Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/117 E. 2023/187 K. 02.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/117 Esas
KARAR NO : 2023/187

DAVA : Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
DAVA TARİHİ : 14/02/2022
KARAR TARİHİ : 02/03/2023
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 26.11.2020 tarihinde davalı —— sevk ve idare ettiği —–sahibi bulunduğu —–resmi plakalı (——) aracın —— mevkinde müvekkili şirkette ——sayılı kasko sigortası ile sigortalı bulunan——sevk ve idaresindeki —– sahibi bulunduğu ——– plakalı araç ile çarpışarak trafik kazası meydana geldiğini, söz konusu hasar nedeniyle sigortalı araçta yaptırılan ekspertiz sonucunda 128.877.00 TL hasar tespit edilmesi üzerine, 270.000,00-TL karşılığında aracın perte ayrılmasının uygun görüldüğünü, ——– marka aracın kaza nedeniyle tam hasar (pert) işlemi görmesi nedeniyle araç 175.500,00-TL’ye satıldığı ve kalan 94.500,00-TL’nin müvekkili şirket sigortalısı —– Limited Şirketi’ne hasar tazminatı olarak 16.10.2020 tarihinde ödendiğini, müvekkili şirketin sigortalısına ödemiş olduğu 94.500,00-TL’nin davalı sürücünün kusur oranı üzerinden 70.875,00-TL sini davalılardan talep etmek gerekmekle birlikte, davalı —— sevk ve idaresinde kazaya karışan davalı ——- maliki bulunduğu aracın da müvekkili şirkette —— sayılı zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi ile sigortalı bulunması nedeniyle üst limit olan 41.000.00-TL’nin de rücu edilecek tutardan mahsup edilmesiyle bakiye 29.875,00-TL hasarın davalılardan müştereken ve müteselsilen ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline, yargılama giderlerinin karşı tarafa bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı —— Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete ait —- resmi plakalı ——- plaka sayılı aracın araç kiralama sözleşmesi ile ——Belediye Başkanlığı’na kiraya verildiğini, ilgili kuruma uzun süreli kiralandığını ve bahse konu 26.11.2020 kaza tarihinde de aracın bu kurum uhdesinde olduğunu, müvekkili şirketin —–resmi plakalı (—— aracı uzun süreli olarak dava dışı üçüncü şahıs olan kuruma kiralamış olması sebebiyle malik sıfatının kalmadığını ve sorumluluğun aracı kiralayan tarafa geçtiğini, müvekkili şirketin zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi kapsamında aracın hasarına ilişkin ödeme tahsil edildiğini, müvekkili şirketten talep edilecek başkaca hiç bir alacak bulunmadığını, bu nedenlerle davanın müvekkili şirket yönünden reddi ile ——-Belediye Başkanlığı’na ihbarını arz ve talep etmiştir.İhbar olunan—–Belediye Başkanlığı vekili dilekçesinde özetle; Davalıya ait aracın ihale yoluyla——- ihale kayıt numaralı “Belediyemiz Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere İş Makineleri ve Binek Araçların Kiralanması Hizmet Alım İşine Ait Sözleşme”si kapsamında ——Belediyesinin hizmetine verildiğini, ancak aracın 03.10.2019 tarihinde düzenlenen teslim-tesellüm belgesi ile “Araç Tahsis Protokolü'” gereği taraflarınca —– İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne teslim edildiğini, aracın teslim tarihinden itibaren ——-İlçe Emniyet Müdürlüğü tarafından kullanıldığını, davanın ——İlçe Emniyet Müdürlüğüne ihbarını talep ettiklerini beyan etmiştir.Diğer davalı ——– dava dilekçesi ve tensip zaptının usulüne uygun tarafına tebliğine rağmen davaya cevap vermemiştir.
DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE;
Dava, hukuki niteliği itibariyle, davacının Kasko Poliçesi kapsamında gerçekleşen riziko nedeniyle dava dışı sigortalısına ödediği tazminatın rücuen tahsili istemine ilişkin tazminat davasıdır.Mahkemece, hasar dosyası ve—— kayıtları celp edilmiştir. Dava konusu—— plakalı——marka, ——-model aracın 11.09.2020 – 11.09.2021 tarihleri arasında davacı sigorta şirketine Birleşik Kasko Poliçesi ile sigortalandığı, kaza tarihi olan 26.11.2020 tarihinde poliçenin yürürlükte olduğu görülmüştür. Davaya konu kazada tarafların kusur durumu, davacıya sigortalı araçta meydana gelen hasar bedelinin ve davalılar sürücü ile araç malikinin sorumluluk miktarının belirlenmesi için dosya trafik kazalarında uzman makine mühendisi bilirkişiye tevdi edilmiştir. Bilirkişi 29/11/2022 tarihli raporunda özetle ”26/11/2020 tarihinde——ilçesi, —–Caddesi ile——– kavşağı üzerinde
meydana gelen kazada sürücü —– sevk ve idaresindeki —– resmi plakalı (—— araç ile kavşak içerisinde trafik seyrine göre geçiş üstünlüğü bulunan ——- plakalı araca geçiş hakkını vermeyerek ”kavşaklarda geçiş önceliğine uymama” kuralını ihlal ettiğinden——- plakalı araç ile sedme (çarpma) yaparak araçların
hasarlanmalarıyla neticelenen trafik kazasının oluşumunda 6/8 ORANINDA % 75 ASLİ KUSURLU OLDUĞU, ——-plakalı araç sürücüsünün kavşağı geçiş sırasında aracın hızını azaltmayarak dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davrandığı olayın oluşumunda 2/8 ORANINDA % 25 TALİ KUSURLU OLDUĞU, dava dışı —–ait —— plakalı,
——-model, 81.187 km aracın 26.11.2020 tarihinde meydana gelen kaza sonucu torpido, şanzıman beyni, motor kontrol ünitesi, sağ-sol far, yolcu-sürücü airbag, ön cam, motor kaputu, klima radyatörü, ön tampon, su radyatörü, fan, yağ soğutucu radyatör, ön panel, takviye sacı, turbo radyatörü, ön panjur, ön tampon demiri, sol ön tampon darbe emici,
motor kaputu, radyatör ön bakaliti, bağlantı braketleri, parçaları üzerinde hasar oluştuğunun anlaşıldığı, trafik kazası tespit tutanağında belirtilen bilgilerin, davacının kasko yaptığı ——plakalı araçta çarpma sonucu meydana gelen maddi hasar ile
uyumlu olduğu, tramer sorgusunda hasarlı parçaların tamir-tespit-onarım ve
harcanacak işçilik bedellerinin kaza tarihi olan 26.11.2020 tarihi itibari ile 151.620,75 TL`ye baliğ olduğu, bu tutarın serbest piyasa koşullarına ve dosya kapsamına uygun olduğu, 26.11.2020 kaza tarihinden önce başka bir hasar kaydı bulunmayan dava konusu aracın kaza tarihi itibari ile piyasa rayiç değerinin ortalama 270.000,00 TL olabileceği, dava konusu aracın kazadan dolayı tam hasarlı (pert total) kabul edilebileceği, Davacının sigortalısı tarafından 04.01.2021 tarihli araç satış sözleşmesinde trafikten çekme belgeli olarak aracın 175.500,00 TL tutarında satışının yapıldığı, kalan bakiye tutar ( 270.000,00 TL – 175.500,00 TL ) 94.500,00 TL’nin sigortalıya ödendiği, davalıların belirlenen %75 oranındaki kusuruna göre [(94.500,00 -TL) x 0,75] =70.875,00-TL tazminattan sorumlu olacakları ancak aynı zamanda ——plakalı aracın Trafik sigortacısı olan davacının davalı ——-yararına Zorunlu Mali Sorumluluk (trafik) Sigortası kapsamında poliçesinin üst limiti olan 41.000,00-TL’nin bu sorumlu olunan bedelden mahsubu sonucu bakiye tutarın (70.875,00-TL – 41.000,00 TL) 29.875,00-TL olarak hesap edildiği ” yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; yapılan yargılamada taraflar arasındaki ihtilafın, davaya konu olayda davacı sigorta şirketince kasko sigorta poliçesi kapsamında sigortalısına ödemiş olduğu pert hasar tazminatının davalılardan rücu koşullarının bulunup bulunmadığı, olaya karışan araçların kusur durumları ile hasar miktarının belirlenmesi hususlarında olduğu anlaşılmıştır. Tazminata konu aracın, kaza tarihinde davacı sigortacı nezdinde Genişletilmiş Kasko Sigorta Poliçesiyle sigortalı olduğu, kazaya karışan davalıların maliki ve sürücüsü olduğu diğer aracın da kaza tarihinde zorunlu mali mesuliyet poliçesi ile davacı sigortaya sigortalı olduğu hususlarında uyuşmazlık yoktur. Mahkememizce alınan bilirkişi raporunda, kaza tarihinde davacı nezdinde Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta Poliçesiyle sigortalı —— resmi plakalı —— aracın sürücüsü davalı ——– %75 oranında asli kusurluyla sebep olduğu kaza neticesinde ağır hasarlanarak pert total hale gelen davacıya kasko sigortalı dava konusu —— plakalı aracın sovtaj değerinin mahsubu sonrası davacı sigorta tarafından dava dışı sigortalısına yapılan 94.500,00 TL tutarında ödemenin