Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/380 Esas
KARAR NO : 2021/172
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 25/06/2019
KARAR TARİHİ : 11/03/2021
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili olan şirketin ticari kayıtlarını muhafaza ettiği —- ait bulunan,—- mevcut depoda —- tarihinde meydana gelen yangın nedeniyle müvekkiline ait olan ticari kayıtların ve belgelerin, sair evrakların asıllarının yanarak zayi olduğunu, müvekkiline ait ticari kayıtların, belgelerin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiş, bu talebini duruşmada tekrar etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :Dava, saklanılması zorunlu bulunan belgelerin zayi olması nedeni ile TTK 82/7 gereğince zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
Davacı şirket vekili — tarihli dava dilekçesinde; davacı şirketin dava dışı —- akdedilen ticari defter ve belgelerin muhafazası sözleşmesi kapsamında ——-adresinde bulunan arşiv depolama tesisinde muhafaza edilen muhtelif evrak ve ticari defterlerinin yer aldığı tesiste—– tarihinde çıkan yangın neticesinde muhtelif şirket evrakları tamamen zayi olduğundan ilgili evraklar için TTK 82/7 md uyarınca zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
TTK’nin 82/7. maddesi “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” hükmünü haizdir.
VUK’un 13. Maddesinde; Mücbir sebepler: Vergi ödevlerinden her hangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır kaza, ağıı hastalık ve tutukluluk;Vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su basması gib afetler; Kişinin iradesi dışında vukua gelen mecburi gaybubetler; Sahibinin iradesi dışındaki sebepler dolayısıyla defter ve vesikalarının elinden çıkmış bulunması, gibi hallerdir.
——-olmadığına bakılmaksızın her tacir yevmiye defteri, envanter defteri,defter-i kebir tutmakla yükümlüdür. Şahıs şirketleri birinci fikrada sayılan defterlere ek olarak genel kurul toplantı ve müzakere defterini de tutarlar.
Birinci fıkrada sayılan defterlere ilave olarak anonim, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler ve kooperatifler pay defteri, yönetimi kurulu karar defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri, limited şirketler ise pay defteri ve genel kurul toplantı ve müzakere defteri tutmak zorundadır.
Saklama Sorumluluğu başlıklı 12. Maddesinde;Her tacir; tutmakla yükümlü olduğu ticari defterleri ve bu defterlere yapılan kayıtların dayandığı belgeleri sınıflandırılmış bir şekilde on yıl saklamakla yükümlüdür.
Vergi Usul Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri mahfuz kalmak kaydıyla, tutulması zorunlu defterlere yapılan kayıtların dayandığı belgeler, okunur hale getirildiklerinde içerik olarak örtüşmeleri, saklama süresi boyunca her an ulaşılabilmeleri ve uygun bir süre içerisinde okunabilir hale getirilebilmeleri şartıyla görüntü veya veri taşıyıcılarda da saklanabilir.Saklama süresi, ticari defterlere son kaydın yapıldığı veya muhasebe belgelerinin oluştuğu takvim yılının bitişiyle başlar.
Somut olayda Davacı vekiline iptalini istediği —–yılı ticari defterlerinin açılış ve kapanış onayının hangi noterlikçe yapıldığı yönünde beyanda bulunmak üzere 2 haftalık kesin süre verilmesine bildirim yapıldığında mezkur ticari defterinin açılış kaydının yapılıp yapılmadığının ve defter suret bilgilerinin ilgili noterlikten sorulmasına, davacı vekilnie verilen kesin süre içersinde bildirim yapılmaması halinde mevcut delil durumuna göre karar verileceği ihtar edilmiş ancak davacı vekili tarafından iptal istemine konu edilen defter ve belgelerin açılış ve kapanış onayını yapmayan noter bilgileri mahkememize bildirilmemiş yine davacı vekili tanık delilline dayanmış bulunduğundan HMK 240/1 gereği davacı vekiline tanıkların isim, adres ve dinlenilmesini istediği hususları bildirir tanık listesini ibraz etmek üzere 2 haftalık kesin süre verilmesine, bu süre içerisinde isim, adres ve dinlenmek istenilen hususlar gösterilmez ise tanık deliline dayanmaktan vazgeçmiş sayılacağının ihtarı yapılmış davacı vekili tarafından her hangi bir tanık mahkememize bildirilmemiş yine dava dışı iron şirketine yazı yazılarak davacı şirket ile arasında akdedilen depolama ve arşivleme sözleşmesinin bulunup bulunmadığı ,bulunuyor ise bu akdi ilişkiyi gösterir sözleşmenin, davacı tarafından yapılan sözleşme kapsamında uhdelerine depolama ve arşivleme için bırakılan belgelerin, yine bu belgelerin halen uhdenizde bulunup bulunmadığının, davacı şirket tarafından uhdenize bırakılan kayıtlardan şirketlerinde meydana gelen yangında kaybolunan belgelerin neler bulunduğunun hususunda yazılan yazıya davacı ile herhangi bir sözleşme yapılmadığını belirtildiğinden davacı vekilinden bu belgeyi incleyep beyanlarını sunmak üzere —- tarihli celsede 2 haftalık kesin süre verilmiş verilen süre içerisinde davacı vekili tarafından herhangi bir beyanda bulunulmadığı anlaşılmıştır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu Madde 18 ‘e (2) Her tacirin, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerekir. İlkesi gereği arşivleme işini dava dışı —– bulunmadığı, herhangi bir belge dava devamında ibraz edilmediğinden gerekli özen ve dikkat gösterilmediği kanaatine varılmıştır.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Madde 64 (2) Tacir, işletmesiyle ilgili olarak gönderilmiş bulunan her türlü belgenin, fotokopi, karbonlu kopya, mikrofiş, bilgisayar kaydı veya benzer şekildeki bir kopyasını, yazılı, görsel veya elektronik ortamda saklamakla yükümlüdür.’ İlkesi uyarınca davacı tarafından her hangi bir kaydın da saklanmadığı anlaşılmıştır.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Madde 82 (1) / d) 64 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlüdür. Buna rağmen davacı tarafça her hangi bir belge ibrazı söz konusu bulunmadığından 6102 sayılı TTK Md.82 1.fıkrası kapsamında mahkememizde yeter kanaatin oluşmamasına göre davacı tarafından ikame edilen davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde karar tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davacının zayi belgesi verilmesi yönündeki isteminin REDDİNE,
1- Alınması gerekli 59,30 TL harçtan peşin yatırılan 44,40 TL’nin tahsili ile bakiye 14,90 TL’nin davacıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
2-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde BIRAKILMASINA,
3-Karar kesinleştiğinde bakiye gider avansının davacı tarafa İADESİNE,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca ——Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı.11/03/2021