Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/964
KARAR NO : 2023/744

DAVA : Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Alacak)
DAVA TARİHİ : 26/01/2021
KARAR TARİHİ : 07/09/2023

—–Bölge Adliye Mahkemesinin—- Esas—– sayılı kararı ile mahkememizde görülmekte olan Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Alacak) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkili tarafından konkordato talebi ile —.Asliye Ticaret Mahkemesinin —– Esas sayılı dosyası ile açılan davada konkordato talebinin kabulüne ve Konkordatonun İİK’nın 306.maddesi uyarınca tasdikine kararı verildiğini, kesin mühlet içinde konkordato komiserleri tarafından yapılan alacak kaydı davetine istinaden alacağın kaydedilmesine ilişkin dilekçenin komiserlere teslim edildiğini, ancak konkordato projesinde gayri nakdi alacağın yer almadığını, kabul edilen alacakları dışında davalı taraftan ayrıca 22.000,00 TL süresiz teminat mektubu ve 55.625,00 TL çek bedeli kredisinden kaynaklanan gayrinakdi alacağın bulunduğunu, davalıya gönderilen hesap kat ihtarında gayri nakdi banka alacağı mevcut olmasına rağmen bu alacağın borç rakamına dahil edilmediğini, arabuluculuk yoluna gidildiğini ancak anlaşma sağlanamadığını iddia ederek; davanın kabulü ile süresiz teminat mektubundan kaynaklanan 22.000,00 TL ve çek bedeli kredisinden kaynaklanan 55.625,00 TL olmak üzere toplam 77.625,00 TL gayri nakdi alacağın tespit edilmesini, konkordato projesine dahil edilmesini ve depo edilmesini, 77.625,00 TL gayri nakdi alacağın kararın kesinleşmesine kadar davalı borçlu tarafından, mahkemece belirlenen bir bankaya depo edilmesine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesini talep ve dava etmiştir.

SAVUNMA:Davalı vekilinin cevap dilekçesinde, özetle, davanın 26/01/2021 tarihinde açıldığını, bu davalar arabulucuya başvuru zorunluluğuna tabi olmadığını—-. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin —– Esas sayılı dosyasında konkordato projesinin tasdik kararı —– Gazetesinde 25/11/2020, Basın İlan Kurumu resmi ilan portalında 26/11/2020 tarihlerinde ilan edildiğini, davanın bir aylık hak düşürücü süre geçtikten sonra açılan davanın reddedilmesi gerektiğini, muhatap—– tarafından sözü geçen teminat mektubu bozdurulmadığını, bu durumda davacı Bankanın hukuken doğmamış bir borcu talep etmesi açıkça dayanaktan yoksun ve hukuka aykırı olduğunu, davarır İtiraza Uğramış Alacak davası olduğunu, iddia edilen alacağın itiraza uğramış alacak olması için öncelikle alacaklı tarafından konkordato sürecinde alacak olarak kaydettirilmesi gerektiğini, alacaklı —–. tarafından komiserlere teslim edilen Alacak Kaydı Dilekçesinde, 22.000,00-TL lik süresiz teminat mektubundan kaynaklanan gayrınakdi alacak talebi yer almadığını, davacının iddia ettiği 22.000,00-TL lik süresiz teminat mektubundan kaynaklanan gayrınakdi alacak iddiasının itiraza uğramış alacak olmadığını,davanın hukuki yarar yokluğundan ve esastan reddedilmesi gerektiğini, davanın İİK’dan kaynaklanan bir dava olup konkordato sürecinin devamı mahiyetinde olduğunu, delil dilekçesinin ekinde yer alan Genel Kredi Sözleşmesinini, Çek Sorumluluk Bedeli Kredisi başlıklı 5.20. nci maddesi incelendiğinde çek kredisi bedellerinin Müşteri (müvekkil Şirket) tarafından depo edilmesini düzenleyen