kadri maruf olduğu, davacının kusur tenzili ve trafik sigortası poliçesi limitinin mahsubu sonrası rücuen bakiye 29.875,00-TL alacağının bulunduğu tespit edilmiş, alınan bilirkişi raporu oluşa ve denetime uygun bulunmakla Mahkememizce de hükme esas alınmıştır.Kasko sigortası kapsamında sigortalısının aracında oluşan maddi zararı karşılayan sigorta şirketi TTK’nın 1472 maddesine göre sigortalısının haklarına halef olduğundan, halefiyet ilkesi uyarınca ödediği sigorta tazminatını hasara sebebiyet veren araç sürücüsünden ve malikinden rücuen talep edebilecektir. Kazaya karışan araçların meydana getirdikleri zararlardan araç sahiplerinin hukuken sorumlu olacağı ilkesi benimsenmiş ise de araç malikleri tarafından herhangi bir sebeple yararlanılması için bir başka kimseye devir edilmesi halinde artık üzerindeki fiili hakimiyeti kalmaması ve bu sebeple ekonomik yönden de bir yararlanma olanağının kalktığı durumlarda, o araca kaza sırasında fiili hakimiyeti altında bulunduran ve ondan iktisaden yararlanan kimsenin işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması gerekir. Bunun sonucu olarak da, araç maliki sorumlu tutulmamalıdır. Gerek doktrinde, gerekse Yargıtay’ın uygulamalarında, kiracının işleten sıfatının belirlenmesinde, kira sözleşmesinin uzun süreli olması, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma unsurlarının birlikte bulunması gerekmektedir.
Somut olayda, davalı ——Şirketi’nin maliki bulunduğu ——- plakalı aracı Belediye Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere İş Makineleri ve Binek Araçların Kiralanması Hizmeti Alımına Ait Sözleşme kapsamında —– Belediyesi’ne 1 yılı aşan süre ile kiraladığı, Belediye Meclis Kararı sonrası bu aracın tahsisinin —— İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne yapıldığı ve aracın emniyete teslim edildiği, dosyaya sunulu dava konusu 26.11.2020 tarihli kaza anına ilişkin fotoğraflarda da —— İlçe Emniyet Müdürlüğünce ——- resmi plaka verilerek resmi polis aracı olarak kullanıldığı ve bu haliyle kazaya karıştığı anlaşılan araç üzerinde davalı araç malikinin fiili tasarrufunun kalmadığı anlaşıldığından işleten sıfatı bulunmayan davalı ——Şirketi yönünden davanın pasif husumet yokluğundan usulden reddine karar vermek gerekmiştir. Kaza anında resmi polis aracını kullanan diğer davalı sürücü polis memuru —— ise kazanın meydana gelmesinde %75 oranında asli kusurlu olduğu belirlenmiş olup, sorumluluğunu ortadan kaldıracak bir husus da bulunmadığından davacı sigortanın 29.875,00-TL bakiye alacağının, davacı sigorta davadan önce rücuen tazmin istemi ile davalı sürücüyü temerrüde düşürdüğüne ilişkin belge sunamadığından dava tarihinden itibaren, dava konusu araç hususi kullanımda olduğundan yasal faiz işletilmesi suretiyle davalı sürücü ——- tahsiline karar verilerek, aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın davalı——. yönünden pasif husumet yokluğundan USULDEN REDDİNE,
2-Davanın davalı ——- yönünden KABULÜ ile, 29.875,00-TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ——- tahsili ile davacıya ödenmesine,
3-Harçlar Kanununa göre alınması gerekli 2.040,76-TL harcın, davacı tarafından yatırılan 510,20-TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 1.530,56 TL’nin davalı ——tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davacı tarafından yatırılan 510,20-TL harcın davalı ——- alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
5-Kabul edilen dava yönünden Avukatlık Asgari Ücret tarifesine göre davacı lehine takdir olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalı—–alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
6-Davalı ——lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 7/2.maddesine göre 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınıp bu davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından tebligat, posta ve müzekkere gideri olarak sarf edilen 1.560,50 TL yargılama giderinin davalı ——– alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
8-Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(13) maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddeleri ile Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ——bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalı —— tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
9-Dosyada mevcut gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,Dair, Gerekçeli kararın taraf vekillerine tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzüne karşı davalının yokluğunda verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.