Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS N : 2011/894 Esas
KARAR NO: 2022/805
DAVA: Alacak
DAVA TARİHİ: 15/09/2011
KARAR TARİHİ: 11/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili tarafından mahkememize gönderilen dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin —-numaralı davalılar adına kayıtlı bulunan aşağıda tapu kaydı ve yerti açıklanan taşınmazında —- —- başlamak üzere —- numarasıyla intifa hakkı aldığını, davalı —————– işletmeye başladığını ve bu ilişkinin sözleşmenin feshedildiği —– tarihine kadar da devam ettiğini diğer davalıların ise —— sıfatıyla imzaladığını, davalı —– kaynaklanan tüm borçlarını garanti etmiş olduğunu, —- kira/intifa sözleşme süresinin — fazla olamayacağına ve bu tarih itibariyle de sözleşmenin süresinin sona eteceğine karar verildiğini,—— tarafından—- aykırı olduğu, gerekçesiyle geçersiz sayılmış olan anlaşmaların tarafların bu anlaşmalar gereğince birbirine verdikleri her şey —–yevmiye numaralı ihtarnamesi gönderilerek; işleticilik ilişkisinin devam edeceğine güvenilerek, davacı şirket tarafından —– bedeli ödediğini, işleticilik ilişkisinin sona erdiği —- tarihi itibariyle sözleşmelerin hukuken —- imkansız kalan süresi için davalıya ödenen ——kullanılmayacak döneme ilişkin kısmı olan —- ödemenin yapıldığı tarihten —– kadar güncellendiğini, güncel miktarın —- olduğu hususu davalılara ihtar edildiğini, yapılan ödemeler dolayısı ile davalıların sebepsiz zenginleşmiş olduğu hususunda—–bulunmadığını, ——– olması nedeniyle iade yükümlülüğünü bu davalıların da yerine getirmek zorunda olduklarını, intifa hakkının erken terkin edilmesinde dolayı———- yatırım haline gelmiş olup, ——bayiliği yapılırken kullanılmakta olduğu, bu nedenlerle onların da zenginleştiği sabit olduğu, onların da iade yükümlülüğü bulunduğunu, açıklanan bu nedenlerle, davalı şirkete yatırım bedeli/inşaat yatırımı olarak ödenen ve sözleşmelerin süresinin erken sonlanması nedeniyle iadesi gereken davalı şirketin sebepsiz zenginleşmesine neden olan toplam ——- alacağın temerrüt tarihinden itibaren işleyecek temerrüt faiziyle birlikte davalılardan Müştereken ve müteselsilen tahsiline, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin katşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
SAVUNMA: Davalılar ——— cevap dilekçesinde özetle; müvekkilin gayrimenkulünü kiraya veren konumunda olduğu, davacı ve davalı firmalar arasındaki sözleşmelere kefalet eden konumunda olmadığı, karlarına ve zararlarına da ortak olmadığı, miras bırakan gayrimenkulünü davalı firmaya kiraya verdiği, hiçbir sözleşmeye veya yazışmaya müvekkiller muhatap değilken, kiralanan iş yerinde ki ticaret ile alakası olmayan müvekkillerinin,—— olmaları nedeniyle davaya dahil edilmiş olması usule, hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğu kanaatinde olduğunu, davacı firma davalı firmaya verdiğini iddia ettiği, dilekçesinin —– fatura tarih ve miktarlarını açıkladığı, —— talep ettiğini, fakat ekte sunulan fatura ve ödeme dekontuna göre davacı aynı ——– tarihli fatura ile sattığını, davacı bu sefer aynı malın değerini ———olduğunu iddia ederek, ayrıca ve tekrar dava yolu ile müvekkilinden istediğini, bu durum hem belirlenen değer arasındaki çelişki, hem de aynı malın bedelini iki kere talep edileceği olması açısından dikkate değer olduğunun görüleceği, böylesi bir durumda davacı lehine haksız ve sebepsiz bir zenginleşme ortaya çıkacağını, açıklanan nedenlerle usulden ve esastan haksız ve hukuki mesnetten yoksun olan davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
İNCELEME VE GEREKÇE
Dava, davacı şirket ile davalı şirket arasında —–yapıldığı iddiası ile taşınmazın üzerinde yapılan —— düşürülerek geri kalan ——- belirlenecek alacağın davalılardan alınarak davacıya verilmesine ilişkin alacak davasıdır.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan usul hükümleri doğrultusunda yazılı yargılama usulüne tabi olarak oluşturulan tensibe istinaden yargılamaya başlanmış yöntemine uygun ön inceleme duruşması açılarak öncelikle dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, hukuki ihtilaf noktaları belirlenmek suretiyle tahkikat aşamasında deliller toplanmış, bilirkişi raporu alınmış, yargılama sırasında kabul edilen 7251 Sayılı Yasanın 58. maddesi ile TTK’nın 4/2. maddesinde yapılan değiştirilmesi sebebiyle basit yargılama usulüne geçilerek dava sonuçlandırılmıştır.
