Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/944 E. 2020/403 K. 15.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/944 Esas
KARAR NO : 2020/403

DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 06/05/2015
KARAR TARİHİ : 15/09/2020

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili yargılamada özetle; Davacı vekili ;
… için nihai oalrak ——. Davacı … için 7.000,00 TL. Destekten yoksun kalma tazminatı ,Davacı … için 7.000,00 TL. Destekten yoksun kalma tazminatı ,Davacı … için 7.000,00 TL. Destekten yoksun kalma tazminatı ,Davacı ——- —-Destekten yoksun kalma tazminatı ,Davacı ..——-. Destekten yoksun kalma tazminatının ,Davacı … için 50,00 TL. cenaze ve defin masrafının,Davacı … için 50,00 TL. cenaze ve defin masrafının,Davacı … için 50,00 TL. cenaze ve defin masrafının,Davacı … için 50,00 TL. cenaze ve defin masrafının,Davacı ..—- için 50,00 TL. cenaze ve defin masrafının, Davacı .——- cenaze ve defin masrafının, Kaza tarihinden itibaren davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili (davalı … şirketinin sigorta poliçesindeki limitlerle sorumlu tutulmasını ) talep etmiş ayrıca Davacı … için 50.000,00 TL. manevi tazminatı ,Davacı … için 20.000,00 TL. manevi tazminatın ,Davacı … için 20.000,00 TL. manevi tazminatın ,Davacı … için 20.000,00 TL. manevi tazminatın ,Davacı — 20.000,00 TL. manevi tazminatın , Davacı .—– manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili (davalı … şirketinin sigorta poliçesindeki limitlerle sorumlu tutulmasını ) mahkemenizden talep etmiştir.
Davalı —— vekili yargılama devamında savunmalarında:Aracı uzun süreli olarak ———- kiraladıklarını Karayolları Trafik Kanunu m. 3 gereğince işleten sıfatı—- geçtiğinden, davanın davalı şirket açısından husumet yönünden reddini talep etmiştir.
Davalı … vekili yargılama devamında savunmalarında:
Davalı .—– yargılama devamında savunmalarında — plakalı aracın—-15.02.2015 vadeli ———- poliçe no’lu zorunlu mali mesuliyet sigorta poliçesi ile sigortalandığını,. Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları’nın “A.3-Teminat Dışında Kalan Haller” başlıklı maddesinde de belirtildiği üzere manevi tazminat taleplerine ilişkin olarak Trafik Poliçesi’nde teminat bulunmadığını,sözleşme süresi içinde işletenin değişmesi halinde sigorta sözleşmesi, işletenin değiştiği tarihten itibaren on gün süresince herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ve——- ödenmeksizin yeni işleten için de geçerli olacağını genel Şartlarda düzenlenen işletenin değişmesine ilişkin düzenlemede açık olarak işleten değişmişse işletenin değiştiği tarihi takip eden on günün sonunda poliçe kendiliğinden iptal olacağını belirterek neticeten davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPARLANAN DELİLLER:
1——— ticari defter ve kayıtları üzerinde yapılan incelemeye ilişkin bilirkişi raporu
2-Davacılar destekten yoksun kalma tazminatı noktasında alınan bilirkişi raporu ,
3————- yazıları,
4—— kayıtları,
5-Kusur raporu,
6-İAA——-.Asliye Ceza Mahkemesi——- Esas sayılı dava dosyası,
7-Poliçe ve hasar dosyası,
8——-Kayıtları.
9-Nüfus Kayıtları,
10Veraset İlamı
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE ::Dava, trafik kazası sonucu oluşan ölüm nedeniyle, ölenin yakınlarının destekten yoksun kalma tazminatı ile manevi tazminat istemine ilişkindir.
TBK’nun 53. (BK’nun 45.) maddesi gereği, ölüm neticesi olarak diğer kimseler müteveffanın yardımından mahrum kaldıkları takdirde, onların bu zararını da tazmin etmek lazım gelir. Yasa metninden de anlaşılacağı gibi destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların, desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. Olaydan sonraki dönemde de, destek olmasa bile, onun zamanındaki gibi aynı şekilde yaşayabilmesi için muhtaç olduğu paranın ödettirilmesidir.
