Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/834 E. 2018/238 K. 01.03.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İstanbul Anadolu
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/834 Esas
KARAR NO : 2018/238

DAVA : Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti
DAVA TARİHİ : 16/09/2014
KARAR TARİHİ : 01/03/2018

Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; —-‘in, —Ltd.Şt. ile yaptığı sözleşme gereği kooperatiften hisse devri ve 18 no.lu dairenin tapusunun verilmesi konusunda anlaştıklarını daha sonra dairenin kooperatif hisselerinin devri için anlaşarak kooperatife gittiklerini ve 330.000 TL lik muhtelif çek ve nakit verdiğini kooperatif yetkililerinin kendisine ortaklık senedi verdiğini, daha sonra ortaklığa kabulü ile ilgili 24/04/2013 tarihli 4 sayılı yönetim kurulu kararını istemelerine rağmen tarafına verilmediğini, bunun üzerine noterden 10/09/2013 tarihinde — no.lu ihtar gönderdiğini, buna karşılık gönderilen cevabi yazıda kendi adına ortaklık senedi düzenlendiğini, fakat ana sözleşme gereği ilgili belge ve müracaat dilekçesi yapmadığından ortaklık haklarının beklemeye alındığının bildirildiğini, ancak ödeme yapılması için hiçbir ihbar ve bildirim yapılmadığını, toplantılara davet edilmediğini, oysa dairenin ticari bir iş karşılığı verilmiş olduğunu, kendisinin devir için 330.000 TL ödemiş olduğunu, bu sebeple dava konusu daireye ihtiyati tedbir konulmasını, kendisinin davalı kooperatife üye olduğunun tesbitini, kooperatife borçlu olmadığının tesbitini, söz konusu dairenin kendi adına tescilini veya güncel değerinin ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; yönetim kurulunun 24/04/2013 tarih 04 sayılı kararı ile ortaklardan —-‘ın ortaklık haklarını …’e devir isteğinin kabul edildiğini, …’in devir alma dilekçesini, nüfus örneğini ve ikamet belgesini ibraz etmediğinden, bugüne kadar kooperatife bir ödemede yapmadığını, ortaklığı devreden —’ın 15/11/2013 tarihli dilekçe ile …’in kendisine ödeme yapmadığından bahisle ortaklık devir işleminin geçersiz sayılmasını talep ettiğini, ortaklığı devralan davacının ortaklık ilişkisini sağlayan belgeleri ibraz etmediğinden ortaklığının oluşmadığını, hiçbir genel kurula davet edilmediğini ve ortaklar cetvelinde yer almadığını, bu sebeple ortaklık ilişkisinin —adına yürütüldüğünü, …’in ortak olarak gözükmediğini ve açılmış bulunan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE: Dava hukuki niteliği itibariyle, dava dışı — ile kooperatife ait binayı yapan —–Ltd Şti arasında cephe kaplaması işi sözleşmesi gereği — e düşen dairenin davacıya satıldığı iddiası ile davacının davalı kooperatife üye olduğunun tespiti, davacının davalı kooperatife üyelik aidat borcu olmadığının tespiti ,ayrıca dairenin davacı adına tescili ile bunun mümkün olmaması halinde taahhüt edilen tarih göz önüne alınarak piyasa değerenin tespit edilerek davalıdan tahsili istemine yönelik davadır.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla ,ön inceleme duruşması sonrası dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespiti ile , uyuşmazlık noktaları belirlenerek tahkikat aşamasına geçilip deliller toplanmıştır.
Mahkemece yapılan yargılama sırasında taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesi uzmanlık gerektiren yönleri bulunduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Kooperatif Uzmanı bilirkişi —tarafından alınan 25/03/2016 tarihli raporda ; “davacı …’in 24/04/2013 tarihli yönetim kurulu karan ile davalı kooperatifin ortağı olduğu hususunun kabul edilebileceğine, ancak kendisine 18 no.lu bağımsız bölümün tahsis edildiğine dair bir bilgi ve belge mevcut olmadığına, kooperatife karşı akçalı yükümlülüklerini yerine getirmediğinden tahsis ve teslim talebinde bulunamayacağına dair ” görüş bildirilmiştir.
Bilirkişi tarafından alınan 08/09/2017 tarihli ek raporda ” davacı … ‘in, davalı … Kooperatifinde 18 nolu bağımsız bölümün tahsis hakkına sahip olarak ortak olduğu, diğer ortaklar gibi tüm ortaklık vecibelerini yerine getirmekle yükümlü olduğu ve ortaklığa ait eski ve yeni tüm aidat ve sair borçları ödemekle yükümlü olduğu, akçalı yükümlülükleri yerine getirmeden teslim ve tescil hakkının doğmayacağına dair” görüş bildirilmiştir.
