Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1270 E. 2022/400 K. 17.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/1270 Esas
KARAR NO: 2022/400
DAVA: Alacak
DAVA TARİHİ : 22.11.2017
KARAR TARİHİ: 17.05.2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; — aktarımı yoluyla mal varlığı azaltılan halka açık statüsünde ki —-tarafından davacı kurum tarafından verilen süre içerisinde fazi harç — tutarında ki iadenin yapılmaması nedeni ile —-uyarınca aktarılan tutar ile kanuni faizinin fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak şimdilik — mal varlığı azaltılan —– iadesine karar verilmesini talep ettikleri görüldü.
SAVUNMA :
Davalı taraflara usulüne uygun tebligat yapıldığı ancak süresinde cevap dilekçesi sunmadıkları görülmüştür.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava hukuki niteliği itibariyle, örtülü kazanç aktarımı yolu ile dava dışı ——zarara uğratıldığı iddiasıyla zarar bedelinin davalılardan alınarak dava dışı şirkete iadesi istemine ilişkindir.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan usul hükümleri doğrultusunda yazılı yargılama usulüne tabi olarak oluşturulan tensibe istinaden yargılamaya başlanmış yöntemine uygun ön inceleme duruşması açılarak öncelikle dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, hukuki ihtilaf noktaları belirlenmek suretiyle tahkikat aşamasında deliller toplanmış, bilirkişi incelemesi yaptırılmış, mahkeme heyeti tarafından görülen davada yargılama sırasında —– kadar olan davalarda yargılama usulünün basit yargılama usulüne dönüşmesi gerekçesiyle tek hakime tevdine yönelik karar verilmesi sebebi ile yargılamaya tek hakim tarafından devam edilmiştir.
Tahkikat aşamasında bildirilen deliller toplanmış, akabinde tüm dosya kapsamı ile dava dışı şirket ticari defter ve kayıtları üzerinde mali müşavir ile —-bilirkişi aracılığıyla inceleme yaptırılmış, bilirkişiler tarafından —- tarihli rapor düzenlenmiştir.
Düzenlenen — tarihli bilirkişi raporunda özetle,—- hesap ilişkisinin takip edildiği, — numaralı muavin kayıtlarında ve yevmiye defterinin——- tarihinde —- yılları arasında —- olan alacaklarına dair yürütülen vade farkının iptal edildiği, iptal edilen vade farkı neticesinde —- atılarak kapatıldığı ve bu tutar uyarınca —- kayıtlardan silindiği, bu tutar uyarınca da — borcunun kapatıldığı, bu işlem neticesinde halka açık olan —- zarara uğratıldığı, Alacağının muvazaalı olarak yok edildiği ve buna bağlı olarak —malvarlığının azaltıldığı,—- mal varlığının azaltılmış olması nedeniyle davalıların bundan dolayı sorumluluklarının bulunduğu, —- tutarında senet alım işlemi gerçekleştirildiği, bu kaydın muhasebe kayıtlarında yer aldığı, bu işlem ile —-olan alacağının azaltıldığı, yine aynı tarih ve nitelikteki—- tutarlı bir senet işlemi ile— olan alacağının azaltıldığı, aynı şekilde anılan tarihte — tutarlı bir senetle —- olan alacağının azaltıldığı, ve bu senet işlemlerin firmaların ticari defterlerinde yer aldığının tespit edildiği, ancak bu senet işlemleri nedeniyle davacı kurumun iddia ettiği üzere halka açık olan — zararından söz edilebilmesi için —– tutarındaki senetlerin akıbetinin bilinmesi yani ödenip ödenmediğini ya da kambiyo mevzuati çerçevesinde takip işlemlerinin yapılıp yapılmadığının tespiti gerektiği, eğer yukarıda detaylı olarak açıklanan senet miktarları tahsil edilmemiş ise bu senet işlemleri nedeniyle de —– uyarınca şirketin mal varlığının azaltılmış olması nedeniyle davalıların bundan dolayı sorumluluklarının bulunduğu ” yönünde tespit ve değerlendirme yapılmıştır.
