Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/2283 E. 2018/870 K. 25.09.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2014/2283 Esas
KARAR NO : 2018/870
DAVA : Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/10/2014
KARAR TARİHİ : 25/09/2018
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı şirketten. plaka sayılı.marka . tipi dizel yakıtlı otomobil satın aldığını, otomobildeki gizli ayıp nedeniyle aracın değiştirilmesi için Bakırköy Tüketici Mahkemesi’nde . tarihinde dava açtığını, taksi plakası sebebiyle görevsizlik kararı verilerek davanın Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemesine, yetki itirazı sebebiyle de Kadıköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesine gönderildiğini, yapılan yargılamada araç ayıplı olduğu tespit edilerek İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret mahkemesinin …. esas ve…karar sayılı ilamı ile misliyle değiştirilmesine karar verildiği, kararın kesinleştiği, ilamın İstanbul 4. İcra Müdürlüğünün .sayılı dosyası ile icraya konduğunu, aracın davalı şirkete iade edildiğini ve .-TL araç bedelinin davalıdan tahsil edildiğini, söz edilen dava devam ederken dava konusu aracın motorununda işlevini yitirdiğini ve aracın kullanılabilmesi için motor değişiminin zaruri olduğunu, aracın aynen değiştirilmesi davasının devam ettiğinden ve davalının aracın iadesini almaması sebebiyle müvekkili tarafından aracın motorunun davalının ana bayii olan . Şirketinde yapılan işlemle değiştirildiğini, belgelerin dilekçe ekinde olduğunu, aynen iade edilen bu aracın motoru için yapılan harcamanında davalı tarafından karşılanması gerektiği, motor değişimi yapılan otomobilin davalıya iade edildiği, motor değişiminin aracın kullanılabilmesi için zaruri olduğunu ve aracında motor değişimi yapıldıktan sonra iade edildiğini, tüm bu hususlarda davalının bilgisinin olduğunu, misliyle değişimin motordaki arıca değil, araçtaki gizli ayıp nedeniyle meydana geldiğini, misliyle değişim istemiyle açılan davanın devam etmesi sebebiyle motor değişim ücretiyle ilgili ihtilafın mecburen bu davanın sonucuna bırakıldığını belirterek aynen iade ettiği . plaka sayılı aracın motor yenileme bedeli olan.-TL’sinin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının aracın değişimi istemiyle açtığı davanın işbu dava ile talep edilen hususları kapsaması sebebiyle kesin hüküm itirazında bulunduğunu, T.T.K. 25/3 maddesi gereğince teslimden sonraki 6 aylık sürede açılmayan huzurdaki davanın zamanaşımına uğradığını, bunun yanında müvekkilinin aracın üreticisi ve imalatçısı olmadığını, araca onarım hizmeti verilmediğini, dolayısıyla müvekkiline yüklenecek sorumluluk bulunmadığını, davacının seçimlik hakkını onarım hakkında yana kullanılmış olduğu, onarım hakkı bozucu yenilik doğrun bir hak olduğunu, onarım hakkı kullanıldıktan sonra bu haktan cayarak diğer seçimlik haklarının kullanılamayacağını, davanın Yargıtay onamasından geçerek davacının kesinleşmiş davanın, 5 ay sonra tekrar yeni bir dava açmasının usul ekonomisine aykırı olduğunu belirterek, usule ve yasaya aykırı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE: Dava hukuki niteliği itibariyle, misli ile değişimine karar verilen aracın motor değişim bedelinin davalı satıcıdan tazmini istemiyle açılan tazminat davasıdır.
Dava yazılı yargılama usulüne tabi olup öncelikle dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş usulü şartların var olduğu değerlendirilerek dilekçeler teatisi tamamlandıktan sonra usulüne uygun ön inceleme duruşması yapılarak hukuki ihtilaf noktaları belirlenmiş tahkikat aşamasında deliller toplanmış, bilirkişi raporu alınmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas ve. karar sayılı ilamı, İstanbul 4. İcra Müdürlüğünün . sayılı takip dosyası suretleri ile İstanbul 22. İcra Hukuk Mahkemesinin . esas ve …karar sayılı ilamı, dava dışı …. tarafından düzenlenen motor değişim faturası ve evrakları dosya içerisine alınarak incelenmiştir.
