Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/768 E. 2021/391 K. 10.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/768 Esas
KARAR NO : 2021/391
DAVA: Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/05/2018
KARAR TARİHİ : 10/06/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı ile davalı arasındaki sözleşme gereğince —- yapılacak olan —— yapım işlerini projeye ve teknik özelliklerine mevzuata ve iş programına uygun olarak yapılması çalışır vaziyette teslimi konusunda taraflar arasında sözleşme akdedildiği, sözleşmenin — asansörün çalışır vaziyette ve ruhsatlandırılmış halde teslim fiyatı olarak—olmak üzere toplam — ödeme yapılacağı— makine dairesi —– sistem yapım işi ve — bölme yapım işi için — olmak üzere genel toplam—– davalı şirket tarafından davacı müvekkilimize ödeneceği hususunda sözleşme imzalandığı, davalı tarafından— olmadığı belirtilerek durak sayısının — yükseltilmesi davacıdan istendiği, ek sözleşme yapılacağının şifahen söylendiği, davalının talebi doğrultusunda —— tamamlandığı, sözleşeme fazlası işler için ek sözleşme yapılmadığı, sözleşme dışı davacı tarafından masrafları karşılanan — durağa ilişkin yapılan masrafların davalı şirket tarafından ödenmediği— tarihinde —–Esas sayılı dosyası ile delil tespiti istendiği, düzenlenen bilirkişi raporunda özetle” yapılan keşifte tesis edilen asansörlerin sözleşmede belirtilen teknik şartnameye uygun olarak yapıldığı, asansör sayısının — olduğu, durak sayısının—olduğu, piyasada yapılan araştırma sonucunda her bir durağın toplam bedeli yaklaşık olarak– olduğu sözleşme haricinde yapılan– durağın yaklaşık bedelinin –olduğu” kanaatinde olduğunun belirtildiği, BK madde 526 gereği davacının vekaletsiz iş görme hükümleri doğrultusunda sözleşme haricinde fazladan — durağın inşaatının tamamlanmış ve teslim etmiş olduğu, davalının anılan madde gereği davacının masrafları ödemekle yükümlü olduğu ——–Karara sayılı kararında “Vekaletsiz iş görmenin konusu olabilmesi için başkasına ait işin vekalet olmaksızın yapılaması gerekir, vekaleti olamama hiç temsil yetkisi verilmemiş olması anlamına geldiği gibi verilen talimat yada temsil yetkisinin aşılmış olması da vekaleti olmama kavramı içinde yer aldığı belirtildiği, — yaptırılması için — tarihinde ek ödenek istenildiği ve davalı idare tarafından düzenlenen —- tarihli raporda da işin yaptırıldığı idare tarafından kabul edilmektedir. İşin yapıldığı ve idare yararına olan imalat bedelinin—– gereği işin yapıldığı yıl piyasa fiyatları ile bedelin ödenmesi gerekir” şeklinde olduğu, —- durak için davacı tarafından karşılanan masrafların davalı tarafından ödenmediği, yapılan sözleşme fazlası iş davalı tarafın açık isteği üzerine yapıldığı, gerek davalının gerekse de asıl iş sahibinin yararına: olarak yapılan işler olduğu, durak sayısının arttırılmadan sözleşmedeki gibi bırakılması durumunda gerek davalının gerekse asıl iş sahibinin zarara uğrayacağı, yeniden durak ilavesi için ilk imalâtınkinden çok daha yüksek bir masrafın yapılması gerekeceği, davacının yapmış olduğu harcamaların vekaletsiz iş görme hükümlerine göre davalıdan tahsil edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiş, bu talebini duruşmada tekrar etmiştir.
