Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/790 E. 2023/455 K. 23.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/851
KARAR NO : 2023/499

DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 27/12/2021
KARAR TARİHİ : 25/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin,—-no’lu Nakliyat Emtia Sigortası Abonman Sözleşmesi (Blok) ile sigortalı —- dava konusu olaya ilişkin nakliye rizikolarına karşı sigortaladığını, müvekkili şirketin sigortalısı tarafından satın alınan—Türü İplik 4.330 — Net: 23.057,15-Kg Brüt: 24.240,00-Kg cinsi emtia, —(Çekici) – — (Y.Römork) plakalı nakliye aracının —- -sevkiyatı esnasında — sınırları içinde tek taraflı trafik kazası yapması sonucu hasarlandığını, bilirkişi —-alınan rapora göre “Trafik kazasında hasarlanmış bu çift kat halı iplikleri oldukça büyük bir hasara uğramış ve şarjlar birbirine karışmış dolayısıyla dokuma sonrası renk farkları ve dokuma olumsuzluklarına rağmen neden olacağından ve daha büyük zarara neden olacağından kullanılamaz şeklinde olduğu, sigortalı firma tarafından yapılan teknik değerlendirmede “22.03.2021 tarihinde —- fabrikamıza iplik getiren tır, —- civarında devrilmiştir. Devrilen tırda bulunan 23 ton iplik içerisinde ipliklerin bir kısmı hasar almıştır. Her iplik, sipariş neticesinde halı miktarına göre üretilir, hasarlı iplik kaybı kadar üretim yapılamaz ve dolayısıyla müşterilere ürünü- istediği miktarda gönderemeyiz. Bu iplikler özel üretim dediğimiz —- türündeki ipliklerdir, tekrar gönderilip boyandığında teknik özelliğini yitirirler. İplik üretimleri yapılırken, sipariş miktarı kadarının hepsi aynı hammadde markası ve türünden yapılmak sorundadır. Eğer hammadde farklı olur ise ipliklerde renk ve lot farkı oluşacak olup, halı üretiminin hepsi aynı olmayacaktır.” şeklinde olduğu, tüm bu nedenlerden dolayı, taşınan emitanın tamamı hasarlı olarak kabul edilmiş ve hasarlanan emtiaların sovtajı yapıldığını, malların tamamının hasarlı kabul edilmesine ilişkin dava dosyasından tekstil konusunda uzman bilirkişiden rapor alınması gerektiğini belirterek, borçluların —-İcra Müdürlüğünün —-esas sayılı dosyasından gönderilen ödeme emrine karşı yaptığı haksız itirazlarının iptaline ve takibin devamına, haksız itiraz eden borçlular aleyhine alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, tüm yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı —– vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu uyuşmazlıkta —kurulu —- no.lu 432.496,60 TL bedelli fatura tahtında, 4.330—Brüt: 24.250,00 kg) kumaş emtiasını Davacı — sigortalısı —-sattığını, müvekkilinin sigortalısı—-no.lu araç tahtında söz konusu emtianın taşınmasını üstlendiğini, taşıma sırasında tek taraflı trafik kazası yaptığını ve çekicinin arkasındaki dorsenin yolun kenarındaki V kanala devrildiğini, — Ekspertiz tarafından yapılan incelemede toplamda 334 adet— kirlenme ve/veya ezilme hasarı gösterdiğini, geriye kalan 3.996 –ise hiçbir zarar bulunmadığını, bu haliyle hasar tutarının 30.893,24 TL olarak belirlendiği, ardından yapılan sovtaj araştırmasında, hasarlı/kirli 334 — için 15.000,- TL + KDV teklif yapıldığını ve nihai zarar tutarının en fazla 15.893,24 TL olabileceğinin belirlendiğini, davacının sigortalısı dava dışı — İmalatın, 4.330 bobinden yalnızca 334 tanesinde hasar/kirlenme görülmesine rağmen, yükün tamamını