Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/1165 Esas
KARAR NO: 2021/1143
DAVA: Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 26/10/2017
KARAR TARİHİ: 01/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İSTEM:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: —- davalılar arasında, —- yapıldığını, davacı şirket ile de davalı yükleniciler arasında, —- tarihli alt yüklenici sözleşmesi yapıldığını, davacı şirketin bu sözleşme kapsamında —– olduğunu ve sözleşme gereğince, davacı şirket tarafından yapılacak fiyatlandırılmış işlerin tablo halinde sunduklarını, davacı şirketin sözleşmenin imzalanmasından sonra her türlü malzeme, teçhizat, ekipman, işgücü ve personel ihtiyacını temin ettiğini, davacı şirketin sözleşmeye, davalının talimatlarına, şartnameye ve projelere ———, —— işlerin tamamını yaptığını ve ayrıntılı şekilde sunduklarını, davalı şirketin, —– nolu ihtarname ile taraflar arasındaki alt yüklenici sözleşmesini tek taraflı feshettiğini ve fesih sebebi olarak da iş kazasını gösterdiğini, —- günü olan iş kazasında davacı şirketin çalışanlarının bir ihmalinin bulunmadığını, gerçek fesih sebebinin davalı şirketin sözleşme şartlarındaki değişiklik taleplerinin tarafından karşılanmamasından olduğunu, davacı şirketin, yapılan tüm işleri faturalandırdığını, —–faturalartanzim ettiğini, davalıya tebliğ ettiğini, davalılar, tanzim edilen —- faturaları iade ettiklerini, davalı şirketin itirazları ve temerrüdü sebebiyle, bakiye iş bedeli olarak ödenmeyen —- dosyasından icrai takibe geçildiğini, davalılar, icra takibine itirazda bulunduklarını, davalıların itirazı üzerine açılan itirazın iptali davasında, —– ilamıyla icra takibinin ortak girişimi oluşturan ve ayrı tüzel kişiliği bulunan şirketler aleyhine yapılmamış olmadığından” hükmün onanmasına karar verildiğini, Davalıların sözleşmeyi feshetmesinin haksız ve mesnetsiz olduğunu, Davalılar, yüklenici olarak, işveren sıfatıyla —- yerlerin teslimini yaptıklarını, geçitlerin halkın kullanımına açıldığını, —- feshi sebebiyle, fesih tarihine kadar yapılan ve faturalandırılmış işler için fazlaya ilişkin talep hakkımız saklı kalmak üzere, —- bakiye hak ediş alacağımızın davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;—- davalı şirket arasında —–sözleşme imzalandığı, bu sözleşmenin ifası amacı ile de davacının da aralarında bulunduğu işlerinde uzman alt yükleniciler ile sözleşmeler imzalandığını, bu kapsamda davacıya —-görevi verildiğini, davacının, davalı firmalar ile imzalamış olduğu sözleşmeye uygun ifada bulunmadığını, —- sorumluluğun davacıya ait olduğunu, kazanın meydana gelmesine davacının uygun olmayan ifa çalışmalarının olduğu da kendilerine belirtildiğini, bahse konu kaza davacının —– yükümlülüğüne ilk aykırılığı da olmadığını, bu hususta davacı daha önce de ihlalleri sebebi ile uyarıldığını, davacı gerçek fesih sebebinin ise aslen davalı şirketlerin sözleşme fiyatlarını düşürmek istemesi olarak belirttiğini, bahse konu iddia tamamı ile asılsız olduğunu, —- davalı şirketin hiç bir sebep göstermeksizin sözleşmeyi feshetme hakkı bulunduğunu, davacının teknik gereklere uymaması sebebi ile inşa etmekte olduğu iskelenin yıkıldığını, davacının sebep olduğu zararların davalı şirketler tarafından giderildiğini, davacının aslen alacaklı değil borçlu olduğunu, davacının, davalıları zarara sokmadığı iddiasınında gerçek dışı olduğunu, feshin kazanın gerçekleşmesinden — gün sonra gerçekleştiğini, davacı şirketin kalıp iskelesinin bulunduğu inşaat alanının — gün içinde tamamlanmış ve teslim edilmiş olmadığı kolayca anlaşılabileceğini, haksız ve mesnetsiz davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE: Dava, TBK’nun 470. Maddesi uyarınca taraflar arasında imzalanan eser sözleşmesinin haksız feshinin tespiti ile alacak talebidir.
