Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/412 Esas
KARAR NO : 2022/559
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/06/2021
KARAR TARİHİ : 05/07/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;
—-yakınlarında sürücü —– plakalı, davalı … tarafından sigortalı olan araç yoldaki buzlanmanın etkisiyle sürücünün kontrolünden çıkarak — uçmuştur. Bu kaza sebebiyle —-hayatını kaybetmiştir. müvekkiller bu kazada zarar gören 3. Kişi konumunda olduklarından müteveffanın kusuru davacıların destekten yoksun kalma tazminatı hakkını etkilememektedir. desteğinden yoksun kalan müvekkillerin mağduriyetlerinin giderilmesi ve yargılama giderleri ve vekalet ücretlerinin karşı tarafa yükletilmesini vekaleten talep etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;
Davacılar — tarihinde meydana gelen trafik kazasında— plakalı araca ait ——- Sigorta Poliçesine istinaden ..—– yoksun kalma tazminatını kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsilini talep etmektedir. Müteveffa kendi kusuru ile dava konusu zarara sebebiyet verdiğinden dolayı davacıların destekten yoksun kalma tazminatın hak kazanamayacağından dolayı davanın reddine, destek tazminatı hesabının —–sigortası genel şartları A.5/ç maddesi ve ekinde yer alan esaslara göre yapılmasını, Sorumluluğa esas kusur oranlarının tespit edilebilmesi için konusunda uzman bilirkişi aracılığıyla inceleme yaptırılmasını, Müvekkil şirketin yargılama giderleri ve vekâlet ücretinden sorumlu tutulmamasını vekaleten talep etmiştir.
DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE;
Dava, destekten yoksun kalma tazminatı talebine ilişkindir.
Davanın tek taraflı trafik kazasında vefat eden müteveffanın desteğinden yoksun kalanların maddi zararlarının giderilmesi istemine ilişkin olduğu, davacı tarafça iddianın ileri sürülüş biçimine göre meydana gelen kazada, müteveffaya atfedilebilecek kusur bulunup bulunmadığı, kazanın müteveffanın haricinde bir sebepten meydana gelip gelmediği, davacıların maddi tazminata hak kazanıp kazanmadıkları, kazanmaları halinde maddi tazminat miktarının ne kadar olacağı hususlarının araştırılması gerektiği anlaşıldı.
—- İlgili dosya evrakları —– gönderilmiştir.
Ceza dosyası Kusur bilirkişi raporu;
Kaza Yerinin Tetkiki ;Kaza yerinin—- olduğu, yolun iki yönlü—– ——- kullanılabilir olduğu. —-olmadığı,—— Havanın kaza anında Açık, Zeminin ise Buzlu olduğu, Kaza Noktasında —– bağlı olarak Araç sağ ön tekerinin bordür taşına çarpması sonucu oluşan sürtünmeye ait ve döküntü izlerinin görülebildiği mahallinde çekilmiş Fotoğraflardan anlaşılmaktadır.