Destekten yoksun kalma tazminatının mahiyeti ve amacı, ölenin eylemli yardımını alanların, desteğin ölümünden sonra da bu yardımdan mahrum kalmaması olduğuna göre; destekten yoksun kalma tazminatına hükmedilebilmesi için, herşeyden önce, destek alma hakkı olan kişinin destek alma ihtiyacının devam etmesi gerekmektedir.
Davalı … şirketine Zorunlu—– plakalı araç davalı——– tarafından sevk ve idare edilir iken 30/06/2014 tarihinde davacıların —–vefat ettiği davacılar tarafından da eldeki davanın mahkememize ikame edildiği anlaşılmıştır.
Zorunlu mali sorumluluk sigortasına ilişkin olarak 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu hükümleri ve Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Poliçe Genel Şartları uygulanır.
ZMSS ile işletenin veya sürücünün kusurlu davranışı vereceği zararlar teminat altına alınmaktadır. ZMSS’de rizikonun gerçekleşmesi halinde sigortacının ödeyeceği tazminat KTK.m.91 hükmünün atfıyla 85/1 hükmü uyarınca sigorta ettiren işleten tarafından motorlu aracın işletilmesi sonucunda ortaya çıkan maddi zararlar ile kişinin yaralanması veya ölmesi gibi bedeni zararlara ilişkindir.
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Poliçe Genel Şartları uyarınca sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder.
Sigortacının sorumluluğu işletenin KTK.m.85/1’ deki sorumluluğu ile eşdeğerdir.
KTK.m.91 uyarınca bir şeye zarar verilmesi halinde işletenin sorumluluğu bu zararı gidermede hangi kapsamda ise sigortacının da sorumluluğu o kapsamda olmalıdır.
ZMSS’de zarar giderim durumlarında sınırlı sorumluluk ilkesi, gerçek zararın giderilmesi ilkesi, kusur oranında sorumluluk ilkesi söz konusudur.
ZMSS’ye ilişkin tarife ve poliçelerde gösterilen ve sigortacının sorumlu olduğu azami limiti gösteren meblağların, zarar görene ancak uğradığı gerçek zarar miktarı kadar ödenmesi gerekir.
Davalı … şirketine —– plakalı araç sürücüsü davalı —–olaydaki %100 kusurlu olduğu dava dosyası kapsamına alıann ceza dava dosyası ve mahkememiz dava dosyasında alınan kusur raporları ile sabit olduğundan;
Müteveffanın olay tarihinde (76) yaşında olduğu ve aktif çalışmasının devam ettiğine dair herhangi bir bilgi veya belge dosya münderecatında bulunmadığından emekli olduğunun kabulü ile, yerleşik Yargıtay içtihatları doğrultusunda——- net asgari ücretler esas alınarak hesaplama yapılması gerektiği anlaşılmış ve dosyada mübrez müteveffaya ait vukuatlı nüfus kayıt örneğinin incelenmesi sonucunda; müteveffanın çocukları olan davacılardan ———–doğumlu oldukları görülmüş olmakla olay tarihi itibariyle destekten yararlanma yaşını geçtikleri anlaşıldığından yerleşik Yargıtay içtihatları uyarınca hesaplamada kendilerine pay ayrılamamış, yine davacı …’ nin olay tarihinden önce —- tarihinde evlendiği anlaşıldığından işbu tarihten itibaren eşinin desteğinden yararlanacağından babası —- desteğinden yararlanamayacağı anlaşılmıştır.
