Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/1307 Esas
KARAR NO: 2021/1105
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ: 02/12/2016
KARAR TARİHİ: 23/11/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı firmanın yasal zorunluluk gereğince —– davacı şirkete başvurarak bu tebliğ gereğince kendi —– risk incelemesi yapılmasını talep ettiği, davacı şirket bunu resmi başvuru ile eksper tayini istediği, —- tarihli ——bahse konu işletmenin asgari sigortalama şartlarını taşımadığı görüş ve kanaatindeyiz” denildiği, davalının sigortasının yapılamadığı, eksper harcamaları ve ücretleri davacı şirkete ibraz edildiği, davacı şirketçe ödendiği, davacı şirketin bu ödemeleri davalıya rücu ettiği, fatura keserek davalıya gönderdiği, davalı tarafından iade edildiği, davalıya yapılan ihtarlara rağmen bu bedelin ödenmediği, bunun üzerine davacı şirket —- nolu onaylı ihtarname ile rücu bedeli faturasını tebliğ ederek ödenmesini ihtar ettiği, davalının —– sayılı ihtarname ile faturayı iade ettiği, borcu kabul etmediğinin bildirildiği, açıklanan nedenlerle; fazlaya ilişkin ve munzam dava ve talep haklarının saklı kalması kaydıyla, davacının eksperlere ödemiş olduğu risk inceleme bedelleri ve masrafları toplamı olan —- fatura bedelinin davalıya rücu edilerek temerrüt tarihinden itibaren işletilecek ticari avans faizi ile davalıdan tahsilini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini dava ve talep etmişledir.
SAVUNMA:
Davalı cevap dilekçesinde özetle; Davanın yerleşim yeri olan —- Mahkemelerinde açılması gerekirken — açılmış olması sebebiyle davanın öncelikle yetkisizlik nedeniyle reddi gerektiği, maden işyerinde risk değerlendirmesi talebi ile davalıya yapmış olduğu yazılı ve sözlü bir başvuru olmadığı gibi davacı ile risk değerlendirmesi hususunda yapılmış bir sözleşme bulunmadığını, davacı tarafından maden işletmesinde risk incelemesi talep ettiği hususunun gerçek dışı olduğu, tarafının davacı tarafından telefon ile arandığı, iş yerinde risk değerlendirmesi yapmak istediklerini bildirdiği, ancak eksper ve sair hususlarda hiçbir ücret ve bedel gündeme getirilmediği, tarafının da davacıya sözlü veya yazılı bir kabul ve ödeme taahhüdü olmadığı, esasen böyle bir borcu kabul etmediğimi sözlü olarak davacıya bildirdikleri, davacı yanca sonuçları hiçbir şekilde anlatılmadan sanki sigorta işlemi kesin yapılacak gibi madene gelindiği, burada —-kalınmış sonrasında iş yerinden ayrıldıkları, eğer sigorta işleminin yapılamayacağı böyle riskin varolduğu taraflarına anlatılmış olsaydı taleplerini kabul etmeyeceklerini, tarafına risk inceleme ekspertiz raporu hiçbir şekilde tebliğ edilmediği, böyle bir rapor düzenlendiğinden haberlerinin olmadığı, masraf olarak bildirilen hizmet kalemlerini ve ücretleri, masrafları, yol ve ulaşım giderlerini kabul etmedikleri, açıklanan nedenlerle; öncelikle yetkisizlik kararı verilmesini, akabinde haksız ve yersiz davanın reddi ile yargılama giderinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep ettikleri görüldü.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava hukuku niteliği itibariyle —– sözleşmesi öncesinde gerçekleştirilen hizmet bedelinin rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan usul hükümleri doğrultusunda yazılı yargılama usulüne tabi olarak oluşturulan tensibe istinaden yargılamaya başlanmış yöntemine uygun ön inceleme duruşması açılarak öncelikle dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, hukuki ihtilaf noktaları belirlenmek suretiyle tahkikat aşamasında taraflarca bildirilen deliller toplanmış, bu doğrultuda taraf şirketlere ait ticaret sicil kayıtları, ihtarnameler,—– dosya kapsamı üzerinde inceleme yaptırılarak bilirkişi raporları alınmış, davalı tarafça bildirilen tanıkların bir kısmı dinlenmiş, yargılama sırasında —– tarihinde kabul edilen 7101 sayılı kanunun 61. Maddesi ile 6102 sayılı T.T.K.’nın 4. Maddesinin 2. Fıkrasının değiştirilmesi sebebiyle basit yargılama usulüne geçilerek dava sonuçlandırılmıştır.
