Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/37 E. 2021/103 K. 11.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/37 Esas
KARAR NO: 2021/103
DAVA: İtirazın İptali (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/02/2019
KARAR TARİHİ : 11/02/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; —– yılından devreden borcu ile ———– alınan karar gereği ödenmesi gereken aidat borcunu ödemeyen .——— dosyasından ilamsız takıp başlatıldığını, borçlunun borçlu olmadığını belirterek takibe itiraz ettiğini ve takibin durduğunu; itirazın haksız hukuki dayanaktan yoksun olduğunu ; toplanacak deliller ile kooperatif defter, belge ve kayıtları incelendiğinde itirazın haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunun görüleceğini iddia ettiğini, takibe itirazın —- asıl alacak ve — işlemiş faiz yönünden iptaline ,—– faiz üzerinden devamına, davalının %20 icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;
davanın İ.İ.K. 67. Maddesi uyarınca 1 yıllık hak düşürücü sürenin geçtikten sonra açıldığını, davacı tarafça talep edilen üyelik aidat bedellerinin BK madde 147/4 gereği zamanaşımına uğradığını ve bu sebeple zamanaşımı itirazında bulunduklarını, davalının davacıya hiçbir borcu bulunmadığını, üyelik aidatlarından sorumlu olmadığını, üyeliğinin ve aidat ödeme yükümlülüğü olduğunun da davacı tarafça ispat edilmesi gerektiğini, itirazı baki kalmak kaydı ile davalının genel kurullardan haberi olmadığını, kararların kendisine tebliğ edilmediğini, durumdan icra takibi ile haberdar olduğunu, temerrüde düşürülmediğinden kendisinden faiz talep edilemeyeceğini, faiz oranının fahiş derecede yüksek olduğunu savunmuş ve davanın reddine sının reddine, asıl alacağın %20’sinden az olmamak kaydı ile davacının icra inkar tazminatı ödemeye mahkumedilmesine, yargılama harç ve giderleri ile avukatlık ücretlerinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :Dava, Kooperatif devir bedeli ve üyelik aidat alacağının tahsili amacı ile girişilen icra takibinde itirazın iptali davasıdır.
Davacı kooperatif tarafından——-dosyasından davalı .—— tarihli ödeme emriyle — yılından devreden devir borcu ve ——– tarihli genel kurul kararlarından doğan aidat borcu olmak üzere toplam ——- anapara ile aylık —– üzerinden hesaplanan —– işlemiş faiz borcunun ödenmesi amacı ile icra takibine giriştiği ; davalının takibe, borca , faizine, faiz oranına ve diğer taleplere itiraz etmesi üzerine icra takibinin durdurulmasına karar verilmiştir.
Davacı kooperatif davalının itirazının iptali talebiyle —–tarihinde huzurdaki davayı açmış ve takibin —- anapara ile aylık —– oranı üzerinden hesaplanan ———- işlemiş faiz borcu üzerinden devamını ve itirazın iptalini istemiştir.
Davalı ise davanın 1 yıllık hak düşürücü sürede açılmadığını, aidatların BK madde 147/4 gereği zamanaşımına uğradığını, davacıya borcunun bulunmadığını yine üyeliğinin ve aidat ödeme yükümlülüğü olduğunun davacı tarafça ispat edilmesi gerektiğini, ———- haberinin olmadığını, kararların kendisine tebliğ edilmediğini, durumdan icra takibi ile haberdar olduğunu, temerrüde düşürülmediğinden kendisinden faiz talep edilemeyeceğini, faiz oranının fahiş derecede yüksek olduğunu savunmuştur.
Bu noktada öncelikle davalının, davacı kooperatifin üyesi olup olmadığı, olduğu takdirde davacının davalıdan aidat isteme hakkının olup olmadığı, yani davalının pasif husumet ehliyeti olup olmadığı üzerinde durulması gerektiği anlaşılmıştır.
