilen —– üzerinden hesaplandığının görüldüğünü, müvekkilinin hiçbir işleminde —— yazılarının yollandığı tarihlerde geçerli olan poliçede söz konusu limitlerin —– belirtilen bedel olduğuna dair örtülü veya açık bir İbare bulunmadığını, bu poliçenin —– başlayarak bîr takım değişikliklere uğradığını, özellikle —– ilgili yeni eklemeler söz konusu olduğunu, işbu değişikliklerin müvekkili aleyhine geriye doğru uygulanmaması gerektiğinin tartışmaya konu olmayacak kadar açık olduğunu, buna rağmen —— tarihinde gelen belgelerde sınırın —–olduğuna dair bir takım ifadelere yer verildiğini, konuyla ilgili değişiklik talebinde bulunulamayacağının da taraflarına —- tarafından bildirildiğini, müvekkilinin —- tutannda talep etmiş olduğu limiti —- olarak kabul etmek zorunda bırakıldığını, düşük limit ile ilgili talebinin kabul edilmemesi üzerine müvekkilinin en azından —- temlik edilen bedelin düşürülmesi için bir toplantı talebinde bulunduğunu, —– yapılan görüşmelerde ise müvekkilinin temlik edilen miktara denk gelen faturalardan birini tazminat talebinden çıkarma talebinde bulunduğunu, bunun üzerine —– faturanın çıkarılması ile kendi nezdinde ikinci limit olan —— ulaşılmaması sebebiyle limitin daha da düşüp ——-olacağını belirttiğini, tüm görüşmelerde konuşulan döviz kurunun —— yazılarındaki parantez dışında bulunan esas limitin —–üzerinden anlaşması bir yana, böyle manasız küsuratları bulunan bir tutarı limit olarak talep etmemiş olduğunun da açık olduğunu, söz konusu —– olan toplam limitin zarar tazminatı ihbarname belgelerinin ilk düzenlendiği tarihteki —- olduğunu, müvekkilinin bu bağlamda —— sigorta şirketinden sigortalamakta olduğunun öğrenildiğini, taraflarından temlik edilen —— kuru üzerinden söz konusu şirketten temin edileceğini, fakat müvekkiline bu bedelin sadece —– tarihindeki —–davacı ve davalı arasındaki anlaşmadan kaynaklanan ve toplam limitin—– tutannda zarara uğradığını——— uyguladığı en yüksek faiz oranı üzerinden hesaplanacak faiz ile birlikte tahsiline, yargılama giderleri İle avukatlık ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde;Davacı tarafından talep edilen alacağın tamamı kabul anlamına gelmemek üzere zamanaşımına uğradığını, zamanaşımı itirazlarının değerlendirilerek davanın reddine karar verilmesini, müvekkilinin —— ile sigorta kapsamına alındığını, bu poliçenin taraflar arasındaki sigorta sözleşmesinin genel hükümlerini düzenlediğini, poliçe ile birlikte sigorta sözleşmesinin aynlmaz parçalarından birini teşkil eden kabul formu ile de ihracatçının —- yıl içinde yapacağı çeşitli ihracatlar nedeniyle doğabilecek zararlara karşı müvekkilinin ödeyeceği azami sigorta bedeli tutan olan ——- sözleşmesinin diğer özel hükümlerinin tespit edildiğini, bununla birlikte müvekkilinin poliçe kapsamında sorumluluğunun doğabilmesi için ihracatçının her bir alıcısı ile ilgili olarak alıcı limiti talep etmesi ve müvekkilinin de bu limiti tespit ederek ihracatçıya bildirim yapması gerektiğini, tespit edilen limitin müvekkilinin poliçe kapsamında o alıcı ile ilgili olarak yüklendiği azami riski belirlediğini, davacının —- tarihli teklifnamesi çerçevesinde düzenlenen kabul formu uyarınca davacının poliçesi için azami tazminat ödeme tutarının ——– olarak belirlendiğini, kabul formunda yer alan açıklamadan da anlaşılabileceği üzere mezkûr tutarın müvekkilinin azami sorumluluk tutarını ifade ettiğini, davacının dava konusu sevkiyatların yapıldığı —————- tarihi itibariyle hükümsüz kılındığını, davacı yanın daha sonra tekrar ——— çerçevesinde gerçekleştirilen sevkıyatlara konu ödemelere yönelik olarak vade uzatımı talep ettiğini, davacının bu talebi uygun bulunarak kendisine —- tarihinde bildirildiğini, davacının bu —– vade uzatımına konu borcun ilk taksitini erken ödediğini belirterek bahse konu firmanın yeniden sigorta kapsamına alınmasını —— tarihli yazısı ile istediğini, bu talep doğrultusunda ——– tarihinde bir kısım yüklemede bulunduğunu ve yüklenecek bir kısım mal daha bulunduğunu ve bunların yüklenip yüklenemeyeceği hususunda müvekkiline yazılı olarak başvurduğunu, bu talebin değerlendirilmesi neticesinde olumsuz görüş bildiren ——- tarihli müvekkilinin yazısının davacıya gönderildiğini, davacının daha sonra ——- alacaklarını müvekkiline bildirdiğini, alıcı —– ilgili müvekkilince yapılan araştırma neticesinde firmanın ——— —– davacının alacaklarının kayyum nezdinde iflas masasına kaydettirildîği ve davacının ————- tarihinde davacıya ihbarname gönderdiğini, daha sonra yine davacıya ——- ihbarname gönderildiğini, davacı ile süreç içerisinde ödemeye İlişkin olarak yapılan yazışmalar da bulunduğunu, tazminat hususunda alıcı limit onayın da gösterilen meblağ olan ———– fatura tazminata konu ödeme tutan hesaplamasında dikkate alınmışken ikinci ihbarnamede davacının talebi üzerine ———- limitten kaynaklı zararı bulunduğunu belirtmesinin mesnetsiz olduğunu, davacıya önce ——— bir limit tanımlandığını, ilk limit sadece iptal öncesi ve limit için geçerli tarihlerde poliçe hükümlerine uygun şekilde yapılan sevkiyatlar için hüküm doğuracağım, dava dosyasına sunulan eklerin incelenmesinden bahse konu limit ile ilgili Ödemelerin kaleme alındığının görüldüğünü, dava dilekçesinde davacının her ne kadar ——- aşan sevkıyatlarına karşılık müvekkilinin susmak suretiyle aşkın sevkıyatları zımnen kabul ettiğini iddia etse de ve her ne kadar sigorta sözleşmeleri şekil şartına tabi değilse de —–taraflar arasında imzalanmış olan sigorta poliçesi bulunmakla birlikte bu poliçe doğrultusunda ——- yapılan işlemlerin kayıt altına alındığı göz önünde bulundurulduğunda (TTK 64 vd.) müvekkilinin hali hazırda yazılı Poliçe ve alıcı limit onayı varken susma yoluyla anlaşma yapması veyahut vaki bir anlaşmayı tadıl etmesinin söz konusu olmayacağını, sınırlandırılmış , bir imite dayalı poliçede işbu limilİ aşkııı sevkıyat yapıp bu eylem karşısında sigortacının susmuş olmasını müvekkilince tanzim edilmiş alıcı limit onayında aksi belirtilmiş olmasına rağmen zımnî kabul olarak addetmek ticari hayatın olağan akışına ve müvekkili inin poliçeyi tanzim ile kendisine atfedilen “sınırlı sorumluluk” hükmüne uygun olmadığını, davacının iddiasında iki limitin birlikte kullanılmadığını beyan etmekte ise de, her iki alıcı limit onayı dönemi içerisinde sevkiyatlar olduğu gibi, işbu sevkiyatlara yönelik alıcı firma tarafından ödemeler de bulunduğunu,———-sevkiyata ilişkin olarak ise e posta yazışmasında belirtildiği üzere poliçenin ———– ödeme yapıldığını, işbu eksik ödemeden kaynaklı olarak zarara uğradığını belirtmekte ise de bu hususun hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, poliçenin ——— alınarak bahse konu meblağların ——- tazminata konu edildiğini, kalan ———olduğunu, işbu işlemin poliçeye uygun olarak yapıldığını, davacının ise ödemenin yapıldığı ——tarihi itibariyle geçerli olan ——- üzerinden hesap yapmakla zararının olduğjınu ——- davacı yanın kur artmasından kaynaklı olan zararını bankaya tahmil etmeye çalıştığını, fakat