Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1229 E. 2019/1171 K. 05.11.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/1229 Esas
KARAR NO : 2019/1171
DAVA : İtirazın İptali (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/11/2017
KARAR TARİHİ : 05/11/2019
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin asansör malzemelerinin alım satım işi ile uğraşmakta olduğunu, borçlulardan dava dışı ——- müvekkili firmadan, asansör malzemesi satın aldığını ve karşılığında keşidecesi davalı —–, icra takibine konu çeki müvekkili firmaya verdiğini, müvekkili firmanın da, icra takibine konu çeki müşterisine verdiğini; çekin vadesi geldiğinde, müvekkilinin müşterisinin, davalının “çeki yazdırmayın, en kısa sürede ödeyeceğim, yazdırırsanız itibarım zedelenir” ricası üzerine çeki yazdırmadığını fakat buna rağmen davalı keşidecinin çekini ödemediğini, müvekkilinin, müşterisine çekin bedelini ödeyerek, çeki aldığını davalı keşideci ile yapılan görüşmelerde ” haftaya ödeyeceğim, yarın ödeyeceğim “gibi sözlerle müvekkilini sürekli oyalandığını, bunun üzerine, mezkur çek ile ilgili olarak İstanbul Anadolu – İcra Müdürlüğü’nün —– Esas sayılı dosyası ile ilamsız icra takibi başlatıldığını, davalının çekin keşidecesi olduğunu, çeki ödeyecek kişi olduğunu, çekin keşidecesi olan davalının sebepsiz zenginleştiğini belirterek, davanın kabulü ile, davalının icra takibine yaptığı itirazın iptaline ve takibin devamına, kötü niyetli borçlunun alacağın %20 sinden aşağı olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına mahkum edilmesine yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin davacı tarafa herhangi bir borcu bulunmadığını, müvekkili şirketin defterlerinde söz konusu çekle ilgili herhangi bir alacak borç ilişkisi bulunmadığını, çeki elinde haksız olarak bulunduran davacı tarafın haksız olarak icra takibi başlattığını, davalı müvekkilinin çeke dayalı herhangi borcu bulunmadığını, bu hukuki işlemlerin miktar veya değeri ödeme veya borçtan kurtarma gibi bir nedenle —– TL den aşağı düşse bile senetsiz ispat olunamayacağını, Hukuk Muhakemeleri kanunun 200 maddesi kapsamında senetle ispat zorunluluğu olan işbu davada davacı yanın iddialarını senetle ispat etmek zorunda olduğunu, çekin kambiyo senedi vasfını yitirdiğini, çekin süresi içerisinde ibraz edilmediğini ve kambiyona senedi vasfını yitirdiğini, TTK’nun 808/1-b maddesi gereğince çekin süresinde muhatap bankaya ibraz edildiğinin ibraz günü de gösterilmek suretiyle çekin üzerine yazılmış olan tarihli bir beyan tespit edilmesi gerektiğini, aksi takdirde alacaklının müracaat hakkındı kaybedeceğini, bir çekin keşide edildiği yerde ödenecekse on gün, keşide edildiği yerden başka yere ödenecekse bir ay içinde muhatap bankaya ibraz edilmesi gerektiğini, yazılı sürelerin, çekte yazılı olan düzenleme tarihinin ertesi günü başlayacağını, TTK’nun 796 maddesinde öngörülen süreler içerisinde muhataba ibraz edilmeyen çekin kambiyon senedi vasfını yitirdiğini davacı tarafında kabul ettiği üzere çekin süresi içerisinde muhataba ibraz edilmediği ve çek vasfını yitirdiğinden, davalı tarafın çeke dayalı müracaat hakkının düştüğünü belirterek davanın reddi ile %20 den aşağı olmamak kaydıyla kötü niyet tazminatına hükmolunmasını talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE: Dava hukuki niteliği itibari ile; süresi içinde ibraz edilmeyen çeke ilişkin olarak, lehdardan çeki ciro yoluyla devralan hamilin, TTK’nın 732. maddesi maddesi uyarınca, davalı keşideciye karşı sebepsiz zenginleşme iddiasıyla başlatılan icra takibine itirazın iptali davasıdır.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla, ön inceleme duruşması sonrası dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespiti ile, uyuşmazlık noktaları belirlenerek tahkikat aşamasına geçilip deliller toplanmıştır.
İcra dosyası ve davacının delil listesinde belirtmiş olduğu çeklerin akıbet bilgileri ilgili bankadan celp edilmiş taraflarca dosyaya sunulan diğer deliller ile birlikte incelenmiştir.
İstanbul Anadolu —-. İcra Müdürlüğü’nün—-esas sayılı takip dosyası getirtilmiş, incelenmesinde davacı alacaklının davalı borçlu aleyhine icra takibine giriştiği, davalı borçlunun borcunun bulunmadığından dolayı itiraz ettiği, itiraz dilekçesinin davacı tarafa tebliğ edilmediği, açılan davanın süresinde olduğu tespit edilmiştir.