Bu noktada davalı kooperatife ortak olma yöntemleri üzerinde durulması gerektiği anlaşılmış ve kooperatife ortak olma yollarından biri de kooperatifin bir ortağının ortaklığını devir alma olduğu bu yolda kooperatif yönetim kurulunun devri kabul etmesi ya da onaylamasıyla devir alan kişinin ortaklığı sona ereceği, devir edenin kooperatifteki tüm hakları ve tüm borçları, devir alan yeni ortağa geçtiği, devir alma yoluyla kooperatife ortak olan kişi devraldığı kişinin kooperatife olan borcuyla birlikte , ortaklık süresi içerisinde genel kurul kararlarıyla tespit edilecek aidatı usulünce ödemek zorunda olduğu anlaşılmıştır. ———-
Kooperatife ortak kaydedilen kişiliğin üyeliğinin de istifa, ihraç, devir ve ölüm hallerinden birinin gerçekleşmesi halinde ortaklıktan ayrılabileceği anlaşılmıştır. ———-
———- tarihinde —– açıklamasıyla dairenin tapusunun verildiği ve —– tarihli muhasebe kaydıyla da ——— taahhüt ve ödemesi ile bakiye borcunun davalı adına açılan hesaba devredildiği tespit edilmiştir.
Davalı ——————— tarihli ;—- davalı———- devri ile ilgili müracaatın oy birliği ile kabul edildiğine ait kararın olduğu, görülmüştür.
Yine davalının —– tarihli —— katıldığı anlaşılmış; isminin ———- tarihli genel kurul toplantılarına ait ortaklar cetvelinde yer aldığı görülmüştür.
Davalı kooperatif dairesini —- tarihinde ———— satmış; ancak dava dosyasında ortaklığını devrettiğine, ortaklıktan usulüne uygun şekilde çıktığına ya da ortaklıktan çıkarıldığına dair belge dosya kapsamına ibraz edilmemiştir.
Bu tespit ve değerlendirmeler çerçevesinde davalının “ortaklığın devri” yoluyla davacı kooperatife ortak olduğu, ortaklığını devir aldığı kişinin kooperatife olan borcu ile genel kurul kararları ile tespit edilen aidatları usulünce ödeme mecburiyetinde bulunduğu, dairesini satmasına rağmen kooperatif ortaklığını sona erdirmediği için kooperatife olan yükümlülüğünün devam ettiği aksi yöndeki savunmaların dinlenilebilir bulunmadığı anlaşılmıştır.
Yine bilirkişiler tarafından ibraz edilen raporda da davacı —— yevmiye maddesi ile, dava dışı ———- alacak,———- borç, davalı ————-alacak verilerek yevmiye defterine kaydedildiğinin tespit edildi bildirilmiştir.
Bu nedenlerle davalının dilekçeler aşamasının aksine tahkikat yargılamasında üyelik hakkının varlığı için ortaklık senedi düzenlenmesinin zorunlu olduğu ortaklık senedi düzenlenmeden üyeliğin kazanılamayacağı ve —- yılı ———— davalıya atfen atılan imzanın sahte olduğu yönündeki savunmalara davacının kooperatif üyeliğini—- devren alması ve bu noktada davacı kooperatif tarafından dosyaya ibraz edilen ——- kararı ve davacı kooperatifin yevmiye defter kayıtlarına göre mahkememizce itibar edilememiştir.
Kooperatif üyesi bulunan pasif husumet ehliyeti yokluğu dinlenilebilir olmayan davalının devir ve aidat borcundan sorumluluğu yönünden değerlendirmede;
———–yazısı ekinde yer alan ———- tarihinde davalı—– açıklaması ile tescil edildiği, bağımsız bölümün—— tarihinde ——–üzerinden tapu kaydının terkin edildiği tespit edilmiştir. Buna göre —— arası davalı ——–üzerine tescilli olduğu anlaşılmıştır.
Davacı kooperatifin takip ve dava konusu yaptığı alacağı için dayanak gösterdiği ———- ve ortaklara ödeme yükümlülüğü getiren kararlar irdelendiğinde;
a———-gündem maddesinde —- tesisler ile ilgili —- arsa sahibi ile ilgili tazminat davası için——————– ortaktan tahsil edilmesine, ödemelerin ———- ödenmesine..ödemesini bir ay geciktiren ortaklardan aylık %5 gecikme faizi alınmasına ” karar verilmiştir.
b—– tarihli olağanüstü genel kurul toplantısının 10. .gündem maddesinde ” …kooperatif üyelerinin davalardaki risklerinin kapanması ve cari giderler için toplam —-ödemeler gerektiği açıklanarak”.. daha önce —– ödeyen üyeler için aylık —- aidatı , ödemeyenler için——tutarlar halinde ve kısmi ödeme yapanlar için de yaptıkları kısmi ödeme düştükten sonra kalan bakiye borçlarının — eşit taksitler halinde ödenmesine, ödemelerin ——– tarihinden itibaren her ayın ———-ödenmesine, ödemelerde gecikme olması halinde aylık—- gecikme zammı uygulanmasına ” karar verilmiştir
c—— yılı olağan —————– aidat alınmasına …” karar verilmiştir ———- toplantısının ——– maddesinde iki seçenekli; peşin ————ödenmesi kararlaştırılmıştır. Kararda ——- olması gerektiği anlaşılmaktadır.
d——– tarihli —– toplam pay başına————toplanmasına ödemeyenler ve geciktirenler hakkında yasal işlem yapılarak aylık %3 faizleri ile birlikte tahsil edilmesine” karar verilmiştir.