herhangi bir sözleşme hükmünün olmadığını, davacı bankanın sözleşmesel olarak müvekkili Şirket’ten gayrinakdi çek bedeli kredisinin depo edilmesini isteme hakkının bulunmadığını, davacının iddia ettiği çeklerden kaynaklı gayrınakdi alacak iddiasının somut olarak kaç adet çek yaprağı üzerinden istenen bir meblağa olduğu yahut iddia edildiği üzere herhangi bir çek yapağı için ödeme yapıldı ise de hangi çekler için ödeme yapıldığının somut olarak ispatlanması gerektiğini, ilgili çeklerin ve ödemelerin mahkemeye sunulması gerektiğini, çekişmeli alacak davası kabul edilen alacaklı, mahkeme ilamını konkordato dosyasına sunarak alacağını çekişmeli olmaktan çıkarıp, konkordatonun tasdik şartlarına göre dosyaya dahil edebilecek ve konkordato yürürlükte bulunduğu sürece alacağını konkordato koşullarına göre tahsil edebileceğini, —- Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından davacı banka —— ait kabul edilen alacak miktarı 577.499,00 TL olduğunu savunarak; davacının haksız ve hukuka aykırı davasının REDDİNE, tedbir talebinin derdest olması ve hukuka aykırı olması nedeniyle REDDİNE, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasını talep ve beyan etmiştir.

İNCELEME ve GEREKÇE :
—-. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazıldığı görüldü.
Mahkememizce alınan 14/08/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle;
“Her türlü hukuki tavsif, nihai karar, taraf iddia ve savunmalarının takdiri Yüce Mahkeme’ye ait olmak üzere, dava dosyasındaki bilgi – belge ve yukarıda açıklanan gerekçelere göre;İmzalanan sözleşme kapsamında Davalı Borçlu Müşteri’ye krediler tahsis edildiği, Banka’nın Müşteri lehine 22.000,00 TL limitle sınırlı olmak üzere kati ve süresiz teminat mektubu düzenlediği, teminat mektubunun eldeki dava ikame edildikten sonra 14.04.2021 tarihinde iade edildiği, konkordato ilan tarihinin 25.11.2020 olması nedeniyle, teminat mektubunun hem eldeki davanın açılış tarihinden hem de konkordato ilan tarihinden de sonra iade edildiğinin görüldüğü,
Banka’nın 25 adet çek yaprağını 2018 yılında Borçlu Müşteri’ye teslim ettiği, 2018 yılı itibarı ile Banka’nın gayrinakit risk tutarının 40.000,00 TL, bir sonraki 2019 yılında ise güncellenen değerler nedeniyle 50.750,00 TL olduğu, gerek GKS gerekse THS (Ticari Hizmetler Sözleşmesi) kapsamında Banka’nın nakit depo talep etme yetkisinin bulunduğunun gözüktüğü,
Yukarıdaki iki adet gayrinakit kredinin konkordato projesine dâhil edilmesini Banka’nın talep ettiği, ancak talebin reddedildiği, bu nedenle işbu davanın ikame edildiği,—- Asliye Ticaret Mahkemesi’nin —– Esas numaralı dosyasında
konkordato talebinin kabulüne ise 20.11.2020 tarihinde karar verildiği, konkordato tasdik kararının 2020 tarih —- Sayılı —- Gazetesi’nde ilan edildiği,
2004 Sayılı İK’nın 308/b maddesinin (28.02.2018 tarih 7101 Sayılı Kanun’un 37’nci ek maddesi);
(Alacakları itraza uğramış olan alacaklılar, tasdik kararının ilânı tarihinden itibaren bir ay içinde dava açabilirler.)şeklinde olduğu, Eldeki davanın açılış tarihinin ise 26.01.2021 olduğu, yani ilan tarihinden yaklaşık 2 ay sonra (1 ay içinde değil) ikame edildiği,” hususları tespit edilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
Dava genel hükümlere göre görülmesi gereken alacağın tespiti davasıdır.