Dava konusu uyuşmazlığın, davacı şirket ile davalı şirket arasında ——dağıtımı sözleşmesi yapıldığı, taşınmaz üzerinde —-süre ile intifa hakkı bulunduğu, intifa hakkının — yıla düşürülmesi sebebi ile davacı tarafın bu sebeple kalan —- yıla ait süreye ilişkin sebepsiz zenginleşme kapsamında iş bu davayı açtığı anlaşılmıştır.
Davalı müteveffa —— davaya dahil edilerek adlarına usulünce tebligatların yapılmış olduğu görülmüştür.
Mahkememizce—– tarihli duruşma ara kararı gereğince dosyanın———davacının alacağının bulunup bulunmadığının ve varsa miktarının belirlenmesi için bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen —– tarihli raporda özetle; derdest davadaki hayat olayına ait vakıalar birlikte değerlendirildiğinde hakkaniyet icabı —— hukuki değerlendirme Yüce Mahkemeye ait olmak üzere, davacı tarafından yapılmış olan yatırımların taşınmaza kattığı değerin boşa giden ——- asıl alacak için, davacı şirket tarafından ödeme tatihleri ve tutarları üzetinden sözleşme fesih tarihine kadar hesaplanan güncelleme değerinin ———-hesaplandığı, davacı şirketin—- sözleşme fesih tarihinden—— olduğu, ancak—- yatırımdan —- kadar davacı şirketin de ekonomik olarak yararlanmış olması ölçüsünde bir tenzilatı gerektireceği, dikkate alınarak sözleşmenin sona ermesinden sonraki kısmı için, davacı şirket vekili tarafından talep edilen ticari temerrüt faizinin uygulanmasının uygun olacağının mahkeme tarafından kabul edilmesi halinde ise, davacı tarafından yapılmış tekabül eden —- asil alacak üzerinden sözleşme fesih tarihinden davacı şirketin dava tarihine kadar hesaplanan ticari temerrüt faizinin —– olduğuna dair rapor tanzim edildiği görülmüştür.
Mahkememizin —– tarihli duruşma ara kararı gereği bilirkişi heyetine —–eklenerek davacının vazgeçtiği alacak kalemleri de gözönüne alınarak davacının davalılardan talep edebileceği sebepsiz zenginleşme çerçevesinde yatırım-iade bedelinin harca esas değer üzerinden hesaplanmasına dair rapor tanzim edildiği, bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen —– raporda özetle; dava konusu —– yapılacak keşif ile davacı yanca iddia edilen kalıcı yatırımların taşınmaz üzerinde yapılıp yapılmadığının ve halen mevcut olup olmadığının tespitiyle birlikte, anılan kalıcı yatırımların taşınmaza değer katıp katmadığının yerinde tespit edilmesi gerektiği, Şayet, bu yatırımların taşınmaza değer kattığının saptanması halinde de, davacı tarafından kullanılmayan süreye karşılık gelen bedelinin talep edilebileceğini, mali açıdan bakıldığında, şayet —— bahse konu bedellerin ödenmesi gerektiği yönünde kanaati hasıl olursa, davacının davalılardan sadece —talep edebileceği,—- gereğince tahakkuk etmeyen—-edilemeyeceği, başka bir ifade ile fatura düzenlenmeden —- etmeyeceği, davacının davalı yana talep ettiği bedellere ilişkin fatura düzenlediğine dair dosya içerisinde herhangi bir veri olmadığı, bu nedenle yasal olarak davacının davalıdan tahakkuk etmemiş —talep edemeyeceği, davacının ödenen bedellerin güncel olduğunu iddia ettiği değerinin hangi yöntemle ve ne şekilde hesaplandığı hususu ile, talep ettiği bedellerin —– isteminin izaha ve ispata muhtaç göründüğü sonucuna varıldığına dair rapor tanzim etmiş olduğu görülmüştür.
Dosyanın ek rapor düzenlenmek üzere aynı —— raporda özetle; yapılan inceleme, tespit ve değerlendirmeler sonucunda, kök raporumuzdaki görüşlerimizi korumakla birlikte aşağıdaki görüş ve kanaatimiz hasıl olduğu, davacının iddiası doğrultusunda elektrik malzemesi,——-yatırımların akdin feshinden sonra da davalı malikler tarafından aynı sabit/kalıcı yatırımlar kullanılarak bunlar üzerinden fayda sağlanıp sağlanmadığı; bir başka deyişle, anılan kalıcı yatırımların taşınmaza değer katıp katmadığının tespit edilmesi gerektiği; yatırımların taşınmaza değer kattığının ————–keşif yapılması suretiyle saptanması hâlinde, davacı tarafından kullanılmayan süreye karşılık gelen bedelin talep edilebileceği; mahkemenizce —– kayıtlı işbu davada, günümüze kadar geçen süre dikkate alınarak etkin hukuk korunmanın gereği bakımından keşif yapılmasına gerek görülmemesi hâlinde, dosyadaki mevcut veriler çerçevesinde aşağıdaki tespit ve değerlendirmelerde bulunulabileceği, davacı tarafından kullanılmayan süreye karşılık gelen tutarın —olduğu; davacı tarafın, dava tarihinden önce temerrüde düşürülen davalı—— diğer davalıların dava tarihinden sonra temerrüde düşmesi sebebiyle bu kişiler bakımından temerrüt faizi hesaplaması yapılmadığı, malik olmayan diğer davalılar ve davalı işletici açısından dava konusuna yönelik sorumluluk hususunun hukuki nitetendirmesinin nihai olarak mahkemenizin takdirinde olduğu yönünde rapor tanzim edilmiş olduğu görülmüştür.