Bu —— göre davalı adına davacı ticari defter ve kayıtları irdelendiğinde de;
— açıklaması ile —-açıklaması ile———- açıklaması ile ———– alacak verilerek yevmiye defterine kaydedildiği tespit edildiği,
Davacı ——- tarihli ———– nolu yevmiye maddesi ile ——— nolu yevmiye maddesi ile —- borç kaydı verilerek yevmiye defterine kaydedildiği tespit edilmiş ve davacının ticari defter kayıtlarına göre — alacaklı olduğu, davalının devir tarihindeki ———- nakit devir rakamı dışında davacı Kooperatife herhangi bir ödeme yapmamış olduğu tespit edilmiştir.
Yani özetle davacının ticari defter kayıtlarına göre ——– alacaklı olduğu, davalının devir tarihindeki ———- nakit Devir rakamı dışında davacı Kooperatife herhangi bir ödeme yapmamış olduğu tespit edilmişir.
Davalının, ——- tarihli—– kabul edilerek ———- devir aldığı, —— tutarın devirden dolayı bakiye borçtan kaynaklandığı, ———— kararlaştırılan Kooperatif aidatlarından olmak üzere ——- tarihi itibarı ile ticari defter kayıtlarına göre toplam —- borcu olduğu yine Davacı kooperatifin —tarihinde yapılan ———-belirlenen aidatların bir ay geciktirilmesi halinde aylık —– karar verildiği, ——— gecikme olması halinde aylık ——- karar verildiği, ———– ödemeyenler ve geciktirenler hakkında yasal işlem yapılarak ayhk ——- beraber tahsil edilmesine “oy birliği ile karar verildiği tespit edilmiştir.
Dava dosyası münderecatında mübrez deliler arasında ———- tarihinde satış yolu ile devralan ———– devraldığına dair bir belgenin yer almadığı aksinin de davalı tarafından savunulmadığı anlaşılmıştır.
———-kabul edilen ve hak sahibi olduğu dairenin mülkiyetini ——- tarihinde kooperatiften almış olan davalının , ——- tarihinde hesabına intikal eden———— tutarındaki borcunu ödediğini ya da ödeme şartlarının taraflarca belirlendiğini gösteren kayıt ve belge bulunmamaktadır.
Davacı kooperatif, davalının lehine olarak, bu meblağı—– yılının devir bakiyesi olarak ve gecikme faizini ——- tarihinden başlatarak takip ve dava konusu yapmıştır.
Bununla birlikte kanun ve ana sözleşmede kooperatife devir alma yoluyla ortak olan kişinin, önceki ortaktan devreden borcunun ne zaman ve nasıl likit olacağı konusunda açık bir hüküm yer almadığı anlaşılmıştır.
Ana sözleşmenin 11.maddesinin irdelenmesi ile;
Ortaklığa kabul veya ret kararı, ilgiliye —- ———-gün içinde yazı ile bildirilir. İstekli, ortaklığa alındığı takdirde, kararın kendisine bildirildiği tarihten itibaren 1 (Bir) ay içinde sermaye taahhüdünün diğer ortaklarca ödenmiş taksiti ile diğer ortakların her birinin o tarihe kadar ödemiş oldukları paylara eşit meblağı bir defada öder.
17 nci madde uyarınca devir yolu ile ortaklığa alınanlar hariç olmak üzere daha sonra ortaklığa kabul edileceklerden, yukarıdaki fıkrada belirtilen meblağın üzerinde para talep edilmesi, genel kurulun bu hususta karar alması halinde mümkündür.”
Kooperatifler Kanunun 27.maddesi ise ;
” Ortakların yüklendikleri paylar için ödeyebilecekleri para tutarını ana sözleşme belirtir. Kooperatif, sermaye yüklemlerinde borçlu veya sair ödemelerle yükümlü bulunan ortaklarından elden yazılı olarak veya taahhütlü mektupla, bu husus mümkün olmazsa ilanla ve münasip bir süre belirterek yükümlerini yerine getirmelerini ister. İlk isteğe uymayan ve ikinci istemeden sonra da bir ay içinde yükümlerini yerine getirmeyenlerin ortaklığı kendiliğinden düşer. Ortaklığın düşmesi alakalının, ana sözleşme veya diğer suretlerle doğmuş borçlarının yok olmasını gerektirmez.” şeklindedir.
