Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2016/91 ESAS
KARAR NO: 2023/67
DAVA: Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle)
DAVA TARİHİ: 25/01/2016
KARAR TARİHİ: 31/01/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin, gıda üretiminde kullanılmak üzere dava dışı —–numaralı fatura münderecatında belirtilen makineleri satın aldığını, söz konusu malların—– tarafından kiralanmış —— alt katında bulunan kiralık işyerinden alındığını, müvekkili şirketin söz konusu malların satılmasına yardım etmesi hususunda davalı —- anlaştığını, ancak davalı —- mülkiyeti müvekkili şirkete ait olan makineleri hukuka aykırı şekilde kendisine aitmiş gibi diğer davalı —— numaralı gider pusulası ile hileli bir şekilde satış olarak gösterdiğini, bu devirden sonra yine hukuka aykırı olarak mülkiyeti müvekkiline ait olan menkullerin, davalı —– haczedildiğini, müvekkili şirketin somut durumu malların haczedilmesinden sonra öğrendiğini ve akabinde ilgilere —– yevmiye numaralı ihtarnamesini keşide ettiğini, söz konusu haczin, —– esas sayılı dosyasından gönderilen talimat gereğince—– sayılı dosyası kapsamında yapılmış olduğunu, söz konusu dosyada borçlu davalı —-şirketi, alacaklı davalı —– olarak görünmekte olduğunu, söz konusu talimat dosyası ile yapılan haciz esnasında davalı—– yetkilisi—– aslında müvekkilinin mülkiyetinde olan makineleri şirketin borcuna mahsuben davalı —–bir protokol ile devretmiş olup bu hususun haciz zaptına yazıldığını, davalı —- tescil adresinin, ——— görüleceği üzere, ———- şirket adresinin —- olmasına rağmen herhangi bir fiili veya hukuki hakimiyetinin olmadığı, müvekkilinin mallarının bulunduğu, —— katında haciz yapılması davalı —— şirketi yetkililerinin birlikte hareket ettiklerini açıkça göstermekte olduğunu, davalı ——bu işbirliği dahilinde kendi borçlarına istinaden müvekkili şirkete ait olan makineleri hukuka aykırı şekilde, davalı ——— de iyi niyetli olmadığı aşikar olduğunu belirterek, davanın kabulü ile, müvekkiline ait 65.000,03.-TL değerindeki mallar ile haksız ve hukuka aykırı olarak sebepsiz zenginleşen davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı ——- vekili cevap dilekçesinde özetle; “Müvekkili şirketin, her türlü tahıl üretiminden meydana gelen ürünlerin imalatını, alım ve satımını, ithalat ve ihracatını yapmakta olan bir firma olduğunu, müvekkili şirketin, işbu faaliyetleri sebebiyle davacı şirket tarafından 02.04.2013 tarihinde diğer davalı —- satılan dava konusu makineleri, yine diğer davalı —– tarihin satın aldığını, ekonomik sıkıntıları sebebiyle borçlarını ödemekte acze düşen müvekkili şirkete, diğer davalı aynı zamanda müyekkili şirketin borçlusu olan ——tarafından müvekkili| şirketin faaliyet österdiği iş bu adrese hacze gelindiğini, davaya menkul malldrın davalı alaeaâkli şirket tarafından haczedildiğini, davacı şirketin, dava sınde be irttiği Üzere; davaya konu makineleri dava dışı —— numaralı fatura düzenlenmek suretiyle satın aldığını, davacı şirketin aynı tarihte tüm bu makineleri —– şirketinden aldığı fiyat ile —– sattığını, söz konusu satım işleminin —– numaralı fatura ve protokol düzenlenmek suretiyle gerçekleştirildiğini, davacı şirket ile—– arasında gerçekleştirilen bu satım esnasında imza altına alınan Protokolde müvekkili şirket yetkilisi —–davacı şirket ile davalı —–arasında yapılan satışa ve devamında düzenlenen protokole şahitlik ederek, protokole imza attıklarını, davacı şirketin malların satılmasına yardım etmesi hususunda anlaşılmasına rağmen, davalı —– kendisine menkul malların maliki olarak göstermek suretiyle mallar üzerinde haksız tasarrufta bulunduğu iddiasının tamamen yersiz ve asılsız olduğunu, protokolün iddiaların asılsızlığını kanıtlar mahiyette olduğunu, yukarıda bahsi geçen makinelerin mülkiyetini ve zilyetliğini elinde bulunduran —- tarafından işbu makinelerin —- tarihinde müvekkili şirkete satıldığını, aynı tarihli —– numaralı gider pusulaları ile bu ticari işin kayıt altına alındığını, unlu mamulleri üretim ve imalat işleri ile iştigal eden —– davaya konu bu makineleri henüz müvekkili şirkete satmadan önceki faaliyet adresi —– adresi olduğunu, müvekkili şirketin davalı —- makineleri satın aldıktan sonra, davalı —– faaliyetlerini sürdürdüğü mecuru —— tarihinde