yani 4.330 — ipliği reddettiğini, bu konuda imalatçıdan teknik rapor alınması talep edilmesine karşılık bu talep davacının sigortalısı tarafından ısrarlara rağmen kabul edilmediğini, davacı taraf ise, yükün tam zayi olduğunu iddia ederek, 241.547,00 TL sovtaj bedelinin, 400.459,81 TL tutarındaki hasarlı mal bedelinden tenkisi ile 158.912,00 TL’nin rücuen tahsilini talep ettiğini, toplamda 4.330—oluşan emtianın yalnızca 334 —- kirlenme ve/veya ezilme söz konusu olup külliyen 4.330—zayi kabul edilmesinin mümkün olmadığını, nitekim tekstil mühendisi bilirkişi—- tarafından hazırlanan raporun da bu hususu ispatladığını, hasar görmemiş toplam yükün yaklaşık %92’sine tekabül eden sağlam — zayi kabul edilmesinin ve bu tutarın rücuen davalılardan tahsilinin talep edilmesi mümkün olmadığını, hasarın emtianın özel niteliğinden kaynaklandığını, taşıyıcıya bu yönde bir bildirim yapılmadığından, hükmen ziyadan taşıyıcının sorumlu tutulamayacağını, gönderenin ambalajlama ve istiflemedeki kusuru dikkate alınması gerektiğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte, davalıların sorumluluğunun 15.893,24 TL ile sınırlı olduğunu iddia ederek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı — vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu uyuşmazlıkta — kurulu—no.lu 432.496,60 TL bedelli fatura tahtında, 4.330 —(Brüt: 24.250,00 kg) kumaş emtiasını Davacı — sigortalısı —- sattığını, müvekkilinin sigortalısı —- no.lu araç tahtında söz konusu emtianın taşınmasını üstlendiğini, taşıma sırasında tek taraflı trafik kazası yaptığını ve çekicinin arkasındaki dorsenin yolun kenarındaki V kanala devrildiğini, — Ekspertiz tarafından yapılan incelemede toplamda 334 adet — kirlenme ve/veya ezilme hasarı gösterdiğini, geriye kalan 3.996 — ise hiçbir zarar bulunmadığını, davacının sigortalısı dava dışı— İmalat, 4.330— yalnızca 334 tanesinde hasar/kirlenme görülmesine rağmen, yükün tamamını yani 4.330 — ipliği reddettiğini, davacı tarafın ise, yükün tam zayi olduğunu iddia ederek, 241.547,00 TL sovtaj bedelinin, 400.459,81 TL tutarındaki hasarlı mal bedelinden düşülerek ile 158.912,00 TL’nin rücuen tahsilini müvekkilinden talep ettiğini, davacının bu makul olmayan talebini kabul etmenin mümkün olmadığını, zararın meydana gelmesinde ambalajlama ve istiflemede yükletenin kusurunun dikkate alınması gerektiğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte müvekkilinin sorumluluğunun hasar gören miktar ile sınırlı olduğunu, meydana gelen kaza neticesinde toplam emtianın cüzi bir kısmı hasar görmesine rağmen tüm emtia zayi olmuş gibi hareket edilerek müvekkilinin sorumlu olma ihtimali olan kısmın arttırılmasının kabul edilemez olduğunu, iddia ederek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı —– tarafından davaya cevapta bulunulmadığı görülmüştür.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava davacının dava dışı sigortalısına ait emtiyanın trafik kazası neticesinde hasarlanması nedeni ile sigortalıya ödenen bedelin rucüen tahsili talebi ile — İcra Müdürlüğünün —–esas sayılı icra dosyasından yaptığı takibe itirazın iptali ile takibin devamına ve icra inkar tazminat talebine ilişkindir.
Davada taraf teşkili sağlanmış deliller toplanmış, bilirkişi raporu ile neticeye ulaşılmıştır.
Dava yasal 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmıştır.
