Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2023/67 Esas
KARAR NO: 2023/518
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ: 26/01/2023
KARAR TARİHİ: 01/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:İlgili vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin ———- adresinde bulunan 4 katlı binada sağlık hizmetleri konusunda ——- adı ile faaliyet yürüttüğünü, 14.01.2023 tarihinde bodrum katta bulunan tesisatın eski olması nedeniyle pis su borusunun su sızdırması sonucu bodrum katını pis su bastığını, sabah işe gelindiğinde arşiv odası dahil bodrum katın ve burada bulunan eski defter ve belgeler ile bir kısım ilaç ve sarf malzemesinin de su içinde olduğunun tespit edildiğini, konu hakkında———- bilgi verildiğini ve mahaline gelinerek tutanak tutulduğunu, yapılan incelemede bir kısım sarf malzemesi, ilaç vs yanında arşiv odasında bulunan şirkete ait kayıt ve defterlerinde akşamdan sabaha kadar su içinde olması nedeniyle ciddi zarar gördüğü ve kullanılamayacak şekilde tahrif olduğunun anlaşıldığını, şirket çalışanları ve muhasebe elemanlarınca zarar gören kayıtların listelendiğini, müvekkili şirkete ait—–yılına kadar olan tüm defter ve belgelerin kullanılamayacak duruma geldiğini, buna göre —— yılları arasındaki; ücret bordroları, vergi beyannameleri ve tahakkuklar, banka ekstreleri, işe giriş-çıkış evrakları, ücret hesap pusulaları, işkur evrak ve yazışmaları, personel özlük dosyaları, alış faturaları, Z-raporları ve pos dökümleri, tahsilat makbuzları, çek-senet dosyaları ve kayıtları, personel izin defterleri ve izin dosyaları( yıllık, ücretli, ücretsiz, istirahat), ———evrakları (Aylık bildirge, tahakkuklar, hizmet belgeleri), Ticari defterler (Yevmiye, Envanter, Kebir, Damga Vergisi defteri, İzin defteri ) Karar defterleri, Demirbaş listeleri, Dava ve icra dosyaları ve yazışmalar, ——– muhasebe ve hasta kayıtlarının( hasta yatış, çıkış ve tedavi evrakları) ıslanarak zarar gördüğünü, kullanılamayacak durumda olduğunun tespit edildiğini beyanla zayii olan belge, ticari kayıt ve defterlerinin TTK. uyarınca zayi olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE;
Dava, hukuki niteliği itibariyle; TTK. 82/7. maddesi gereğince zayi belgesi verilmesine ilişkindir.6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu madde 82/7: “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” hükmü düzenlenmiştir.
TTK’nın 82/7. maddesi gereğince “Tacir, ticari defterlerini, envanterleri, finansal tablo, bilanço ve faaliyet raporlarını, aldığı mektupları (bir ticari işe ait yazışmaları), gönderdiği mektup suretlerini, kayıtlara esas olan belgeleri, sınıflandırılmış şekilde saklamakla yükümlüdür.” TTK’nın 82/3. maddesinde ise” Bilanço ve finansal tablolar hariç, sayılan bu belgelerin,———— da uygun olmak şartı ile görüntü veya veri taşıyıcılarda saklanmasına da öngörülen koşullarla izin verilmiştir” denilmektedir. Aynı Kanun’un 64/2. maddesinde ise “Tacir, işletmesi ile ilgili olarak gönderilmiş olan her tür belgenin fotokopi, karbonlu kopya, mikrofiş, bilgisayar kaydı veya benzer şekilde bir kopyasını, yazılı, görsel veya elektronik ortamda saklamakla yükümlüdür.” denilerek, böylece, söz konusu belgeleri, yazılı olarak saklama yanında, teknolojinin diğer imkânları ile saklama da kabul edilmiştir. Saklama süresi 10 yıl olup sürenin başlangıcı da kanunda belirtilmiştir (TTK m.82/5-6).
Saklanması gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde, yangın, deprem, su baskını gibi bir afet veya hırsızlıktan dolayı zayi olursa, tacirin (ölmüşse mirasçılarının), durumu öğrendikten itibaren on beş gün içerisinde işletmenin olduğu yerdeki mahkemeye başvurarak zayi belgesi alması gerekir. Kanun’da “isteyebilirler” denmiş ise de bu bir zorunluluk niteliğindedir. Zayi belgesi için açılan dava, çekişmesiz yargı işidir (TTK m.82/7). ———— Davacının TTK madde 82/7 hükmünden yararlanabilmesi için; bir taraftan defterlerin, fatura ve diğer belgelerin korunması amacı ile gereken dikkat ve özeni göstermiş bulunması, diğer taraftan da defterlerin, faturaların, belgelerin kayıp/çalınmış olmasının onun iradesi dışında elinde olmayan bir neden ile meydana gelmiş olması zorunludur.Mahkememizce yapılan inceleme sonucunda;Davacının iddiası, yapılan tahkikat ve tüm dosya içeriği birliktedeğerlendirildiğinde; davacı şirketin ——- yıllarına ilişkin ticari defterlerinin su baskını sonucunda zayi olduğu anlaşılmakla aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.Davacının ticari defterler dışında, farklı sair belgeler için zayi belgesi istediği, sair belgelerin TTK’nın 82. Maddesi anlamında zayi halinde zayi belgesi istenebilecek belgelerden olmadığı anlaşılmakla, sair belgeler yönünden davanın reddine karar vermek gerekmiştir.

HÜKÜM : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABUL, KISMEN REDDİNE,
-Davanın KABULÜ ile; davacı şirketin ——– yıllarına ilişkin ticari defterlerinin zayi olduğunun tespitine,
-Dava dilekçesinde belirtilen sair evraklara ilişkin taleplerin REDDİNE,
2-Yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan gider avansının davacıya iadesine,
3-Harçlar Kanununa göre alınması gerekli harç ilgili tarafça peşin olarak yatırıldığından bu hususta yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
4-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair, Gerekçeli kararın taraf vekillerine tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere ilgili vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.01/06/2023