Kooperatifler Kanununda ve ana sözleşmede ——– zamanaşımına dair herhangi bir hüküm yer almamaktadır.Türk Borçlar Kanununun 147/4. Maddesinde beş yılık zamanaşımı süresi öngörülmüş, 154.maddesinde icra takibinde bulunulması da zamanaşımını kesen haller arasında sayılmış, 156.maddede ise zamanaşımının kesilmesiyle, yeni bir süre işlemeye başlayacağı belirtilmiştir. Devir yoluyla davacı kooperatifin ortağı bulunduğu, devreden dava dışı kişinin, kooperatife olan tüm eski borçlarından davacı kooperatife karşı 1163 sayılı Kanunu’nun 35. maddesi gereğince davalının sorumlu olduğu, davalının dava dışı devreden borçlarından davacı kooperatife cari borcundan devir alan sıfatı ile sorumlu olduğu, bu nedenle temel hukuki ilişkinin kooperatif üyeliğinin devri gereğince oluşması nedeniyle davalının zamanaşımına ilişkin ortaklığa sıkı sıkıya bağlı olduğu ve zamanaşımına tabi olmadığı anlaşılmıştır.——-
Mezkur hükümlere göre yapılan değerlendirme de davacının bizzatihi sorumlu bulunduğu aidat borcundan ötürü değerlendirmede ise davacı icra takibiyle zamanaşımı süresinin kesildiğini ve dava tarihi itibariyle dolmadığı, zamanaşımı iddiasının icra takibi kapsamındaki önceki ortaktan devrederek —– tarihinde davalının borcuna kaydedilen ————— tutarındaki alacak için de söz konusu olmayacağı anlaşılmıştır.
Davalının önceki ortaktan devreden borcun cari borç niteliğinde bulunduğu ve ——– borcunun likit olmadığı, bu borç için temerrüt tarihine yönelik davalı kooperatif işleminin ana sözleşme ve kooperatifler kanunu hükümlerine itibar edilemeyeceği anlaşılarak önceki ortaktan gelen ——— bölümünün likit olmadığı ve zamanaşımının bulunmadığı kabul edildiğinde : davacının anapara alacağı —-gecikme faizi oranı üzerinden hesaplanan gecikme faizi——–yönündeki hesaplamaya dayalı olarak Mahkememizce aşağıdaki şekilde karar tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜ ile;
1-Davalı borçlu—-takip dosyasına yaptığı itirazın kısmen iptali ile takibin —- aidat ve devir borcu ——- işlemiş faiz olmak üzere toplam ——- üzerinden DEVAMINA,
2-Kabule konu asıl alacak tutarı —– ye takip tarihinden itibaren yıllık %18 ve değişen oranlarda temerrüd faizi İŞLETİLMESİNE,
3-Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
4-Aidat borcu yönünden kabule konu 21.030,00 TL asıl alacağın likit, kabule konu tutar için itiraz haksız görüldüğünden İİK 67/2 maddesi uyarınca asıl alacağın %20 si 10.106,00 TL inkar tazminatının davalıdan TAHSİLİNE,
5-Redde konu asıl alacak tutarı için davalı vekilinin kötü niyet tazminat talebinin yasal şartlar oluşmadığından REDDİNE,
6-Alınması gerekli 4.170,02 TL harçtan peşin alınan 929,86 TL harcın mahsubu ile bakiye 3.240,16 TL’nin davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA, Davacı tarafından yatırılan 929,86TL harcın davalıdan alınarak DAVACIYA ÖDENMESİNE,
7-Davacı tarafça yargılama gideri olarak sarf edilen toplam 2.585,60 TL’den kabul edilen kısma isabet eden 1.811,82 TL’ nin davalıdan alınarak DAVACI TARAFA VERİLMESİNE,
8-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca 8.735,92 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACI TARAFA VERİLMESİNE,
9-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca 5.194,95 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALI TARAFA VERİLMESİNE,
10-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana İADESİNE,
11-Arabuluculuk gideri için sarf edilen —— davalıdan, —- ise davacıdan alınarak hazineye gelir olarak KAYDEDİLMESİNE,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca——–Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 11/02/2021