Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/1166 Esas
KARAR NO : 2020/814
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/10/2018
KARAR TARİHİ : 01/12/2020
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında —— aracın kiralanmasına ilişkin sözleşme akdedildiğini, bu sözleşme ile beraber ek olarak —– tarihli açık bono imzalatıldığını, aracın kullanımı sırasında araçta hasar meydana geldiğini ve bu hasarın, müvekkili tarafından yapılan araştırmalarda ——– kadar olduğunun tespit edildiğini, ancak karşı tarafın, müvekkilinden habersiz ve kötü niyetli olarak bonodaki para hanesini ——- olarak doldurarak, haciz yolu ile takip başlattığını, takip emrinin muhtara teslimi dolayısıyla ve de müvekkilinin bu takipten haberi olmaması nedeni ile takibin kesinleştiğini belirtmiş, —— dosyasındaki alacaktan dolayı, müvekkilinin davalıya
——– dışında borçlu olmadığının tespit edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davalı tarafın, —-tarihinde müvekkili şirketten kiralamış olduğu ——– marka araç ile kaza yaparak, tutanaksız olarak aracı müvekkiline teslim etmiş olduğunu, araçta —— tutarında hasar meydana gelmiş olduğunu, davalının hu hasara ilişkin ——- tutarında takip konusu senedi müvekkiline verdiğini, işbu senede istinaden ————– dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davacının imzalamış olduğu ——-tarihli tutanakta belirtildiği üzere söz konusu araçta,———— hasar meydana gelmiş olduğunu, bu hasarların bedelinin —— olduğunu, bu bedelin söylendiğinde davacının kabul ederek senedi imzaladığını belirtmiş, davanın reddine, takip konusu alacağı %20’sinden az olmamak üzere tazminata hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, bonoya dayalı menfi tespit talebine ilişkindir.
Davacı vekili, dosyaya konu icra dosyasındaki senedin, açık bono olarak davalıya ——tarihli kira sözleşmesi ile verdiğini, aracı kiraladığı dönemde oluşan hasar sebebiyle davalının senedi icraya koyduğunu, araçta oluşan hasarın—– olmasına rağmen davalının senedi —– olarak icraya koyduğunu, araçtaki gerçek hasarın yalnız —- olması sebebiyle ——– dosyasındaki senet bakımından ——– kısım dışındaki miktar yönünden davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, davacının—— tarihinde kiraladığı araca vermiş olduğu hasar sebebiyle —– bedelli senedi kendisinin verdiğini, araçtaki hasarın davacı tarafça —– tarihli tutanak ile davacının kabul ettiğini, araçta oluşan hasar miktarının——– olması sebebiyle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan usul hükümleri gereği basit yargılama usulüne tabi olarak yargılamaya başlanmış, hukuki ihtilaf noktaları belirlenmek suretiyle deliller toplanmış, ———-esas sayılı icra dosyası celp edilerek dosya içerisine alınıp incelenmiş, ———— müzekkere yazılarak davalı şirketin —— kayıtları celp edilmiş, ——– plakalı aracın tescil kayıtları celp edilmiş, ———– hasar dosyası celp edilmiş, davacı tarafından icranın durdurulması talebinin tensip tutanağının 9.maddesi ile icra müdürlüğü veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi için veznedeki tutar üzerinden %15 nakdi veya kesi süresiz teminat mektubu ile gösterilecek teminat ile ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmiş, davaya konu araçta oluşan hasar yönünden hasar bedelinin tespiti hususunda bilirkişiden rapor alınması talep edilmiş dava sonuçlandırılmıştır.
Bilirkişi tarafından düzenlenen —— tarihli ön raporda özetle,”….Davacı ve davalı arasında düzenlendiği ifade edilen ———– kullanımı veya kiracısı bulunduğu süre içerisinde meydana gelen —— hasarlarla ilgili, takibe konu hasarın meydana geldiği —– ve ayrıca, bu tarihli kazada araç üzerinde meydana gelen hasarlarının belirlendiği “Ekspertiz Raporunun” kesinlikle dosyaya sunulmasının gerekli olduğunu, bu şekilde inceleme yapılmasının mümkün olmadığı” yönünde tespit yapılmış, talep edilen eksiklikler tamamlandıktan sonra ek rapor almak üzere dosya bilirkişiye tevdi edilerek —– tarihli ek rapor sunulmuştur. Ek raporda özetle,”… dosyaya sunulan ekspertiz raporları ve trafik kazası tespit tutanaklarında belirtilen tarihlerde kazaların hiçbirinin aracn —- tarafından kiralandığı —– tarihleri arasında bulunmadığını, bu nedenle davalının ———- esas sayılı dosyası ile araçtaki hangi ve ne miktardaki hasarlar için —– tutarlı senedi takibe koyduğu incelenememiş ve değerlendirilmemiştir, davacı, davalı tarafından kendisine, —- düzenleme tarihli, vadesi ——— olarak imzalatıldığı bildirilen açık bonoda açık yerlerin kim tarafından doldurulduğunun incelenip değerlendirilmesinin uzmanlık alanı olmadığını, bu hususun —— bilirkişi tarafından yapılacak inceleme ile değerlendirileceği kanaatine varıp, hukuki değerlendirmenin mahkemede olduğu,” yönünde tespit yapmıştır.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 72.maddesi gereğince borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu olmadığını ispat için menfî tespit davası açabilir. Kural olarak, bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran/iddia eden taraf, o vakıayı ispat etmeye mecburdur ——–
İspat yüküne ilişkin bu genel kural, menfi tespit davaları için de geçerlidir. Yani, menfi tespit davalarında da, tarafların sıfatları değişik olmakla beraber, ispat yükü bakımından bir değişiklik olmayıp, bu genel kural uygulanır. Bu davalarda da bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran ——-taraf o vakıayı ispat etmelidir.
