Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/657 Esas
KARAR NO : 2021/701

DAVA : Menfi Tespit (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/09/2021
KARAR TARİHİ : 21/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili—–dosyasına tevzi edilen dava dilekçesinde, özetle; —- tarihinde hakkında iflas kararı verilen——sayılı dosyası ile yürütülmeye başladığını—– şirketin davacı bankaya kredi sözleşmelerine istinaden kullandırılan krediler nedeniyle borçlu olduğunu, müflis şirket hesaplarındaki tutarlar üzerinde banka kredi alacaklarına —- takas ve mahsup haklarından sonra gelmek —- tarihli yazı—– cevaben bildirildiğini,—–yasasının bir kısım maddelerin yanlış yorumlamak suretiyle—- hesaplarındaki tutarlarının tamamının gönderilmesini istediğini, “iflas tarihinden önce müflis şirket hesaplarına tahsil olunan —- kredi sözleşmesinden kaynaklanan rehin-takas-mahsup haklarına ve İİK, TBK, — — hükümlerine—– edilmiş olup yapılan işlemin yasa ve usule uygun olduğu” hususunda—-verildiğini,—- davacı bankanın Anayasa ile güvence altına alınan rehin, takas, mahsup haklarından oluşan mülkiyet haklarını bertaraf edecek şekilde yasanın—— ve HMK mad. 2’de yer alan iyi niyet kurallarına aykırı söz konusu talebi davacı bankaya ait olan bir hakkın kullanılmasının engellenmesi niteliğinde olup —- davacı bankaya ait bir hakkında özüne ilişkin karar ve müdahale yetkisinin bulunmadığını, davacı bankanın müflis şirkete borçlu olmadığını, davacı bankanın—-takas ve mahsup hakkı İİK 200/1 ve Borçlar Kanunun 142. Maddesine uygun olup davacı bankanın müflis şirkete herhangi bir borcu bulunmadığını, İİK m.72 uyarınca teminatsız olarak ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davanın kabulünü, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVANIN AŞAMALARI: Dava,— — sayılı gönderme kararındaki “Davacı bankanın, müflis şirketin davacı banka hesabındaki paranın bankaca risklere mahsup edildiğinden bahisle borçlu olmadığının tespiti davası açtığı, iflas kararının—– dosyasından verildiğinin dosyada mevcut İcra Dairesi yazısından anlaşıldığı görülmüştür. Davacı taleplerinin iflas kararını veren mahkemece değerlendirilmesi gerektiği” şeklindeki gerekçeyle Mahkememize gönderilmiş ve Mahkememizin işbu dosyasına kaydedilmiştir.
DAVANIN VE GÖREVLİ MAHKEMENİN TESPİTİ: Dava, davacının müflis şirkete borçlu olmadığının tespitine ilişkindir.
—– karar sayılı ilâmında, davalı müflis şirket hakkındaki iflas kararının Mahkememiz tarafından verildiği gerekçesiyle davaya mahkememizce bakılması gerektiği belirtilmiş ancak gerekçede bu görüşün dayanağı belirtilmemiştir.
Mahkemelerin görevi ancak kanunla düzenlenir ve görev kuralları kamu düzenindendir(Anayasa m.142, HMK m.1). Ticaret Mahkemelerinin görevi ise TTK m.4’te sayılmıştır. Bundan başka, özel kanunlarla, bazı davalara ticaret mahkemesinde bakılacağı düzenlenmiştir(TTK m.5/2).
Genel anlamda bir mahkemenin görevi belirli bir davaya, dava konusunun niteliği veya değerine göre o yerdeki aynı — derece mahkemelerinden hangisi tarafından bakılabileceğini belirtir. Bilindiği üzere, ilk derece mahkemeleri genel mahkemeler ve özel mahkemeler olarak ikiye ayrılmışlardır. Hangi davalara özel mahkemelerde, hangi davalara genel mahkemelerde bakılacağı ve genel mahkemelerde bakılacak davalardan hangilerine asliye hukuk mahkemesinde, hangilerine sulh hukuk mahkemesinde bakılacağı hususuna görev, bunu düzenleyen kurallara da görev kuralları denir. Genel mahkeme ile özel mahkeme arasındaki ilişkinin bir görev ilişkisi olduğu ve görevle ilgili kuralların kamu düzenine ilişkin bulunduğu konusunda öğretide ve uygulamada duraksama yoktur. Genel mahkemelerin bakacakları davalar, belirli kişi ve iş gruplarına göre sınırlandırılmamış olup aksi belirtilmedikçe medeni yargılama hukukuna giren her türlü işe bakmakla görevlidirler. Açık kanun hükmü ile özel mahkemelerde görüleceği belirtilmemiş olan bütün davalar genel mahkemelerin görevine girer.
Buna karşılık özel mahkemeler, belirli kişiler arasında çıkan veya belirli uyuşmazlıklara bakmakla görevlidir. Diğer bir ifadeyle, özel mahkemeler özel kanunlarla kurulmuş olup özel kanunlarda belirtilen davaları yürütür.
Yukarıda belirtildiği üzere, göreve ilişkin kurallar kamu düzenine ilişkin olup HMK’nın 114/1-c maddesine göre mahkemenin görevli olması dava şartıdır. HMK’nın 115. maddesine göre ise dava şartlarının mevcut olup olmadığı, taraflarca ileri sürülüp sürülmediğine bakılmaksızın yargılamanın her aşamasında mahkemece kendiliğinden gözetilir. Diğer taraftan görevsiz mahkeme davanın esası hakkında karar veremez. Bu nedenle, dava açılırken dayanılan hukukî ve maddi olguların göreve etkili olduğu durumda öncelikle hukukî niteleme yapılmalı ve sonucuna göre mahkemenin görevsiz olduğu kanısına varılırsa dava dilekçesinin usulden reddine karar verilmelidir. Görev nedeniyle dava dilekçesinin reddi kararında görevli mahkemenin hangi mahkeme olduğu belirtilmeli ve dava dosyasının bu görevli mahkemeye gönderilmesine karar verilmelidir (HMK m.20).
Buna göre, Mahkememizin iş bu uyuşmazlıkta görevli olabilmesi için Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren bir kanun olması gerekir. Tarafımızca bu şekilde bir kanun ve kanun maddesi bilinmemektedir. Gönderme kararı veren Mahkemece verilen karardaki gerekçede herhangi bir kanun hükmü veya geçerli başka bir dayanak belirtilmediğinden Mahkememizce bu yönde bir inceleme de yapılamamıştır. Bu nedenle işbu davaya bakma görevinin Mahkememize ait olmadığı kanaatine varılmıştır.
Ancak, bizce burada tartışılması gereken konu davaya bakma görevinin—- Mahkemelerine ait olup olmadığı hususudur.
28.02.2018 tarihinde kabul edilerek, 15.03.2018 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İcra ve İflas Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun “ nun 46. maddesinde , 2004 sayılı Kanuna , geçici 14.maddenin eklendiği belirtilmiş, geçici 14. maddede ise,”Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte görülmekte olan iflasın ertelenmesi konkordato talepleri hakkında talep tarihinde yürürlükte bulunan hükümlerin uygulanmasına devam olunur.—— ve 5235 sayılı —- Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun 5 inci maddesinin beşinci fıkrasındaki belirleme yetkisi kapsamında, —- konusunda uzman asliye ticaret mahkemesini, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki hafta içinde belirler “, düzenlemesine yer verilmiştir. Aynı yasanın 66/ b bende ki düzenlemeden söz konusu hükümlerin yayım tarihinde yürürlüğe girdiği anlaşılmıştır. Yasal düzenleme kapsamında ———-ve 7101 sayılı İcra ve İflas Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 46. maddesi ile 2004 sayılı İcra ve İflas Kanuna eklenen geçici 14. madde uyarınca, “1)İflas yoluyla —- davası (İcra ve İflas Kanunu 156.Madde),b)İtirazın kaldırılması ve İflas davası ( İcra ve İflas Kanunu 156. madde),2) Kambiyo senetlerine mahsus iflas yolu ile takipten doğan; a)İflas davası (İcra ve İflas Kanunu 173. madde), b) İtirazın kaldırılması ——-( İcra ve İflas Kanunu 174.Madde)3) Doğrudan doğruya; a) Alacaklı tarafından talep edilen iflas davaları ( İcra ve İflas Kanunu 177.Madde)b)Borçlu tarafından talep edilen —– ( İcra ve İflas Kanunu 178. madde),c)—–davaları ( İcra ve İflas Kanunu 179. Madde),4) —– düzenlenen sıra cetveline — davalar (—– önce açılıp yargılama sırasında kayıt kabul davasına dönüşen alacak davaları hariç olmak üzere kayıt kabul ve kayıt terkin davaları )( İcra ve İflas Kanunu 235. madde) ,5) Takasa itiraz davaları ( İcra ve İflas Kanunu 201. Madde), 6) İflasın kaldırılması talepleri ( İcra İflas Kanunu 182.Madde),7) İflasın kapanması talepleri ( İcra ve İflas Kanunu 254.Madde), 8) İtibarın yerine gelmesi talebi ( İcra ve İflas Kanunu 313 ve 314. maddeleri )9) —-kaynaklanan talepler ( İcra ve İflas Kanunu 285 İle 308/ h Maddeleri )10)İflastan sonra —- kaynaklanan talepler ( İcra ve İflas Kanunu 309.Madde),11) Malvarlığının terki suretiyle — kaynaklanan talepler (İcra ve İflas Kanunu 309/a ila 309/1 maddeleri ),12 ) Sermaye — yapılandırılmas—– (İcra ve İflas Kanunu 309/ m ila 309/ ü Maddeleri ) Hususlardan kaynaklanan davalara ; 1-Üç ve daha az asliye ticaret mahkemesi bulunan — mahkemesinin,2-Üçten fazla —mahkemesi bulunan yerlerde ise — asliye ticaret mahkemelerinin ihtisas mahkemesi olarak belirlenmesine, 7101 sayılı Kanunun 46. maddesiyle 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa eklenen geçici 14.maddesinin birinci fıkrası uyarınca, bu kapsamda görülmekte olan davalar bakımından İflasın ertelenmesi ve —- talepleri hakkında talep tarihinde yürürlükte bulunan hükümlerin uygulanmasına, mahkemelerin derdest dava dosyalarının bu karara dayanarak anılan mahkemeye göndermeyeceğine, iş bu kararın Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren açılacak davaların ise anılan mahkemelere tevzi edilmesine karar verildi “ kararı alınmıştır. —- sayılı Resmî Gazete’de yayınlanmıştır. İş bu dava ise 12/06/2018 tarihinde açılmıştır. Kayıt kabul davaları, yukarıda belirtildiği üzere —- olduğu — ihtisas mahkemelerinin görevleri arasında yer almaktadır. Somut olayda ise, dava tarihi itibariyle ihtisas mahkemeleri yürürlüktedir.
—– kararı ile, —- Mahkemeleri iflas ve konkordato konusunda görevli mahkemeler haline gelmiştir. Mahkemelerin görevi, 6100 sayılı HMK’nın 1. ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olup kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle Mahkemece resen ve yargılamanın her aşamasında göz önünde bulundurulur.
Bu nedenle,—– ile aynı adliyedeki diğer ticaret mahkemeleri arasındaki ilişki —- belirlediği uyuşmazlık ve davalar yönünden görev ilişkisine dönüşmüştür.
Bu durumda işbu dava olumsuz kayıt kabul davası olarak nitelendirildiği takdirde davaya bakma görevi —-, menfi tespit davası olarak nitelendirildiği taktirde —- ait olacaktır. Ancak bu husus göreve ilişkin olduğundan görevsizlik kararı verilmesi gerekip gerekmediğini değerlendirme görev ve yetkisi mahkememize değil, gönderme kararı veren —–aittir. Bu arada, bu uyuşmazlığa bakma görevinin Adliyemizdeki genel yetkili —- Mahkemelerine mi ait olduğu hususunda, Mahkemeler arasında görüş birliği bulunmamaktadır.
Tüm bu açıklamalar ışığında, işbu davaya bakma görevi Mahkememize ait olmadığından ve davaya bakma görevinin—— ait olduğunu değerlendirme görev ve yetkisi mahkememize ait olmadığından dosyanın davanın ilk açıldığı —- esasının bu şekilde kapatılmasına karar vermek gerekmiştir.
Dosyada ihtiyati tedbir talep edildiğinden,—- olmadığı düşünülüyor ise verilen kararlar görevsizlik niteliğinde olmadığından uyuşmazlığı değerlendirme görevinin— davasına bakan —ait olduğu değerlendirilmektedir.
Tüm bu nedenlerle aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklandığı üzere;
1-İşbu Mahkememizin—- dosyasının, davanın ilk açıldığı —- gönderilmesine, dosyamız kaydının bu şekilde kapatılmasına,
2-Sair hususların mahkemesince değerlendirilmesine,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda karar verildi.