İstanbul Anadolu (Eski Kadıköy) 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin …esas sayılı dava dosyası incelendiğinde davacının gizli ayıba bağlı olarak aracın misli ile değişimi ile birlikte olumlu zarar niteliğindeki kar kaybını da talep ettiği oysa huzurdaki davada motor değişim bedelinin talep edildiği ki bu zararın olumsuz zarar niteliğinde olduğu ve kanunun lafzına göre zorunlu masraf olup olmadığı hususlarının değerlendirilmesi gerektiği, her iki davada taleplerin farklı olduğu dolayısı ile kesinleşen davaya konu talep ve hüküm içerikleri ile huzurdaki davaya konu talep içerikleri birlikte değerlendirilerek kesin hüküm itirazının yerinde olmadığı kanaatine varılmıştır.
Dava dosyasında mevcut araç satış faturasına göre, davaya konu aracın davacı şirketten satın alındığı, davalının bu davada taraf sıfatının bulunduğu, dolayısıyla husumet itirazının da yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.
Davalı zamanaşımı defiinde bulunmuştur. Somut olayda aracın motor değişiminin . tarihinde yapıldığı, huzurdaki davanın ise . tarihinde ikame edildiği dolayısı ile davanın açıldığı tarihte gerek TBK 231/1. Maddesindeki 2 yıllık gerek ise TTK 23. Maddesinde düzenlenen zamanaşımı sürelerinin geçtiği anlaşılmaktadır. Ancak; aracın misli ile değişimine dair İstanbul Anadolu (Eski Kadıköy) 4. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen kesinleşen karar içeriğinde belirtilen hususlar ile dava ile talep edilen motor değişim bedeline ilişkin işlemin aracın satın alımından bu yana bakımını gerçekleştiren yetkili serviste yapıldığı dolayısıyla dava ile istenen bedelin mevcut bir ayıbın devamı ve veya sonucu niteliğinde olduğu nitekim TBK 231/1-son fıkrası “Alıcının satılanın kendisine devrinden başlayarak iki yıl içinde bildirdiği ayıptan doğan defi hakkı, bu sürenin geçmiş olmasıyla ortadan kalkmaz. ” hükmü karşısında davalının, zamanaşımı itirazının yerinde olmadığı kabul edilmiştir.
İstanbul Anadolu (Eski Kadıköy) 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin … gün ve .E-. K. sayılı kararı ile “..davacıya ait dava konusu eski plaka . yeni plakası . olan Megan marka aracın aynı marka, evsaf ve modelde 0 km ve tüm donanımları davacıya satılan araçtaki faturadaki donanımlara uygun olacak şekilde yenisi ile değiştirilmesine, bu şekildeki aracın davalılardan alınarak davacıya aynen verilmesine, infaz aşamasında aynen iadenin mümkün olmaması halinde İİK 24. Medde hükmünün icra müdürlüğünce uygulanmasına, 374,00-TL kar kaybınında davalıdan tahsiline, aşan istemin reddine” karar verildiği, anılan kararın Y.19. H.D.’nin 19.09.2013 gün ve 2012/15844E- 2013/14238K. sayılı ilamı ile onandığı, karar düzeltme isteğinin de aynı dairenin 19.02.2014 tarih ve 2014/1504-3214E.K. sayılı ilamı ile reddedildiği, mahkeme kararının bu şekilde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Taraf iddia ve savunmaları kapsamında, dosyanın belirlenen hukuki ihtilaf noktalarında teknik inceleme ve değerlendirme gerektirmesi sebebiyle dosya makine mühendisi bilirkişi . ve Hukukçu bilirkişi…n oluşan heyete tevdi edilerek rapor alınmış, anılan bilirkişi heyeti tarafından sunulan . tarihli raporda; davalının zamanaşımı ve husumet itirazlarının incelenen Kadıköy 4. Aliye Ticaret Mahkemesinin . esas sayılı dosyası dava içeriği ve bu davada verilip kesinleşen karar kapsamında kabul edilmesinin yasal yollarının bulunmadığı, satışa konu aracın misliyle değiştirilmesi istemli yargılama süreci içinde motorun zamanından önce ömrü tükettiği, servis tarafından motorun revizyonunun garanti kapsamında yapıldığı ancak motor performansına yönelik şikayetlerin devam ettiği, bu nedenlerle aracın motorunun değiştirilmesinin zorunlu olduğu, motor değişimi esnasında değiştirilen parçaların zaruri olmayan parçalar hariç 8.850,00-TL olarak belirlenen servis ücretinin uygun olduğu kanaati bildirilmiş söz konusu rapor HMK 282 maddesi uyarınca denetime elverişli olup olmadığı yönünden değerlendirilmiş ve gerekçede açıklandığı üzere hükme esas alınmamıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; kesinleşmiş mahkeme kararına dayanarak aynen iade edilen aracın devam eden yargılama sürecinde motorunun değiştirilmesi için yapılan masrafın zorunlu masraf niteiğinde olup olmadığı, değiştirme masrafının ve motorun yenilenmesi bedelinden davalının sorumlu olup olmadığı, ayıp nedeni ile aynı nitelikte sıfır aracın bedelini tahsil eden davacının, aracın kullanımı sırasında yapılan motor değişim bedelini talep hakkının bulunup bulunmadığı hususlarında toplanmaktadır.