Kazanın Oluş Sekli: Bu Kazanın, Tanzim olunan Kaza Tespit Tutanağına göre;
—– sıralarında Sürücü———– otomobil ile — istikametinden — yolunu takiben——- istikametine seyir halindeyken,—— yaklaştığı esnada yol zeminin buzlu olduğundan dolayı aracın kayarak direksiyon hakimiyetini kaybetmesiyle gidiş istikametine göre yolun sağ tarafından yoldan çıkarak köprü ayağının yan tarafından buzlu olan —– aracı ile birlikte düşmesi sonucu tek araçlı ölümlü ve maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği. Bu kazanın oluşumunda sürücü —- 2918 S.K.T.K. nun sürücülere ait kusurlardan madde 52/1-b (Aracının hızını, aracın yük ve teknik özelliğine, görüş, yol, hava ve trafik durumunun gerektirdiği şartlara uydurmamak) kuralını ihlal ettiğinden tamamen kusurlu olduğu kanaati ile —— memurları tarafından Ölümlü Trafik Kazası Tespit Tutanağı tanzim edilmiştir
Değerlendirme;
Ölümlü Trafik Kazası Tespit Tutanağı ile Dosya içeriğine göre tetkik edildiğinde; Kazanın; yerleşim yeri ———, iki şeritli iki yönlü trafik akışı olan — karayolu olduğu, —, kazanın gece, havanın —buzlu, mahalde yol ——çizgisinin bulunduğu, —- olmadığı, kaza sonrasında hasar gören diğer unsurların olmadığı, yolda çalışma olmadığı, yolun virajlı ve eğimsiz, oluş şekline göre yoldan çıkma ve devrilme takla ile gerçekleşen tek araçlı trafik kazasında; Sürücü — Plakalı otomobil —– seyir halindeyken ———-yaklaştığı esnada hızının fazla olması nedeniyle, yavaşlamak için buzlu yolda frene bastığı anda aracın kayarak yolun sağ tarafında bulunan kaldırım — ön teker kısmı ile çarptığı ve akabinde direksiyon hakimiyetini kaybederek yolun sağından dere yatağına düşmesi neticesinde; Tek taraflı Ölümlü maddi hasarlı trafik kazasının meydana geldiği. Araç hızının belirtilmediği, İlk çarpma noktasına kadar—- ve ilk çarpma noktasından sonra da 23,95 m. olmak üzere toplam 61,50 m.—) Fren ve teker izinin olduğu, sürücü —- yerinde vefat ettiği, hazırlık dosya içerisinde sürücüye ait alkol raporunun olmadığı, görülmüştür.
Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 157’nci maddesinde trafik kazalarında asli kusur sayılan haller ve sürücü kusurlarının tespiti maddesinin (b) fıkrasrnda ‘”Sürücü kusurlarının tespiti7’ 2’nci bent’de “Kaza mahallinde yapılan incelemeler sonunda tespit edilen iz ve delillere ilave olarak kazava karışanların olay hakkındaki ifadeleri ile varsa şahit ifadeleri, kusur tayininde dikkate alınır.” hükmüne yer verilmiş olup, olay yerinde tespit edilen iz ve delillerin yorumlanması ve buna göre kusurun tayininde kazaya karışan tarafların anlatımlarının da dikkate alınması gerektiği açıkça vurgulanmıştır.
Dosyada trafik kazasına karışan başka bir taraf olmadığı ve müteveffa sürücünün olay yerinde ——– olduğundan ifadesinin alınamadığı görülmüştür.
Kaza mahalline gelmeden ——— Devamlı —- levhasının olduğu tespit edilmiştir.
—- ilki sola birbirini izleyen tehlikeli virajlar olduğunu bildirir. Hız azaltılır.———- sınırını bildirir.
Yasal Dayanaklar:
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve Yönetmeliği.
MADDE 52/1 Sürücüler:
a) Kavşaklara yaklaşırken, dönemeçlere girerken, tepe üstlerine yaklaşırken, dönemeçli yollarda ilerlerken, yaya geçitlerine,—–yaklaşırken, yapım ve onarım alanlarına girerken, hızlarını azaltmak,
b) Hızlarını, kullandıkları aracın yük ve teknik özelliğine, görüş, yol, hava ve trafik durumunun gerektirdiği şartlara uydurmak, zorundadırlar.
Netice Ve Kanaat: Dosya muhteviyatında ve kaza yerinde yapmış olduğum incelemelerde;
Müteveffa Sürücü —— otomobili ile—— halindeyken ——–üzerinde bulunan Köprüye yaklaştığı esnada hızının fazla olması nedeniyle, yavaşlamak için buzlu yolda frene bastığı anda aracın kayarak yolun sağ tarafında bulunan—- taşma sağ ön teker kısmı ile çarptığı ve akabinde direksiyon hakimiyetini kaybederek yolun sağından dere yatağına düşmesi neticesinde; Tek taraflı Ölümlü maddi hasarlı trafik kazası meydana gelmiştir.