Tahkikat aşamasında bildirilen delillerin toplanmasından sonra davanın niteliği gereği öncelikle —– —– tarihli rapor alınmış, akabinde taraflar tacir olduğundan sağlıklı bir netice elde edilebilmesi için ticari defter ve kayıtların incelenmesi için öncelikle davalı defter ve kayıtlarının incelenmesi için talimat yazılmış ve —- tarihli talimat raporu alınmış, davacı defter ve kayıtlar ile tüm dosya kapsamı üzerinde inceleme yaptırılarak—- tarihli bilirkişi heyet raporu alınmıştır.
Tüm dosya kapsamı, taraf vekillerinin iddia ve savunmaları ile toplanan deliler ve alınan bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde, davalı şirket tarafından, davacı —- acente aracılığı ile söz konusu sigortayı yaptırmak amacı ile —– tarihinde başvuruda bulunulduğu , sigorta şirketi tarafından, tarife ve talimat gereğince , risk inceleme heyeti ile ekspertiz incelemesi yaptırıldığı, —– ekspertiz raporunun dört kişilik heyet tarafından düzenlendiği, —– ekspertiz komitesi raporunda, yapılan incelemeler neticesinde yer altı madenciliği kontrol listesinin tek tek incelendiği,———– şartlarına uymadığının belirtildiği, komiteye toplam —– ödendiği davacı tarafından iddia edilerek, davalı adına yansıtma faturası kesildiği, yapılan ödemeye dair davalı şirkete —— ihtarname gönderildiği, ihtarnamenin tebliğ tarihine dosya kapsamında rastlanılmamakla birlikte davalı şirket tarafından——- tarihli ihtarname ile cevap verildiği ve faturanın kabul edilmeyerek iade edildiği akabinde davacı tarafça huzurdaki davanın açıldığı anlaşılmıştır. Taraflar arasında, gelişen olaylarla ilgili bir uyuşmazlık yoktur. Ancak davalı taraf gerek ihtarname cevabında gerekse yargılama sırasında davacıya yazılı ve sözlü başvurunun olmadığı yönünde savunmada bulunulmakta ise de dosya kapsamında talebine ilişkin ——- tarihli başvuru yazısının olduğu, yine ön ekspertiz ön rapor formunda da imza ve kaşesinin bulunduğu, nitekim yazı altındaki imzaya yargılama süresince bir itirazda bulunulmadığı yine ön inceleme duruşmasında da yetki hususunun irdelenmesi noktasında ——- tarihli başvuru yazısının da dikkate alınarak değerlendirme yapıldığı bu hususta da ön inceleme aşamasında bir itirazda bulunulmadığı görülmekle davalı vekilinin talebinin olmadığına yönelik savunmaları yine yargılamanın son safhasında bilirkişi raporları alınmasından sonra ——– tarihli başvuru yazısı ve imzanın kabul edilmediğine ilişkin itirazları yargılamanın gelinen aşaması itibariyle yerinde görülmemiştir. Taraflar arasındaki diğer bir uyuşmazlık konusu ise davacı —— subuta erip ermediği noktasında toplanmakta olup, davalı taraf ücret talep edileceğine ilişkin kendilerine bir bilgilendirme yapılmadığını, ücret talep edileceğini bilselerdi inceleme yaptırmayacaklarını, incelemenin —— mümkün bulunmadığı, masraf kalemlerini kabul etmediklerine yönelik savunmada bulunulmuştur. Öncelikle incelemenin süresine yönelik mahkememizce yapılan inceleme ve değerlendirmede hazırlanan—– raporunda incelemenin —— sürdüğü ve düzenlenen eksper raporunun davalı işletmesine ilişkin olduğu açıkça belirtilmiştir. ——- gereği eksperler incelemelerini tarafsızlık ile yerine getirmek durumunda olup, ekspertiz raporları 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu m.22/17 fıkrası gereği delil niteliğine haizdir. Dolasıyla davalının aksi yönde ki yalnızca beyana dayalı savunması yerinde görülmemiştir. Bu noktada yine davalı şirket çalışanı olan ve tanık sıfatıyla dinlenen —– beyanına da itibar edilmemiştir. Yine —–bilirkişinin yalnızca tanık beyanı esas alarak eksik incelemeye dayalı raporlarda yapmış olduğu tespitler de açıklanan gerekçeler ile mahkememizce kabul görmemiş ve hükme esas alınmamıştır.——- zorunlu hale getirilmiştir—— kamu yararı açısından gerekli gördüğü hallerde —— edebilir …” hükmüne dayanarak almıştır.Daha sonra—— sigortanın talimat ve tarifesi yayınlanmıştır.