Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/599 E. 2020/867 K. 15.12.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C İstanbul Anadolu 5.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/599 Esas
KARAR NO: 2020/867
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/05/2018
KARAR TARİHİ : 15/12/2020
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin —- üzerine faaliyet gösterdiğini, davacı ile davalı —- tarihli bir taşıma sözleşmesi yapıldığını, buna göre — —- davacı tarafından üstlenildiğini, sözleşmenin davalı yetkilisi—– tarihinde e-posta olarak davacıya iletildiğini, bu mailde üst yazısında sözleşmenin imzalandığı ve kabul edildiğinin yazıldığını, davacı tarafından üstlenilen taşıma işi dava dışı üçüncü kişi olan —- taşıması yapılacak ürünlerin — tarihinde göndericiden teslim alındığını ve—- ulaştığını, yükleme ve taşıma aşamasında bir gecikme yaşanmadığını, —- tarafından düzenlendiğini ve taşınan ürünlerin sorunsuz olarak —-ulaştığını, taşman ürünlerin —– nedeni ile ürünlerin —–geçemediğini, taraflar arasındaki mail yazışmalarında da sabit olduğu üzere söz konusu gecikmenin, müşterinin —- sorumluluğu olan sertifikadan kaynaklı olduğunun anlaşıldığını, söz konusu sertifikanın ise gönderici, alıcı ve alıcının —- ve takibi yapılan bir hukuki evrak olduğunu, bu sertifikanın olmaması/eksik olması durumunda ürünlerin —– giriş yapmasının mümkün olmadığını, davacı şirketin ürünlerin sertifikası hakkında hiçbir— kontrolünün bulunmadığını, davalı tarafın mesuliyetinde olan gecikme sebebi ile ——– sürede —- bulunan diğer ürünlerin sahibi müşterilerin de mağdur olduğunu, yaşanan ticari mağduriyet sebebi ile nihai taşıyıcı —-gecikme bedeli olarak —- gecikme bedeli talep ettiğini, sözleşme uyarınca gecikme için günlük — bedeli olması gerekirken ve bu şekilde toplamda — söz konusu iken pazarlık yapılarak bu rakamın — seviyesine düşürüldüğünü, toplam — gecikme bedeli —- tarafından davacı şirkete fatura edildiğini ve bedelin kendilerine ödendiğini, söz konusu gecikme davalı yandan kaynaklandığı ve gecikme nedeni ile alt taşıyıcıya— gecikme bedeli ifa edildiği için gerek TTK ve BK gerekse CMR konvansiyonu uyarınca alt taşıyıcıya ödenen bu tutarın sorumlu mal sahibine rücu edilmesi hususunda davalı şirkete müracaat edildiğini, davalının bu bedeli ödemediğini, söz konusu —- bedelin davalıya fatura edildiğini bu seferde fatura — yevmiye numaralı ihtar ile müvekkiline iade edildiğini, davanın kabulü ile toplam —– alacağın ödeme günündeki kur üzerinden faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi ve yargılama giderlerinin ve vekâlet ücretinin davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin yurtdışından %100 —— eden ve piyasada bu alanda bilinen,—— takipçi portföyü olan bir firma olduğunu, bu faaliyetini kuruluşundan beri —— sürdürdüğünü, davalı şirketin sadece davacı ile bir taşıma sözleşmesi imzaladığını, davacının kullandığı dışarıdan üçüncü firma —- hakkında herhangi bir bilgisi ve onayı bulunmadığını, davacı —– ile davalı arasında —— davalı firma için taşınacak olan —– nakliye işi ve buna ilişkin hususları kısaca düzenlediğini, bu sözleşme içeriğinde davacının dava dilekçesinde bahsettiği ve nakliye işine müvekkilinin bilgisi ve onayı bulunmaksızın ve emrivaki yapılarak dâhil edilen —— ilişkin herhangi bir ifade, ibare ve atıf bulunmadığını, keza, davalıya yazılı veya sözlü olarak böyle bir bilginin de davacı tarafından verilmediğini davalının ürünlerinin, varlığını bile bilmediği bir firmaya —– edilmesine onay vermediklerini, sonradan adının — olduğu öğrenilen firmanın ürünleri— davalının davacıya belirttiği —- adresten alındığını, ürünlerin zarar görmesinden korkan ve endişe eden davalının ise, itirazlarını net bir biçimde —– getirdiğini, davacının dilekçesinde iddia etmiş olduğu gibi ürünlerin——geçememe sebebi taşınan ürünlerin sağlık sertifikalarının eksik olması hususunun davalıya değil ama davacıya atfedilecek davacının yükümlülüğünde olan bir husus olduğunu, kanunen —–malın sahibine bildirilmesi ve bu şekilde plakanın —– gösterilmesi zorunluluğunun’ taşıyıcı davacı