Yanların kök rapor ve ek rapora itirazları doğrultusunda Kooperatif Uzmanı bilirkişi Bilirkişi —-tarafından alınan 05/01/2018 tarihli raporda ,”—- ortağı— tarafından,kooperatif başkanlığına 17 04 2013 tarihli bir dilekçe ile başvurarak,Kooperatifteki 18 nolu daire hissesini … ‘e devrettiği, gerekli işlemlerin yapılmasını talep ettiği, ortaklık payını devraldığını iddia eden … in ortaklık payını devralmak istediğine dair kooperatife herhangi bir başvurusu veya dilekçesi mevcut olmadığı, Kooperatif yönetim kurulunun 24 04 2013 tarihliye 04 sayılı kararında; Kooperatif ortaklarından —- ın ortaktık hakkını … e devir isteğinin kabulüne, Ortaklığı devralan … in devir alma dilekçesini nüfus kayıt örneğini İkametgah belgesini ibraz etmesine karar verildiği, ortaklık payını devralan … adına kooperatifçe ortaklık senedi düzenlendiği, Kanun ve anasözleşme hükümlerinden açıkça anlaşılacağı üzere,1163 sayılı Kooperatifler kanununun Yönetim kurulu ortaklığı devralan kişinin ortaklık niteliklerini taşıması halinde,bu kişiyi ortaklığa kabul eder.’hükmünün emredici mahiyette olduğu, başka bir deyişle, yönetim kurulunun ortaklığı devralan kişinin ortaklık nitelik ve şartlarını taşımayan,ortaklık niteliklerini taşıdığına ilişkin belgeleri dilekçe ekinde ibraz etmeyen kişiye yapılan devir isteğini kabul etmesi söz konusu olamayacağı, bu nedenle de davacı … in devir alma isteğinin kabulüne dair 24 04 2013 tarihli ve 04 sayılı kararın ortaklık payının devri ve kooperatife ortak olarak kabulü için geçerli bir karar olmadığı, ortaklık payını devraldığını iddia eden … in yönetim kuruluna ortaklık payını devraldığım belirten dilekçe vermediği gibi ana sözleşme gereğince,ortaklık nitelik ve şarlarım belirten belgeleri de Kooperatife vermediği, nitekim Kooperatif yönetim kurulunun 24 04 2013 tarihli ve 04 sayılı devir isteğinin kabulüne ve … in kooperatif ortaklığına kabulüne ilişkin kararı şartlı bir karar olduğu, nitekim kararda, ortaklığı devralan … in devir alma dilekçesini,nüfüs kayıt örneğini ikametgah belgesini kooperatife ibraz etmesine karar verdiği, esasen,bu devrin kooperatif yönünden geçerli olabilmesi için ortaklığı devreden ve devralan kişilerin bu belgelerini bir dilekçe ekinde kooperatife vererek dilekçelerinde devir yapılmasını istemeleri ve kooperatifçe istenilen diğer belgeleri de kooperatife vermeleri gerektiği,aksi tadirde yapılan bu devirler kişiler altında geçerli olmakla birlikte kooperatif yönünden hüküm ifade etmeyeceği ile başvurarak ortaklık payını … e devir etmek istediğini belirtmiş olduğu,Devralan konumundaki —-ortaklı payını devralmak istediğine dair bir dilekçe ile kooperatife başvurmadığı gibi,Anasözleşmenin 10. Maddesinde yer alan ortaklık nitelik ve şartlarını taşıdığına dair belgeleri kooperatife ibraz etmediği, Kooperatifler Kanununun 16. Maddesindeki, Yönetim kurulu ortaklığı devralan kişinin ortaklık niteliklerini taşıması halinde,bu kişiyi ortaklığa kabul eder/hükmü, emredici mahiyette olduğundan kooperatif ortaklık payını—tan devraldığını iddia eden … in ortaklık şartlarını taşıdığını belirten belgeleri ibraz etmediğinden, kooperatif ortaklığına kabulüne dair 24.04.2013 tarihli ve 04 sayılı yönetim kurulu kararının 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 16. Maddesindeki emredici hükümlerine aykırı olduğu ,bu nedenle ortaklık payının devri ve Davacı … in kooperatife ortak olarak kabulü İçin yeterli ve geçerli bir karar olmadığı, ortaklık payını devretmek isteyen —- ın kooperatife, sabit fiyatlı ortak olarak da kayıtlı olmadığı, bu konuda Bilirkişi — tarafından yapılan tespitlerin yerinde olduğu, dava dosyasına sunulan 3107 2015 protokol ile sözleşmenin de dava konusu kooperatif ortaklığı ile bir ilgisinin olmadığı, Söz konusu Protokol ve sözleşmenin — ile —, Tic. Şt.arasında düzenlendiği,Bu düzenleme ile kooperatifte bir ortaklığın sabit fiyatlı ortaklık olmasını sağlamanın mümkün olmadığı bu konuda — tarafından düzenlenen raporda belirtilen görüşlerin yerinde olduğu, sonuç olarak;davacı …’ in , —‘ dan devir yolu ile kooperatif ortaklık payını devralması işleminin ve kooperatife ortaklığının gerçekleşmediği,bu nedenlerle de,davacı … in —kooperatifine ortaklık sıfatını kazanamadığı ,bu durumda da daire tahsisi ve tescil talebinde bulunamayacağı yönünde ” görüş bildirilmiştir.
İncelenen tüm dosya kapsamına , tarafların iddia ve savunmaları , denetlenebilir bilirkişi raporları içeriğine göre, davacı … dava dilekçesi ile dava dışı —- ‘in — Ltd. Şti. ile yaptığı sözleşme çerçevesinde davalı kooperatiften hisse devri aldığını ve 18 nolu dairenin tapusunu kendi adına kaydı ve tescili konusunda anlaştıklarını bu kooperatif hissesinin devri için 330.000,00 TL muhtelif çek ve nakit verdiğini, bu anlaşmanın kooperatif yetkililerine sunulduğunda ortaklık senedi verilerek ortaklığa kabul konusunda vaadde bulunulduğunu ancak ortaklığa kabul edilmediğini bu konuda ihtar gönderdiğini belirterek kooperatife üye olduğu ve borçlu olmadığının tespiti ile söz konusu dairenin kendi adına tescilini olmadığı taktirde güncel değerinin ödenmesini talep ve dava etmiştir.
1163 Sayılı Kooperatifler Kanununun 14/2 maddesinde “Ortaklık devredilebilir, yönetim kurulu ortaklığı devralan kişinin ortaklık niteliklerini taşıması halinde, bu kişiyi ortaklığa kabul eder” hükmü yer almaktadır. İlgili kooperatifin ana sözleşmesinin 16.maddesinde ise ortaklığın devrinin nasıl yapılacağı belirtilmiş, buna göre “ortaklık yazılı olarak yönetim kuruluna bildirilmek suretiyle 10.maddedeki ortaklık şartlarını taşıyan kişilere devredilir .Yönetim kurulu bu şekilde ortaklığı devralan kişiyi ortaklığa kabulden kaçınamaz . Devir halinde eski ortağın kooperatife karşı tüm hak ve yükümlülükleri yeni ortağa geçer , kooperatifçe bu devir sebebiyle taraflardan ayrıca bir ödemede bulunmaları istenilemez denilerek ortaklığın devrinin ne şekilde yapılacağı belirtilmiştir.
Dava konusu kooperatifin 18 nolu dairesi —- adına iken kooperatif başkanlığına 17/04/2013 tarihli dilekçesi ile kooperatif yönetim kurulunun 24/04/2013 tarih ve 04 sayılı kararı ile … ‘e devir isteğinin kabulüne ve devir alma dilekçesi ile birlikte nüfus kayıt örneği ile ikametgah belgesini ibraz etmesine dair karar verilmiştir. Sonrasında ortaklık payını devralan … adına kooperatifçe ortaklık senedi düzenlenmiştir. Ancak … yönetim kuruluna ortaklık payını devraldığına dair istenilen dilekçesiyi vermediği gibi , ortaklık nitelik ve şartlarını belirten belgeleri de kooperatife sunmamıştır. Yukarıda belirtildiği gibi sadece ortaklık payını devreden kooperatife başvurarak devir istemini belirtmiş , davacının ortaklık payını devralma yönünde dilekçesini ve talebini sunmadığı belirlenmiştir. Bu çerçevede davacı … ‘in kooperatif ortaklığının gerçekleşmediği ve kooperatifin ortağı olmadığı sonucuna varılmıştır. Yine —‘ın sabit ortaklığı ortak olarak da kooperatife kayıtlı olmadığı da gözönüne alındığında neticeten davacının kooperatif ortaklığının gerçekleşmediği kanaati ile açılan davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar harcı 35,90-TL ‘den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 25,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 10,70 TL harcın davacıdan tahsili ile hazine adına gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 2.180,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı vekili ve ihbar olunan vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 01/03/2018