Mahkememizin—- tarihli ara kararı uyarınca, davaya konu yerin —- olması sebebiyle tarafların iddia ve savunmaları ve tüm deliller göz önüne alınarak, davacının iddiası yönünden elektrik malzemesi,—– gibi ——- sonra da davalı malikler tarafından aynı sabit yatırımlar kullanılarak bunlar üzerinden fayda sağlanıp sağlanmadığı, yani sayılan yatırımların taşınmaza değer katıp katmadığının tespiti noktasında ve—– eşliğinde keşif yapılmak suretiyle rapor aldırılmak üzere —- yazıldığı, talimat mahkemesince yapılan keşif sonrası düzenlenen raporda özetle; dava konusu mahalde inceleme neticesinde; —- yenilendiği,dava tarihi itibariyle tutarın —– olduğu,ayrıca davacı şirket tarafından iddia edilen—-tutarında harcama yapıldığı, toplamda —– tutarında hesaplama yapıldığı, dava konusu mahalde yapılan inceleme ve ölçümlerde—- ait olduğu iddia edilen —– üstünde araçlara — verme amacıyla —— nedeniyle hesaplama yapılamadığı, diğer taraftan sadece —–olarak tespit edildiği, dava mahallinde yerinde inceleme sonucu—- hesaplama yapıldığı, davacı vekilinin —- —-talebinden vazgeçtiği görüldüğü, —— konumları gereği kullanım hakkı verdikleri için —– firma arasında olması nedeniyle sorumluluk derecesinin mahkemenin takdirinde olduğu, —- kesilmiştir.Ancak —— bu tarihten sonra tesisi ne kadar işlettiği dosyada mevcut olmadığından yatırımların işletmeye ne kadar değer kattığı ya da —— ne derece olduğuna rapor tanzim edilmiş olduğu görülmüştür.
Tüm dosya kapsamı, taraf iddia, savunma, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ve yapılan keşif sonrası düzenlenen raporlar hep birlikte değerlendirildiğinde; davanın davacı şirket ile davalı şirket arasında ——–dağıtımı sözleşmesi yapıldığı iddiası ile taşınmazın üzerinde yapılan—- ile———-yıla ilişkin belirlenecek alacağın davalılardan alınarak davacıya verilmesine ilişkin alacak davası olduğu, — gereğince davaya konu taşınmazın bulunduğu mahalde keşif yapılmak suretiyle— toplamda— olduğu, bunun —- yenilendiği, dava tarihi itibariyle tutarın —- olduğu, ayrıca davacı şirket tarafından iddia edilen ———– tutarında harcama yapıldığı, toplamda—–yapıldığı, dava konusu mahalde yapılan inceleme ve ölçümlerde ———— ait olduğu iddia edilen —– üstünde araçlara —–olması nedeniyle hesaplama yapılamadığı, diğer taraftan sadece —- tespit edildiği, dava mahallinde yerinde inceleme sonucu —– —– hesaplama yapıldığı, yapılan incelemelerin ve hesaplamaların dosya kapsamına uygun olduğu görülerek hükme esas alındığı ve davacı vekilinin son celsedeki beyanlarında belirttiği taleple bağlı kalınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup davalılardan Müteveffa —– dava tarihinden önce —-tarihinde vefat etmiş olması sebebiyle HMK’nın 114/1-d maddesi gereğince ölü kişi hakkında dava açılamayacağı ve davalının taraf ehliyeti bulunmadığından davanın usulden reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE;
—- alacağın —temerrüt tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile davalılar —– mirasçılarından müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
-Davalı Müteveffa —- hakkında açılan davanın davalının dava tarihinden önce —- tarihinde vefat etmiş olması sebebiyle HMK’nın 114/1-d maddesi gereğince USULDEN REDDİNE,
2-Alınması gerekli 2.391,24-TL harçtan davacı tarafça peşin olarak yatırılan 1.320,60-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.070,64-TL’in davalılar —– mirasçılarından müştereken ve müteselsilen alınarak hazine adına irat kaydına,
3-Davacı tarafça yatırılan 1.320,60-TL peşin harcın davalılar ——mirasçılarından müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından tarafından yapılan 18,40-TL başvuru harcı, 1.533,10-TL tebligat ve müzekkere gideri, 419,90-TL keşif harcı, 100-TL taksi ücreti ve 4.050,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 6.121,40‬-TL yargılama giderinin haklılık oranına göre 2.387,346‬-TL’sinin davalılar —– mirasçılarından müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, kalan tutarın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 9.200,00-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı —— kendilerini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 9.200,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı —-Mirasçıları—- verilemsine,
8-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde Hukuk Muhakemeleri Kanununun 333. maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde ——— Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.11/10/2022