Taraflar arasında davacının taşeron olarak, davalının da alt yüklenici olarak —– hattının istinat duvarı ve menfez inşaat işleri konulu yazılı sözleşme akdedildiği, alt yüklenici tarafından ——- tarihinden itibaren geçerli olmak üzere sözleşmenin tek taraflı feshedildiği belirtilmekle; yapılan feshin haksızlığı ile ödenmeyen bakiye iş bedelinin tahsili talebidir.
Dava dışı —- birlikte davalılar arasında ——- alt yüklenici sözleşmesi ile davacı taşeron firma ile yapılması konusunda yazılı sözleşme akdedildiği, işin devamı sırasında— tarihinde iş kazası meydana geldiği ve alt yüklenici davalılar tarafından —- ihtarnamesi ile iş kazası gerekçe gösterilerek alt yüklenici sözleşmesinin feshedilmesi nedeniyle asıl uyuşmazlık feshin haklı olup olmadığının tespiti ile meydana gelen iş kazasında, kaza sebebinin ne olduğu, hangi tarafın kusurundan kaynaklı olduğu ile davacının iş bedeli alacağının olup olmadığının tespiti hususlarıdır.
Mahkememiz tarafından dosya içeresine bilirkişi raporları alınmıştır. Taraflar arasında —- tarihli alt yüklenici sözleşmesi imzalandığı, yer teslim tarihinin — olduğu, sözleşmenin birim fiyat sözleşmesi olduğu, sözleşme süresinin — gün olduğu, yer teslim tarihinden itibaren —-günlük sürenin bitim ve teslim tarihinin —-olduğu tespit edilmiştir.
Fesih gerekçesi olarak gösterilen iş kazası alt geçidin beton dökümü sırasında döşeme kalıp iskelesinin — tarihinde çökmesi üzerine alt yüklenici tarafından —- feshedileceği bildirilmiş ve ihtarname davalı taşeron firmaya — tarihinde tebliğ edilmesinin ardından bu defa kalan işlerin tamamlanması için alt yüklenici olan davalılar tarafından dava dışı —– tarihli sözleşme imzalanmıştır.
Meydana gelen iş kazasının incelenmesi sonucu; alt geçit döşeme betonunun dökümü sırasında iskelenin çöktüğü tespit edilmekle, çökmenin sebebinin davalı tarafından proje değişikliğinden mi kaynakladığı veya davacı taşeron firmanın mevcut projeye aykırı çalışmasından mı kaynaklandığı hususu incelenmiştir. Kaza sırasında döşeme kalıplarının —- olduğu, kaza sonrası döşeme kalıp firmasından gelen raporlarda döşeme kalıplarının —- sıra olarak yerleştirilmesi halinde yeterli taşıma kapasitesine sahip olacağı hesaplandığı, ancak taşeron firmanın dosya içeresindeki imalat fotoğraflarının incelenmesi sonucu iskele döşeme kalıplarını — sıra olarak yaptıkları, iskelelerin alt ve üst kısımlarında bulunan ayar millerinin yüksekliğinin tehlike arz edecek şekilde ayarlandığı, kaza öncesinde tutulan tutanakta ——–şeklinde notların tutulduğu ve bağlantı elemanlarının kullanılmamış olabileceğinin tespit edilmiştir. Meydana gelen iş kazasında davacı taşeron projeye aykırı olarak — sıra kalıp kullanması gerekirken — sıra kalıp kullandığı, iskelelerin alt ve üst kısmında bulunan ayar millerinin yüksekliğinin tehlike arz edecek şekilde ayarladığı, yine kazada tutulan tutanakta — çalışmadığı şeklinde notların olduğu ve bundan dolayı bağlantı elemanlarının kullanılmamış olabileceği şeklinde teknik rapor bulunduğundan projeye aykırılığın taşeron firma tarafından yapıldığı ve bundan dolayı alt geçit döşeme betonunun dökümü sırasında iskele çökmesi şeklinde iş kazası meydana geldiği tespit edilmiştir. Projede herhangi bir aykırılık olup olmadığını incelenmesinde ise; esaslı bir proje değişikliği olmadığı teknik heyet tarafından tespit edilmiştir. Davacı taşeronun çökmenin meydana gelmesinde diğer bir sebep olarak belirttiği beton dökümünün — saat gibi kısa bir sürede meydana geldiği belirtilmiş, lakin yine yapılan teknik inceleme sonucu beton dökümünün yaklaşık —- saat sürdüğü tespit edilmiştir. Meydana gelen iş kazasında davacı taşeron firmanın projedeki teknik şartlara uymayarak eksik kalıp kullanarak ve bağlantı noktalarında hata yapıldığı kabul edilerek çökme niteliğindeki kazanın kendi kusurundan meydana geldiği tespit edilmiştir.