Davacı sigorta şirketi tarafından Nakliyat Emtia Sigortası Abonman Sözleşmesi (Blok) ile dava dışı sigortalı —-nakliye rizikolarına karşı emtialarının sigortaladığı, sözleşmenin dava konusu emtiaları kapsadığı,
Davacı şirketin sigortalısı (—-) tarafından satın alınan— Türü İplik 4.330 — Net: 23.057,15-Kg Brüt: 24.240,00-Kg cinsi emtianın taşındığı — (Çekici)—- (Y.Römork) plakalı nakliye aracının—- sevkiyatı esnasında—- sınırları içinde tek taraflı trafik kazası yapması sonucu emtianın hasarlandığı,
Kaza sonrasında emtia ayrıştırılması neticesinde Sigortalı firma tarafından 341 —– 1.830,41 Kg ipliğin kullanılamayacak derecede kirli ve sarımlarının hasarlı olduğunun tespit edildiği, bunun yanı sıra 3.989 —-21.226,74 Kg ipliğin fiziksel olarak herhangi bir hasar almadığının tespit edildiği, Sigortalı firma hasarsız ipliklerin özel olarak üretildiği için aynısından üretme şansının olmadığını ve bu şekilde setlerinin bozulduğu için eksik — iplikleri hiçbir şekilde üretime alamayacaklarını, boyanarak olsa bile emtianın özel üretim olan ürünlerinde kullanılamayacağını beyan ettikleri,
Mahkememizce yaptırılan uzman bilirkişi değerlendirilmesinde;
Kaza sonrası çekilen fotoğraftan ipliklerin 3986 —-herhangi bir hasar görmediğinin anlaşıldığı, toplam ipliğin %7,94 üne tekabül eden 1.830,41 kg. hasarlı iplik için, sigortalının tamamının hasarlı olarak değerlendirilmesi talebinin sigorta şirketince kabul edilmesinin anlaşılamadığı, hasarlı olarak tespit edilen ipliklerden sarım bozulması ve orta göbek (—) eziği olanların, aktarma işlemi ile önemli ölçüde geri kazanılabilir nitelikte hasarlı olduğu kanaatine varıldığı, hasar gören ipliklerin toplam siparişe göre dağılımının da lot bazında birbirine yakın olduğunun tespit edildiği, bu bakımdan sarım bozulması ve orta göbek (—) eziği hasarı olan ipliklerin aktarılarak önemli bir kısmının kurtarılmasının da imkan dahilinde olduğu kanaatine varıldığı, aktarma işlemi ile lotların tamamlanması ve yaklaşık %5 eksik üretim ile değerlendirilmesinin, hiç üretim yapmayarak oluşacak kayba göre daha az maliyetli olacağı, dosya içeriği ekspertiz raporundaki görsellerde dikkate alındığında, raporda belirtildiği üzere iplik aktarma makinasında yapılacak aktarma işlemi ile hasar görmüş ipliklerin bir kısmının da geri kazanılabileceği, İpliklerin paketlenmesinin olması gerektiği gibi muntazam bir şekilde palet üzerinde 9 sıra halinde plastik şeritlerle sabitlendiği ve naylon streç film ile sarılmak suretiyle yapılmış olduğu, bu yüzden devrilen dorseye karşılık hasarlı iplik miktarının net 1.778,54 kg. yaklaşık %7,71 gibi az bir hasarla atlatılmasında; paketlemenin düzgün yapılmasının önemli bir etken olduğunun değerlendirildiği görülmüş teknik bilirkişinin bu değerlendirmesi mahkememizce de benimsenmiştir.
Taşımacının Sorumluluğu;
Madde 875- I- Taşıyıcı, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın zıyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumludur. Taşıyıcı, Kendi adamlarının, Taşımanın yerine getirilmesi için yararlandığı kişilerin, görevlerini yerine getirmeleri sırasındaki fiil ve ihmallerinden, kendi fiil ve ihmali gibi sorumludur,
II – Sorumluluktan kurtulma 1. Genel olarak a) Taşıyıcının özeni Madde 876- (1) Zıya, hasar ve gecikme, taşıyıcının en yüksek özeni göstermesine rağmen kaçınamayacağı ve sonuçlarını önleyemeyeceği sebeplerden meydana gelmişse, taşıyıcı sorumluluktan kurtulur.
2. Özel hâller Madde 878- (1) Ziya, hasar veya teslimdeki gecikme, aşağıdaki hâllerden birine bağlanabiliyorsa taşıyıcı sorumluluktan kurtulur: a) Sözleşme veya teamüle uygun olarak üstü açık bir aracın kullanılmış olması yahut güverteye yükleme yapılması. b) Gönderen tarafından yapılan yetersiz ambalajlama. c) Eşyanın gönderen veya gönderilen tarafından işleme tabi tutulması, yüklenmesi veya boşaltılması.
d) Eşyanın; özellikle kırılma, paslanma, bozulma, kuruma, sızma, olağan fire yoluyla kolayca zarar görmesine yol açan doğal niteliği. e) Taşınacak paketlerin gönderen tarafından yetersiz etiketlenmesi. Bu sorumluluktan kurtulmada genel ve özel sebepler bulunmaktadır. Sorumluluktan kurtulmada genel sebebe göre, zıya, hasar ve gecikme, taşıyıcının en yüksek özeni göstermesine rağmen kaçınamayacağı ve sonuçlarını önleyemeyeceği sebeplerden meydana gelmişse, taşıyıcı sorumluluktan kurtulur.