kiraladığını ve faaliyetlerini burada sürdürmeye devam ettiğini, satım sözleşmesi ve ——- faaliyete başlanmasının akabinde —- tarihinde müvekkili şirketin faaliyet adresi olan —– müvekkili şirketin alacaklısı olan diğer davalı şirket olan —–tarafından hacze gelindiğini, müvekkili şirketin faaliyet göstermiş olduğu mecurdaki menkul malların haczine geçildiğini, haciz esnasında davaya konu menkul makinelerin bir kısmının da bu amaçla haczedildiğini, müvekkili borçlu şirket ile diğer davalı alacaklı şirket arasında imzalanan protokol doğrultusunda işbu menkullerin müvekkili şirket nezdinde bırakılması suretiyle diğer davalı şirkete satımı gerçekleştirildiğini, davacı şirketin, gerek dava dilekçesinde gerekse yukarıda izahı edilen hususlar doğrultusunda, davaya konu menkul malların hiçbir evrede zilyedi olmadığını, söz konusu makineleri —– tarihinde dava dışı şirket olan —– satın aldığını, akabinde aynı tarihte davalı ——sattığını” belirterek, davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve iddia etmiştir.
Davalı ——vekili cevap dilekçesinde özetle; “Müvekkili şirketin ——olarak çalışan, un ve yem üretimi faaliyet alanında ülkenin önde gelen kuruluşlarından olduğunu, müvekkili firmanın ticari faaliyeti kapsamında diğer davalı —– şirketine müteaddit defa mal gönderdiğini, —— en son dönemde borçlarını ödememesi nedeniyle ilgili firma hakkında müvekkili temsilen iİcra takibi başlatıldığını, icra takibi devam etmekteyken, —— şirketinin faaliyetinin devam etmediğini, resmi adresinin kapalı olduğu ve resmi adresinde hacze kabil mal varlığı bulunmadığı bilgisinin kendilerine ulaştığını, daha sonra —– şirketinin yetkilisinin yufka hattı makinesinin satışa çıkardığını, internet üzerinden makine satış ilanı verdiğini müvekkili firmanın piyasadan duyduğunu, —– şirketinin mal varlıkları kaçırmaya yönelik girişimlerde bulunduğunun öğrenilmesi üzerine, resmi adresi dışındaki ilgili adrese İcra müdürlüğü vasıtasıyla hacze gidildiğini, tutanakta yazıldığı üzere, makinelerin bulunduğu cami altında bulunan adres haciz sırasında kapalı olduğu görüldüğünü, talepleri üzerine icra memuru tarafından çilingir ve polis marifetiyle açtırıldığını, haciz mahalline gelen ve/ işyeri sathığını beyan eden kişi kendi telefonu ile—– yetkilisinin aradığını ve —– yetkilisinin haciz mahalline geldiğini, —— yetkilisinin önce malların çıkarılmasının zor olacağını düşündüğü için anlaşmaya dönük konuşmadığını ve haciz yapılmasından yana olduğunu belirttiğini, haczin devam etmesi, haciz mahalline vinç çağrıldığını görmesi üzerine ise anlaşmaya yönelik tutum sergilediğini, bir malın haciz yolu ile satılması nedeniyle icra masrafları, yeddiemin masrafları, satış masrafları gibi yükler bindiğinden bu gibi ek yükler ile karşılaşmamak için olsa gerek ——-yetkilisinin, son aşamada ilgili menkullerin alacağa karşılık müvekkili firmaya haricen devri yönünde tutum sergilediğini, menkullerin bedeli ve mahsup konusunda uzlaşılması üzerine, haciz işlemine son verilerek, menkullerin haricen müvekkili firmaya devri konusunda protokol düzenlendiğini ve faturaları da düzenlenerek, ilgili menkullerin ——tarafından haricen devir ve teslim edildiğini, davacının, alacaklılarından mal kaçırmak için girişimlerde bulunan fakat bu maksadına ulaşamayan—– ile danışıklı hareket etmekte olduğu, bu kapsamda —- danışıklı hareket ettiklerin durumun kendisinden anlaşılmakta olduğunu—– haciz sırasında menkullerin kendilerine ait olduğunu belirttiğini, aynı nedenle faturasını da kesmek suretiyle makinelerin mülkiyetini müvekkiline devrettiğini, davacının, iddiasını güçlendirmek için —– tarafından düzenlenmiş—— toplam bedelli faturaya dayandığını, davacının, sebepsiz zenginleşmeden dolayı dava açabilmek için, söz konusu fatura bedelini ödemiş olması gerektiğini, davacının ise yaptığını kanıtlar bir banka havalesi veya benzer işlevde belge sunmadığını, Ticaret Kanunu hükümlerine göre, belirli miktar üzerindeki ödemelerin banka üzerinden yapılması zorunluluğu bulunduğunu, ödemeyi belgelendirmediği takdirde, fakirleşmemiş davacının, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı istemleri tamamen mesnetsiz olacağını” belirterek, davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve iddia etmiştir.
DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE;
Dava hukuki niteliği itibariyle, sebepsiz zenginleşme iddiasına dayalı açılan alacak davasıdır.
Davacı, —- dava dışı —–makine aldıklarını, makinelerin kendilerine davalı — tarafından teslim edileceğini, ancak —– bu makineleri kendisininmiş gibi davalı —-sattığını, —- alacaklı olduğunu iddia eden davalı —– de haciz mahallinde borcuna mahsuben makineleri satın aldığını, tüm davalıların kötüniyetli olduğunu, ödedikleri —- birlikte yoksun kalınan karın davalılardan tahsilini istediklerini beyan etmiş; davalı —-şirketinden alacakları olduğunu, haciz esnasında —– anlaşıp makineleri alacaklarına mahsuben satın aldıklarını, müvekkilinin zenginleşmediğini beyan ederek davanın reddini talep etmiş; davalı —-, davacının dava dışı——sattığını, kendilerinin de makineleri —— satın aldıklarını, akabinde makinelerin bulunduğu taşınmazı kiraladıklarını, —– davalı —- hacze geldiğini, borçlarına mahsuben malları —- sattıklarını beyan ederek davanın reddini talep etmiş; —–beyan sunmamış, duruşmada “makineleri ——— aldığını, Mali Müşavir’in bu makinelerin bedeli için faturaya aslı gibidir yaparak kendisine faks çektiğini, kendisinin 65.000,00-TL’lik senet düzenlediğini ancak senedi ödeyemediğini, ödeyemeyince makineleri geri vermek istediğini ancak davacının geri almadığını, makineler iki yıl kendisinde boş yere bekledikten sonra —— sattığını” beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan usul hükümleri doğrultusunda yazılı yargılama usulüne tabi olarak oluşturulan tensibe istinaden yargılamaya başlanmış, yöntemine uygun ön inceleme duruşması açılarak öncelikle dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, hukuki ihtilaf noktaları belirlenmek suretiyle tahkikat aşamasında deliller toplanmış, bilirkişi raporu alınmış, yargılama sırasında 24/02/2021 tarihli duruşmada 7251 Sayılı Yasanın 58. maddesi ile TTK’nın 4/2 maddesinde yapılan değişiklik neticesinde yargılamaya basit yargılama usulüne geçilerek dava sonuçlandırılmıştır.
Taraflar arasında; haksız şekilde elde edilemeyen ve ticari satıma dayalı mallarla ilgili sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak ve mahrum kalınan kara ilişkin uyuşmazlık olduğu tespit edilmiş; davacı şirketin yetkilisi araştırılmış, davacının 02/04/2013’ten itibaren yetkilisinin ——-olduğu anlaşılmıştır.
Dosya tarafların defter ve belgelerinin incelenmesi için Mali Müşavir bilirkişilere tevdii edilmiştir.