Menfi tespit davasında borçlu ya borçlanma iradesinin bulunmadığını ya da borçlanma iradesi bulunmakla birlikte daha sonra ödeme gibi bir nedenle düştüğünü ileri sürebilir. Borçlu borcun varlığını inkar ediyorsa, bu durumlarda ispat yükü davalı durumunda olmasına karşın alacaklıya düşer. Borçlu varlığını kabul ettiği borcun aslında bulunmadığını ileri sürüyorsa, bu durumda doğal olarak ispat yükü kendisine düşecektir.
Usul hukukumuzda senede karşı senetle ispat zorunluluğu ilkesi kabul edilmiştir. Senede bağlı olan her çeşit iddiaya karşı def’i ——-olarak ileri sürülen ve senedin hüküm ve kuvvetini ortadan kaldıracak veya azaltacak nitelikte bulunan hukuki işlemler, HMK’nin 201.maddesinde düzenlenen miktardan az bir miktara ilişkin olsa bile tanıkla ispat olunamaz; ancak senet —- ile ispat edilebilir. —————-
Somut dosya bakımından değerlendirme yapıldığında; taraflar arasında araç kira sözleşmesi yapıldığı hususunda herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davacı, dava konusu senetteki bedelin davalı tarafça doldurulduğunu, dava konusu senedin davalı ile imzalanan ——— tarihli kira sözleşmesi ile verildiğini, kira sözleşmesine konu araçtaki hasarın sadece —– olduğunu beyan etmektedir. Davalı ise, davacının dosyaya konu senedin —– tarihli kira sözleşmesi ile kiraladığı ———– plakalı araca vermiş olduğu hasar sebebiyle düzenlediğini ve tarafına davacı tarafça teslim ettiğini beyan etmektedir. Başka bir deyişle, davalı araçta oluşan hasarın —— olduğunu ve davacının senedi araçtaki hasar bedeli için tarafına verdiğini beyan etmektedir. Eldeki dosya bakımından davalının vasıflı ikrarda bulunduğu anlaşılmaktadır.
İspat yükünün açıklanması noktasında vasıflı ikrardan da söz edilmesi gerekmektedir.
Vasıflı ikrarda, karşı tarafın ileri sürdüğü vakıanın doğru olduğu bildirilir; fakat, bunun hukuki niteliğinin ——edildiğinden başka olduğu bildirilir. Hukukumuzda vasıflı ikrarın bölünemeyeceği, yani vasıflı ikrarın ikrar eden aleyhine delil teşkil etmeyeceği,bilakis o vakıayı ileri sürenin onu ispat etmesi gerektiği genel olarak kabul edilmektedir. Vasıflı ikrarda ispat yükü (6100 sayılı HMK md.190-TMK md. 6 ) vakıayı ileri süren tarafta olup, o vakıayı vasıflı olarak ikrar eden (gerekçeli olarak inkar eden) tarafta değildir.———
Bu durumda davacının, dosyaya konu senedin sonradan doldurulduğunu ve kira sözleşmesine konu araçtaki hasar bedelinin —-daha az olduğunu ——— olduğunu yöntemince ispat etmesi gerekmekte olup ispat yükü davacının üzerindendir. Davacı —- tarihli beyan dilekçesinde ——- plakalı araçtaki hasara ilişkin kaza tespit tutanağı ve ekspertiz raporu olmadığını beyan etmektedir. Davacı tarafça iddiasını ispata ilişkin başka sunulmuş herhangi bir delil ve belge bulunmadığından, yöntemince ispatlanamayan davanın reddine karar verilmiştir.
Menfi tespit davalarında 2004 sayılı İİK 72/IV ve 72/V maddeleri uyarınca tazminata hükmedilebilmesinin ön koşulu; gerek açılmış icra takibinin durdurulması gerekse icra veznesine yatan paranın alacaklıya ödenmemesi hususunda ihtiyati tedbir kararı verilmiş ve bu kararın uygulanmış olmasıdır.——– Eldeki dosya bakımından yukarıda belirtilen şartlar oluşmadığı ————— anlaşılmakla, davacı tarafın kötüniyet tazminat talebinin reddine karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Davalının şartları oluşmayan tazminat talebinin REDDİNE,
3-Karar harcı 54,40-TL ‘den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 358,68-TL harcın mahsubu ile artan 304,28-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halide davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden 24 Kasım 2020 tarihli 31314 sayılı resmi gazetede yayımlanan ve yürürlüğe giren/ karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 4.080,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde Hukuk Muhakemeleri Kanununun 333.maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde —————Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.01/12/2020