Dosya içeresinde bulunan—- tarihli tutanak ile davacı taşeron firma meydana gelen kazanın tek sorumlusunun kendisi olduğunu ve zararın kendisi tarafından karşılanacağını belirtip imzalamıştır. Bahse konu tutanak üzerine davalı alt yüklenici, göçük nedeniyle meydana gelen zarar hesabı yaparak dava tarihi sonrası —– bedelli faturayı düzenlemiş ve davacı taşeronunun alacaklarından mahsup etmesine rağmen daha sonra hazırlanan davacı taşeronun hakediş alacağından —Hak ediş alacağı her iki tarafça onaylandığından taraflar arasında hazırlanan— tarihli tutanak uyarınca meydana gelen iş kazası nedeniyle zararlara davacı taşeronun katlandığı ve — ediş alacağından —nedeniyle kesinti yapıldığı tespit edilmiştir.
Davacı taşeronun bir diğer talebi ise sözleşme harici işlerin yapıldığı ve bitirmekle tespit ve alacağı talebidir. İş kazasından sonra geri kalan işlerin yapımı için alt yüklenici tarafından dava dışı — anlaşılmış, lakin sözleşme harici olarak yapıldığı belirtilen —– ilişkin dava dışı—–firmasına ait herhangi bir hak edişe rastlanılmaması bunun yanında bahse konu sözleşme harici işlerin teknik heyet tarafından davacı taşeron firma tarafından da yapıldığı konusunda kanaat oluşmadığından sözleşme harici işler konusunda herhangi bir hesaplama yapılmamıştır.
İşin zamanında teslim edilip edilmediği konusunda; tuaraflar arasındaki sözleşme gereği işin — günlük sürede bitirilmesi gerekmesine rağmen fesih gerekçesi olan iş kazasının yer tesliminden — gün sonra meydana gelmiş ve bu sırada işin halen %65 seviyede olduğu tespit edilmiştir. Meydana gelen gecikmenin hava koşullarından olduğu, alt yüklenicinin yapılacak imalatların önünün açmamasından kaynaklandığı, alt yüklenici tarafından geç teslime dayalı herhangi bir ihtar olmadığı göz önüne alınarak; işin zamanında teslim edilmemesinin sebebinin her iki taraftan da kaynaklandığı tespit edilmiştir.
Feshin haklı olup olmadığı konusunda yapılan incelemede; taraflar arasında imzalanan eser sözleşmesinde, davacı taşeron firmanın projeye aykırı olarak döşeme kalıplarının eksik kullanımsa, bağlantı yüksekliğinin ayarlamaması , bir gün önce tutulan tutanakta —- şeklinde notların tutulduğu ve bağlantı elemanlarının kullanılmamış olabileceğinin anlaşılması sonucu olarak da iş kazası niteliğindeki göçük şeklinde kaza meydana geldiği ve davalı alt yüklenici tarafından tek taraflı olarak yapılan feshin haklı olduğu kanaatine varılmıştır.