Ön inceleme duruşmasında belirlenen hukuki ihtilaf noktalarının çözümünün uzmanlık gerektiren yönleri olduğundan dosya bilirkişiye tevdi edilerek rapor ek rapor alınmış; sunulan rapor içerikleri denetime elverişli görülerek hükme esas alınmıştır.
Dava konusu uyuşmazlık, davacı ile dava dışı 3. kişi arasında asansör malzemesi satışına ilişkin yapılan sözleşmeye istinaden üçüncü kişi tarafından davacıya ciro yoluyla devredilen keşidecisinin davalı olduğu çek nedeniyle davalının davacıya borcunun olup olmadığı, taraflar arasında temel ilişki bulunmaması sebebiyle çek bedelinin ödenmediği iddiası sebebiyle davalının sebepsiz zenginleşip zenginleşmediği, bu kapsamda takip tarihi itibariyle davacının davalıdan çek bedelini talep edip edemeyeceği, itirazın iptali, icra inkar/ kötü niyet tazminatı hüküm koşullarının oluşup oluşmadığı hususlarında toplanmaktadır.
Tüm dosya kapsamı, taraf iddia ve savunmaları, toplanan deliller ve hükme esas alınan bilirkişi raporu doğrultusunda, davalı tarafından keşide edildiği ihtilafsız olan dava konusu çekin süresinde bankaya ibraz edilmediği, davacının çeki ciro ettiği üçüncü kişiye ödeme yaparak çeki iade aldığı, çekin halen davacının elinde olması nedeniyle çekin karşılığının ödenmediğine karine teşkil ettiği, davacı hamil ile davalı keşideci arasında temel ilişki bulunmadığı bu hali ile zararının meydana geldiği ve sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında çek bedelini keşideciden talep edebileceği, süresinde ibraz edilmeyen çek, kambiyo vasfını yitirmiş olmakla adi belge niteliğinde olduğu, süresinde bankaya ibraz edilmeyen veya zamanaşımına uğrayan çeke dayanarak keşideciye karşı ise sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca müracaat edebileceği, bu durumda davalı keşideci 6102 sayılı yasanın 732. maddesi uyarınca sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlamakla yükümlü olduğu, zira, hamilden temel ilişkiyi ve bu temel ilişkiden ötürü keşidecinin bir borcunun bulunmadığını ispat etmesinin beklenemeyeceği, incelenen her iki tarafın ticari defterlerinin sahibi lehine delil vasfını haiz olduğu, davacı ticari defterlerinde dava konusu çekin kayıtlı olduğu ve söz konusu çek bedelince alacaklı olduğu, davalı ticari defterlerinde ise davalının dava dışı diğer takip borçlusuna herhangi bir borcunun bulunmadığı belirtilmiş ise de dava konusu çekin dava dışı diğer takip borçlusuna verildiğine ilişkin herhangi bir kaydın yer almadığı, ancak çekin davalı tarafından keşide edildiğinin ihtilaf konusu olmaması ve ödendiğine dair ispat yükünün davalı tarafta olması sebebiyle verilen delil bildirme süresi içerisinde davalının çek bedelini dava dışı lehdara veya hamile ödediğini gösterir bir delili dosyaya sunamadığı dolayısı ile davalının çek miktarınca davacıya borçlu olduğu, ancak bankaya ibraz edilmemiş çek nedeniyle sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince davada keşidecinin ayrıca temerrüde düşürülmesi gerektiğinden ve bu yönde herhangi bir belge bulunmadığından, işlemiş faiz talebinin reddi gerektiği yine alacak likit nitelikte olduğu için davacı yararına icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerektiği kanaatine varılarak davanın kısmen kabulü ile İstanbul Anadolu —. İcra Müdürlüğü’nün —- E sayılı dosyasına davalı yanca yapılan itirazın —- TL yönünden iptaline, takibin asıl alacak miktarı üzerinden devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine, alacak likit ve itiraz haksız bulunduğundan alacağın % 20 si oranında belirlenen —— TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, reddedilen miktar yönünden davacının kötü niyetle takip başlattığına dair dosyaya yansıya bir delil olmaması sebebiyle şartları bulunmayan kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen kabulü ile; İstanbul Anadolu — İcra Müdürlüğü’nnün —- Esas sayılı dosyasına davalı yanca yapılan itirazın —- TL yönünden iptaline, takibin bu miktar üzerinden devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Alacak likit ve itiraz haksız bulunduğundan alacağın %20’si oranında belirlenen —- TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Reddedilen miktar yönünden davacının kötü niyetli olarak takip başlattığına dair dosyaya yansıyan bir delil bulunmaması sebebiyle kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
4-Karar harcı 683,10 TL ‘den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 157,60 TL harcın mahsubu ile bakiye 525,50 TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
5-Davacı tarafından yapılan 157,60 TL ilk masraf, 178,60 TL tebligat ve müzekkere gideri, olmak üzere toplam 336,20 TL yargılama giderinin haklılık oranına göre 321,76 TL sinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, kalan tutarın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan 900,00 TL bilirkişi giderinin haklılık oranına göre 38,65 TL sinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
7-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli …Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 2.725,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli …Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 448,77 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde ilgili tarafa iadesine,
İlişkin olarak taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı 05/11/2019