Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/772 Esas
KARAR NO: 2021/412
DAVA: İtirazın İptali (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 25/06/2018
KARAR TARİHİ: 17/06/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin ———– karşılığında kendisinden —- seri nolu çeki aldığını, çekin keşidecisi davalı borçlu olduğunu, çek konusu borcun bir kısmının davalı tarafından ödendiğini, bakiye —-alacağın kaldığını, borçlu tarafından müvekkilinin oyalandığını ve çekin bankaya yasal süresi sonrasında ibraz edildiğini, banka tarafından —- tarihinde “İbraz süresinin geçmiş olması nedeniyle herhangi bir işlem yapılamadığı”nın yazıldığını, davalı tarafından bakiye borcu ödememesi nedeniyle bakiye —— sayılı dosya ile takip başlatıldığını, davalı tarafından takibe itiraz edilerek durdurulduğunu, yapılan itirazın kötü niyetli olduğunu iddia ederek; davanın kabulü ile —- dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin devamını, alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında—– malikleri ile imzaladığı—- inşa edilen taşınmazdan elde edilecek — davacı ile anlaşmaya varıldığını, davacının sözleşme gereği —hisse karşılığı olarak ——- taahhüdünde bulunduğunu, bu bedelin —- sözleşmenin imzalanması ile nakden, kalanın ise— tarihinde nakden ödenmesi hususunun kararlaştırıldığını, davacının —tarihinde müvekkilinin hesabına —- gönderdiğini, ancak davacının anlaşmadan çekildiğini söylemesi üzerine müvekkilinin davacının hesabına — tarihinde —- iade ettiğini, daha sonra davacının tekrar müvekkile sözleşmeye devam edeceğini ve yükümlülüğünü yerine getireceğini bildirdiğini, davacının—– müvekkile ödeme yaptığını, davacının taahhüdü olan —ödemeyi yapmaması üzerine karşılıklı olarak sözleşmenin feshedildiğini, davacının müvekkile ödemiş —- iadesinin sözleşmenin son cümlesinde belirtilen — faizinin —- olduğu, —– ödemenin yapılmasına karar verildiğini, —-çekin teminat olarak verilmesinde anlaşmaya varıldığını, çeklerin davacıya teslim edildiğini, — müvekkilinin ———olmak üzere toplam —— davacıya ödendiğini, davacının müvekkili aleyhine —— bakiye alacağının tahsili amacıyla icra takibine geçtiğini, müvekkilinin borcunun —- olduğunu, teminat olarak verilen —-çekin kambiyo senetlerine özgü icra takibine geçilmiş olduğundan borç bakiyesi vs masraflar bu takipten yeterince karşılanacağından usul ve yasaya aykırı mükerrer tahsilat amacıyla kötü niyetli açılan dava konusu takibe itiraz edildiğini, ——- çek için açılan takip sonucu müvekkilin hesaplarına haciz konduğunu, takip nedeniyle ekonomik olarak kötü duruma düşen müvekkilinin takip miktarındaki fazla taleplerin iptali için menfi tespit davası giderlerini karşılayamadığı için bu güne kadar dava açılamadığını savunarak; usul ve yasaya aykırı davanın reddini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, ödenmeyen çek bedelinin tahsili için girişilen icra takibine vaki itirazın iptaline ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin davalı — borç para karşılığında kendisinden —– seri nolu çeki aldığını, çekin keşidecisi davalı borçlu olduğunu, çek konusu borcun bir kısmının davalı tarafından ödendiğini, bakiye —- kaldığını, borçlu tarafından müvekkilinin oyalandığını ve çekin bankaya yasal süresi sonrasında ibraz edildiğini, banka tarafından—– tarihinde “İbraz süresinin geçmiş olması nedeniyle herhangi bir işlem yapılamadığını iddia etmekte, davalı vekili ise müvekkilinin davacıya borcu olmadığını savunmaktadır.
Taraf iddia ve savunmalar birlikte incelendiğinde taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu takibe konu edilen alacağın — borç para karşılığında verilen— -, yoksa ——-mi kaynaklandığı, bu kapsamda davacının davalıdan bakiye alacağının olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Dosya kapsamında mübrez — sayılı icra takip dosyasının incelenmesi neticesinde;—- bedelli çekten kaynaklanan borcun — kısmı asıl alacak ve yıllık — davalı hakkında icra takibine giriştiği, — tarihinde davacı —- aleyhine haciz yoluyla ilamsız takip başlatıldığı ve aynı tarihte ödeme emri düzenlendiği, — tarihinde davalı vekili tarafından ödeme emrinin tebliğ alındığı, — tarihinde borca itiraz edildiği ve takibin durdurulduğu tespit edilmiştir.