Taraflara tebligat yapılarak taraf teşkili sağlanmıştır.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Uyuşmazlığa konu edilen sözleşmenin davacı şirket ile———- arasında yapıldığı, ortaklığın tek başına tüzel bir kişiliği bulunmadığı için ortaklığa dahil olan tüm kişi ve şirketleri de taraf olarak göstermek ve taraf teşkilinin bu şeklide sağlanması gerektiği, pasif husumet nedeni ile davanın usulden reddi gerektiği ———- davacı yanın talepleri ile ilgili olarak yasa gereği zaman aşımına uğradığı dolayısı ile reddi gerektiği, husumet itirazında belirtildiği gibi sözleşmenin yalnızca davalı ile akdedilmediği davacı tarafından yöneltilen iddiaların bu yönden de itirazları olduğu, davacı şirket ile —– arasında yapılan sözleşmeye göre işi — ay içerisinde teslime etmesi gerekirken işi süresinde teslim etmediği, işi zamanında eksiksiz olarak teslim ettiği iddialarının gerçek dışı olduğu, davacı yanın iş görme borcuna aykırılığı sebebi ile her türlü talep ve dava haklarını saklı tuttukları, TBK’ nın Borcun ifa edilmemesi başlığı altındaki 112. Maddesinde “Borç hiç veya gereği gibi ifa edilmezse borçlu kendisine hiçbir kusurun yüklenemeyeceğini ispat etmedikçe alacaklının bundan doğan zararını gidermekle yükümlüdür” hükmüne yer verildiği, —- incelenmesi sonucunda özetle —— belirlendiği anılan projenin bu şekli —-firma tarafından elbette ki incelenmiş olduğu, —- Sözleşmenin imzalanmasından ve uygulama projeleri kendisine iletilmesinden itibaren —– içerisinde bütün projeleri tetkik etmiş olacak, keşifteki farklılıkları ve varsa tatbikatta doğabilecek aksaklıkları bu süre içerisinde işverene bildirecektir. Bu süre geçtikten sonra projeler hakkında Yüklenici tarafından yapılacak herhangi bir itiraz yükleniciye süre uzatımı veya herhangi bir nam altında sair bir hak kazandırmayacaktır” ibaresi yer almakta aynı maddenin 3. Paragrafında “Teklifte belirtilen birim fiyatlar işin tamamının teslim edilmesine kadar sabit olup, İşin yapımı sırasında olabilecek fiyat değişikliklerinden dolayı fiyat farkı talep edilmeyecektir” hükmünün yer aldığı, davacı yüklenici firmanın asansör kapısı sayısını buna dair farklılıklar hakkında davalıya bildirimde bulunmadığı, davacının — adet —- —- olayın meydana geldiği tarihten itibaren işleyecek bankalarca uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte ödenmesini istemesi talep ederek haksız kazanç elde etmeye çalıştığı, davacının sözleşmeye göre bitirmesi ve eksiksiz olarak teslim etmesi gereken işleri gereği gibi yapmadığından imalattaki kusurlar nedeni ile ——hesabından iki kalemde —— idare tarafından kelimesine ve ortaklığın maddi kaybına sebep olduğu, davacı tarafından ikame edilen—-dosyasına durak sayısının— olduğu belirtilerek piyasa araştırmasına göre her bir durağın toplam bedeli — olduğu sözleşme haricinde yapılan işin —–olduğu kanaatine varıldığı belirtildiği, davalı parafından işbu tespit raporuna süresinde itiraz edildiği, tüm belgeler incelenmeden yapılan tespitte esasa ilişkin karara vermenin yasaya, usule ve hakkaniyete aykırı olduğu, davacının BK 526 vd. vekaletsiz iş görme maddelerine atıfta bulunduğu, BK 526 maddesine göre iş görmenin olumlu bir faaliyeti gerektirdiği, bir ihmal ve hareketsizliğin iş görme sayılamayacağı, davacının geçici kabul tutanağına göre inceleyip davalı şirkete bilgi verme yükümlülüğünü yerine getirmediği, bu sebeple eylemi vekaletsiz iş görme olarak nitelendirilemeyeceği, davacı yanın davayı ve asası kabul anlamına gelmemekle birlikte faiz taleplerinin de fahiş olduğu ve reddi gerektiği” yönünde beyanda bulunduğu görüldü.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :Dava taraflar arasında akdedilen eser sözleşmesi gereğince sözleşme dışı yapılan iş bedeline yönelen tazminat davasıdır.
