Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/182 E. 2022/717 K. 06.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/182 Esas
KARAR NO : 2022/717

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 17/03/2021
KARAR TARİHİ : 06/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının, —–ünvanlı şahıs şirketinin bulunduğunu, müvekkilinin işlerinin yaklaşık 2 yıl önce bozulduğunu ve müvekkilin şirketine sürekli hacizler gelmesi nedeniyle müvekkil ticari faaliyetine son verdiği, son verdikten sonra şirketine ait evrakları ve ticari defterleri —– bulunan aile apartmanının en alt katında muhafaza ettiğini, müvekkilinin ticari defterleri ve şirketine ait evraklarının da bulunduğu bu adreste 06.03.2021 tarihinde yangın çıktığını ve bun yangın esnasında 2016, 2017,2018, 2019 ve 2020 Yıllarına ait Yevmiye Defteri, 2016, 2017,2018, 2019 ve 2020 Yıllarına ait Defter-i Kebir ve 2016, 2017,2018, 2019 ve 2020 Yıllarına ait Envanter Defterinin yandığını belirterek, TTK madde 82/7 numaralı fıkra uyarınca Mahkemenizden, müvekkilin ticari işletmesine ait 2016, 2017,2018, 2019 ve 2020 Yıllarına ait Yevmiye Defteri, 2016, 2017,2018, 2019 ve 2020 Yıllarına ait Defter-i Kebir ve 2016, 2017,2018, 2019 ve 2020 Yıllarına ait Envanter Defterinin ilişkin zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
Bilirkişi raporunda özetle 16/06/2022 tarihli raporda özetle;
a- 6102 sayılı TTK m.82/7. maddesi uyarınca; “——yangın su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içerisinde ziya uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 (On beş) gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir——-” hükmü gereği davacının 06.03.2021 tarihinde meydana gelen yangın için 17.03.2021 tarihinde açılan Zayi belgesi talebi davasının hak düşürücü süre geçmeden açılmış olduğu,
b- Davacının basiretli bir tacir olarak muhafaza etmek ve koruması gereken ticari defter ve belgeleri için gerekli tedbirleri almakla yükümlü olduğu genel kuralını somut olaya uyguladığımızda; Davacının Ticari defterlerin mutad olarak bulunması, saklanması gereken yer dışında, giriş kattaki ——doğramadan camı açık pencerenin hemen dibine denk gelen bir yerde sehpanın üzerinde bulunduğu sırada yangına maruz kalan defterlerle ilgili olarak davacının basiretli davrandığı, kusurlu davranmadığının söylenemeyeceği, takdirin Sayın Mahkemede olduğu,
c-Mahkemenin bilirkişi görüşü aksine davayı kabul etmesi halinde, zayi belgesi verilecek olan defterlerin 2016-2017-2018-2019 yıllarına ilişkin tasdik edilmiş olduğu müzekkere cevabından anlaşılan aşağıdaki defterler için zayi belgesi verilebileceği, tasdik edildiği ve
kullanıldığı ispatlanamayan 2020 yılı için zayi belgesi talep edilemeyeceği hususlarında görüş ve kanaat belirtilmiştir.
Somut olayda; Davacı; —— talebi —— bulunan aile apartmanının en alt katında muhafaza ettiği ticari defterleri ve şirketine ait evraklarının da bulunduğu 06.03.2021 tarihinde çıkan yangın esnasında 2016, 2017,2018, 2019 ve 2020 Yıllarına ait Yevmiye Defteri, Defter-i Kebir ve Envanter Defterleri için zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Zayi talebinin 15 günlük hak düşürücü sürede davanın açıldığı, (yangın tarihi: 06.03.2021, dava tarihi: 17.03.2021 olmakla 11 günlük sürede dava ikame edilmiş.)
Yangın Raporu:—– sayılı Yangın Raporunda; —–adresindeki yangınla ilgili olarak —–amirliğinin düzenlemiş olduğu 08.03.2021 tarihli ve —— sayılı İtfaiye olay raporunda; 06.03.2021 tarihinde işyerinde müdahaleye başlanmadan önce olayın durumunun izahı olarak; 4 katlı binanın giriş katındaki daire dahilinde yoğun duman çıktığı görülmüştür denilmiş, olayın son durumu hakkındaki raporunda ise; Yangın tarafımızdan söndürülmüştür. Oturma odası olarak kullanılan bölümde bulunan muhtelif ev eşyaları ile çeşitli evraklar yanmaktan, oturma odası dahil islenmek ve ıslanmaktan, daire dahili ve merdiven boşluğu islenmekten zarar görmüştür denilmiştir. Olayın Çıkış Sebebi raporunda ise; Yangın söndürülmesine müteakip yapılan araştırma ve inceleme sonucu; oturma odası penceresinin ve pencere dışındaki ——kepenk’in açık olduğu görülmüş, pencere kenarındaki sehpa üzerinde bulunan evrakların kimliği belirsiz kişi ya da kişiler tarafından yakıldığı, çevresindeki eşyalara sirayetiyle geliştiği kanaatine varılmıştır. Şeklinde yangın raporu tutulmuştur.Davacı tarafından zayi talebinde bulunulan 2016-2017-2018-2019 ve 2020 yıllarına ait Yevmiye Defteri, Defter-i Kebir ve Envanter defterleri ile ilgili olarak —–. Noterliğine yazılan yazılara verilen cevabı yazılarda 2020 yılına ait tasdik bilgilerinin olmadığı, davacı dava dilekçesinde “—— ünvanlı şahıs şirketi bulunmaktadır. Müvekkilin işleri yaklaşık 2 yıl önce bozulmuş ve müvekkilin şirketine sürekli hacizler gelmesi nedeniyle müvekkil ticari faaliyetine son verdiği” ifade ettiği görülmüştür.TTK’nin 82/7. maddesi “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” hükmünü haizdir. Madde metninde yangın, su baskını veya yer sarsıntısı ibarelerinden sonra yer alan “gibi” sözcüğüyle benzer olayların kastedildiği, zıya haline ilişkin sınırlı sayıda bir düzenleme getirilmemiştir.
“Yangın söndürülmesine müteakip yapılan araştırma ve inceleme sonucu; oturma odası penceresinin ve pencere dışındaki —— açık olduğu görülmüş, pencere kenarındaki sehpa üzerinde bulunan evrakların kimliği belirsiz kişi ya da kişiler tarafından yakıldığı, çevresindeki eşyalara sirayetiyle geliştiği kanaatine varılmıştır. Denilmiştir
Davacı basiretli bir tacir olarak ticari defter ve belgelerini muhafaza etmek ve korunması için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür.Somut olayda davacının Ticari defterlerin mutad olarak bulunması, saklanması gereken yer dışında, giriş kattaki——doğramadan camı açık pencerenin hemen dibine denk gelen bir yerde sehpanın üzerinde bulunduğu sırada yangına maruz kalan defterlerle ilgili olarak davacının basiretli davrandığı, kusurlu davranmadığının söylenemeyeceği değerlendirilmiştir. Tacirlerin ticari kayıt ve belgelerinin şirket merkezlerinde güvenli bir yerde güvenli bir şekilde muhafaza etmeleri gerektiği, Bu itibarla basiretli bir tacirin saklamakla mükellef olduğu ticari defter ve müstenidatı belgelere gereken özen ve ihtimamın gösterilmesi gerektiği, davacının ise bu özen ve yükümlülüğünü ihlal ettiği Hal böyle olunca TTK 82/7 maddesi gereği zayi kararı verilmesi koşullarının oluşmadığı kanaatine varılarak davanın reddine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli 80,70 TL harçtan, davacı tarafça dava açılırken peşin olarak yatırılan 59,30 TL harcın mahsubu ile arta kalan 21,40 TL harcın terkin sınırının altında kalması sebebiyle alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,Dair, davacı vekilinin mazeretli yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.