—— bulunan gerçek ve tüzel kişiler , söz konusu faaliyetlerin icrası esnasında meydana gelebilecek kazalar sonucu tesislerinde istihdam ettikleri , üretim ve üretim hazırlığı faaliyetinde bulunan personeli için ——- zorundadır şeklinde ifade edilmiştir.——– kapsamında bulunan bir maden sahası için maden işletme ruhsatı başvurusu sırasında da sigorta yaptırma zorunluluğu vardır.Başvuru sırasında, ferdi kaza sigorta poliçesini eklemek gerekir .Aksi halde maden işletme ruhsatı düzenlenmez Tüm üretim süreci boyunca sigortanın yürürlükte bulunması gerekir.—— branşında ruhsatı bulunan bütün Sigorta şirketleri madencilik ferdi kaza Sigorta poliçesini yapmak zorundadır. Talimat ve tarifede risk incelemesi yapacak eksperlere ödenecek ücret belirlenmiştir.Risk incelemesi sonucu düzenlenecek rapor ——hazırlanır .Raporda olumlu sonuca ulaşılmışsa maden işletmesinin sigorta poliçesi düzenlenebilmesi için gerekli asgari şartlara sahip olduğu anlaşılır .Rapor sonucunda , ilgili maden işletmesinin asgari sigortalama şartlarını taşımadığının tespit edilmesi durumda Sigorta poliçe talebi reddedilir. Sigorta şirketi , poliçe talebi reddedilen ruhsat sahası ile ilgili durumu maden ruhsatı vermeye yetkili ——— faaliyette bulunan gerçek ve tüzel kişilere bildirir .——-haberdar eder.Sigorta talebinin reddedilmesi sonrasında ilgili —– tarafından risk taşıyan hususlar düzeltilerek yeniden sigorta ve risk incelemesi talep edilebilir ——– düzenleyen sigorta şirketi tarafından karşılanacağı , risk inceleme sonucunda inceleme konusu işletmenin asgari şartlarını sağlamadığının tespit edildiği durumlarda risk inceleme bedeli ile incelemeyle ilgili diğer masrafların sigorta şirketince söz konusu işletmeye rücu edilebileceği belirtilmiştir.
Somut olaya dönüldüğünde, risk inceleme raporunun olumsuz çıkması neticesinde sigorta şirketi katlanmak zorunda kaldığı masrafları davalı işletmeden rücu hakkını kullanarak talep etmiştir.Yasal düzenleme kapsamında gerçekleştirilen ve tebliğ kapsamında talep edilen masraflara dair açılan iş bu davada usul ve yasaya aykırı bir durum mevcut değildir. Alacak nedeni olarak eğer belge ve bilgileri mevcut ise böyle bir alacağa dair fatura düzenlenmesi zaruri kabul edilemeyeceğinden, davalı tarafın aksi yöndeki savunması ve yine bilirkişiler tarafından aksi yönde raporlarda yapılan değerlendirme mahkememizce yerinde görülmemiştir.———-belge ile bilgileri mevcut olduğundan ve böyle bir alacağa dair fatura düzenlenmesi zaruri kabul edilemeyeceğinden , davalı vekilinin istinaf nedenlerinin yerinde olmadığı kanaatine varılmıştır..” denilmek suretiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. Alacağın miktarı yönünden bilirkişi raporundaki yapılan hesaplamalar yukarıda açıklanan gerekçeler ile yerinde görülmemiş,——–toplanan deliller ile mahkememizce hesaplama yapılmıştır. —— —— belirlenecek usul ve esaslar dahilinde, risk inceleme bedeli yer altı işletmeleri için net —— toplamından, yer üstü işletmeleri için net ——– toplamından oluşur ve bu bedel ile incelemeyle ilgili ulaşım ve konaklama masrafları sigorta poliçesini düzenleyen sigorta şirketi tarafından karşılanır. Risk incelemeleri sonucunda inceleme konusu işletmenin asgari sigortalama şartlarını sağlamadığının tespit edildiği durumlarda risk inceleme bedeli ile incelemeyle ilgili diğer masraflar sigorta şirketince söz konusu işletmeye rücu edilebilir.” düzenlemesi yer almıştır. Somut olayda da , tebliğ gereği —— ödeme yapıldığı görülmüş olup nitekim ödemeye ilişkin dekont dosya kapsamında mevcuttur. Ödeme dekontu incelendiğinde ——- ödemesi açıklaması yapılmış olup anılan faturanın da dosya kapsamında mevcut olduğu ve dava konusu ——numaralı komiteye ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Faturanın incelenmesinde toplam —– ücret olarak düzenlendiği görülmüş olup, tebliğ doğrultusunda yapılan hesaplamada —– olduğu ve faturanın tebliğe uygun düzenlendiği anlaşılmıştır. Davacı tarafından anılan eksepere ekspertiz ücreti olarak —— ödeme yapıldığı, konaklama ve ulaşım giderinin dahil edilmediği ancak bu kalemlere ilişkin de dosya kapsamında bilgi ve belge olmadığı görülmekle davacının anılan ekspere yönelik masraf kalemleri yönünden—— talep edebileceği kanaatine varılmıştır. Eksper olarak görevlendirilen—— ödeme yapıldığı görülmüş olup nitekim ödemeye ilişkin dekont dosya kapsamında mevcuttur. Ödeme dekontu incelendiğinde —– fatura ödemesi açıklaması yapılmış olup anılan faturanın da dosya kapsamında mevcut olduğu ve dava konusu——— ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Faturanın incelenmesinde ekspertiz ücreti olarak toplam —- olarak düzenlendiği görülmüş olup, tebliğ doğrultusunda yapılan hesaplamada —– olduğu ve faturanın tebliğe uygun olduğu, ulaşım ve konaklama masrafı olarak toplam —- belirtildiği anlaşılmıştır. Davacı tarafından anılan eksepere ekspertiz ücreti olarak —– olmak üzere toplam —– ödediği görülmekle bu bedeli davalıdan talep edebileceği kanaatine varılmıştır. Uzman olarak görevlendirilen —— ödeme yapıldığı görülmüş olup nitekim ödemeye ilişkin dekont dosya kapsamında mevcuttur. Ödeme dekontu incelendiğinde ——- numaralı gider pusulası ödemesi açıklaması yapılmış olup anılan gider pusulasının dosya kapsamında mevcut olduğu anlaşılmaktadır. İncelenmesinde hak ediş bedeli olarak —— olarak düzenlendiği görülmüş olup, tebliğ doğrultusunda yapılan hesaplamada —– olduğu ve tebliğe uygun olduğu anlaşılmıştır. Davacı tarafından ödenen —— bedelin davalıdan talep edebileceği kanaatine varılmıştır. Uzman olarak görevlendirilen ——ödeme yapıldığı görülmüş olup nitekim ödemeye ilişkin dekont dosya kapsamında mevcuttur. Ödeme dekontu incelendiğinde —– seri numaralı gider pusulası ödemesi açıklaması yapılmış olup anılan gider pusulasının dosya kapsamında mevcut olduğu anlaşılmaktadır. İncelenmesinde hak ediş bedeli olarak —–olarak düzenlendiği görülmüş olup, tebliğ doğrultusunda yapılan hesaplamada ——olduğu ve tebliğe uygun olduğu anlaşılmıştır. Yine konaklama ve ulaşım masrafı olarak —– olarak düzenlenmiş olup, davacı tarafından —— ödendiği görülmekle ödenen bu bedelin davalıdan talep edebileceği kanaatine varılmıştır. —— tebliği ve kapsamında ki tarife ve talimat hükümleri uyarınca yukarıda açıklanan gerekçeler ile davacının—– davalıya rücu edebileceği anlaşılmakla, davanın kısmen kabulüne ,——–itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine , fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen kabulüne,——- tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Karar harcı 678,83-TL ‘den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 238,93-TL harcın mahsubu ile bakiye 439,89-TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
3-Davacı tarafça yatırılan 238,93-TLpeşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen kısım yönünden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 5.100-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden red edilen kısım yönünden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 4.052,95-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından tarafından yapılan 29,20-TL başvuru harcı, 291,30-TL tebligat ve müzekkere gideri, 1.800,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.120,50-TL yargılama giderinin haklılık oranına göre 1.506,20-TL sinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, kalan tutarın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
8-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde Hukuk Muhakemeleri Kanununun 333.maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
İlişkin olarak; davalı vekilinin yokluğunda, davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde ——- Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 23/11/2021