üzerinde olduğunu, davalının ürünleri, parsiyel olarak farklı firmaların ürünlerini taşıyan — aracın plakasının, davalıya ait ürünlerin —- üzerinde belirtilmesi gerekirken, sonradan——olduğu öğrenilen firmanın yetkililerinin, anılan plakayı davalıya bildirmemeleri sebebiyle plakanın—– gösterilemediğini, burada taşıma aracını bulan, plakasını öğrenen ve işin nakliye ve lojistiğini sağlayan ve bu hususlarda davalıyı bilgilendirmesi gerekenin davacı olduğunu, davacının tüm taşıma evraklarını kontrol etmekten ve onların tam, doğru ve usulüne uygun olmasından sorumlu olduğunu, davalı firmanın ürünlerinin kedi maması olması sebebiyle —- tabi olduğunu, ——nöbetçi veterinerler tarafından yerine getirildiğini ve —– bu kontrollerin yapılabilmesi için veterinerlerin ayarlanması, ilgili randevunun alınması ve gelecek olan ürünlere ilişkin taşıma detaylarını veterinerlere vermenin ise direk taşıyana ait olduğunu, dolayısıyla ürünlerin gümrüğe geliş tarih ve saatinde veteriner randevusunun alınmış olması, veteriner hekimin ilgili yerde hazır bulunmasının önemli olduğunu, bu randevuların davacı firma tarafından zamanında ve kusursuz biçimde ayarlanıp davacıya bu dava konusu taşıma işleminden kaynaklanan —— tutarında bir borcu bulunmadığını, zira zarara uğrayan görev ve sorumluluklarını gereği gibi yerine getirmeyerek davalının zamanı mal ve para kaybına sebebiyet verenin davacının kendisi olduğunu, davacının dava konusu olarak, —-gecikme diye belirtilen gecikmenin kaynağının net olmadığını, davacının dilekçesinde ibraz ettiği üzere, — firması — tarihinde davacı firmaya fatura kesildiğini, davacı da —– tutarı davalı firmaya faturaladığını, davacı dilekçesinin ekine iliştirdiği —- ile ve bir açıklaması dahi olmayan —-tutarındaki meblağın —- faturaya ilişkin olup olmadığına dair bir kanıt bulunmadığını, davacı,—–aralarındaki cari ilişki neticesinde yapmış olduğu herhangi bir ödemeyi sanki davalı firmaya kestiği fatura karşılığı imiş gibi göstermeye çalıştığını,—- davacıya kestiği fatura tutan —- kendisine ödenen tutarın—- olduğunu, davacının anılan ödemeye ilişkin banka dekontunda ödemenin ne için neyin karşılığında yapıldığına ilişkin herhangi bir açıklama bulunmadığını, bu ödemenin anılan ceza faturasının karşılığı olmadığını, bu konuya ilişkin iki firma arasında gerçekten bir cezai şart anlaşması olup olmadığı veya böyle bir durumda tarafların ne şekilde hareket edeceğine ilişkin de yeterli bir açıklama yapmadıklarını, davacı tarafın işi geciktirdiğini ve ortada—– bir ödemenin kanıtının olmadığını, davacıya — tarafından kesilen faturanın — cinsinden olmasına karşın davacının davalıdan ödemesini istediği tutarın —- cinsinden ve kendi ödediklerini beyan ettikleri —– tarihi itibariyle değil ama dava tarihi itibariyle talep edildiğini, davacı firmaya davalı firmanın hiçbir borcu bulunmadığının anlaşılması neticesinde davanın reddine, davacının fuzuli ve haksız kazanç elde etmek maksadıyla açmış olduğu bu dava sebebiyle uğranılan zarar ve ziyanımın davanın sonuçlanacağı gün itibariyle tazmini ile yargılama giderleri ile ücret-i vekâletin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava hukuki niteliği itibariyle, alacak davası olup, davacının taşıma işini üstlendiği —- emtianın gümrükte sağlık sertifikasındaki eksiklik sebebi ile beklemesi ve gecikme yaşanması iddiasına dayalı olarak, alt taşıyıcı dava dışı —— ödendiği iddia olunan bedelin taşınan emtianın sahibi davalıdan rücuen tahsili istemine ilişkin olarak açılmıştır.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan usul hükümleri doğrultusunda basit yargılama usulüne tabi olarak oluşturulan tensibe istinaden yargılamaya başlanmış yöntemine uygun ön inceleme duruşması açılarak öncelikle dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, hukuki ihtilaf noktaları belirlenmek suretiyle tahkikat aşamasında deliller toplanmış, taraflar arasındaki mail ve ihtarnameler incelenmiş, —— dava konusu taşıma işine ilişkin ilgili kayıtlar ile davacı ile dava dışı— dava konusu ile sınırlı olmak üzere ilgili kayıtlar celp edilerek incelenmiş, bilirkişi raporu alınmıştır.
