Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/513 Esas
KARAR NO: 2021/714
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ: 20/10/2020
KARAR TARİHİ: 02/11/2021
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirketin— halinde detaylarıyla belirtilen ticari faturaların —— olan—- tarihindeki aşırı yağış nedeni ile su baskınına maruz kalan;
1—–
2—
3—-
4—-
5—-
6—-
7—-
8—
9—
10—
11—- faturaları olmak toplam —- bahsi geçen su baskını nedeniyle zayi olduğuna dair belge verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava, saklanılması zorunlu bulunan belgelerin zayi olması nedeni ile TTK 82/7 gereğince zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
Davacı vekili tarafından davanın hak düşürücü süre içersinde mahkememize açıldığı görülmüştür.
TTK’nin 82/7. maddesi “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” hükmünü haizdir.
VUK’un 13. Maddesinde; Mücbir sebepler: Vergi ödevlilerinden her hangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk;Vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su basması gib afetler; Kişinin iradesi dışında vukua gelen mecburi gaybubetler; Sahibinin iradesi dışındaki sebepler dolayısıyla defter ve vesikalarının elinden çıkmış bulunması, gibi hallerdir.
—— —– bakılmaksızın her tacir yevmiye defteri, envanter defteri,defter-i kebir tutmakla yükümlüdür. Şahıs şirketleri birinci fikrada sayılan defterlere ek olarak genel kurul toplantı ve müzakere defterini de tutarlar.
Saklama Sorumluluğu başlıklı 12. Maddesinde;Her tacir; tutmakla yükümlü olduğu ticari defterleri ve bu defterlere yapılan kayıtların dayandığı belgeleri sınıflandırılmış bir şekilde on yıl saklamakla yükümlüdür.
Davacının zayi nedeniyle dava konusu edilen belgeler yönünden zayi belgesi verilmesi şartlarının oluşup oluşmadığının değerlendirilmesi için dosya bilirkişiye tevdi edilmiştir.
Bilirkişi tarafından sunulan —– tarihli raporda özetle;
a- 6102 sayılı TTK m.82/7. maddesi uyarınca; “… yangın su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içerisinde ziya uğrarsa tacir zıyar öğrendiği tarihten itibaren —- gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir…” hükmü gereği davacının —- — tarihinde sel su baskını meydana gelmiş, zayi belgesi davası —— davasının hak düşürücü süre geçmeden açılmış olduğunun söylenebileceği,
b- Davacının ——— tarihinde meydana gelen sel su baskınında, irsaliyeli satış faturalarının zayi olduğunu gösteren, gerek dava dosyasına sunulan yangın raporu, mahallinde çekilen resimler, gerekse dosya kapsamında bulunan diğer deliller ile yazılan müzekkerelere ilişkin alınan cevaplar detaylı incelendiğinde, TTK ve VUK maddelerince saklanma yükümlülüğün bulunan belgelerin muhteviyatının sel su baskını sonrası yıpranmış, ıslanmış, hasar görmüş olduğu, vaki olan sel su baskınında davacının basiretli tacir olarak kusurunun bulunmadığı,
c- Zayi talebinde bulunan davacı şirket için, ——- gönderdiği yazıda, ticari defter ve belgelerinin mevcutta incelendiği veya inceleneceğine ilişkin bilginin yer almadığı, vergi denetimince incelenmeye alınıp, alınmadığına ilişkin bir bilginin yer almadığı, davacı talep eden şirketin incelemeden kaçınma kaygısıyla hareket etmediğinin anlaşıldığı,
d-Sel su baskınına maruz kalan kullanılmış irsaliyeli satış faturalar tablo halinde sunulan; —– ait olarak bastıkları ve bildirimlerini yapıldığı…” Şeklinde ifade edildiği, sel su baskınında aşağıda detaylı listesi bulunan ve ilgili matbaa tarafından basıldığı ve bildirimi yapılan davacının kullanılmış irsaliyeli satış faturaları için zayi belgesi verilmesi konusunda TTK m. 82/7 şartlarının oluştuğu,
Gerek dava dosyasına sunulan yangın raporu, gerekse olay mahalli ile ilgili resimlerde yapılan inceleme ile, TTK ve VUK maddelerince 5 yıllık ve TTK hükümlerine göre 10 yıllık saklanma süresine tabi, yukarıda tablo halinde verilmiş kullanılmış irsaliyeli satış faturaları için zayi belgesi talep edilebileceği, hukuki takdir ve tavsif mahkemeye ait olduğu hususlarında görüş ve kanaat belirtilmiştir.
Bilirkişi raporu denetlenebilir ve dosya içeriğine uygun olduğundan mahkememizce de benimsenerek, dava dilekçesinde belirtilen irsaliyeli faturaların Zayi olduğunun tespitine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
Davacı Firmanın
1—–
2—–
3—-
4—
5—-
6–
7—-
8—-
9—-
10—-
11—– faturaları olmak toplam —- adet faturaların ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
12-Zayi olduğu tespit edilen belgelere ilişkin davacı tarafın talebi gereğince, ZAYİ BELGESİ VERİLMESİNE,
13-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli 59,30 TL harçtan, davacı tarafça dava açılırken peşin olarak yatırılan 54.40 TL harçtan mahsubu ile arta kalan 4,90 TL harcın terkin sınırının altında kalması sebebiyle alınmasına yer olmadığına,
14-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
15-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin mazeretli olarak yokluğunda, HMK 345/1.maddesi uyarıca tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde ————- Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/11/2021