Nitekim Yargıtay’ ın yerleşik içtihatlarına göre; yetişkin çocukların arada bir ziyareti, her türlü hastalık ve sıkıntılarında yardıma koşmaları ana ve babaiarınm desteği sayılmaları için yeterli olduğu, dosyada mübrez müteveffaya ait vukuatlı nüfus kayıt örneğinin incelenmesi sonucunda; müteveffanın babası ——— tarihinde ve müteveffanın annesi ———- olay tarihinden önce 18/11/2003 tarihinde vefat ettiği anlaşılmış olduğundan anne ve babaya pay ayrılmaması gerektiği anlaşılmış bu şekilde olayda davacı —-iş kazası ve meslek hastalığı” sigorta dalından, davalılara rücu edilebilecek peşin sermaye değerli ödeme yapılmadığı da anlaşıldığından sadece davacı—- destekten yoksun kalma tazminatı talep edebileceği anlaşılmış ve aktuer bilirkişi tarafından ibraz edilen raporunda bu meyanda olduğu anlaşılarak raporun hüküm kurmaya elverişli nitelikte bulunduğu anlaşılmıştır.
2918 sayılı KTK’nın hükümlerine göre,——– kesin olarak gösteren bir karine değilse de, onun kim olduğunu belirleyen güçlü bir kanıt niteliğindedir. Ancak, trafik kaydına rağmen işletenliğin 3. kişi üzerinde bulunmasını engelleyen bir yasa hükmü yoktur. Aynı Yasa’nın 3. maddesinde, “İşleten: Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, —- rehin gibi hallerde kiracı,——veya rehin alan kişidir. Ancak, ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere İşlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.” şeklinde tanımlanmıştır. Aynı Kanun’un 85. maddesinde ise, “Bir motorlu aracın işletilmesi, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen bilet ile işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” hükmüne yer verilmiştir.
Somut olayda, dosya kapsamına davalı———— tarafından ibraz edilen kira mukavelesi,faturalar, mahkememizce yapılan bilirkişi incelemesi neticesinde davalı ticari defter ve kayıtları itibari ile araçın davalı —– kiranın müddetiin uzun süreli kiralama olarak yorumlanması gerektiğinin anlaşılmasına göre zarar gören aracın işletenlik sıfatı dava dışı kiracı şirkete geçtiği anlaşılmış ve davacılar tarafından artık trafik tescil kayıtlarına göre davalı ——- şirketine karşı ikame edilen davanın pasif husumet ehliyeti yokluğu nedeni ile reddine karar verilmiş ancak davacılar tarafından davanın ———– ikame edilmesinin araç—–bilgisi nedeni ile davalının işleten olduğu kabulüne dayalı bulunduğundan davanın yasal karineye dayalı ikame anlaşıldığından karine aksi yargılama devamında sabit hal aldığından davalı lehine yargılama gideri ve vekalet ücreti takdir edilmemiştir.
Davacı …—– diğer davacılar tarafından ayrı ayrı —- manevi tazminat talep edilmiştir.
Manevi tazminatın tayininde özel durumların göz önünde tutulması ve manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar verilecek para tutarının adalete uygun olması gerektiği öteden beri yargıtay kararları ve TBK gereğince istikrar kazanmıştır.
Takdir edilecek bu tutar, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir işlevi olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi malvarlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek tutar, var olan durumda elde edilmek istenilen doyum duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. ———Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel durum ve koşullar da açıkça gösterilmiştir (Yargıtay ——– sayılı kararından). Dava dosyasında tarafların sosyal ekonomik durumuna elverişli toparlanan tüm deliller ile davacılar açısından ayrı ayrı manevi tazminat talep etme şartlarının oluştuğu görülmekle, talep edilen miktar, olayın meydana geldiği tarih ve oluş şekli, kusur oranları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları ve dosyaya yansıyan özellikler nazara alınarak yukarıda belirtildiği üzere zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirmeye yeterli olduğu yönünde mahkememizde oluşan vicdani kanaat doğrultusunda hüküm fıkrasında belirtilen manevi tazminatın davalı sürücüden alınarak davacılara verilmesine karar vermek ——— manevi tazminat talep edilmiş ise de Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları’nın “A.3-Teminat Dışında Kalan Haller” başlıklı maddesinde de belirtildiği üzere manevi tazminat taleplerine ilişkin olarak Trafik Poliçesi’nde teminat bulunmadığı anlaşıldığından davalı … şirketine karşı ikame edilen manevi tazminat isteminin pasif husumet ehliyeti yokluğu nedeni ile reddine karar verilerek neticeten aşağıdaki şekilde hüküm ittıhaz olunmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1a-Davacı … için 50.064.07 TL. Destekten yoksun kalma tazminatının davalı … —– tarihinden, davalı … şirketinden ———– tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
