Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/323 E. 2022/882 K. 01.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2019/323 Esas
KARAR NO: 2022/882
DAVA: İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ: 10.06.2019
KARAR TARİHİ: 01.12.2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: —– karşı müvekkili şirket nezdinde sigortalandığını, ——— firmaya satıldığını, —– yüklendiğini, nakliyeci—– tarafından taşınması esnasında—- olarak teslim edildiğini, —– hasarı nedeniyle taşıma şirketinin sigortalısı —- icra takibine davalı – borçlu tarafından haksız olarak itiraz edilmesi sonucunda takibin durdurulduğunu iddia ederek, borçlunun —— sayılı dosyasına yaptığı itirazın iptali ile asıl alacağa avans faizi işletilmesine ve takibin devamına, haksız itiraz eden borçlu aleyhine alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA :Dava dilekçesi davalı şirkete ——– tarihinde tebliğ olunmasına rağmen davalı tarafından cevap dilekçesi sunulmamıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
Dava taşıma sözleşmesi kapsamında taşınan malların kısmen zayi olması nedeniyle sigortalısına sigorta tazminatı ödeyen davacının TTK’nun 1472. maddesi uyarınca taşımacının sorumluluk sigortacısına halefiyet nedeniyle başlattığı takibe vaki itirazın iptaline ilişkin davadır.
—-Sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder. Sorumlulara karşı bir dava veya takip başlatılmışsa, sigortacı, mahkemenin veya diğer tarafın onayı gerekmeksizin, halefiyet kuralı uyarınca, sigortalısına yaptığı ödemeyi ispat ederek, dava veya takibi kaldığı yerden devam ettirebilir.”
—– maddesi uyarınca ——-, Sözleşmede belirtildiği gibi yükleme yeri ve teslim için belirlenen yerin en az biri akit ülke olan iki ayrı ülkede olması halinde, tarafların ikametgahı ve milliyetine bakılmaksızın ücret karşılığında yüklerin taşıt ile karadan taşınmasına ait her mukaveleye uygulanacaktır.——Bu Sözleşmenin uygulanması bakımından —- maddesinde tanımlandığı gibi motorlu taşıtlar, dizi halinde ——– anlamına gelir.
CMR’nin 4. maddesi uyarınca “Taşıma mukavelesi bir ———- düzenlenmesi ile gerçekleştirilir. Bu mektubun yokluğu usule aykırı oluşu veya kaybolması, bu Sözleşme hükümlerine tabi olacak olan taşıma mukavelesinin varlığı ve geçerliliğini etkilemez.”
CMR’nin 8/1. maddesi uyarınca “Yükü teslim aldığı sırada taşımacı şunları kontrol edecektir: a) Parça sayısı ve bunların üzerindeki marka ve numaralar bakımından ———-beyanların doğruluğu, b) Yükün ve bunların ambalajının görünürdeki durumu”
CMR’nin 9. maddesi uyarınca —–, taşıma mukavelesinin akdine, mukavelenin koşullarına ve yüklerin taşımacı tarafından kabulüne, karine teşkil eder.—– mektubunda, taşımacı tarafından beyan edilmiş çekince yok ise aksi kanıtlanmadıkça tesellümde —– iyi durumda olduğu, sayılarının, marka ve numaralarının ——— yazılı olanlara uyduğu varsayılır.”
—–Taşımacı, yükü teslim aldığı andan, teslim edinceye kadar, bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumludur.— Taşımacı taşımayı yapmak için kullandığı kusurlu taşıtları, bu taşıtı kiraladığı kişinin veya vekilinin yahut çalışanlarının hata ve veya ihmallerinden dolayı sorumludur.”
—maddesi uyarınca—– Sözleşmenin hükümleri gereğince bir taşıyıcı, yükün kısmen veya tamamen kaybından dolayı tazminat ödemekle sorumlu tutulduğundan, bu tazminat yükün taşınmak üzere kabul edildiği yer ve zamandaki kıymetine göre hesaplanır——- kıymeti, ticaret borsası fiyatına göre saptanır. Eğer böyle bir fiyat yoksa, geçerli piyasa fiyatlarına göre bir tespit yapılır. Eğer ne ticaret borsası fiyatı ne de geçerli piyasa fiyatı mevcutsa tespit, aynı cins ve kalitedeki malların normal kıymetine göre yapılır. —-Bununla beraber, tazminat, eksik brüt ağırlığın kilogramı başına—– birimini aşmayacaktır. —-Yükün taşınması dolayısıyla ödenen taşıma ücreti, gümrük resimleri ve diğer ödemelerde, malın tamamen kaybedilmesi halinde tamamen ödenir. Kısmen kaybolma halinde ise karşılaşılan zarar oranında ödeme yapılır. Bunlar dışında başka tazminat ödenmez. —- sözleşmede belirtilen hesap birimi, —– tarif edildiği gibi —–. Bu anlaşmanın —- sayılı fıkrada belirtilen meblağı olayla ilgilenen mahkemenin bulunduğu —- karar tarihinde veya taraflar arasında mutabık kalınan tarihte cari —-üzerinden tahvil edilecektir. —- parasının degeri, —– tarafından kendi muamele ve işlemleri için anılan tarihte geçerli, değerlendirme yöntemine uygun olarak hesaplanacaktır. —- hakkı uygulamaları için, ——-parasının değeri, o ——- tarafından tayin edilecek şekle göre hesaplanacaktır.