Davacı tarafın — yıllarına ait ticari defterlerinin incelenmesi sonucu açılış kapanış tasdiklerinin usulüne uygun olduğu ve kaydi olarak —- yıllarına ait ticari defterlerinin incelenmesi sonucu, açılış kapanış tasdiklerinin usulüne uygun olduğu ve kaydi olarak —— borçlu olduğu tespit edilmiştir. Her iki tarafın ticari defter ve kayıtları açılış kapanış tasdikleri usulüne uygun olmasına rağmen birbirini teyit etmediği görülmüştür. Bunun sebebinin de davalı alt yüklenici tarafta kayıtlı olup, davacı taşeron firmada kayıtlı olmayan —-nakit teminat kaydının yer almamasıdır.
Yapılan yargılama sonucu; taraflar arasında imzalanan —-alt yüklenici sözleşmesinin işin devam ettiği sırada alt geçit döşeme betonunun dökümü esnasında iskelenin çökmesi şeklinde iş kazası meydana geldiği, iş kazası gerekçe gösterilerek davalı alt yüklenici tarafından—- ihtarnamesi ile sözleşmenin tek taraflı ve haklı olarak feshedildiği, davacı taşeron firmanın teknik şartlara uymamasından kaynaklı iş kazasının meydana geldiği ve kusurun davacı taşeron firmada olduğu tespit edilmiştir. Davacı taşeron firmanın sözleşme ve sözleşme harici işler nedeniyle alacağı olup olmadığına yönelik yapılan incelemede ise; her iki ticari defterlerinin incelendiği ve farklı olmasının sebebi—– teminatının davalı taşeron firmanın defterlerinde yer almadığı, bunun dışında her iki tarafın ticari defterlerinin birbirini teyit ettiği ve ticari defterler esas alınarak davacı taşeron firmanın alacağının —-olduğu tespit edilmiştir. Fazla yapıla imalat yönünden talep edilen alacak için yapılan yargılama sonucu iş kazasından sonra dava dışı —- işlerin tamamlanması konusunda yazılı anlaşma yapıldığı, fazla imalat bedeli olarak belirlenen kalemlerin dava dışı —–herhangi bir hak ediş alacağı olmaması veya davacı taşeron tarafından yapıldığı konusunda net olarak ispat edilememesi nedeniyle hangi firma yapıldığı konusunda bir netlik kazanmaması ve davacı tarafın fazla yaptığı imalat bedelinin ispat edememesi nedeniyle hesaplamaya dahil edilmediğinden davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Taraflar arasındaki——Sözleşmesinin davalılar tarafından HAKSIZ OLARAK FESHEDİLDİĞİNİN TESPİTİ TALEBİNİN REDDİNE ,
2-Davacı tarafından açılan davanın KISMEN KABULÜ ile —— dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalı şirketlerden müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
FAZLAYA İLİŞKİN İSTEMLERİN REDDİNE,
3-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 7.453,55 TL karar harcından peşin yatırılan 13.689,38 TL harçtan indirilmesi ile geriye kalan 6.235,82TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafça peşin yatırılan 7.453,55 TL harç bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davanın alacak talebi yönünden kabul edilen bölümü için; davacı yararına Avukatlık Asgari Ücret uyarınca takdir edilen 14.315,80 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davanın alacak talebi yönünden reddedilen bölümü için; davalı yararına Avukatlık Asgari Ücret uyarınca takdir edilen 51.674,25 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davanın kısmen kabulüne karar verilmesi nedeniyle; davacı tarafça yapılan 31,40 TL başvurma harcı, 342,30 TL tebligat ve posta ve gideri, 7.500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 7.873,70 TL yargılama giderinden kabul ve red oranı dikkate alınarak yapılan hesaplamada 1.071,82 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Taraflarca peşin yatırılan gider avansından artan gider avansının HMK’nun 333. maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
İlişkin olarak taraf vekillerinin yüzüne karşı oy birliği ile verilen kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde ———– Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 01/12/2021