Tüm dosya kapsamı, taraf iddia ve savunmaları, toplanan deliller ve bilirkişi raporunda yapılan tespitlerin kabul edilen kısımları kapsamında; 12.05.2006 tarihinde davacı tarafından davalıdan satın alınan aracın, ayıba karşı tekeffül hükümleri kapsamında misliyle değiştirilmesi hususunda açılmış dava devam ederken 2 yıllık garanti süresi geçtikten sonra araç motorunun 15.12.2008 tarihinde yetkili servis tarafından ücreti karşılığında değiştirildiği, ayıplı malın kullanımı sürecinde zorunlu olarak yapıldığı belirtilen masrafın(motor değişimi) satıcı-davalıdan tahsili istemi ile huzurdaki davanın açıldığı, davacının davalı aleyhine açtığı kesinleşen dava ile TBK m. 227/I, b. 4 hükmünce seçimlik haklarından “misliyle değişim” talebinde bulunduğu, söz konusu dava sebebiyle yerleşik Yargıtay kararları uyarınca aracı davalıya iade etme borcu altında olduğu, davacı yan her ne kadar motor değişiminden dolayı doğan maddi kaybını talep etmiş ise de davacının talebinin olumlu (müspet) zararın giderimi davası niteliğinde olmadığı (kaldı ki misli ile değişim talep edilen davada kazanç kaybına ilişkin olumlu zararın da tazminine karar verildiği), şöyle ki, TBK m. 227 hükmünde sayılan yenilik doğuran hakkını seçimlik haklardan “misliyle değişim” yönünde kullanmış olan alıcı davacının yenilik doğuran haklar kullanılmakla tükendiğinden artık ikinci bir seçimlik hakka sahip olmadığı, davacının misliyle değişim davası devam ederken aracı kullanmasına bağlı olarak motor değişimi yapması sebebiyle motor değişim masrafını da huzurdaki dava ile talep etmesi karşısında tazminat hukukunun temel ilkelerinden biri olan .. hukuku temelli “tazminatla kimse zenginleştirilemez” kuralının uygulama alanı bulacağı, bu ilke gereğince davacının aracın misliyle değişimi hakkını kullanarak seçimlik hakkına bağlı menfaate kavuşmuş olduğu, hukuken “sebepsiz zenginleşme” sayılacak bir sonuca mahal vermemek için davacının aracı kullanmasına bağlı olarak motor değişimi yapması sebebiyle motor değişim masrafını talep etme hakkını yitirdiği, başka bir anlatımla davacının, aracın misliyle değişimi yönündeki yenilik doğuran seçimlik hakkını kullanmakla aracı iade borcu altında olduğunu bilmesine karşın aracı kullanmaya devam ettiği ve bu dönemde aracın motor değişimini de yaparak davalının malvarlığının pasifinin artmasına sebebiyet verdiği, misliyle değişim yönünde seçimlik hakkını kullanarak aracı iade borcu altına giren davacı alıcının motorun değişimini yaptığından bahisle TBK m. 78/I hükmü uyarınca borçlanmadığı edimi kendi isteğiyle yerine getirmiş olsa bile bunu ancak ve ancak kendisini borçlu sanarak yerine getirdiğini ispat etmesi halinde talep edebileceği, halbuki somut durumda alıcı davacının ilk davayı açmış olmakla kendisini motor değişimiyle borçlu sanmış olmadığı, sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında iadenin sağlanabilmesi için emsal içtihatlar uyarınca davacının yanılması (hataya düşmesi) gerektiği (Yargıtay 3. Hukuk Dairesi E. 2014/21639, K. 2014/17029, T. 22.12.2014), başka bir deyişle davacının hataya düşmeseydi davalıya edada bulunmayacağı anlamına geldiği, ancak dosya kapsamında alıcı davacının yanılmasından bahisle motor değişiminin yapıldığına ve sebepsiz zenginleşmenin koşullarının oluştuğu yönünde bir delile de rastlanılmadığı anlaşıldığından gerekçeye aykırı bilirkişi raporuna itibar edilmeyerek davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Karar harcı 35,90-TL ‘den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 153,70-TL harcın mahsubu ile artan 117,80-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halide davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 2.180,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde ilgili tarafa iadesine,
İlişkin olarak taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 25/09/2018