Bu kazanın oluşumunda; — araç sürücüsü müteveffa —- tutmuş yolda ilerlerken Sola Tehlikeli viraja yaklaştığı esnada hızının fazla olması sebebiyle yavaşlamak için frene bastığı ve aracın kayarak yolun sağ kenarında bulunan kaldırım—- çarpması sonucunda direksiyon hakimiyetini kaybettiği ve yoldan çıkarak—– deresine düşmesi neticesinde kazaya sebebiyet verdiği. Kural gereği köprüye ve— asgari hadde düşürmediği. — halde dikkatsiz ve tedbirsiz bir şekilde, buzlu yolda seyrine devam ederken yola gerekli dikkat ve önemi vermediği ve almış olduğu önlemlerinde hızına bağlı olarak etkisiz kalmış olduğundun, kazanın oluşumunda birinci dereceden sorumludur.
—-. Sayılı ilamında: “.. Karayolları Trafik Kanununun 93. maddesi gereği,— Sigortası Genel Şartları teminat tutarları ile tarife ve talimatları —— tespit edilir ve — yayımlanır. Böylece —— sigorta genel şartlarını belirler. Sigortacılık Kanunu’nun “Sigorta Sözleşmeleri” başlıklı 11. maddesinin birinci cümlesinde; “Sigorta sözleşmelerinin ana muhtevası, ——onaylanan ve sigorta şirketlerince aynı şekilde uygulanacak olan genel şartlara uygun olarak düzenlenir.” ifadesi mevcut olup bu doğrultuda, yapılacak sözleşmeler (poliçeler) genel şartlara uygun olmak zorundadır.Bu nedenle ——– genel şartlarını, Türk Borçlar Kanunu’nun 20. maddesinde düzenlenen genel işlem koşulu kapsamında değerlendirmek mümkün değildir. TBK’nın 20. maddesinde belirtildiği üzere; önceden, tek başına hazırlanarak karşı tarafa sunulan sözleşme hükümleri genel işlem koşulu kapsamındadır. —– Sorumluluk Sigorta Genel Şartları, sözleşmede taraf olmayan —-, Kanundan alınmış olan yetkiye dayalı olarak belirlenir. Ayrıca Genel Şartları TBK’nın 20. maddesinin son fıkrasında “Genel işlem koşullarıyla ilgili hükümler, sundukları hizmetleri kanun veya yetkili makamlar tarafından verilen izinle yürütmekte olan kişi ve kuruluşların hazırladıkları sözleşmelere de, niteliklerine bakılmaksızın uygulanır.” düzenlemesi kapsamında düşünmek de mümkün değildir. Çünkü kanunda açıkça belirtildiği üzere, kanun veya —- tarafından verilen izinle kişi ve kuruluşların hazırladıkları sözleşmeler yürütmekte oldukları bir hizmet ile ilgili olmalıdır. Oysa ——–veren bir kuruluş olmadığı gibi hizmeti alan taraf ile bir sözleşme ilişkisi içinde bulunmamaktadır.—– tarihinde yürürlüğe giren —– Şartları’nın uygulanmasının, Karayolları Trafik Kanunu’nun 95. maddesinde belirtilen “tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran hallerin zarar görene karşı ileri sürülemeyeceği” ilkesine aykırı olduğunu söylemek mümkün değildir. Bu ilkenin uygulanabilmesi için her iki tarafın özgür iradesi ile poliçe düzenlendikten sonra zarar görenin aleyhine tazminatın kaldırılması yada azaltılmasını gerektirecek değişikliklerin yapılması durumunda geçerli olacaktır. Oysa — yürürlüğe giren Karayolları Motorlu araçlar —- Genel Şartları, yürürlüğe girmesinden sonra düzenlenen poliçelerde geçerli olacağından, poliçenin düzenlendiği tarih itibarı ile ——— kapsamı tüm taraflarca bilinmektedir. Sigortacı, işletenin sorumluluğunu poliçe ve genel şartlar kapsamında üstlendiğine göre, sonradan bir değişiklikten bahsetmek mümkün olmayacaktır. Kaldı ki, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1423. maddesine göre sigortacı, sigorta sözleşmesine ilişkin tüm bilgileri, sigortalının haklarını, sigortalının özel olarak dikkat etmesi gereken hükümleri, gelişmelere bağlı bildirim yükümlülüklerinden oluşan —- yükümlülüğünü sigortalıya karşı yerine getirmese dahi sigortalı, sözleşmenin yapılmasına 14 gün içinde itiraz etmemiş ise sözleşme poliçede yazılı şartlar ve poliçenin ayrılmaz bir parçası olan genel şartlar kapsamında yapılmış olur— tarihinde yürürlüğe giren — Şartları’nın amacı A.1 maddesinde.. şeklinde düzenlenmiştir. Kapsama giren teminat türlerinin tanımlandığı A.5. maddesinin (ç) bendinde ise; Destekten Yoksun Kalma (Ölüm) Teminatı “Üçüncü kişinin