İcra takibine dayanak çek fotokopisi üzerinde yapılan incelemeler neticesinde; — çeki olduğu, davacı—- tarafından keşide edildiği —- tarihli olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca çekteki ciro silsilesinin uygun olduğu, son cirantanın çek hamili —-davacı — olduğu ve —– tarafından çekin arkasına “işbu çekin ibraz süresinin geçmiş olması nedeniyle herhangi bir işlem yapılamamıştır. ——-yazıldığı görülmüştür.
İbraz süreleri hak düşürücü sürelerdir. İbraz sürelerinin önemi bu süreler içerisinde çek ibraz edilmediği takdirde çekin kambiyo senedi özelliğini yitirmesinden ileri gelir. İbraz süresi geçmesi nedeniyle takibe konu edilen çek kambiyo vasfını haiz olmadığı anlaşılmaktadır.
Davalının cevap dilekçesinde; “borcunun —olduğu, icra faiz vs. giderler için teminat olarak verilen — kambiyo senetlerine özgü icra takibine geçilmiş olduğu, borç bakiyesi vs. masrafların bu takipten yeterince karşılanacağı ve——– konu edilerek açılan takip sonucu davalının hesaplarına, sözleşmeye konu inşa edilen gayrimenkulde müvekkiline isabet eden ve taşeron vs. inşa masrafını karşılamak için satılması gereken taşınmazlarına, gayrimenkullerine haciz konulduğu, bu takip nedeniyle ekonomik olarak kötü duruma düşen davalının, bu takip miktarındaki fazla taleplerin iptali için menfi tespit davası giderlerini karşılayamadığı için bugüne kadar dava açılamadığı” yönünde beyanlarının bulunduğu görülmüştür.
Davalı tarafından söz konusu edilen dosyada mübrez —– dosyasının incelenmesi neticesinde;
• Davalı—- tutarındaki çekin — tarihinde bankaya ibraz edildiği, karşılıksız çıktığı ve banka tarafından — tutarında karşılıksız olduğu yazılarak hamile—yasal tutarın ödendiği, Davacı — karşılıksız miktar olan——-tutarında kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takip başlattığı, takibin kesinleştiği ve dosyada —- tutarında bakiye borç hesabı yapıldığı, — tutarında haciz konulduğu, İcra Dairesinin haciz ihbarnamesi sonucunda davalı —- ait taşınmazlara haciz şerhi konulduğu, —- takip dosyasındaki borcun davalı —- ödendiği, —-tarihinde dosyanın infaz ile kapatılmasına karar verildiği tespit edilmiştir.
Davacı tarafından dosyaya sunulan belgelere ilişkin incelemeler;
Davacı ——dava dilekçesi ekinde dava konusu çek fotokopisinin, davalı tarafından takip öncesi yapılan ödemelere ait dekontların, davalı tarafından icra takibine yapılan itiraz dilekçesinin sunulmuş olduğu görülmüş olup bu belgeler üzerinde yapılan incelemeler sonucunda;
Dava konusu çekin — çeki olduğu, davacı—- tarafından keşide edildiği —- tarihli olduğu tespit edilmiştir.
Ayrıca çekteki —— olduğu, ilk cironun çek hamili davacı— yapıldığı, sonra sırasıyla —— tarafından cirolandığı, son cirantanın ise çek hamili — olduğu ve ibrazında—-tarafından çekin arkasına “işbu çekin ibraz süresinin geçmiş olması nedeniyle herhangi bir işlem yapılamamıştır. —- yazıldığı görülmüştür.
Takip öncesi yapılan ödemelere ilişkin olarak iki adet dekont bulunduğu, ilk dekont ile— tarihinde davalı —— çek cirantalarından birisi olan —- gerçekleştirilmiş olduğu, açıklamasında ise—– ibaresinin bulunduğu;
İkinci dekont ile— tarihinde davalı ——– cirantalarından birisi olan —-gerçekleştirilmiş olduğu, açıklamasında ise —- çeke mahsuben ödenen” ibaresinin bulunduğu tespit edilmiştir.
Davalı —— hitaben düzenlenen —— dilekçesinde ise ödeme emrinin tebliğ edildiği, davalının herhangi bir borcu bulunmadığından takip konusu borca ve faiz oranına ve ferilerine itiraz edildiği görülmüştür.