Davalı tarafından konkordato talebi ile —-. Asliye Ticaret Mahkemesinin —-sayılı dosyası ile açılan davada, konkordato talebinin kabulüne ve konkordatonun İİK’nun 306. Maddesi uyarınca tasdikine karar verildiği, davacının dava konusu ettiği alacaklarının konkordato projesinde yer almadığı görülmüştür.
Mahkememizce—- Esas ve—–Karar sayılı ilamla davanın kayıt kabul istemine ilişkin olduğu gerekçesiyle dosyanın ihtisas mahkemeleri olan 1, 2 veya 3. ATM’ye gönderilmesine karar verilmiştir.
—-Asliye Ticaret Mahkemesi’nin —- Esas ve—–Karar sayılı ilamı ile “İİK.nun 308/b maddesindeki düzenleme; davacıya alacağını konkordato tasdik kararı veren mahkemenin çekişmeli alacaklar için teminat yatırtması durumunda bu teminattan tahsil etme imkanı veren bir düzenleme olup, mahkememizce konkordato tasdik edilirken çekişmeli alacaklar için herhangi bir teminat ön görülmediği açıktır. Bu dava, konkordato hükümleri uygulanmaksızın genel hükümler doğrultusunda sadece maddi hukuk anlamında alacağın tespitine yönelik bir davadır, bu nedenle konkordato konusunda uzmanlık gerektirmediğinden—–ATM’nin vermiş olduğu görevsizlik kararı yerinde görülmeyerek karşı görevsizlik kararı vermek gerektiği kanaatine varılmıştır.” gerekçesiyle dosyanın mahkememize gönderilmesine karar verilmiştir.
Yargı yeri —-Bölge Adliye Mahkemesi—- Hukuk Dairesi’nin —Esas ve —- Karar sayılı ilamı ile belirlenmiş, “İİK 308/b m. uyarınca açılan iş bu davada genel hükümler uyarınca alacağın varlığına ve miktarına yönelik inceleme ve değerlendirme yapılacak olup, konkordato hükümlerinin uygulama yeri bulunmamaktadır. Zira uyuşmazlığın çözümü konkordato konusunda uzmanlık gerektirmemektedir, dolayısıyla uyuşmazlığın söz konusu ihtisas mahkemelerince görülmesini gerektirir bir durum da bulunmamaktadır. (—BAM. —-. H.D. —– Bu nedenle davanın ilk tevzi edildiği—–. Asliye Ticaret Mahkemesinde çözümlenmesi gerekmektedir.” gerekçesiyle mahkememizin görevli olduğu kanaatine varılmıştır.
a)Davacının süresiz teminat mektubundan kaynaklanan 22.000,00 TL gayrinakdi alacağa ilişkin tespit talebi yönünden;
Mahkememizce alınan 14/08/2023 tarihli bilirkişi raporunda;
tespitinin yapıldığı görülmüştür.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 331/1 maddesi uyarınca “Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder.”
Mahkememizce yapılan değerlendirmede, davacının süresiz teminat mektubundan kaynaklanan 22.000,00 TL gayrinakdi alacağa ilişkin tespit talebinin, teminat mektubunun -bilirkişi raporunda da tespit edildiği üzere- dava tarihinden sonra davacıya iade edilmiş olması nedeniyle konusuz kaldığı, bu durumda yukarıda anılan yasa hükmü uyarınca yargılama giderlerine davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre hükmedileceği, yine bilirkişi raporunda tespit edildiği üzere davacı bankanın 04/03/2014 tarihinde davalı lehine 22.000,00 TL limitli kati ve süresiz teminat mektubu düzenlediği, bu sebeple davanın açıldığı tarih itibariyle davacının süresiz teminat mektubundan kaynaklanan 22.000,00 TL gayrinakdi alacağının bulunduğu, davacının dava tarihi itibariyle tamamen haklı olduğu kanaatine varılmış, bu alacak talebi yönünden yargılama giderleri davalı aleyhine hükmedilmiştir.
b)Davacının 55.625,00 TL çek bedeli kredisinden kaynaklanan alacağının tespiti talebi yönünden;
Mahkememizce alınan 14/08/2023 tarihli bilirkişi raporunda;
tespitinin yapıldığı görülmüştür.
