Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/393 E. 2023/961 K. 05.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:2019/393 ESAS
KARAR NO:2023/961
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ: 27.06.2019
KARAR TARİHİ: 05.12.2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 11.06.2019 tarihinde müvekkilinin arşivleme hizmeti aldığı ——–adresinde bulunan ——- tesisinde yangın çıktığını, yangın hakkında itfaiye raporunda müvekkiline ait evrakların, ticari defterlerin ve kayıtların, faturaların, mahsup ve beyannamelerin, ticari mektupların, sözleşmelerin vb. Ticari belgelerin de bulunduğu arşiv raf sisteminin ——– ölçülerinde” tamamen yandığının yazılı olduğunu, işbu raporda detaylı belge, dosya, sözleşme, ticari defter listesi yer almadığını ve yapılan görüşmelerde dahi —– tarafından ayrıntılı bilgi alınamadığını yangında zayi olan belgeler hakkında —– tespit çalışmalarının sürdüğünü, dava dilekçesi tarihi itibariyle ——tarafından sadece müvekkilinin evraklarının saklandığı kutu numaralarının belirlendiğini, içeriğine yönelik çalışmaların devam ettiğini, ilk tespitlere göre müvekkilinin ——-dönemlerini kapsayan ticari defterler, mahsup, fatura, beyanname, klinik çalışma belgeleri, sözleşme türü evrakların zayi olduğunun anlaşıldığını, yaşanan bu elim hadise sebebi ile TTK m. 82/7 hükmü gereğince işbu başvuruyu yapma gereğinin hasıl olduğunu beyanla, yapılacak tahkikatla tespit edilecek ve dilekçede belirttikleri müvekkiline ait ticari evrakların (ticari defter, beyannameler, mahsuplar, faturalar, ticari mektuplar ve sözleşmeler, klinik çalışma raporu ve bildirilecek ilgili sair ticari belgenin) zayi olduğuna ilişkin taraflarına zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.

DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE;
Dava; Türk Ticaret Kanunu’nun 82. Maddesi kapsamında zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.Hasımsız olup basit yargılama usulüne tabi olan davada, davacı delilleri toplanmış ve yargılama sonuçlandırılmıştır.Davacı vekili; —– tarihinde, müvekkilinin arşivleme hizmeti aldığı —— adresinde bulunan —– depolama tesisinde yangın çıktığını, yangın sonucunda —– yılları arasındaki ticari defterler, mahsup, fatura, beyanname, klinik çalışma belgeleri ve sözleşme türü evraklarının zayi olduğunu iddia ederek zayi belgesi verilmesini talep etmiştir. ——- numaralı kutu içerisinde saklanan belgelerin niteliği ile belgelerin kime ait olduğu ve 11/06/2019 tarihli yangın neticesinde tamamen zayi olup olmadığı hususlarında mahkememize bilgi verilmesi istenmiş, gelen cevaba göre yangın sonucu zayi olan belgelerin dava dışı —— ait olduğu, kendilerinin davacı şirket ile arşivleme hizmetine yönelik anlaşmalarının bulunmadığının bildirildiği görülmüştür.Davacı şirketin dava dışı —— grup şirket bağlantısı bulunup bulunmadığı hususunda araştırma yapılmak üzere —- yazı yazılmış, davacı vekiline dava dışı ——- olduğuna ilişkin dayanak belgeleri sunmak üzere süre verilmiş, aynı hususta dava dışı——- de yazı yazılmış, gönderilen evraklara göre her iki şirketin grup şirketi olduğu anlaşılmıştır.Dosya zayi şartlarının oluşup oluşmadığının değerlendirilmesi için bilirkişiye verilmiştir.Bilirkişinin 26/05/2021 tarihli raporunda özetle;—–davacı ile dava dışı yangın çıkan ——— Arasında arşivleme sözleşmesi olmadığından zayi şartlarının mevcut olmadığı …” şeklinde kanaat bildirdiği görülmüştür.Bilirkişinin 22/08/2023 tarihli raporunda özetle; “…davacı ile dava dışı ———olduğu…” şeklinde kanaat bildirdiği görülmüştür.
Türk Ticaret Kanunu’nun 82/7. Maddesinde “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir” hükmü düzenlenmiştir. Türk Ticaret Kanunu’nun 82/7. Maddesinde düzenlenen zayi belgesi verilmesi için başvuru süresi hak düşürücü süre olup bu süre içinde başvuru yapılması zorunludur. Somut olayda da, davacı hak düşürücü süresi içerisinde mahkemeye başvuru yapmıştır.Tüm dosya kapsamına göre; davacının, dava dışı——– olup, dava dışı ——- yangının çıktığı deponun sahibi olan dava dışı———-Arasında arşivleme sözleşmesi yapıldığı, bu sözleşme ile ——– yasal defter ve belgelerinin saklanması ve arşivlenmesi işinin dava dışı —– Tarafından üstlenildiği, 11/06/2019 tarihinde çıkan yangın neticesinde dava dışı—- dolayısıyla grup şirketi olan davacının evraklarının bulunduğu—– numaralı kutunun içindekilerle zayi olduğu, davacı tarafın —– yılları arasındaki belgeleri yönünden zayi talebinin yerinde olduğu, —- yılları arasındaki belgelerin 10 yıllık saklama süresinin dolması nedeniyle talebin bu yönden yerinde olmadığı anlaşılmakla, davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur:

HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ İLE;
-Davacının ——- yılları arasındaki ticari defterleri, mahsup, fatura, beyanname, klinik çalışma belgeleri ve sözleşme türü evraklarının zayi olduğunun tespiti ile TTK’nın 82.maddesi gereğince zayi belgesi verilmesine,
2——— yılına dair evraklarla ilgili talebin, dava tarihi itibariyle saklama zorunluluğu olan 10 yıllık sürenin dolmuş olması nedeniyle reddine,
3-Harçlar Kanununa göre alınması gerekli 269,85-TL karar harcının, davacı tarafından yatırılan 44,40-TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 225,45-TL’nin davacıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davacı tarafından yatırılan 44,40-TL harcın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı tarafından başvurma harcı, vekalet harcı, bilirkişi ücreti, tebligat, posta ve müzekkere gideri olarak sarf edilen 2.213,40-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Dosyada mevcut gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde ————Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 05.12.2023