— maddesi uyarınca—— Hasar durumunda taşımacı, yükün madde —– gereğince belirlenen degerine göre hesaplanmış kıymetten düşme karşılığı olan bedeli öder. ——— Ancak tazminat şu miktarları aşamaz: a) Eğer gönderilen malın tamamı hasara uğramış ise, tamamı kaybolduğundan ödenmesi gereken miktar, b) Eğer gönderilen yükün bir kısmı hasara uğramış ise, eksilen kısmı için ödenmesi gereken miktar.”
—–maddesi uyarınca “Hak sahibi ödenecek tazminat için faiz isteyebilir. Yılda % 5 üzerinden hesap edilecek bu faiz, ödeme isteğinin yazılı olarak, taşımacıya gönderildiği tarihten başlar. Böyle bir istekte bulunulmamış ise, tahakkuk dava açıldığı tarihten itibaren yapılır.”
—maddesi uyarınca —- Alıcı, taşımacı ile beraber durumlarını kontrol etmeden, veya ziyan ve hasarın açıkça görüldüğü hallerde teslim anında veya açıkça görülmediği hallerde teslimden yedi gün içinde ——- durumu kendisine bildirmeden malı tesellüm ederse, bu husus onun yükü ——– belirtildiği şekilde alındığına kanıt oluşturur. Açıkça gözükmeyen ziyan veya hasarlarda bildirme yazılı olarak yapılacaktır. —– Mal alıcı ve taşımacı tarafından kontrol edildikten sonra, bu kontrolün sonucuna uymayan kanıtlar ancak açıkça görülmeyen ziyan ve hasarlar için kabul olunabilir. Ancak bunun için alıcının kontrolden sonra yedi gün içinde ——– durumu yazılı olarak taşımacıya bildirmesi gereklidir.”
CMR’nin 32. maddesi uyarınca “Bu Sözleşme gereğince yapılan taşımalardan doğacak davaların bir yıl içinde açılması gerekir.”
Mahkememizce yapılan değerlendirmede, davanın yukarıda belirtildiği gibi taşıma sözleşmesi kapsamında taşınan malların kısmen zayi olması nedeniyle sigortalısına sigorta tazminatı ödeyen davacının TTK’nun 1472. maddesi uyarınca taşımacının sorumluluk sigortacısına halefiyet nedeniyle başlattığı takibe vaki itirazın iptali davası olduğu, davacının ———-poliçe kapsamında sigortalısına—– tazminatı ödediği husunun sabit olduğu, bu sebeple davacının alacaklı —- dava dışı ——– yerine geçtiği ve alacaklı sıfatını kazandığı ve alacağın ödeme ile sona ermediği, davacının dava dışı alacaklıya halef olduğu, bu sebeple uyuşmazlığın esasının dava dışı —–hukuki durumuna göre yani —— göre çözümlenmesi gerektiği, zira taşınanların teslim alındığı yerin—– teslim edileceği yerin —– taraf olması nedeniyle ——-arasında taşıma sözleşmesi bulunduğu konusunda bir tereddüt ve çekişme olmadığı, zira davada dayanılan ——— taşıma sözleşmesine de karine teşkil ettiği,—–taşıyıcının yükü teslim aldığı sırada taşınanların parça sayısı ve bunların üzerindeki marka ve numaralar bakımından ——- beyanların doğruluğu hususunu kontrol etmekle yükümlü olduğu, aksi takdirde taşınanları ——- uyarınca —— teslim aldığının kabulünün gerektiği, somut olayda taşıyıcının taşınanların eksik olduğu yönünde ——-herhangi bir çekincesinin bulunmadığı, davalı tarafından bunu gösteren taşıyıcıya ait ——– nüshasının da delil olarak mahkememize ibraz edilmediği, bu yönde dosya kapsamında herhangi bir delil de bulunmadığı, bu sebeple taşınanları ——– gibi aldığının kabulünün gerektiği, —- uyarınca taşımacının yükü teslim aldığı andan, teslim edinceye kadar, bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumlu olduğu ve yine taşımacının çalışanlarının hata ve veya ihmallerinden dolayı da sorumlu olduğu, yine alıcının da———uyarınca taşınanların taşımacı ile beraber durumlarını kontrol etmeden, veya ziyan ve hasarın açıkça görüldüğü hallerde teslim anında veya açıkça görülmediği hallerde teslimden yedi gün içinde———- durumu kendisine bildirmeden malı tesellüm ederse, bu hususun onun yükü ——- belirtildiği şekilde aldığına karine teşkil ettiği, bu kapsamda somut olay değerlendirildiğinde, belirtildiği gibi taşıyıcının taşınanların eksik olduğu yönünde —— herhangi bir çekincesinin bulunmadığı, bu sebeple taşınanları ——–gibi aldığının kabulünün gerektiği, dosya kapsamında bulunan bir adet ——– alıcının bir kısım taşınanların eksik olduğuna ilişkin çekincesinin bulunduğu, bu nüsha altında taşıyıcı dava dışı ——- kaşesi ve taşıyıcı atfen atılan imza da bulunduğu, yine hasarın (taşınanların kısmen kaybolmuş olmasının) basitçe görünür olması nedeniyle somut olayın özelliği gereği bu çekincelerin teslim sırasında taşımacı ile birlikte kontrol yapılıp, tespit edilip, yazıldığının ve bu sebeple hasarın taşıyıcıya teslim anında bildirilmiş olduğunun kabulünün gerektiği, tüm bu sebeplerle