Mahkememizce yapılan değerlendirmede, her ne kadar bilirkişi raporunda davanın 1 aylık hak düşürücü süre içerinde açılmadığı tespiti yapılmış ve davalı tarafından da bu husus savunulmuş olsa da, davanın yukarıda da belirtildiği gibi genel hükümlere göre görülmesi gereken alacağın tespiti davası olduğı, bu hususun —-Bölge Adliye Mahkemesi —-. Hukuk Dairesi’nin —Esas ve —- Karar sayılı ilamı ile “İİK 308/b m. uyarınca açılan iş bu davada genel hükümler uyarınca alacağın varlığına ve miktarına yönelik inceleme ve değerlendirme yapılacak olup, konkordato hükümlerinin uygulama yeri bulunmamaktadır.” şeklinde yapılan değerlendirme sonucunda usulen kesinleştiği, bu sebeple eldeki davanın açılması bakımından herhangi bir hak düşürücü süre bulunmadığı, yine davacının iddia ettiği gayrinakdi alacaklarının tespiti bakımından hukuki yararının bulunduğu, zira eldeki hüküm ile davacının alacağını konkordato projesine dahil etme ve alacağını bu vasıtayla elde etme imkanının bulunduğu, yukarıda ortaya konulan bilirkişi tespitlerinden de anlaşılacağı üzere davacının davalının 25 adet çek yaprağına karşılık dava tarihi itibariyle 55.625,00 TL çek bedeli kredisinden kaynaklanan gayrinakdi alacağının bulunduğu, yine —-Bölge Adliye Mahkemesi —-. Hukuk Dairesinin —- Esas—- Karar sayılı ilamı ile kesinleştiği üzere dava türünün genel hükümlere göre görülen tespit davası olduğu ve konkordato hükümlerinin uygulama yeri bulunmadığı anlaşıldığından davacının depo talebinin eldeki davada değerlendirilmesine yer olmadığı kanaatine varılmış, tüm bu gerekçelerle davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davacının süresiz teminat mektubundan kaynaklanan 22.000,00 TL gayrinakdi alacağa ilişkin tespit talebinin konusuz kalmış olması nedeniyle bu alacak yönünden KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Davacının çek bedeli kredisinden kaynaklanan alacağının tespiti talebinin KABULÜ ile, davacının taraflar arasındaki Genel Kredi Sözleşmesi hükümleri uyarınca davalıdan 55.625,00 TL çek bedeli kredisinden kaynaklanan gayrinakdi alacağının bulunduğunun TESPİTİNE,
3—–Bölge Adliye Mahkemesi—- Hukuk Dairesinin —-Esas—- Karar sayılı ilamı ile kesinleştiği üzere dava türünün genel hükümlere göre görülen tespit davası olduğu ve konkordato hükümlerinin uygulama yeri bulunmadığı anlaşıldığından davacının depo talebinin değerlendirilmesine yer olmadığına,
4-Harçlar Kanunu uyarınca kabul edilen dava değeri (55.625,00 TL) üzerinden hesaplanan ve alınması gereken 3.799,74 TL karar ve ilam harcından dava açılırken peşin olarak alınan 59,30 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 3.740,44 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafça yapılan 127,10 TL dava açma masrafı, 2.277,10 TL bilirkişi/posta masrafından ibaret 2.404,20 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
7-Artan gider avansının HMK’nun 333. maddesi uyarınca hükmün kesinleşmesinden sonra resen ilgilisine iadesine,
8-Davacı yapılan yargılamada kendisini vekille temsil ettirdiğinden konusuz kalan ve kabul edilen dava değeri (77.625,00 TL) üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 12.420,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek veya mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine sunulacak dilekçe ile —- Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.