hangi tarihlerdeki döviz kurlarının tazminat ödemesine konu alınacağının poliçede sarih olduğunu, müvekkilinin ——-sorumluluğunun üst limit sorumluluğu olduğunu, buradan çıkan anlamın müvekkilinin davacı yanın ne kadar zarar ettiğine ve poliçedeki düzenlemelere bakmaksızın —— ödeyeceği anlamını taşımadığını, davacı yanın dilekçesinde —- ödeme yapıldığını belirtmekle birlikte tazminat miktarının —— gerektiğini iddia ettiğini, yukarıda belirtildiği üzere poliçede sevkiyat ve ihbarname doğrultusunda elde edilen tarihlere göre kurlar sabitlenmekte ve bu sabit kurlar üzerinden ödeme yapıldığını, poliçenin işbu maddesinin davacı yanca kabul edildiğini ve müvekkilinin tüm eylemlerinin de poliçeye uygun gerçekleştirildiğini, davacı yanın bu iddiasının MK.,2 ve 3/2 bağlamında iyi niyet kaidelerine aykırılık teşkil edeceğini, davacının iddialarının sözleşmeye bağlılık ——-İlkesi ile de bağdaşmadığını, davacının basiretli bir tacir olarak poliçe ve kabul formunu imza ile kendisini sözleşme ile bağlı kıldığını, poliçe hükümleri ve bilhassa Ödemeye yönelik kurun davacı açısından ifasının mümkün olmayacak hale gelmediğini, davacı yanın parite farkından kaynaklı olarak——– istemekte ise de davacı yanın poliçe ile bağlı olduğu, poliçenin ——- belirtildiğini, dolayısıyla kur farkından kaynaklı bir zarar iddiasının yersiz olduğunu, davacı yan ——- olduğunun anlaşıldığım ve yine davacının istemlerinin müspet zarar iddiası karşılığında istendiğini, dolayısıyla Borçlar Kanunu 112 vd, maddeleri gereği ortada bir zarar olmadığını, tüm bu eylemlerin poliçe kapsamında tesis edildiğini, davacı yanın bir yandan menfi zarar hükümleri altında kusura dayalı olmayan tazmine balı sonuçlardan istifade etmek istese de bu talebin sayın mahkemeyi zühule düşürmeye çalışmaktan öteye gitmeyeceğini, davacı yanın müvekkilinin reasür şirketlerden haksız kazanç sağladığım bu eyleminde davacı yana ödenmesi gereken bedeli zımnen kabul anlamını taşıyacağını belirttiğini, Ticaret Kanunu 1472. Madde “Sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde hukuken sigortalının yerine geçer” demekle birlikte poliçenin 27.maddesinde bu hususun yinelendiğini, davacı yanın —– bedelin reasür şirketlerden alınmasına rağmen kendisine eksik ödeme yapıldığını iddia ettiğini, reasür işleminin, mükerrer sigorta ——– arasında gerçekleşen pasif sigorta biçimi olduğunu, ilk sigortalının bu sözleşmenin tarafı olmadığını, davacı yanın iddiasının temelinin kur farkı olduğunu, poliçede scvkiyatın yapılacağı tarihe göre kur belirlendiğini, sevkiyatların uzun zaman zarfı içerisinde yapılabileceğinden poliçe kapsamında farklı kurlara tabi tutulacağım davacı yanın bilmesinin icap ettiğini, poliçede ——– cinsinden ödemenin gerçekleşeceğinin de açıkça yazıldığını, bu nedenle yukarıda belirtilen hususlar bağlamında davanın öncelikle zamanaşımı yönünden, zamanaşımı itirazlarının uygun görülmemesi halinde ise haksız ve yersiz olan davanın esastan reddine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE:Dava, kısa vadeli ihracat sigorta poliçesine dayalı tazminat talebidir.
Davacı —- davacı şirketin —- şirketle aralarında bulunan ticari satım sözleşmesi kapsamında sigorta poliçesi uyarınca uğranılan zararların tazmini taleplidir.
Mahkememiz tarafından—– ilamıyla bozularak mahkememize gönderilmiş ve bozma ilamına uyularak mahkememiz tarafından —-rapor alınmıştır.
Taraflar arasında —-imzalanmış olup, ——– limit onaylı miktarları belirtir şekilde anlaşmaya varılmıştır.