Davacının defter ve belgelerini inceleyen Mali Müşavir bilirkişinin —– tarihli raporunda özetle; “Davacı şirketin dava dışi —- değerindeki dava konusu ———— sayılı fatura ile satın aldığı; Davacı şirketin bu makineleri —– değer üzerinden davalı —– sattığı, —-İşbu belge aslı gibidir. Aslı kargolu gönderilecektir” notunun bulunduğu; Davalı—- bu makineleri —- değer üzerinden diğer davalı —– düzenlediği —– şirkete satmış olduğunun göründüğü; ——-tutarlı faturanın yevmiye deflerinin —- tarihve —- maddesinde satılmak üzere alındığı anlaşılan makinelerin —– hesap kodu altında —- kaydedilmiş olduğu; —– nolu yevmiye maddesinde, —— Şubesinden ödeme suretiyle kapatıldığının göründüğü ve bu alım satım işinden dolayı taraflar arasında herhangi bir alacak ve borç bakiyesinin kalmadığı; yevmiye Defterinin —- yevmiye nolu kapanış maddesinde dava konusu makinelerin halen Ticari Mallar Hesabında kayıtlı olarak—- devredildiği; Fatura üzerinde davalı —— salılmış gösterilen —— sayılı fatura ile ilgili olarak defter kayıtları üzerinde herhangi bir satış kaydının ve bununlta ilgili olarak herhangi bir alacak ve borç kaydının olmadığı görülmekle davacı şirkete ait fatura koçanı üzerinde yapılan incelemede, fatura aslının da suretleri ile birlikte iptal edilerek fatura koçanı üzerine iliştirilmiş olduğu; Davacı şirket yetkilisine, dava konusu alacakla ilgili olarak davalı —–adına tanzim edilmiş olan fatura aslının neden iptal edildiği sorulduğunda, kendilerinin fatura fotokopisi üzerine herhangi bir şerh düşmediklerini, sahtekarlık ve hileli işlemlerde bulundukları ve aralarındaki anlaşmaya uyarak makinelerin satış bedeli olan——- alacağın kendisine gönderilmediği nedeniyle fatura aslının da karşı tarafa gönderilmeden iptal edildiği beyanında bulunmuştur” şeklinde kanaat bildirdiği görülmüştür.
Davalı —— yıllarına ait e-defter kayıtları ve belgelerini inceleyen Mali Müşavir bilirkişinin —- tarihli raporunda özetle;—-Davalı şirket —- davacı şirket —— diğer davalı —— yılları arasında borç ve alacak kaydı doğuran herhangi bir işlem tespit edilemediği; Davalı şirket ile diğer davalı —— tarihinden başlayıp dava tarihine —- kadar olan dönemde cari hesap şeklinde işleyen mal alım satımına dayalı davalı —– satıcı, diğer davalı —- alıcı konumunda bulunduğu ticari bir ilişkinin bulunduğu, yukarıda defter kayıtlarında da detayları gösterildiği gibi dava konusu fatura olan ——–şirketi tarafından —– Adına düzenlenmiş —- içerikli faturanın —– tarihinde işlendiği, fatura bedelinin —- şirketinden olan o dönemdeki toplam—- alacaklarından mahsup edildiği, bu mahsup işleminden sonra da davalı ——– şirketinin diğer davalı —– tarihi itibariyle toplam —— alacağı kaldığı…” şeklinde kanaat bildirdiği görülmüştür.
İncelenen tüm defter ve belgelerle ilgili raporlar ile tüm dosya kapsamı hakkında rapor düzenlenmek üzere dosyanın tevdii edildiği Mali Müşavir bilirkişinin —– tarihli raporunda özetle; —–Dava konusu makinelerin davacı —– tarafından, dava dışı —– teslim alındığı ile ilgili bir irsaliyenin bulunmadığı görüldüğünden, makinelerin davacı tarafından teslim alındığının İspatı İçin sevk İrsaliyesinin dosyaya ibraz edilmesi gerektiği, ayrıca dava dışı firmadan —– bedel ile alınan makinelerin ödemesinin ne şekilde yapıldığı ile ilgili dosya kapsamında belge bulunmadığından, ödemenin yapıldığı banka dekontunun ve / veya çek ve senet fotokopilerinin ve varsa bunların ödeme belgelerinin dosyaya ibraz edilmesi gerektiği; Davacı ile davalı —– imzalanan protokole göre, makine bedelinin senetler ile ödeneceği kararlaştırılmış olup, senet bedellerinin davacıya ödendiğinin davalı — tarafından ispat edilmesi gerektiği, makinelerin bedelinin —- tarafından dava dışı —- ödendiğinin yazılı deliller ile ispatı ihtimalinde, —- tarafından senet bedellerinin ödendiği ile ilgili yazılı delil sunulmaması ihtimalinde, makinelerin mülkiyetinin —– geçmediği ve halen davacının mülkiyetinde olduğunun söylenebileceği; Davacı taraf, davalı —- adresinin ——- olmasına rağmen, haciz ve muhafaza işleminin —– adresinde yapıldığı beyanında bulunmuş olup, bu beyana dair —– tarihli —— dosyaya sunulduğu görüldüğünden, haciz işleminin yapıldığı—– tarihinde