1b-Davalı———karşı ikame edilen davanın pasif husumet nedeni ile REDDİNE,
2-Davacılar …. … ..———- tarafından davalılara karşı ikame edilen desktenten yoksun kalma tazminatı davasının REDDİNE,
3a-Davacı … için 50,00 TL,Davacı … için 50,00 TL Davacı … için 50,00 TL Davacı … için 50,00 TL Davacı …——— için 50,00 TL. Cenaze ve defin masrafının davalı … ———–30/06/2014 tarihinden, davalı … şirketinden 07/04/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
3b-Davalı———— karşı ikame edilen davanın pasif husumet nedeni ile REDDİNE,
4A-Davacı … için 25 .000,00 TL. manevi tazminatın davalı …——– tarihinden işleyecek yasal faizi ile tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
Davalı .——— karşı ikame edilen davanın pasif husumet nedeni ile REDDİNE,
4B-Davacı … için 12.50,00 TL. manevi tazminatın davalı …——– işleyecek yasal faizi ile tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
Davalı ..——- karşı ikame edilen davanın pasif husumet nedeni ile REDDİNE,
4C-Davacı … için 12.500,00 TL. manevi tazminatın davalı ..—–tarihinden işleyecek yasal faizi ile tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
Davalı .—————- karşı ikame edilen davanın pasif husumet nedeni ile REDDİNE,
4D-Davacı … için 12.500,00 TL manevi tazminatın davalı ..—-tarihinden işleyecek yasal faizi ile tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
Davalı ..——- karşı ikame edilen davanın pasif husumet nedeni ile REDDİNE,
4E-Davacı ..—– 12.500,00 TL. manevi tazminatın davalı … — 30/06/2014 tarihinden işleyecek yasal faizi ile tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
Davalı ..——-karşı ikame edilen davanın pasif husumet nedeni ile REDDİNE,
4F- Davacı ..——manevi tazminatın davalı …—– tarihinden işleyecek yasal faizi ile tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
Davalı .——- karşı ikame edilen davanın pasif husumet nedeni ile REDDİNE,
5- Maddi tazimnat istemine yönelen davada Alınması gerekli 3.419,87 TL karar ve ilam harcının davacılar tarafından ödenen 4.019,42 TL peşin ve ıslah harcından mahsubu ile arda kalan 599,55 TL’nin davacılara İADESİNE, Davacı tarafından yatırılan 3.419,87 TL harcın davalılar ..——– müştereken müteselsilen alınarak DAVACILARA ÖDENMESİNE,
6-Davacı tarafça sarf edilmiş 1.106,20 TL yargılama giderinden kabul edilen kısma isabet eden 648,00 TL’sinin tarafların sorumluluk oranına göre hesaplanan 236,75 TL’sinin davalı ..——— davalı … şirketinden, kalan——— alınarak DAVACI TARAFA VERİLMESİNE,
7-Davacı … maddi tazminata isabet eden davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden ————— vekalet ücretinin davalılar ————müştereken ve müteselsilen alınarak DAVACI .————- VERİLMESİNE,
8-Davalı … ——– …maddi tazminat davasında kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden ————- uyarınca 3.400 TL vekalet ücretinin ———dışında kalan davacılar … , …, ————————– alınarak Davalı ..——–oranda VERİLMESİNE,
9a-Davacılar tarafından ikame edilen manevi tazminat davasında davacıların ——- olunması nedeni ile 12.175,00 TL vekalet ücretinin davalı …——– tahsili ile davacılara ÖDENMESİNE,
9b- Davalı …——manevi tazminat davasında vekil ile temsil olunması nedeni ile davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verildiği gözetilerek—— vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalı …——— ÖDENMESİNE,
9c-Davalı …’—–ikame edilen manevi tazminat davasının reddine isabet kısmında vekil ile temsil olunması nedeni ile 8.925,00 TL vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile davalı … ÖDENMESİNE,
9-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana İADESİNE,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekili ile davalı …————–vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı