Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/298 E. 2023/116 K. 15.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2014/298 Esas
KARAR NO: 2023/116
DAVA: İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/07/2014
KARAR TARİHİ: 15/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalının —–konusunda dava dışı —— ile sözleşme imzaladığını, davalı şirketin, dava dışı —– yapmış olduğu bu sözleşme gereğince yapılacak işlerde çalışmak üzere alt yüklenici firma olarak, davacı ile anlaştığını, davacı ile davalı arasında—- tarihli yüklenici-alt yüklenici sözleşmesi imzalandığını, davalının —– sayılı belge ile davacı ile yaptığı sözleşme sonrasında, üstlendiği işe davacı —–alt yüklenici olarak çalıştırmak istediğini —– tarihinde —- verilen dilekçede, davacı—- davalı firma olan —- taşeronu- alt yüklenicisi olarak faaliyete başlayacağının bildirdiğini , davacının davalı firma ile yaptığı —- tarihli sözleşmeyle —- davalı firmaya ihale ile verdiği —– genleşme ——– yapılması dahilindeki —— — genleşme ——– sökülmesi ve yeni derzlerin yerine konulması ——- değişiminde kullanılmak üzere geçiş rampası yapımı işini yüklendiğini, —–maddesinde yapılacak işe ait birim fiyatları tablo halinde belirlendiğini, tablonun —–kalemlerinde yer alan tutarların davacı şirketin taraflar arasındaki sözleşme uyarınca imal edeceği çelik köprü derz değişim rampasında kullanılan malzemelere ilişkin olduğunu, buradaki tutarların ihalede belirlenen net birim fiyatları olup bu tutarların yapılan işin miktarına göre hesaplandığını, Davacının sözleşmeyle üstlendiği geçiş rampası yapımı konusunda öncelikle ——– statik tasarımının uygunluğu hakkında teknik bir rapor alındığını, Davacının —– ve projeye uygun olacak şekilde imalata başladığını ve geçiş rampalarını imal edip testlerini yaparak kullanıma hazır bir şekilde davalıya teslim ettiğini, “Bu iş nedeniyle düzenlenen —— projesinin ekte sunulduğunu, Davacının ayrıca sözleşme uyarınca —– de —- değiştirdiğini, davalının alt yüklenici sözleşmede bahsi geçen —— alması gereken izinleri halen almadığını, bu nedenle hali hazırda sadece —— değiştirildiğini, davalının bu işin bedelini de ödemediğini, bu konudaki başvuru haklarının saklı olduğunu, Türk Borçlar Kanunun 470. maddesinde “Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir” denildiğini, Türk Borçlar Kanunun 479, Maddesinde de “iş sahibinin bedel ödeme borcu eserin teslimi anında muaccel olur” denildiğini, Sözleşmenin Ödemeler başlıklı 7. Maddesinde —— hak ediş ödemesinin yapıldığı günü takip eden 3 (üç) gün içinde yapılacak olup, bu ödemelere esas tutar olarak işveren tarafından——-yapılan hak edişte bulunan —— yüklenicinin imalatları esas alınacaktır” denildiğini, Davalının ——- “projesi’ne göre ana firma —-olan hak edişlerini de aldığını, buna rağmen davacıya ödeme yapmadığını, dava dışı ——- söz konusu işle ilgili kayıtların celbi ile de davalının davacının imal edip teslim ettiği geçiş rampalarının hak edişlerini alıp almadığının ortaya çıkacağını, davacının imal edip genleşme derzi geçiş rampası hak ediş özetinin sunulduğunu, davacının davalıdan —– alacağının bulunduğunun sabit olduğunu, davalının davacının sözleşme kapsamında yaptığı—— değişim rampalarıyla ilgili hak ediş bedeli olan —- sorumlu olduğunu, bu borcunu inkar etmesinin hukuken mümkün olmadığını, davalının kendisine yapılan tüm başvurulara ve söz konusu bilirkişi raporuna rağmen sözleşme kapsamında davacıya ödemesi gereken iş ve imalatların bedelini ödemediğini, bu nedenle —– tarihli sözleşmenin alt sözleşmesi olarak —- tarihinde imzalanan sözleşme uyarınca yapılan ve sözleşmeye uygun olarak imal edilip teslim edildiği —– dosyasından alınan bilirkişi raporuyla tespit edilen —— malzeme ve imalar bedelinin tahsili için icra takibi başlatıldığını, davalının bu icra takibine de haksız yere itiraz ettiğini ve borçlunun vaki itirazı nedeniyle icra takibinin durduğunu, açıklanan nedenlerle, sair tüm itiraz ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla, öncelikle tedbir taleplerinin incelenmesini ve dava miktarı gözetilerek davalının —— hak ve alacaklarının davalı şirkete ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davanın kabulü ile davalının itirazının fazlaya ilişkin talep hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik —— kısmının iptaline ve takibin bu miktar üzerinden devamına, %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle Delil tespiti raporunun usulen geçersiz olduğunu, dikkate alınmasının mümkün olmadığını, yapılan tespite karşı —— tarihinde sunmuş oldukları itiraz dilekçesini aynen tekrar ettiklerini, H.M.K gereği delil tespitinde karşı tarafa ancak zorunlu hallerde tebliğ yapılamayacağını, yapılan tespitte taraflarına tebliğ yapılmamasını gerektirecek hiçbir zorunlu hal mevcut olmadığını, bu sebeple usule aykırı olarak taraf teşkili sağlanmadan alınan tespit raporuna itiraz ettiklerini, Mahkemece dikkate alınmamasını talep ettiklerini, alınan tespit raporu bilirkişilerinin tarafsızlığı yönünden ağır sakatlık taşıdığını, —– tarihli tespit raporunda imzası bulunan —– aynı zamanda davacı tarafa dava konusu işle ilgili olarak ——- tarihinde özel rapor veren bilirkişinin kendisi olduğunu, bir konu hakkında özel rapor veren bilirkişinin daha sonra o konu hakkında mahkeme aşamasında bilirkişi olarak rapor düzenlemesinin açık şekilde bilirkişinin tarafsızlığına aykırı olduğunu, tespit raporunun bu yönüyle de açık şekilde usule aykırı olduğunu, dikkate alınmasının mümkün olmadığını, davacı tarafin sözleşme gereği üstlendiği edimlerini yerine getirmediğini, taraflar arasındaki sözleşmenin —- maddesinde işin kapsamının, ——- olarak belirlendiğini, işin kapsamının dört adet viyadük köprü genleşme derzlerinin sökülmesi ve yerine yeni imal edilen derzin konulması olarak belirlendiğini, davacının sözleşme ile belirlenen işleri yerine getirmediğini, dava dilekçesinde dahi bu durumun ikrar ettiğini, dava dilekçesinde sadece bir adet geçiş rampasının imal edildiği ve sadece —— değiştirildiğinin açıklandığını, davacının kendi beyanı ile sözleşme ile belirlenen işlerin yapılmadığının ortaya konulduğunu, davacının yaptığını iddia etmiş olduğu işleri davalıya teslim etmediğini, teslimin hukuki bir işlem olup, teslim olgusunun yazılı belge ile kanıtlanması gerektiğini, davacının teslim olgusunu yazılı belge ile kanıtlaması gerektiğini, Davacının yapmış olduğu imalatların sözleşmeye, bilim ve fen kaidelerine uygun olmadığını, Davacı tarafından sunulan tespit raporunun ve beyanlarının değerlendirildiğinde davacının imalatının sözleşmeye, bilim ve fen kaidelerine uygun olmadığının anlaşıldığını, mahkemece oluşturulacak bağımsız ve tarafsız heyet tarafından imalatın sözleşmeye uygunluğunun araştırılmasını talep ettiklerini, davacının imalatı sözleşmeye uygun yaptığı kabul edilse bile davacının hakkediş faturasını düzenlemediğini,—— işlerinde hak ediş alacağının doğması için taraflar arasında hak ediş mutabakatı yapılmasını ve bunu takiben hak ediş faturası düzenlenmesi gerektiğini, bu durumun ticari teamül niteliğinde olduğunu, Taraflar arasında yapılmış hiçbir hak ediş mutabakatı olmadığını, davacının davalıdan bir türlü hak edişini alamadığını iddia ettiğini, davacının bu iddialarının tamamen gerçek dışı olduğunu, davacının davalıya hiçbir şeklide hal ediş mutabakatı yapmaya yanaşmadan ve hiçbir hukuki menfaati yokken İcra takibine giriştiğini, bu durumun davacı tarafın açıkça kötü niyetli olduğunu gösterdiğini, Diğer yandan taraflar arasındaki sözleşmenin ödemeler başlıklı —— Maddesinin ilk paragrafının son cümlesi; “Ödemelerin tamamı fatura ve makbuz mukabilinde yapılacaktır.” şeklinde olduğunu, davacının hak ediş alacağının doğması için fatura düzenlemesi ve bunu davalıya ibraz etmesi gerektiğini, davacının icra takibine konu alacağı hakkında herhangi bir hak Taraflar arasındaki sözleşmenin ödemeler başlıklı —, maddesinin son paragrafının son cümlesinin, “alt yüklenici, —— ödemeleri ile ilgili belgeleri her ayın onunda işveren’e verecektir, vermediği takdirde bu belgeler gelene kadar, hak ediş ödemeleri yapılmayacaktır.” şeklinde edilmediğinden ödeme yapılmamasının yerinde olduğunu, Taraflar arasındaki sözleşmenin —– maddesinde genleşme derz malzemelerinin davalı tarafından karşılanacağını ve bunun ve sözleşme ile ilgili masraflar karşılığında davacıya—- ödeme yapılacağının belirtildiğini, Sözleşmenin açık hükmü gereği davacının davalıya —— borçlu olduğunu, davacının bugüne kadar davalıya herhangi bir ödeme yapmadığını, Davacının hiçbir şekilde hak ediş alacağı olduğunu kabul etmemekle birlikte bir an için aksinin düşünülmesi halinde davalının alacağının davacının hak ediş alacağından mahsup edilmesini talep ettiklerini, açıklanan gerekçelerle, davanın reddine, davacı aleyhine %20 icra-inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE:
Dava; davacının taşeron davalının alt iş veren olarak —– tarihinde asıl iş veren olan —- tarafından alt iş veren sıfatıyla davalıya verilen İstanbul genelinde ki bir kısım viyadüklerin genleşme derzlerinin sökülmesi ve yeni derzlerin takılması konulu sözleşme akdedildiği, taşeron firma olan davacı tarafından sözleşme uyarınca üzerine düşen edimlerin usulüne uygun olarak yapıldığı ancak davalı alt iş veren tarafından hak edişler uyarınca eksik ödemeler yapıldığı gerekçesi ile başlatılan takibe vaki itirazın iptali davasıdır.
Dosya içerisinde ki—– esas sayılı takip dosyasının incelenmesi sonucu; —– asıl alacak için takip başlatıldığı tespit edilmiştir.
Dosya içerisinde ki —– dosyası uyarınca teknik bilirkişi heyeti tarafından —– tarihli bilirkişi raporu dosyaya sunulmuştur.
Dosya içerisine değişik tarihlerde bir çok rapor alınmış, mahkememiz tarafından —- tarihli teknik bilirkişi heyeti raporu ile —–tarihli ek rapor esas alınmıştır.
Bilirkişi teknik heyeti tarafından davacı taşeron firmanın —-yıllarına ilişkin ticari defter ve kayıtları incelenmiş, açılış ve kapanış tasdiklerinin usulüne uygun olduğu bu haliyle — takip tarihi itibariyle davacı şirketin ticari defter ve kayıtlarına göre — alacaklı olduğu tespit edilmiştir. Davalı tarafın —- yıllarına ilişkin ticari defter ve kayıtları incelenmesi sonucu açılış ve kapanış tasdiklerinin tam olduğu, takip tarihi olan — tarihi itibari ile davacı tarafa —- borçlu olduğu tespit edilmiştir.
Taraflar arasında imzalanan —- tarihli sözleşmenin imzalanması sonucu asıl işverenin dava dışı— Olduğu, yüklenici firmanın davalı —-olduğu, alt yüklenicinin davacı firma — olduğu, yapılacak işin —– ki yollarda kullanılmak üzere beton elemanı alımı ve yaya alanları ile —— düzenleme yapım ve onarım işi kapsamında bir kısım viyadüklerin genleşme derzlerinin sökülmesi ve yerine yenilerinin konulması olduğu tespit edilmiştir. Teknik bilirkişi heyeti tarafından——- tarihinde yerinde keşif yapılmak suretiyle —– bulunan ——— değişim rampasına ait —- çizimleri ile imzalı ——- incelenmesi sonucu taşıyıcı sistem ile proje çizimlerinin mevcut imalat ile uyumlu olduğu, teknik yönden imalatta herhangi bir ayıp olmadığı, projesine göre kabul edilebilir nitelikte iş yapıldığı tespit edilmiştir. Hem davacı taraf hem davalı taraf yapılan işlemin birim fiyatı ile imalat tutarı yönünden farklı sözleşmeler sunmuş ise de mahkememiz tarafından yapılan imalat tutarı olarak dava dışı asıl iş veren—— taraflarca imzalanan belgeler uyarınca yapılan imalat ve birim fiyatı esas kabul edilmiştir. Dava dışı —– doğrultusunda yapılan sözleşmelerde imalat tutarı belirlendiğinden bahse konu belgeler mahkememiz tarafından da birim fiyat ve imalat tutar olarak esas alınmıştır. —- yönünden ise kesin hesap hak ediş cetvelinde ki bedeller esas alınmıştır. Taraflar arasında imzalanan sözleşme uyarınca ödemeler başlıklı madde gereği, asıl iş veren tarafından alt iş veren olan—— hak ediş ödemesinin yapıldığı günü takip eden 3 gün içerisinde ödemenin yapılacağı, ödemelere esas olarak da asıl iş veren tarafından alt iş verene ödemesi yapılan hak ediş bedelinin alt yüklenici olan davacının imalatlarında esas alınacağı kayıt altına alınmıştır. Alt yükleniciye hak ediş de bulunmayan imalatlar için ödeme yapılmayacağı yine kayıt altına alınmıştır. Taraflar arasında ki sözleşme gereği çalışan işçilerin—— her türlü vergi giderleri masrafları ve sigorta bedellerinin yüklenici ve alt yüklenici olarak aldıkları pay oranında sorumlu olacakları, sözleşme bedeli üzerinde ki her tülü kesintiler, vergiler ve masrafların idarece yapılan veya yapılacak kesintiler ile alt yüklenici olan davacıya ait olduğu belirlenmiştir.