Davalı tarafından dosyaya sunulan belgelere ilişkin incelemeler;
Davalı —- cevap dilekçesi ekinde —- Sözleşmesi sunulmuş olduğu görülmüş olup sözleşme üzerinde yapılan incelemeler sonucunda;—— arasında imzalanmış olduğu ve sözleşme içeriğinin;
“İşin konusu: —, -gereği—- üzerinde yapılacak taşınmazın ———- hisseli olarak bu ana sözleşme ekinde ortak olarak yer alacaktır.
Yukarıda açıkça belirtilmiş olan Sözleşmede bahsi geçen —– sahibidirler. Söz konusu bu —- mevcut taşınmazın yıkılıp yeniden —— uygun olarak yapılması ve anahtar teslimi işin bitirilip iskânının alınıp, her türlü resmi daire kurum ve kuruluşlarından —— borcu yoktur yazısı alınıp, inşaatın resmi kapanışı yapıldıktan sonra, iş bu ortaklık sona erecektir.
Ortaklık ödemesi: Taraflardan .—–nakit sermaye koyacaktır. Bu sermaye girişi sözleşmenin imzalanmasına müteakip —nakit olacak kalan bakiye ise—– olarak nakit ödenecektir.
Taraflardan —- olduğu bu nakit sermaye girişine karşılık, söz konusu sözleşmedeki gayrimenkule ait —- üzerine alacaktır.
Koymuş olduğu nakit sermayenin — nakit olarak kendisine iade edilecek ve buna karşılık —— — hizmetlerine iade edecektir.
Bu sözleşme süresi kapsamından iş bitimine kadar ——— olarak görev yapacak ve ön muhasebesinden sorumlu olacaktır.
Ayrıca söz konusu sözleşmede yazılı olan ödeme şartlarındaki —– zaman aşımı ve taraflar arasında mutabakat sağlanamamış şekilde uzaması halinde (bu süre toplam ödemenin son tarihi olan———sözleşme iki taraflı olarak feshedilir. Bu durumda yapılan ödemenin toplam tutan üzerinden banka yasal faizinin —– üzerinden ödeme geri iade edilir.” şeklinde olduğu görülmüş olup dava konusu çeke ilişkin herhangi bir bilgi, kayıt, ibare yer almadığı tespit edilmiştir.
Davalı dilekçelerinde belirtilen ödemelere ilişkin hesap özeti ve dekontların incelenmesi;
Davalı dilekçelerinde taraflar arasında birbirlerine ödendiği beyan edilen tutarlara ilişkin olarak dosya kapsamındaki hesap ekstreleri ile tarafımıza verilen yerinde inceleme yetkisine istinaden dosyada eksik olan davalı — hesap ekstreleri ve dava dışı —– hesabına ait dekontların —- incelenmesi neticesinde tespit edilen hususlar ———-halinde gösterilmiştir. açıklanmıştır.
Tüm bu ödemelere ilişkin olarak yapılan incelemeler sonucunda;
Davacı —–hesaplarına gönderilen tutarların toplam —olduğu ve ekstrede———– açıklamasının bulunduğu tespit edilmiştir. Toplam tutardan ve açıklama içeriğinden taraflar arasında akdedilen—– olduğu anlaşılmaktadır.
Davalı —- dava dışı eşi ——— ekstrelerdeki açıklamalarının açık ve net olmadığı görülmekte olup ödemelerin tam anlamıyla yapılma sebebi tespit edilememiştir.
Son iki ödeme olan —– ödemelerin davacı—- dilekçesi ekinde sunulan iki adet dekont ile aynı ödemeler olduğu tespit edilmiş olup açıklamalarında dava konusu çeke atıfta bulunulduğu ve —- çeke mahsuben ödenen” ibaresinin yer aldığı görülmüştür.
Ayrıca son iki ödeme olan—- tutarlar dışında kalan ödemelerin dava konusu çek keşide —— tarihinden önce gerçekleştiği görülmektedir.
Dava dosyası içeriğinde yer alan icra dosyası, çek sureti, banka hesap hareketleri, sözleşme ve diğer bilgi ve belgelerin incelenmesi neticesinde;
Davacı talebinin——–icra takibine davalı tarafından yapılan itirazın iptali ile takibin devamı olduğu görülmektedir.
Davalı ise borcu inkâr etmemekle birlikte borç sebebinin feshedilmiş —- bakiyesi kaldığını, bunun da dava dışı ——— sebebiyle başlatılan icra takibinde karşılanacağını iddia etmiştir.
Davacı —– tarafından başlatılan icra takibinin sebebinin feshedilmiş bir sözleşme değil, taraflarca kambiyo evraklarına bağlanmış nakit para alacağı olduğu, aralarında ticari bağ olması sebebiyle fazla miktarda para alışverişi olduğunu iddia etmiş olup replik dilekçesinde borçlusu davalı olan ——- tarihli dava dışı bir senedi örnek olarak sunmuştur.