Uyuşmazlık çözüme kavuşturulası için her iki tarafın ticari defterleri incelenmiş ve tarafların ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, birbirlerini teyit ettiği ve lehlerine delil olabileceği kanaatine varılmıştır.
Sözleşmenin 14. Maddesinde “aksi, … tarafından düzenlenecek alıcı limit onayında belirtilmedikçe … bu poliçe ile sigorta kapsamına aldığı ticari risklerden kaynaklanan zararların —- ödemeyi taahhüt eder” ilk alıcı limit onayına istinaden zarara esas tutar ———
Taraflar arasında imzalanan poliçenin —- başlıklı madde uyarınca “bu poliçeye göre yapılacak bütün ödemeler —- olarak yapılacaktır. Prim ödemeleri ve tazminleri için, sevkiyatın bürüt fatura tutarı —– Doları dışındaki herhangi bir yabancı para cinsinden ifade edildiğinde, sevkiyata ilişkin bildirimin yapıldığı aydan bir önceki ayın son iş günü geçerli olan ——cinsinden ifade edildiğinde brüt fatura tutarı esas alınacağı belirtilmiştir. Aynı poliçenin 18. Maddesinde ise ” bu poliçeye göre yapılacak bütün ödemeler —– yapılacaktır. Prim ödemeleri ve zarar tazminleri için sevkiyatların brüt fatura tutarı yabancı para cinsinden ifade edildiğinde, prim ödemeleri için sevkiyata ilişkin bildirimin yapıldığı aydan bir önceki ayın son iş günü geçerli olan —– döviz satış kuru, tazminat ödenmesinde ise poliçenin 27. Maddesinde belirtilen işlemlerin tamamlanması ve belgelerin teslimi—– tarafından sigortalıya yazılı ihbar yapıldığı ayın ilk iş günü geçerli olan ——– alınacaktır. ” maddeleri uyarınca bilirkişi heyeti tarafından —- esas alınarak davacıya daha önce yapılan — ödeme mahsup edilerek davacının talep edebileceği miktarın ——-olduğu belirlenmiştir.
Taraflar arasında imzalanan kısa vadeli ihracat sigorta poliçesi uyarınca dava dışı— şirket ile davacı arasındaki ticari satış sözleşmelerinin davalı sigorta şirketi tarafından poliçe kapsamına alındığı, ilk alıcı limit onayının ———– olduğu, taraflar arasındaki poliçenin—- ödeme yapıldığı her iki tarafın kabulünde olup davacıya ——— tespit edilmiştir.
Taraflar arasında imzalanan —— tarihinden itibaren geçerli olacağı üzerinde mutabık kalındığından geriye dönük işletilmesi hukuken mümkün olmadığından taraflar arasındaki uyuşmazlığa “daha önce imzalanan kısa vadeli ihracat kredi sigorta poliçesi” uygulanarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Açılan davanın kısmen kabulü ile ——– davalı sigorta şirketinden, dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine
2-Karar harcı 27.242,26 TL’den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 15.476,50 TL harcın mahsubu ile bakiye 11.765,76 TL harcın davalıdan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazine adına irad kaydına,
3-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 15.476,50 TL peşin harç ve 25,20 TL başvuru harcı olmak üzere toplam 15.501,70 TL harç giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Bozma öncesi ve bozma sonrası davacı tarafından yapılan tebligat, müzekkere ve bilirkişi ücreti 6.395,90 TL yargılama gideri ile Temyiz Yoluna Başvurma Harcı 176,60 TL ile Temyiz Karar Harcı 35,90 TL olmak üzere toplam 6608,40 yargılama giderinin takdiren 1/3 bölümü olan 2.635,00 TL’nin davacı üzerinde bırakılarak, 2/3 oranındaki 3.973,40 TL’lik bölümünün davalı taraftan alınıp davacıya verilmesine,
5-Avukatlık asgari ücret tarifesindeki esaslara göre belirlenen 36.366,24 TL nispi avukatlık ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Davanın reddedilen bölümü için avukatlık asgari ücret tarifesindeki esaslara göre belirlenen 42.422,33 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
7-Gider avansı bakiyesi olması halinde karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
İlişkin olarak taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 15 günlük yasal süre içerisinde Yagrıtay temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 24/03/2021