Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/379 E. 2021/1058 K. 11.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/379 Esas
KARAR NO : 2021/1058

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 25/06/2019
KARAR TARİHİ : 11/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının ticari defter ve kayıtlarının oldukça geniş hacimli olması, şirket ——- yaşanması sonucu bir kısım defter ve kayıtların güvenli bir şekilde saklanması için ——– akdedildiğini, mezkur sözleşme kapsamında şirket ticari defter ve kayıtları, dayanak belgeler ve sair belgeleri ——içinde dava dışı şirkete teslim ettiğini, dava dışı ——- bulunan ——– ve ——şirketle paylaşıldığını, dava dışı şirketin yangına ilişkin incelemenin devam ettiğini ———— aslının istendiğini gönderildiğinde mahkemeye ibraz edileceğini, —– belgenin de paylaşıldığını, arz oluşan nedenlerle müvekkili şirketin ekli listede belirtilen ticari defter ve kayıtları, belgelerinin çıkan yangın sonucu zayii olduğunun tespitini ve taraflarına zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, TTK 82/7 maddesi uyarınca açılan zayi belgesi belgesi istemine ilişkindir.
Dava basit yargılama usulüne tabi olup davacı tarafından gösterilen deliller toplanmış, —–yazılarak davacı şirket hakkında herhangi bir dava bilgisi ve ticari defter ve kayıtların kaybı/ziyaı ile ilgili başvuru yapılmadığına—–müzekkere yazılarak davaya konu yangın raporu edilmiş,—– zayi olduğu iddia edilen defter ve kayıtların tasdiklerinin yapılıp yapılmadığı sorulmuş ve buna ilişkin kayıtlardan örnekler celp edilmiş, bilirkişi raporu alınmış ve yargılama sonuçlandırılmıştır.
Bilirkişi tarafından sunulan —-“…6102 sayılı TTK m.82/7, maddesi uyarınca; “…—- afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içerisinde ziya uğrarsa tacir ziyai öğrendiği tarihten itibaren 15 (On beş) gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine ——- Zayi belgesi talebi davasının hak düşürücü süre geçmeden açılmış olduğu, Gerek dava dosyasına sunulan yangın raporu, gerekse dosya kapsamında bulunan diğer deliller ile yazılan müzekkerelere ilişkin alınan cevaplar detaylı incelendiğinde, saklama yükümlülüğü bulunan——— yangında; TTK ve VUK maddelerince —– kullanılmış —– tamamen yanmış olduğunun tespit edilmiş, —-depoda belgelerin——sırasında tamamen yanmış olduğunun —— davacı şirket ve —–olduğu——- yönünden incelendiği, bu incelemeye ilişkin olumsuz bir rapor olmadığı, —– bulunmadığı, genel esaslara tabi olduğu ve herhangi bir vergi tekniği raporuna alınmadığı, davacı zayi belgesi talep eden şirketin incelemeden kaçınma kaygısıyla hareket etmediği, ——sunulan zayi olan defterlerin tasdikine ilişkin birer örneklerini dosya kapsamına yer alan aşağıda listelenen ticari defterlerin için davacının zayi belgesi verilmesi konusunda TTK m. 82/7 şartlarının oluştuğu, Dava dışı saklama şirketinin —-dava dosyası kapsamında listelenenler için geçerli olmak üzere; Zayi olan belgeler —— faturaları ve —— faturaları yanmak suretiyle zayi olduğunun kabulü ile — belgeler için zayi belgesi istenebileceği…” yönünde görüşlerini bildirmiştir.
TTK.m.82/7 uyarınca; tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin yangın, —- tarihten itibaren 15 günlük hak düşürücü sürede zayi belgesi istenmesi mümkündür. Huzurdaki davada —- tarihinde meydana gelmiş olup, zayi belgesi davasının 25/06/2019 tarihinde hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler —- envanter defteri ve karar defteridir. TTK’nın 82/7 maddesine göre zayi belgesi verilebilmesi için bu maddede belirtilenler gibi olağanüstü hallerden ve önlenemez nedenlerden birinin olmasının yanında tacirin saklamakla yükümlü olduğu ticari defter ve kayıtlarını özenle muhafaza etmesi, basiretli bir tacir olmanın gerektirdiği özeni göstererek defter ve belgelerini saklaması ve zayi olmaması için üzerine düşen bütün yükümlülükleri özen ile yerine getirmesi gerekmektedir. Madde içeriği dikkate alındığında özellikle bir tabi afet veya hırsızlık gibi kişinin iradesi dışında bir olay nedeniyle defterlerin zayi olması ve bunun talepte bulunan tarafından ispat edilmesi gerekmektedir. Davacı —– yıllarına ilişkin yevmiye, defteri kebir ile alış, satış ve —- faturaları hakkında zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
Tüm dosya kapsamı, alınan bilirkişi raporları ve bütün deliller birlikte değerlendirildiğinde; dosyada bulunan yangın raporu dikkate alındığında davacı şirkete —–kullanılmaz hale geldiği, TTK ve VUK maddelerince 5 yıllık ve 10 yıllık saklanma süresine tabi ticari defter ve belgelerin yanmak suretiyle tamamen zayi olduğu, davacı —– müzekkere cevabında vergi inceleme sevk konusunda bir kararın olmadığının anlaşıldığı, yangının olmuş olduğu adresin davacı şirketin ticari defter ve kayıtlarını muhafaza için anlaştığı dava dışı—— depolama adresi olduğu, saklama yükümlülüğü yönünden davacının iyi niyet ve basiretli tacir gibi hareket etme kurallarına uyduğuna mahkememizce——defter kayıtlarının noter tasdiklerinin yapılmış olduğu dikkate alındığında davacı tarafın zayi talebinin yerinde olduğu, davacının gerekli dikkat ve özen yükümlülüğünü yerine getirmesine rağmen anılan evrakların zayi olduğu anlaşılmış, anılan gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-DAVANIN KABULÜNE,
A) Davacı şirkete ait,
———- dönem yevmiye defteri,
———–dönem kapanış defteri,
———– dönem yevmiye defteri,
———– dönem yevmiye defteri,
———- dönem defteri kebir,
———– dönem kapanış defteri,
———– dönem yevmiye defteri,
————dönem defteri kebir,
——- dönem yevmiye defteri,
———dönem defter-i kebir,
——– dönem yevmiye defteri,
——— dönem kapanış defterlerinin zayi sebebiyle ayrı ayrı İPTALİNE,
B)—— tarihli bilirkişi raporu ile incelenen;
-11.821 adet alış ve demirbaş faturalarının, —— faturalarının, 16.919 adet—— satış faturalarının, 18.877 adet —— satış faturalarının,—– faturalarının, —–satış faturalarının zayi sebebiyle ayrı ayrı İPTALİNE,
——- tarihli bilirkişi raporu ile incelenip tespit edilen ve UYAP sistemine 03/11/2021 tarihli uzman görüş raporu ile kaydedilen toplam —– evrakların bilgi evraklarının/kayıtlarının iş bu kararın eki sayılmasına,
2-Karar harcı 59,30-TL ‘den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 44,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 14,90-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafça dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde Hukuk Muhakemeleri Kanununun 333.maddesi uyarınca kendisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.