davalı —– adresinin neresi olduğunun belirlenebilmesi için, ilgili ticaret sicil müdürlüğünden davalı —–yılından bu güne kadar —— istenmesi gerektiği düşünülmekle birlikte, bu konuda nihai kararın—- ait olduğu; dosyada bulunan mevcut belge ve bilgilere göre, dosyaya sunulan protokoller konusunda takdir ve hukuki yorum tamamen —- ait olmak üzere, davacının alacak talebinde bulunabileceğinin kabulü durumunda, davacının —- dava tarihi itibariyle —— tutarında alacağının bulunduğunun söylenebileceği…” şeklinde kanaat bildirdiği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı, taraf iddia ve savunmaları, alınan bilirkişi raporları ve bütün deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacının dava dışı —– aldığı makinelerin, davalı —- tarafından kendisine teslim edilmeden davalı —- satıldığı, —- tarafından da haciz esnasında borca mahsuben davalı —– satıldığı iddiasına ilişkin olarak yapılan defter ve belge incelemesinde; davacı şirketin dava dışı ——- değerindeki dava konusu unlu mamul makinelerini —– sayılı fatura ile satın aldığı; davacı şirketin bu makineleri —– değer üzerinden davalı —— sattığı, satışa ilişkin sözleşme üzerinde davacı yetkilisinin eşi olan —— isim ve imzasının olduğu, yargılama aşamalarında davacı tarafından bu imzanın ve sözleşmenin inkar edilmediği, kaldı ki makinelerin davalı —- satıldığına dair ——-İşbu belge aslı gibidir——– gönderilecektir” notunun bulunduğu, yine —–sayılı bu fatura ile ilgili olarak defter kayıtları üzerinde herhangi bir satış kaydının ve bununla ilgili olarak herhangi bir alacak ve borç kaydının olmadığı, ancak davacı şirkete ait fatura koçanı üzerinde yapılan incelemede, fatura aslının da suretleri ile birlikte iptal edilerek fatura koçanı üzerine iliştirilmiş olduğu; bu durumdan anlaşıldığı üzere makinelerin davalı —- satıldığı, teslim edildiği, ancak —— kendi beyanından anlaşılan ancak defter ve belgelere yansımayan bir sebeple faturanın iptal edildiği, Davalı —— değer üzerinden diğer davalı ——anlaşıldığı üzere bu şirkete satmış olduğu; —– sunduğu kira sözleşmesinden anlaşıldığı üzere —– haciz için geldiği adresin ticaret sicildeki adres olmasa bile —— tarafından kiralanan ve davaya konu makinelerin de bulunduğu adres olduğu, —- defter ve belge kayıtlarına göre ——borçlu olduğu, yapılan haciz işleminde davacının istihkak iddiası ileri sürmediği, borca mahsuben yapılan satışa ilişkin şikayet başvurusunda bulunmadığı, yapılan icra ve haciz işlemlerinde bir usulsüzlük iddiası bulunmadığı gibi bunu ispata yarayan bir delil de sunmadığı, yine —– yapılan satışın fatura koçanlarında göründüğü ancak alacak veya borç şeklinde defter ve belgelerinde görünmediği, davalı —— davacı lehine senet düzenlediği ve ödemediğine dair beyanının da, davacı tarafından ne dava dilekçesinde ne de sonraki aşamalarda ileri sürülmediği, ilgili senedin aslının veya fotokopisinin sunulmadığı anlaşılmakla; davacının ispatlayamadığı davasının reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur:
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının REDDİNE
2-Harçlar Kanununa göre alınması gerekli 179,90TL harcın HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından yatırılan 1.110,55TL peşin harç ve 1.109,53TL tamamlama harcının alınması gereken harçtan mahsubu ile artan 2.040,18 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde DAVACIYA VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından bilirkişi ücreti, tebligat, posta ve müzekkere gideri olarak sarf edilen 2.715,50TL yargılama giderinin DAVACININ ÜZERİNDE BIRAKILMASINA,
5-Davalı ———-şirketi tarafından tebligat, posta ve müzekkere gideri olarak sarf edilen 11,00TL yargılama giderinin davacıdan alınarak DAVALI —– VERİLMESİNE,
6-Ret olunan dava yönünden Avukatlık Asgari Ücret tarifesine göre davalı lehine takdir olunan 10.400,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALI —– VERİLMESİNE,
7-Dosyada mevcut gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin, davalı —- yetkilisinin yüzüne karşı, davalı— ve Davalı—— vekilinin yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde —— Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 31/01/2023