Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/435 E. 2023/597 K. 20.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/435 Esas
KARAR NO : 2023/597

DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ : 19/06/2023
KARAR TARİHİ : 20/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali) davasının yapılan yargılaması sonunda,

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ, DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkili —–davalı şirketlerin kurucusu olup hem yönetim kurulu başkanı hem de pay sahibi olduğunu, müvekkilinin yönetim kurulu başkanı sıfatını haiz olmasına rağmen davalı şirketin yönetimine aktif olarak katılması, çoğunluğu oluşturan diğer yönetim kurulu üyeleri tarafından bilinçli, sistematik ve kötü niyetli olarak engellendiğini, müvekkilinin görevini gereği gibi icra edemediğini fakat sorumlulukları devam ettiğini, şirketlere ait gerekli bilgileri alamamakta, belgeleri, defter ve dosyaları inceleyemediğinden işbu davanın açılması elzem olduğunu, davalı şirketin yönetim kurulu tarafından, müvekkili davacıya, yönetim kurulu toplantıları dışında bilgi alınması ve belge incelenmesi hususunda izin verilmediğini, yönetim kurulu toplantısı yapılması için taraflarınca defaatle çağrı yapılmasına rağmen toplantıya gerekçe belirtmeksizin gelmediklerini, toplantı yeter sayısı sağlanamadığından toplantılar yapılamadığını, davalı şirketin yönetim kurulu üyelerinin de aynı zamanda pay sahibi olup müvekkilinin kardeşleri ve kardeşlerinin mirasçıları olduğunu, müvekkilinin kurucusu olduğu davalı şirketi adeta çocuğu olarak gördüğünü ve devamlılığını sağlamak için güveneceğini düşündüğü için kardeşlerini bilabedel hissedar yaptığını, kardeşleri ölünce, kardeşlerinin çocuklarının şirketleri art niyetle yönettiğini, ne yazık ki bu pay sahiplerinin yönetimde de çoğunluğu ele geçirince müvekkilini saf dışı bırakmak için ellerinden geleni yaptıklarını, müvekkilinin aynı zamanda kurucusu ve ortağı olduğu şirketin çoğunluğunun kötü niyetli amaçları nedeniyle adeta uzaklaştırılmakta ve işlevsiz kılınmaya çalışılmakta; görev, yükümlülük ve sorumluluklarının yerine getirmesi ve menfaatlerini elde etmesi bilinçli ve sistematik bir biçimde engellendiğini, müvekkilinin gasp edilen hakları için mahkemeye başvurma zorunluluğu doğduğunu, —–. Noterliği’nin, 19.04.2023 tarihli ve —– yevmiye no.lu ihtarname ile davalıya TTK m. 392 uyarınca bilgi alma ve inceleme hakkı kapsamında şirketin mali ve idari durumlarını görmek amacıyla taraflarınca keşide edildiğini, işbu ihtarname öncesinde—- Noterliği —– yevmiye no.lu, —–Noterliği 20.02.2023 tarihli ve ——. Noterliği, 20.09.2022 tarihli, ihtarnamelere ve 21.10.2022 tarihli yönetim kurulu toplantısına davet yazılarına cevap verilmediğini, talep edilen hususların yerine getirilmediği belirtildiğini, davalı şirket tarafından bilgi ve belge taleplerine istinaden, —-Noterliği, 04.05.2023 tarih,—— yevmiye no.lu cevabi ihtarname keşide edilmiştir. Özetle; “TTK m. 392/5 uyarınca yönetim kurulu başkanının yönetim kurulu Toplantıları dışında şirket defter ve dosyalarını inceleyemeyeceği, yalnızca yönetim kurulunun izni olması halinde toplantı dışında incelemenin mümkün olduğu, şirket yönetim kurulunu toplantıya çağırmadığınız için bu konuda bir karar alınamadığı, bu nedenle talebinizin incelenebilmesi maksadıyla yönetim kurulunu toplantıya çağırmanızı, yönetim kurulu toplantıya çağrılmadığı yahut çağrılıp da fiilen