Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi

ESAS NO : 2022/464 Esas
KARAR NO : 2022/726

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
TALEP TARİHİ : 14.06.2022
KARAR TARİHİ : 12.10.2022

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ, DÜŞÜNÜLDÜ:
1-İddia: Talep eden vekili talep dilekçesinde özetle, keşidecisi—- numaralı —– şubesine ait, keşidecisi —— bedelli —- ait, keşidecisi —- olan —— bedelli, —- şubesine ait, keşidecisi —- tarihli —- olmak üzere toplam— tutarındaki dört adet çekin kaybolduğunu, bu nedenlerle öncelikle zayi olan çeklere TTK’nin 818/1. Maddesi delaletiyle TTK’nin 757. Ve devamı maddeleri uyarınca ödeme yasağı konulmasına ve sonuç olarak çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
TALEBİN TESPİTİ, DELİLLER, DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ NEDENLER VE SONUÇ:
2-Davanın ve çekişmeli konuların tespiti: Talep, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
Talebin dayanağı, 6102 sayılı TTK’nin 818. maddesi delaletiyle aynı Kanunun 757, 762, 763, 764. Maddeleridir.
Bu davalar, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardandır.
Ön inceleme duruşmasında, uyuşmazlığın; “davacının davaya konu çekleri kaybedip kaybetmediği, çeklerin iptaline karar verilip verilemeyeceği” noktalarında toplandığı tespit olunmuştur.
3-Deliller, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, hukuki nedenler ve sonuç: Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteyebilmek için gerekli olan şartlardan birisi de, çekte mündemiç olan hakkın varlığını sürdürmesidir.
Somut olayda, talep eden tarafından dava konusu çeklerin kaybedildiği ileri sürülmüş ve anılan çeklerin tarih ve numarası sunulmuştur.
Esasen hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu türden davalarda, davacının Mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunmasını yeterli saymak gereklidir. Aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanması, çeklere de uygulanacak olan TTK’nin 757 ve devamı maddelerindeki zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir. Kaldı ki, dava sırasında yapılacak olan ilanlar sonucunda, hak sahipleri varsa ortaya çıkabilecek ve kendilerine karşı istirdat davası açılabilecek ya da hak sahipleri tarafından hasımlı olarak açılacak bir dava ile, çek iptali kararının iptali talep edilebilecektir. Dolayısıyla mahkemeyi tereddüte sevk eden hususlar, esasen anılan davalarda tartışılacaktır.
Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. Hasımsız olarak açılan davalarda, üçüncü kişilerin davaya müdahaleleri halinde davanın çekişmeli duruma gelmesi mümkün ve gerekliyse de, çek iptali davalarında yukarıda açıklanan—- gereğince, kararda üçüncü kişilerin hakkı zedeleyen hükümler bulunsa dahi karar onun bakımından kesin hüküm teşkil etmeyeceğinden, hasımsız açılan davaya üçüncü kişilerin asli ya da fer’i müdahale imkanı yoktur —
Davacı tarafından zayi edildiği bildirilen çeklerle ilgili olarak 6102 sayılı TTK’nin 757. maddesi gereğince ödemekten men kararı verilmek suretiyle muhatap banka şubelerine bildirilmiş ve ayrıca TTK’nin 761 ve 762. maddeleri hükümleri gereğince dava konusu çekleri bulanların veya herhangi bir nedenle ellerinde bulunduranların —-itibaren 3 aylık süre içinde Mahkememize ibraz etmeleri veya bir bildirimde bulunmaları, aksi takdirde çeklerin iptaline karar verileceği konusunda ——- üzere, birer hafta ara ile üç kez ilan yapılmış, kaybolduğu iddia olunan çeklerle ilgili olarak dava konusu çekler bulunamamış, Bankaya veya Mahkemeye de ibraz edilmemiştir.
Tüm bu nedenlerle, davanın kabulü ile bankaya ibraz olunmayan ve bulunamayan keşidecisi——–tarihli ——- bedelli, —- bedelli çekler yönünden 6102 sayılı TTK’nın 818/1-s maddesi yollamasıyla 764/1. maddesi uyarınca ilgili çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar vermek gerektiği kanaatine varılmış, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile;
6102 sayılı TTK’nin 818/1-s maddesi yollamasıyla 764/1. maddesi uyarınca;
a)— şubesine ait, keşidecisi —- olan —- bedelli, — keşide tarihli —- numaralı çekin zayi nedeniyle İPTALİNE,
b)————- şubesine ait, keşidecisi ———– keşide tarihli ————- numaralı çekin zayi nedeniyle İPTALİNE,
c)—— şubesine ait, keşidecisi ——-keşide tarihli ———— numaralı çekin zayi nedeniyle İPTALİNE,
ç)——bedelli, ——keşide tarihli ——– numaralı çekin zayi nedeniyle İPTALİNE,
2- Harçlar yasasına göre alınması gerekli harç peşin olarak alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3- Davacı tarafından yapılan harç ve giderlerin üzerinde bırakılmasına,
4- Karar kesinleştiğinde bakiye gider avansının talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nin ilgili Hukuk Dairesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.