—–sayılı müzekkere cevabında özetle, taşımayı gerçekleştiren —- plakalı aracın—- tarihinde —- yapmak üzere sahaya geldiği, —- tarihinde——- konumunda bulunduğundan söz konusu taşımaya ilişkin herhangi bir evrak alınmadan, sınır geçiş bildirimi yapılarak ilgili —- —- sevk edildiği, bahsi geçen aracın — tarihleri arasında sahada beklemesinin sebebi tetkikinde herhangi bir kayda rastlanılmadığı ancak —- sayılı yazımızla taşımayı gerçekleştiren aracın kayıtlı olduğu —- sorulması ve taşıyıcı firmadan alınan cevabi yazı sonucunda —- muhteviyatında — yer alan ihracatçı —- firmasından ithalatçı—- tarihinde — çıktığı, araçlarının —tarihinde ——- başvuruda bulunulduğu, kontroller sonucunda mahreçte hazırlanan — eksik ve hatalı olduğunun tespit edildiği: konunun — ihracatçı firma gümrükçüsü — çalışanları tarafından yapıldığı, —– tarihinde sağlık sertifikasının düzenlenip —-sunulmasına müteakip sertifika ve araç işlemlerinin tamamlanıp yurda girişine müsaade edildiğinin bildirildiğinin beyan edildiği görülmüştür.
Taraflarca bildirilen deliller toplandıktan sonra, davanın niteliğinin teknik bilgi ve uzmanlık gerektirmesi sebebiyle ——– tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından — tarihli bilirkişi raporu düzenlenmiştir.
Düzenlenen —– tarihli bilirkişi raporunda özetle,” davacı ve davalı şirket tarafından ibraz edilen ticari defterlerin usulüne uygun tutulduğu, ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi neticesinde davacı şirketin davalı şirkete taşımacılık hizmeti verdiği, bu hizmete karşılık —-tarihli fatura düzenlediği, bu faturayı ticari defterlerinde kayıt altına aldığı, davalı şirketin davacı şirketin düzenlemiş olduğu——-tarihinde ödediği, davalı şirketin davacı şirkete taşıma işinden ötürü herhangi bir bakiye borcu bulunmadığı, daha sonra davacı tarafından davalı şirkete —— bedelli fatura düzenlediği, davacının bu faturayı ticari defterlerinde kayıt altına aldığı, bu faturaya dayanak olarak da——düzenlediği, fatura bedelinin —– olduğu, davacının bu —– Ücretin faturasını ticari defterlerinde kayıt aldığı ve bu bedeli davalı şirkete yansıttığı, davalı şirketin bu faturayı kabul etmediği, ticari defterlerinde yansıtmadığı ve iade ettiği, davacı şirket ile dava dışı—- arasındaki cari hesap hareketleri incelendiğinde davacı ile —- firmasının cari hesap ilişkisi çerçevesinde çalıştıkları ve bu fatura dahil diğer fatura bedellerini de davacının ödediği, — tarihi itibariyle davacı şirketin —- borcunun kalmadığı, davacının dava dışı alt taşıyıcısına ödediği sabit olan araç bekleme ücretinden davalı alıcının sorumlu olup olmadığının tayininde CMR Konvansiyonu hükümlerinin öncelikli olarak gözetilmesi gerekeceği, bu bağlamda dava konusu taşıma işinin tabi olduğu CMR Konvansiyonunun (“Malların tesliminden önce tamamlanması gereken gümrük ve diğer formalitelerine yerine getirilmesi için gönderici lüzumlu belgeleri sevk mektubunda itiştirecek yahut ta taşımacıya vergçek ve talep ettiği diğer bilgileri kendisine sağlayacaktır. Taşımacı bu belgelerle verilen bilgilerin doğruluğunu ve yeterliliğini incelemek zorunda değildir. Gönderici bu gibi belgelerin bulunmaması yetersiz olması veva usule aykırı olusundan doğacak zarar ziyan ve hasardan taşımacıya karşı sorumludur. Ancak taşımacının hatası veya ihmali görülen durumlar bu hükmün dışındadır. Sevk mektubunda belirtilen bu mektuba ekli veya kendilerine verilen belgelerin kaybından veya hatalı kullanılmasından doğacak sonuçlardan taşımacı, komisyoncu gibi aynı derecede sorumludur. Ancak taşımacının ödeyeceği tazminat yükün kaybolması halinde ödenecek tazminatı geçemez.” hükmünü havi) 11. maddesİ uyarınca; davacı