toplantı icra edilmediği takdirde yönetim kurulu üyelerinin hukuki yahut cezai sorumluluğunun doğmayacağı” ihtar edildiğini, müvekkilinin hakkını kullanabilmesi için yönetim kurulunu çağırması gerektiğini, yönetim kurulunu çağırmadığını ifade ettiklerini, ihtarnamenin hemen akabinde de çağrıda bulunmalarına rağmen toplantıya katılmamaları, kötü niyetli ve dürüstük kuralına aykırı eylem ve sözlerinin ispatı olduğunu, yönetim kurulu taraflarınca defalarca toplantıya çağrıldığını ancak yönetim kurulu üyelerinin gelmediğini, ekte yönetim kuruluna davet yazılarını ve posta alındılarını sunduklarını, bu nedenle toplantı yapılmadığından, yönetim kurulu toplantısı dışında bilgi alma ve belge inceleme taleplerinin oylanmadığını, muhasebe sorumlusu—-yazılan 31.05.2023 yazı ile 05.06.2023 tarihli cevabının ekte sunulduğunu, muhasebe sorumlusu, yönetim kurulunun izni olmadığından taleplerine olumsuz yanıt verdiğini, müvekkilinin, muhasebeden gerekli bilgileri alamadığını, suç işlense haberi olamayacağını ancak mesuliyetinin devam ettiğini, davalı şirketin, 01.06.2023 tarihli yazı ile 09.06.2023 saat 10:00’da yönetim kurulu toplantısına çağrıldığını, yönetim kurulu toplantısı için yalnızca müvekkili—–hazır bulunduğunu, saat 10:20’de —— toplantı odasına ayak üstü uğrayıp kendilerini tanıtıp gittiklerini, toplantı nisabı sağlanmadığını, taraflarının talebi üzerine, 09.06.2023 tarihinde, yönetim kurulu toplantısına katılıp katılmayan üyelerin tespiti için —- Noterliği’ne başvurulduğunu, ekte sunulan—–. Noterliği, 09.06.2023 tarihli, —– yevmiye no.lu Tutanak ile yönetim kurulu toplantısına yönetim kurulu üyelerinin katılmadığı ve toplantının yapılamadığı/toplantı yeter sayısının sağlanamadığının tespit edilip tutanak altına alındığından bahisle davalarının kabulü ile davalı şirkete ait 2019-2023 yılları arası: Şirketin yönetim kurulunca onaylanmış gelir gider tabloları, yönetim kurulu karar defterleri, pay defteri, Şirketin Gelir Gider tablolarını oluşturan belgelerinin birer suretleri, Vergi dairesine ve —– verilmiş beyanname, bildirge suretleri, Çalışılan tüm bankaların hareketlerini gösteren banka hesap ekstreleri, Yapılan istihkak belge suretleri ve kalan bedelleri gösterir listeler, Şirket Aktifinde kayıtlı gayrimenkullerin kiralama, işletme, kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin birer suretlerinin tarafımıza ibrazı, Hissedarı ve yönetim kurulunda bulunduğumuz Şirketlerin tüm resmi dairelerle olan (Vergi Dairesi,—- Belediye, tüm resmi kurumlara ait) borç dökümleri, Şirketin denetimini yapan, Bağımsız denetim ve —– firmalarının sözleşme suretleri, Kat karşılığı inşaat sözleşmeleri ve düzenlenen devam eden ve sona eren sözleşmeler gereği bugüne kadar yapılan işlemlerin dökümü, tamamlanan inşaatların maliyet ve satış analizlerini gösterir listeler, Şirketin aktifinde bulunan tüm gayrimenkullerin, araç, gereç, makinaların listesi (kullanılır ve atıl olan en son halini gösterir listeler), Şirketin kayıtlarının tutulduğu resmi defter ve belgelerine ait kayıtların dökümleri, —-Mahallesi —–Merkezi ——Katın kira kontratı ve ödeme dekontları,—– ve Şirket Yönetim Kurulu karar defterlerinin yokluklarında alınan kararları incelemeleri ve şirketler için neler yapıldığını görmek için taraflarına ibrazına kesin olarak karar verilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı şirketin ticari sicil kayıtları dosya içerisine alınmış ve —— ilanları incelenmiştir.