Belirtmek gerekir ki Çek bedelinin tahsil edilebilmesi için vade yani uygulamada düzenleme tarihinde hesabın bulunduğu şubeye, muhatap bankanın başka bir şubesine veya —— edilmesi gerekir. İbraz süresi, çekin üzerinde yazılı düzenleme tarihinden itibaren başlar. İbrazın süresinde yapıldığı, çekin arkasına muhatap bankaca ibraz tarihinin yazılmış olmasıyla tespit edilir. İbrazın hangi sürelerde yapılması gerektiği 6102 sayılı TTK’nın 796. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre: —– çek, düzenlendiği yerde ödenecekse on gün; düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecekse bir ay içinde muhataba ibraz edilmelidir.
İbraz süreleri hak düşürücü sürelerdir. İbraz sürelerinin önemi bu süreler içerisinde çek ibraz edilmediği takdirde çekin kambiyo senedi özelliğini yitirmesinden ileri gelir. İbraz süresi geçmişse, banka çek bedelini ödemekle mükellef değildir. İbraz süresi geçmiş senet kambiyo senetleri devir usulü olan ciro ve teslimle devredilemez ve kambiyo senetlerine özgü icra yoluyla takip edilemez (TTK, md.720). Artık bu haldeki çek yazılı delil başlangıcı olarak kabul edilecektir. Süresi içerisinde çeki ibraz etmeyen hamil, tarafı olmak kaydı ile asıl borç ilişkisine dayanabilecektir( TTK, m. 644 ).
Somut olayda yapılan incelemeler sonucunda dava konusu çekin —- Sözleşmesinden sonra —- tarihinde keşide edildiği, iş bu sözleşmede çekin belirtilmediği tespit edilmiştir.
Yapılan incelemelerde davalı tarafından “davacı taahhüdü olan — ödemeyi yapamaması üzerine karşılıklı olarak sözleşmenin feshedildiği, davacının, davalıya ödemiş olduğu —– iadesinin sözleşmenin son cümlesinde belirtilen “banka faizinin —– şartı gereği; iade miktarının—- olduğu, iade şartlarının ——— çekin (Çekin hiç ödenmemesi halinde icra takibine konu edilmesinden doğacak masraf, harç vs. giderleri karşılamak için veya çekin ödemesinin gecikmesi halinde işleyecek faizleri güvence altına almak için) teminat olarak verilmesinde anlaşmaya varıldığı” iddiasına ilişkin herhangi bir belge bulunmaması sebebiyle bu konuda herhangi bir tespit yapılamamış olması nedeniyle itibar edilmememiştir. Ayrıca davalı tarafından ödendiği beyan edilen ödemelerin yapıldığı tespit edilmiş olmakla birlikte her iki tarafın da birbirlerine yaptıkları ödemelerin —- tutarlar dışında kalanlarının dava konusu çek keşide —— tarihinden önce gerçekleştiği görülmektedir. Yine bu iki tutar dışında kalan diğer ödemelerin açıklamalarında dava konusu çeke ilişkin herhangi bir ibare bulunmamakta olup açıklamalardan ödemelerin sebebi veya konusu anlaşılamamıştır.
Aynı zamanda dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden davacı—- tutarındaki çeke ilişkin asıl borç ilişkisinin sebebi tespit edilememiş olmakla birlikte — çeke mahsuben yapıldığı göz önüne alındığında temel borç ilişkisinin var olduğu anlaşılmaktadır.
Tarafımızca —- keşide tarihli çeke ilişkin olduğu, diğer ödemelerin söz konusu çek ile ilişkisinin tespit edilemediği anlaşılmakla davalı—çeke ilişkin olarak—– tutarında borcunun bulunduğu anlaşılmış olup davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın KABULÜNE, davalı borçlunun —- sayılı icra dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin davaya konu edilen ——asıl alacak üzerinden devamına,
2-Asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına,
3-Alacağın likit olması nedeniyle davacı lehine — asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine,
4- Harçlar Kanununa göre alınması gerekli —- harcın, davacı tarafından yatırılan —peşin harçtan mahsubu ile bakiye —- davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
5- Davacı tarafından yatırılan 1.445,45 TL harcın davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
6- Davacı tarafından tebligat, posta ve müzekkere gideri olarak sarf edilen 1.590,90 TL yargılma giderinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
7- Kabul edilen dava yönünden Avukatlık Asgari Ücret tarifesine göre davacı lehine takdir olunan 15.350,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
8-Dosyada mevcut gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde ———- Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/06/2021