ölümü dolayısıyla ölenin desteğinden yoksun kalanların destek zararlarını karşılamak üzere bu genel şart ekinde yer alan esaslara göre belirlenecek tazminattır.” şeklinde ifade edilmiştir. Genel Şartlar A.6. maddesinin (c) bendinde; “İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri” ve (d) bendinde “Destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan destek tazminatı talepleri ile destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı talepleri” —-dışında kalan hallerden sayılmıştır. Somut olayda, davacılar murisi sürücü desteğin, sevk ve idaresindeki araçla—- olduğu trafik kazasında ölmesi nedeni ile desteğin eşi ve çocukları aracın— destekten yoksun kalma tazminatı talebinde bulunmuşlardır. Davalı … tarafından düzenlenen poliçenin teminat başlangıç ve bitiş tarihleri— davalı … şirketinin sorumluluğunun kapsamı ise 01.06.2015 tarihinde, yani poliçenin teminat başlangıç tarihinden önce yürürlüğe giren — Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları’na göre belirlenecektir. — Sigortası Genel Şartları A.3. maddesine ve A.5. maddesinin (ç) bendine göre ancak üçüncü kişinin ölümü dolayısıyla oluşan destek zararları, destekten yoksun kalma (ölüm) teminatı kapsamındadır. Bunun sonucu olarak, sigortacının destek zararlarından sorumlu olması için, motorlu aracın işletilmesi sırasında ölen kişinin mutlaka üçüncü bir kişi olması gerekir. Eldeki davada ise, işletenin eylemlerinden sorumlu olduğu murisin üçüncü kişi olarak kabulü mümkün değildir.
Yine Genel Şartların A.6. maddesi (d) bendine göre, destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber, destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı taleplerinin teminat kapsamı dışında tutulması nedeniyle, %100 kusuru ile kendi ölümüne neden olan sürücü murisin tam kusuruna isabet eden destek tazminatı sigorta teminatı kapsamında bulunmamaktadır. Poliçenin teminat başlangıç tarihinde yürürlükte bulunan Karayolları Trafik Kanununda; sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan destek tazminatı talepleri ile sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber, destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı taleplerinin sigorta teminatı kapsamında olduğuna ilişkin bir düzenleme bulunmamasına göre, davacının davalı … şirketinden destek tazminatı talep etme hakkı bulunmadığından —– ilk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi ve davalı vekilinin istinaf başvurusunun ——Mahkemesi’nce reddedilmesi doğru görülmemiş olup bozmayı gerektirmiştir.” içeriğini haizdir. Yine ——- Sayılı ilamı (araç işleteninin yani sigortalının müteveffadan farklı olduğu anlaşılan) bu yöndedir.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller ve içtihatlar birlikte değerlendirildiğinde: davacılar desteğinin — tek taraflı trafik kazası neticesinde vefat ettiği, poliçenin — yılları arasını kapsadığı, kazanın ve poliçe başlangıç tarihinin — sonra olduğu, müteveffanın %100 kusuru ile kazaya sebebiyet verdiği, davacıların zararının sigorta teminatı kapsamında karşılanacağına ilişkin yasal bir düzenleme bulunmadığından davacıların destekten yoksun kalma tazminatı taleplerinin yerinde olmadığı, bu nedenle davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2- Harçlar Kanununa göre alınması gerekli 80,70 TL harcın, davacı tarafından yatırılan 59,30 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 21,40 TL’nin davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından dosyada sarf ettiği tüm yargılama giderlerinin ÜZERİNE BIRAKILMASINA,
4- Ret olunan dava yönünden——– göre davalı lehine takdir olunan —— vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
5-Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(13) maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddeleri ile —–arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
6-Dosyada mevcut gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.