Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/134 Esas
KARAR NO: 2020/48
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 09/04/2019
KARAR TARİHİ: 21/01/2020
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı tarafından mahkememize gönderilen dava dilekçesinde; şirketlerine ait —— yılında————-.Noterliğinden çıkartılan karar defterini kaybettiğini, karar defterini tekrar çıkarıp adres değişikliğini ve imza sürkülerini çıkarabilmek için ivedi şekilde ticari işlemlerini yapmak mecburiyetinde olduğundan, mahkemeden karar defterini yeniden çıkarılması için zayi belgesi verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
Davacı şirket temsilcisi———– tarihli duruşmadaki beyanında; şirketine ait ——– yılı karar defterini kaybettiği, tekrar çıkarmak ve ticari işlemlerine devam etmek için zayi belgeleri verilmesi için davanın açıldığı ve davanın kabulüne karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava hukuki niteliği itibariyle, TTK 82/7 maddesi uyarınca açılan ticari defter ve belgelerin zayi olduğunun tespiti ve belge verilmesi istemine ilişkindir.
TTK.m.82/7 uyarınca; tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin yangın, su baskını, yer sarsıntısı gibi bir afet nedeniyle ziyanı halinde, ziyanın öğrenildiği tarihten itibaren ———– günlük hak düşürücü sürede zayi belgesi istenmesi mümkündür.
Tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler (tacir tüzel kişi ise); yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri ve karar defteridir.
TTK’nın 82/7 maddesine göre zayi belgesi verilebilmesi için bu maddede belirtilenler gibi olağanüstü hallerden ve önlenemez nedenlerden birinin olmasının yanında tacirin saklamakla yükümlü olduğu ticari defter ve kayıtlarını özenle muhafaza etmesi, basiretli bir tacir olmanın gerektirdiği özeni göstererek defter ve belgelerini saklaması ve zayi olmaması için üzerine düşen bütün yükümlülükleri özen ile yerine getirmesi gerekmektedir.
Madde içeriği dikkate alındığında özellikle bir tabi afet veya hırsızlık gibi kişinin iradesi dışında bir olay nedeniyle defterlerin zayi olması ve bunun talepte bulunan tarafından ispat edilmesi gerekmektedir. Davacı bir tabi afet olduğu iddiasını ya da açıkça hırsızlık olduğu iddiasını ileri sürmemiştir. Karar defterinin kaybolduğu iddiasında bulunmuştur.Eski Ticaret Kanunu m. 68(1) de, tacirin defterleri ve belgeleri için saklama yükümlülüğü 10 yıl için, yeni TTK’nın 82 (1)-a-son cümlesinde aynı saklama yükümlülüğü emredici olarak, 82(5) hükmüne göre de maddenin a ve d bendinde belirtilen belgelerin saklama yükümlülüğü —— yıl olarak belirtilmiştir. Yine eski ve yeni TTK’da tacirin basiretli davranma yükümlülüğü bulunmaktadır. —— yılında yürürlükte olan TTK m. 68 /son fıkrasında “tadadî” olarak, tacirin zayi belgesi alma olanağı ve şartlarına yer verilmektedir. Buna göre, a) bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve kağıtlarla ilgili talep söz konusu olmalı, b) zayi, yangın, su baskını, yer sarsıntısı gibi bir sebeple vuku bulmalı, c) kanuni ————- yıllık saklama mükellefiyeti içinde zayi gerçekleşmeli, d) tacir, ziyaı öğrendikten sonra ———- gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer mahkemesinden talepte bulunmalıdır. Yeni TTK, m. 82 (7) hükmü ile eski hükme tamamen uyan düzenleme öngörerek bu uygulamaya devam etmiştir. TTK m. 82(7) hükmünde de tadadî sayım olup, bu durum, davacı lehine bir düzenleme olmakla beraber, somut dava ve talebin incelenmesinde, davacı tarafından, kanunda sayılan yangın, su baskını, yer sarsıntısı gibi bir afete eşdeğer veya benzer etkiye sahip bir olayın vuku bulduğunun iddia edilmediği, bu itibarla kanunda aranan bu şartın tadadî de olsa yerine gelmiş sayılamayacağı, tacirin basiretli bir iş adamı gibi davranmaması ve ihmalinden kaynaklı zayi olma durumunun mevcut olduğu ve bu hususun TTK’ya göre zayi belgesi verilmesi için yeterli sebep sayılamayacağı, (Yargıtay ——–. HD. ——————– E. ——– K.,Yargıtay ——– HD. ——–E.—————– K ) dikkate alınarak, açıklanan gerekçelerle hukuken yerinde görülmeyen talebin reddine dair aşağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 54,40 TL harçtan davacı tarafından peşin yatırılan 44,10 TL harcın mahsubu ile arta kalan 10,00-TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davacılar tarafından dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde davacılara iadesine,
Dair; davacı şirket temsilcisinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı..21/01/2020