Yargılama sırasında davalılardan —— yılında vefat etmesi sebebi ile davacı vekiline veraset ilamının alınması ve mahkememize ibrazı için yetki ve süre verilmiş, verilen süre içinde veraset ilamı dosyaya ibraz edilmiş, mirasçılar adına tebligat çıkarılmış, taraf teşkili sağlandıktan sonra yargılamaya devam edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller, mahkememiz denetimine ve uyuşmazlığın çözümüne elverişli bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde, az yukarıda açıklandığı üzere davanın niteliği örtülü kazanç aktarımı yolu ile dava dışı —– zarara uğratıldığı iddiasıyla zarar bedelinin davalılardan alınarak dava dışı şirkete iadesi istemine ilişkin açılan davadır. Bilindiği üzere ——- iştiraki ve bağlı ortaklıklarının yönetim, denetim veya —–bakımından doğrudan veya dolaylı olarak ilişkide bulundukları gerçek veya tüzel kişiler ile emsallerine uygunluk, piyasa teamülleri, ticari hayatın basiret ve dürüstlük ilkelerine aykırı olarak farklı fiyat, ücret ve bedel ve/veya şartlar içeren anlaşmalar veya ticari uygulamalar yapmak veya işlem hacmi üretmek gibi işlemlerde bulunmak suretiyle karlarını veya mal varlıklarını azaltarak veya karlarının veya mal varlıklarının artmasını engelleyerek kazanç aktarımında bulunmalarının yasam olduğuna ilişkin düzenleme mevcuttur. Anılan ——- ise kazanç aktarımının kurulca tespiti halinde halka açık ortaklıklar, kollektif yaptırım kuruluşları ile bunları iştirak ve bağlı ortaklıkları kurulca belirlenecek süre içerisinde kendilerine kazanç aktarımı yapılan taraflardan, aktarılan tutarın kanuni faizi ile birlikte mal varlığı veya karı azaltan ortaklığa veya kollektif yatırım kuruluşlarına iadesininin talep edileceği, kendilerine kazanç aktarımı yapılan taraflar kurulca belirlenecek süre içinde aktarılan tutarı kanuni faizi ile birlikte iade etmek zorunda olduğu düzenlenmiştir. Yasanın —— bendinde halka açık ortaklıklar ve kollektif yatırım kuruluşları ile bunların iştirak ve bağlı ortaklıklarının yönetim, denetim veya ——–bakımından doğrudan veya dolaylı olarak ilişkide bulundukları gerçek veya tüzel kişiler ile emsallerine uygunluk, piyasa teamülleri, ticari hayatın basiret ve dürüstlük ilkelerine aykırı olarak farklı fiyat, ücret, bedel, şartlar içeren anlaşmalar veya ticari uygulamalar yapmak üzere veya işlem hacmi üretmek gibi işlemlerde bulunarak karlarını veya mal varlıklarını azaltmak veya karlarını veya mal varlıklarının artmasını engellemek, —- aktarımında uygulanacak tedbirler başlıklı —- örtülü kazanç aktarımı fiilinin tespiti halinde iade davacı açmaya yetkili kılındığına dair hükümler bulunmaktadır. Yasal düzenlemeler ışığında somut olaya dönüldüğünde bilirkişi raporu ile dosyaya sunulan belgelerden —- alacak kaydı yapılarak — yılları arasında —-olan alacaklarına dair yürütülen vade farkının iptal edildiği, iptal edilen vade farkı neticesinde —– kayıtlardan silindiği, bu tutar uyarınca da — — borcunun kapatıldığı, bu işlem neticesinde halka açık olan —- bağlı ortaklığı olan —– tutarında zarara uğratıldığı, alacağının muvazaalı olarak yok edildiği ve buna bağlı olarak —– şirketinin malvarlığının azaltıldığı, —- tutarında senet alım işlemi gerçekleştirildiği, bu kaydın muhasebe kayıtlarında yer aldığı, bu işlem ile —- alacağının azaltıldığı, yine aynı tarih ve nitelikteki —- tutarlı bir senet işlemi ile bağlı ortaklık olan —- alacağının azaltıldığı, aynı şekilde anılan tarihte—– tutarlı bir senetle alacağının azaltıldığı, ve bu senet işlemlerin firmaların ticari defterlerinde yer aldığının tespit edildiği, her ne kadar bilirkişi raporunda senetlerin akıbetinin ne olduğu ödenip ödenmediğinin belli olmadığı yönünde tespit yapılmış ise de davacı kurum tarafından alınan —- tarihli denetleme raporunda anılan senetler yönünden bağlı ortaklıkların alacaklarının azaltıldığının, bağlı ortaklıkların üçünün —-ayında iflasına karar verilerek senetlerin tahsil kabiliyetinin ortadan kalktığının tespit edildiği, yine şirket yetkililerinin senet bedellerine yönelik “Firmalar arasında cari hesaplarda görülen borç/alacak bakiyelerinin transfer fiyatlandırmasına konu olmasını engellemek ve tahsil edilebilir hale getirmek için senetlerle alacak niteliklerinin cari hesap alacağından çıkarılıp senetli alacaklar haline getirilmesi planlanmış, ancak ne var ki mahkeme bazı şirketlerin iflasına karar vermiştir. ” yönündeki açıklamaları göz önün alındığında senet bedellerinin tahsil edilmediği, şirketin mal varlığının azaltılarak anılan senet bedelleri toplamı —- tutarında zararının doğduğu, tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde —– aktarımı yolu ile mal varlığının azaltıldığının kabul edilmesi gerektiği, az yukarıda açıklanan —– sorumluluğuna ilişkin —-de söz konusu örtülü kazanç aktarımı şeklinde oluşan zarardan —– davalıların sorumlu olduğu, —–maddelerine göre örtülü kazanç aktarımı ile ilgili davayı açmaya yetkili olduğu, söz konusu paranın şirkete ödenmesini isteyebileceği, davacı kurum tarafından davanın fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak —- üzerinden açıldığı da göz önüne alınarak, açılan davanın kabulü ile, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile — itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsili ile dava dışı—- ödenmesine karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Açılan davanın kabulü ile, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile — davalılardan —- tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsili ile dava dışı —- ödenmesine,
2-Karar harcı 1.313,95-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazine adına irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 835,8‬0-TL tebligat ve müzekkere gideri, 1.595,20-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.431‬,00-TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
4-Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
6-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde Hukuk Muhakemeleri Kanununun 333.maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
İlişkin olarak; davalıların yokluklarında, davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde —— Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 17.05.2022