kısmi hasarın —- taşıma sırasında gerçekleştiğinin ve taşımacının bundan sorumlu olduğunun kabulünün gerektiği, ancak kusurun davacının iddiasının aksine ağır kusur derecesinde olmadığı, zira taşıyıcının —- hasarın gerçekleşmesinde ağır kusurlu olduğunu —- gösteren hiçbir delil bulunmadığı, bu sebeple taşıyıcının —- sorumluluk limiti ve gerçek zarardan hangisi daha düşükse bu miktardan sorumlu olacağı, bu kapsamda—- tarihli bilirkişi raporu ile tespit edilen sorumluluk üst limiti—– gerçek zarar miktarının somut olayın gerçeklerine ve yukarıda atıf yapılan —- uygun olduğu (tazminat yükün taşınmak üzere kabul edildiği yer ve zamandaki kıymetine -ticaret borsası fiyatına, yoksa geçerli piyasa fiyatlarına- göre hesaplanacağından taşınanların fatura değerlerinin gerçek zararın hesabında dikkate alınması, yine limitin hasar gören eşyanın -dosya kapsamında bulunan fatura ve diğer delillere göre—- üzerinden takipte talep edilen para birimi üzerinden ve o para biriminin karar tarihine en yakın—- hesaplanması mahkememizce hukuka uygun bulunmuştur), mahkememizce ——– olarak tespit edildiği, bu sebeple somut olayda sorumluluk limitinin karar tarihi itibariyle ———- olarak tespit edildiği, bu sebeple takipte talep edilebilecek bedelin -sorumluluk üst limiti olan- —— asıl alacak olduğu, davacının takipte yıllık —- oranlarda —- açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı talep edildiği, ——-uyarınca talep edilebilecek faiz oranının ise yıllık —- geçemeyeceği, bu sebeple itirazın iptaline yıllık——- faiz üzerinden karar verilmesinin talebi aşar nitelikte hüküm verilmesi niteliğinde olacağı, bunun usul ilkelerine uygun olmadığı, bu konuda hiç hüküm kurulmamasının da itirazın iptali davasının sonuçlanmasından sonra takipte talep edilen faizin değişen oranlarda olması nedeniyle —-hükümlerine aykırı takip yürütülmesine sebep olabileceği, bu sebeple mahkememizce faiz oranı yönünden takibin yıllık yüzde —– faiz oranı üzerinden devamına hükmedildiği, yine somut olayda itiraz tarihinde alacağın sorumluluk limiti üzerinden belirlenip belirlenmeyeceğinin bilinememesi ve sorumluluk limitinin zaman içerisinde kurlardaki değişim ile farklılaşması nedeniyle alacağın belirlenebilir olmadığı ve bu sebeple icra inkar tazminatının şartlarının oluşmadığı kanaatine varılmış, tüm bu gerekçelerle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, davalı borçlunun —- takibine yaptığı itirazın —– asıl alacak yönünden İPTALİNE, takibin takip takip tarihi itibariyle ——asıl alacak yönünden ve yıllık yüzde 5’i aşmayan faiz oranı üzerinden DEVAMINA, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-Davacının davalı tarafın icra inkar tazminatına mahkum edilmesi talebinin REDDİNE,
3-Harçlar Kanunu uyarınca kabul edilen dava değeri ———- üzerinden hesaplanan ve alınması gereken 1.760,11 TL karar ve ilam harcından dava açılırken peşin olarak alınan 494,08 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 1.269,03 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 541,88 TL dava açma masrafı ve 3.013,00 TL bilirkişi/posta masrafından ibaret 3.554,88 TL yargılama giderinin kabul/ret oranına——- davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan 8,50 TL vekalet harcından ibaret yargılama giderlerinin kabul/ret oranına (3.400,11/4.722,50) göre 6,11 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
6-Artan gider avansının HMK’nun 333. Maddesi uyarınca hükmün kesinleşmesinden sonra resen ilgilisine iadesine,
7-Davacı yapılan yargılamada kendisini vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen dava değeri ——-üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı yapılan yargılamada kendisini vekille temsil ettirdiğinden reddedilen dava değeri ——üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 10.600,07 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9-6325 sayılı Yasa uyarınca genel bütçeden sarf edilen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin kabul/ret oranına —— davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına, bakiye 950,38 TL’sinin davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, diğer davalıların yokluğunda kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkememize verilecek veya mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine sunulacak dilekçe ile ——— Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 01.12.2022