—– Asliye Ticaret Mahkemesi’nin —– Esas sayılı dosyası Uyap sisteminden celp edilip incelendiğinde; davalı şirket hissedarları —–ve arkadaşları tarafından davalı ——- genel kurulu yapılmasına dair mahkemeden izin istenildiği ve davanın halen derdest olduğu görülmüştür.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE :
Dava, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 392 nci maddesinin (3), (5) ve (4) üncü fıkraları uyarınca yönetim kurulu başkanının yönetim kurulu toplantısı dışında bilgi alma isteminin kurul toplanamadığından bahisle mahkemeden izin verilmesi istemine ilişkindir.
Davacı taraf, yönetim kurulu toplanması için yaptıkları çağrıya yönetim kurulu üyelerinin katılmadığını ve bu suretle yönetim kurulu toplantısı dışında bilgi alma isteminin oylanamadığından bahisle mahkemeden bilgi almasına izin verilmesini talep etmiştir.6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Bilgi alma ve inceleme hakkı 392 nci maddesi “(1) Her yönetim kurulu üyesi şirketin tüm iş ve işlemleri hakkında bilgi isteyebilir, soru sorabilir, inceleme yapabilir. Bir üyenin istediği, herhangi bir defter, defter kaydı, sözleşme, yazışma veya belgenin yönetim kuruluna getirtilmesi, kurulca veya üyeler tarafından incelenmesi ve tartışılması ya da herhangi bir konu ile ilgili yöneticiden veya çalışandan bilgi alınması reddedilemez. Reddedilmişse dördüncü fıkra hükmü uygulanır.
(2) Yönetim kurulu toplantılarında, yönetim kurulunun bütün üyeleri gibi, şirket yönetimiyle görevlendirilen kişiler ve komiteler de bilgi vermekle yükümlüdür. Bir üyenin bu konudaki istemi de reddedilemez; soruları cevapsız bırakılamaz.
(3) Her yönetim kurulu üyesi, yönetim kurulu toplantıları dışında, yönetim kurulu başkanının izniyle, şirket yönetimiyle görevlendirilen kişilerden, işlerin gidişi ve belirli münferit işler hakkında bilgi alabilir ve görevinin yerine getirilebilmesi için gerekliyse, yönetim kurulu başkanından, şirket defterlerinin ve dosyalarının incelemesine sunulmasını isteyebilir.
(4) Başkan bir üyenin, üçüncü fıkrada öngörülen bilgi alma, soru sorma ve inceleme yapma istemini reddederse, konu iki gün içinde yönetim kuruluna getirilir. Kurulun toplanmaması veya bu istemi reddetmesi hâlinde üye, şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Mahkeme istemi dosya üzerinden inceleyip karara bağlayabilir, mahkemenin kararı kesindir.
(5) Yönetim kurulu başkanı, kurulun izni olmaksızın, yönetim kurulu toplantıları dışında bilgi alamaz, şirket defter ve dosyalarını inceleyemez. Yönetim kurulu başkanının bu isteminin reddedilmesi hâlinde başkan, dördüncü fıkraya göre mahkemeye başvurabilir.
(6) Yönetim kurulu üyesinin bu maddeden doğan hakları kısıtlanamaz, kaldırılamaz. Esas sözleşme ve yönetim kurulu, üyelerin bilgi alma ve inceleme haklarını genişletebilir.
(7) Her yönetim kurulu üyesi başkandan, yönetim kurulunu toplantıya çağırmasını yazılı olarak isteyebilir.” hükmünü düzenlemiştir.
Davacı yönetim kurulu başkanı olup yönetim kurulu üyelerini toplantıya çağırma yetkisine sahiptir. Ancak dosya kapsamındaki bilgi ve belgelere göre davacı tarafça yönetim kurulu üyeleri usulüne uygun şekilde toplantıya çağrılmamışlardır. Dolayısıyla Kanun’un aradığı kurulun toplanmaması veya bu istemi reddetmesi hâli gerçekleşmemiş olduğundan davacı tarafın yönetim kurulu toplantısı dışında bilgi alma istemine mahkemece izin verilmesi talebinin reddine karar verilmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanununa göre alınması gerekli 179,90 TL harç peşin yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından sarf edilen masraf olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
4-HMK’nın 333.maddesi gereğince bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
İlişkin dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu TTK 392 (4) maddesi uyarınca kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.