tarafin somut olayda alt taşıyıcısı —– navlun haricinde ödediği araç bekleme ücreti dolayısıyla maddi yönden menfaatinin zarar gördüğü sabit olsa bile mahreçte, gönderen tarafından hazırlanması gereken —– sayılı sertifikasının eksik ve hatalı olması, özellikle de araç plakasının—- olarak belirtilmemiş olması nedeniyle ödediği bedeli; takdiri Yüce Mahkeme’ye ait olması kaydıyla taşıma sorumluluğunu üstlendiği malın alıcısı konumundaki davalı taraftan değil ancak kendisine karşı (CMR Md.11/2 nazarından) sorumlu durumda olan “göndericiden” talep edebilmesinin mümkün olabileceği, CMR Sözleşmesi’nin bu hükmünü doğrudan doğruya veya dolayısıyla ihlal eden her türlü koşul CMR Md.41’e göre hükümsüz olduğundan “alıcıya” yöneltilen talebin “geçersizlik yaptırımı” ile karşılaşacağı, somut olayda davalının kusurlu bir eylemi ile davacının alt taşıyıcısına sevk aracının—— girişi sırasında yaptığı bekleme için ödediği araç bekleme ücreti arasında sebep sonuç ilişkisi olmadığı gibi, CMR md.11/2 nazarından yüke eşlik etmesi gereken belgeleri düzenleyen de davalı taraf olmadığından; davacının alt taşıyıcısı —- ödediği araç bekleme ücretini, dava konusu —- sevk aracının —- sırasında bu araçla parsiyel olarak taşınan —- — türü yükün,——— konumunda olan davalının emrine teslim edilmeden önceki aşamada bekleme yapmasında —- davalı alıcıdan talep edebileceğini ve/veya bu talebin taşımanın tabi olduğu kuralların herhangi biriyle bağdaşabileceğini, söyleyebilmenin mümkün olmadığını, davacının davalı şirketten talep edebileceği alacağının bulunmadığı” yönünde tespit ve değerlendirme yapılmıştır.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller, taraf iddia ve savunmaları ile mahkememizce aldırılan ve teknik yönden denetime elverişli ve yapılan değerlendirmeler yönünden de hükme esas alınabilecek nitelikte yerinde bulunan bilirkişi raporu bir arada değerlendirildiğinde, dava konusu taşımanın —- arası karayolu taşıması olduğu ve uyuşmazlığın çözümünde CMR hükümlerinin uygulanmasının esas olduğu, davalının dava konusu taşınan emtianın sahibi —— davacının akdi taşımacı olduğu ve alt taşıma işini dava dışı üçüncü firmaya devrettiği ihtilaf konusu olmayıp, ihtilafın davacı tarafından dava dışı şirkete ödenen ve sağlık sertifikası bulunmaması sebebi ile gümrükteki gecikme dolayısı ile uğranıldığı iddia olunan zarar kaleminin davalı emtia sahibine rücu etmesinde yasal koşulların oluşup oluşmadığı noktasında toplanmış olup, bilirkişi raporunda da isabetli olarak tespit edildiği üzere CMR Konvansiyonu hükümleri göz önünde bulundurulduğunda, (madde 11) somut davadaki meydana geldiği iddia olunan zarardan gönderici firmanın taşıyıcı davacıya karşı sorumlu olup, alıcı konumundaki davalının herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığı, davacının talebini gönderici firmaya yöneltmesi gerekeceği ve davacı şirketin somut olayda davalı şirketten talep edebileceği araç bekleme ücretinden kaynaklanan alacağının bulunmadığı anlaşılmakla, davacının davasının reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Karar harcı 54,40-TL ‘den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 69,43-TL harcın mahsubu ile artan 15,03-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halide davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen — —- dava tarihi itibariyle —– vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde Hukuk Muhakemeleri Kanununun 333.maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
İlişkin olarak; davacı vekilinin yokluğunda, davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde ———- Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 15.12.2020