Yapılan yargılama sonucu; asıl iş veren—– alt iş veren davalı —- imzalanan bir kısım viyadüklerin derzlerinin değiştirilmesi konulu sözleşme uyarınca kesin hesap cetveli gereği davalı alt işverene —- ödeme yapıldığı tespit edilmiş olup, bu haliyle taraflar arasında yapılan sözleşme gereği yapılan imalat bedelinin dava dışı asıl işveren — tarafından yapılan resmi kesin hesap icmal belgeleri uyarınca yapılan imalat tutarının —– olduğu tespit edilmiştir. Davalı tarafça sunulan itiraz dilekçeleri doğrultusunda ihale konusu işe yönelik olan yapılan bir kısım harcamaların ve diğer giderlerin mahsup edilmesi gerektiği belirlendiğinden bu konuda teknik bilirkişi heyeti tarafından faturanın malzeme bedeli olarak—-stopaj bedeli, sigorta bedeli, teminat mektubu komisyon bedeli, teknik elemanın —– gideri ve noter gideri olmak üzere toplam — taraflar arasında imzalanan—- tarihli sözleşme uyarınca mahsup edilmesi gerektiği anlaşıldığından kesin hesap icmal sayfası uyarınca belirlenen imalat tutarı olan — faturalı malzeme gideri ile diğer giderlerin mahsubu ile davacı tarafın alacağının —olduğu tespit edilmiştir. Davacı tarafın alacağı bilirkişi marifetiyle tespit edildiğinden ve alacak likit olmadığından %20 İcra İnkar Tazminatının reddi gerekmiştir. Böylece yapılan viyadüklerinin derzlerinin yenilenmesi işleminde herhangi bir ayıp veya eksik olmadığı, yapılan işlemin sözleşme şartlarına uygun olduğu tespit edilmekle yapılan işin tutarı yönünden asıl iş veren —– davalı arasında ki imalat kalemleri esas alınarak birim fiyat yönünden de kesin hesap hak ediş cetvelinde ki bedeller dikkate alınarak ve sözleşme gereği mahsubu gereken davacı taşeron tarafından yapılmayıp alt iş veren tarafından yaptırılan faturalı malzeme bedeli ile diğer giderler mahsup edilerek açılan davanın kısmen kabulüne dair aşağıda şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
—— sayılı dosyası yönünden;
Davanın KISMEN KABULÜ İLE —-için takibin devamına ,asıl alacak olan —- takip tarihi olan ——- tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE ,
Alacak miktarı bilirkişi raporu ile belirlendiğinden %20 İcra İnkar Tazminat Talebinin REDDİNE
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 53.659,22-TL karar harcına karşılık dava açılırken peşin alınan 19.533,60- TL harç ve icra dosyasında alınan 8.836,40-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 25.289,22-TL harcın davalıdan tahsiliyle hazineye irad kaydına,
3- Davacı tarafça yatırılan 19.533,30-TL peşin harç ile 25,20- TL başvuru harcı olmak üzere toplam 19.558,50-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4- Davacı tarafından yapılan, 6.750,00-TL bilirkişi gideri, 871,00-TL posta gideri olmak üzere toplam 7.621,00-TL’nin, davanın kabul edilen kısmına isabet eden 3.603,60-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5- Davalı tarafından yapılan 150,00 TL yargılama giderinin davanın red edilen kısmına isabet eden 79,07 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
6- Davanın kabul edilen kısmı üzerinden A.A.Ü.T. uyarınca ve davacı lehine taktir edilen 104.407,75 -TL nispi vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7- Davanın red edilen kısmı üzerinden A.A.Ü.T. uyarınca ve davalı lehine taktir edilen 114.329,68-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8- Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
İlişkin olarak taraf vekillerinin yüzüne karşı oy birliği ile verilen kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde ——- Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı 15/02/2023