IV – Tazminatta esas alınacak değer
MADDE 880– (1) Taşıyıcı, eşyanın tamamen veya kısmen zıyaından dolayı tazminat ödemekle sorumlu tutulduğunda, bu tazminat, eşyanın taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki değerine göre hesaplanır. (2) Eşyanın hasara uğraması hâlinde, onun taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki hasarsız değeri ile hasarlı değeri arasındaki fark tazmin edilir. Zararı azaltmak ve gidermek için yapılacak harcamaların birinci cümleye göre saptanacak değer farkını karşıladığı karine olarak kabul edilir. (3) Eşyanın değeri piyasa fiyatına göre, bu yoksa aynı tür ve nitelikteki malların cari değerine göre tayin edilir. Eşya, taşımak üzere teslimden hemen önce satılmışsa, satıcının faturasında taşıma giderleri mahsup edilerek gösterilen satış bedelinin piyasa fiyatı olduğu varsayılır. V- Zarar saptama giderleri Madde 881– (1) Taşıyıcı, eşyanın zıyaı veya hasarı hâlinde, 880 inci madde uyarınca ödenmesi gereken tazminattan başka, zararın saptanması için yapılması zorunlu olan giderleri de tazminle yükümlüdür. Gönderi üzerinde konulmuş bir değer yoksa kaybı veya zayi halinde Tazminat ;tTK Madde 882 VI – Sorumluluk sınırları ile belirlenmektedir. (1) Gönderinin tamamının zıyaı veya hasarı hâlinde, 880 ve 881 inci maddeler uyarınca ödenecek tazminat, gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 Özel Çekme Hakkını karşılayan tutar ile sınırlıdır. (4) Özel Çekme Hakkı, eşyanın taşıma amacıyla taşıyıcıya teslim edildiği tarihteki veya taraflarca kararlaştırılan diğer bir tarihteki, —-belirlenen değerine göre Türk Lirasına çevrilir.
Tazminatın hesaplanması ; “Gönderinin tamamının zıyaı veya hasarı hâlinde, TTK. 880 ve 881 inci maddeler uyarınca ödenecek tazminat, gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 Özel Çekme Hakkını karşılayan tutar ile sınırlıdır. (4) Özel Çekme Hakkı, eşyanın taşıma amacıyla taşıyıcıya teslim edildiği tarihteki veya taraflarca kararlaştırılan diğer bir tarihteki, —— belirlenen değerine göre Türk Lirasına çevrilir.” Eşyanın taşıyana teslim edildiği 22/03/2021 tarihli kura göre 1 SDR = 11,2942 TL olduğundan Taşıma şirketinin tazmin sorumluluğu için SDR kur 11,2942 TL x 8,33 SDR x 24.240 Kg (Tüm hasar gören emtia ) = 2.280.515,83 TL Tazminat üst sınır olmaktadır. Kaza sonrasında emtia ayrıştırılmış, Sigortalı firma tarafından 341 —– 1.830,41 Kg ipliğin kullanılamayacak derecede kirli ve sarımlarının hasarlı olduğu tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra 3.989 —–21.226,74 Kg ipliğin fiziksel olarak herhangi bir hasar almadığı belirlenmiştir.
Sayın Mahkemenin sadece Hasar Gören Emtia üzerinde Taşımacının Sınırlı Sorumluluğu ile tazminata konu hesaplama yapılması gerektiği kararı halinde ; Eşyanın taşıyana teslim edildiği 22/03/2021 tarihli kura göre 1 SDR = 11,2942 TL olduğundan Taşıma şirketinin Hasarlı ürünler için tazmin sorumluluğu için SDR kur 11,2942 TL x 8,33 SDR x 1.830,41 Kg ( hasar gören emtia ) = 172.206,22 TL Hasar gören emtia için –(Taşımacının Sınırlı Sorumluluğunda) Tazminat ödemesi gereken tutar olarak hesaplanmaktadır.
İddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Davacı sigorta şirketinin Nakliyat Emtia Sigortası Abonman Sözleşmesi (Blok) ile dava dışı sigortalı —–nakliye rizikolarına karşı emtialarının sigortaladığı, sözleşmenin dava konusu emtiaları kapsadığı,
Davacı şirketin sigortalısı —-tarafından satın alınan —Türü İplik 4.330—Net: 23.057,15-Kg Brüt: 24.240,00-Kg cinsi emtianın taşındığı davalı— kullandığı —- (Çekici) – —- (Y.Römork) plakalı nakliye aracının—- sevkiyatı esnasında —- sınırları içinde tek taraflı trafik kazası yapması sonucu emtianın hasarlandığı,
Davalı —-Nakliyat Taşınan Yük Poliçesi kapsamında diğer davalı taşıyıcı —- sorumluluk sigortacısı olduğu,
Hasarın taşıma sırasında olması nedeni ile davalılar —, taşıyıcı firma — ve onun sigortacısı olan davalı —- hasardan % 100 sorumlu olduğu,Davacı sigorta şirketinin dava dışı sigortalısı —- ödemesini gerçekleştirdiği, davacı sigorta şirketinin yükün tam zayi olduğunu iddia ederek, 400.459,81 TL tutarındaki hasarlı mal bedelinden 241.547,00 TL sovtaj bedelinin düşülerek 158.912,00 TL’nin rücuen tahsilini talep ettiği, bilirkişi raporunda açıklandığı üzere taşımacının sınırlı sorumluluğunun hesaplaması ile hasar miktarının 172.206,22 TL bulunduğu, toplam 334 bobin 1.778,54 kg. net ipliğin hasar gördüğü,— numaralı ipliğin 87 —- hasarlanmış olduğunun tespit edildiği, hasar görmüş ipliklerin toplam değerinin 1.778,54 2,39 USD=4.250,71 USD. 7,2801 —- 19.03.2021 tarihli döviz satış kuru)=30.945,59 TL. olduğu, sadece hasar görmüş ipliklerin sovtaj bedelinin kaza tarihinde 15.000 TL. olarak hesaplanmasının piyasa şartlarında kadri maruf olduğu, buna göre sovtaj bedeli düşülmüş hasarın 30.945,59-15.000=15.945,59 TL. olduğu ve dava dışı sigortalısına ödeme yapan davacı sigorta şirketinin sorumlu olan davalılardan bedeli tahsil şartlarının oluştuğu değerlendirilmekle, davanın kısmen kabulüne fazlaya ilişkin talebin reddine ve yargılama ile belirlenen alacakta şartları oluşmayan icra inkar tazminatının reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
Davanın KISMEN KABÜLÜ ile,
1-Davalıların —-İcra Müdürlüğünün — esas sayılı dosyasına yaptıkları itirazın kısmen iptali ile takibin 15.945,59 TL üzerinden devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Şartları oluşmayan icra inkar tazminat talebinin reddine,
3-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli 1.089,24 TL harçtan, davacı tarafça dava açılırken peşin olarak yatırılan 2.029,41 TL harçtan mahsubu ile fazladan yatırılan 940,17 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
4-Davacı tarafça dava açılırken peşin olarak yatırılan 1.089,24 TL harcın davalılardan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 3.218,00 TL yargılama giderinin davanın kısmen kabul – kısmen red oranına göre hesaplanan 305,37 TL’sinin davalılardan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, bakiye kısmın davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT göre hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
7-Davalılar—-vekili lehine karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT göre hesaplanan 23.812,96 TL vekalet ücretinin davacı taraftan tahsili ile davalılar—- verilmesine,
8-Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(13) maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddeleri ile Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davanın kabul-red oranına göre 125,26 TL’sinin davalılardan arta kalan 1.194,74‬ TL’sinin ise davacı taraftan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
9-Dosyada mevcut gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,Dair davacı vekili ve davalı —–vekilinin yüzüne karşı, HMK 345/1.maddesi uyarıca tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde —- Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.