Davacı ile dava dışı — arasında —-tarihlinde Sözleşmenin 2. Maddesinde belirtilen ———- sözleşmenin eki olan tatbikat projelerine ve teknik özelliklerine mevzuata ve iş programına uygun olarak yapılması çalışır vaziyette yapılması, çalışır vaziyette teslimi ve işletme ruhsatı alımı ve geçici kabulden sonra —– süreyle bakım yapılması” konusunda sözleşme imzalandığı, davalı tarafından davanın adi ortaklardan davalı şirkete karşı ikame edilmiş bulunduğu anlaşılmıştır.
6098 sayılı TBK m. 638/son hükmüne göre, ortakların, birlikte veya bir temsilci aracılığı ile bir üçüncü kişiye karşı, ortaklık ilişkisi çerçevesinde üstlendikleri borçlardan, aksi kararlaştırılmamışsa müteselsilen sorumlu olduklarından davalının pasif husumet itirazının dinlenilebilir olmadığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasında akdedilen —- tarihli sözleşme 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi niteliğindedir.
Davacı tarafından ikame edilen davada uyuşmazlık davacı tarafından sözleşme dışı imalatın gerçekleşip gerçekleşmediği, gerçekleştirilmiş ise bu imalatların davalıdan tahsili şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğine yöneldiği anlaşılmıştır.
Sözleşme dışı imalât, eser sözleşmesinde kararlaştırılmamış olmakla birlikte sözleşmenin ifası sırasında iş sahibinin talimatı ile ya da iş sahibinin talimatı olmaksızın işin gereği olarak yüklenici tarafından yapılan ve iş sahibi yararına olan iş ve imalâtlar olarak tanımlanmaktadır. Sözleşme dışı fazla imalât bedelinin iş sahibinden istenebilmesi için, bunların iş sahibinin talimatı ile yapılmış olması zorunlu değildir. Fazla imalât bedelinin, sözleşmede bu konuda hüküm varsa sözleşme hükümlerine, yoksa 6098 sayılı TBK’nın 526 ve devamı maddelerinde düzenlenen vekâletsiz iş görme hükümleri gereğince, yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçlerine göre hesaplanması gerekir. Mahalli piyasa rayiçleri içinde —— yüklenici kârı bulunacağından ayrıca eklenmeyecektir.
Değinilen yasal düzenlemeler ekseninde Mahkememizce yürütülen tahkikat devamında toparlanan delillere göre ;
—- delil tespiti amacı ile — dosyası ile alınan ———– tarihli bilirkişi raporunda —-yapılan incelemede tesis edilen asansörlerin sözleşmede belirtilen teknik şartnameye uygun olarak yapıldığı, asansör sayısı —- olmakla beraber durak sayısının —– olduğu, durak sayısındaki artış ilave olarak kat kapısı ve seyir mesafesindeki artışla beraber ray, halat, kablo, işçilik vb. sarfiyatı da arttırdığı, piyasada yapılan fiyat araştırması sonucunda ilave her bir durağın toplam bedeli yaklaşık olarak — olduğu, sözleşme haricinde yapılan ilave—- olacağı yönünde kanaat belirtildiği, davalı tarafından —- delil tespiti amacı ile — dosyası ile aldırılan —– tarihinde itiraz edilmiştir.
Mahkememizce yürütülen tahkikat yargılaması devamında —– talimat sonucunda—– dosyasında İnşaat Mühendisi——— oluşan heyet bilirkişi raporunda “inşaat mahallinde yapılan incelemede sözleşme kapsamında imal edilmesi gereken —–adet olarak imal edildiği,— olarak imal edildiği, sözleşmede hiç belirtilmeyen — adet asansörün imal edildiği tespit edildiği, bu bağlamda imal edilen asansörlerden —duraklı olanlar için sözleşme birim fiyatları kullanıldığı ve sözleşmede mevcut olmayan — duraklı asansörler için piyasa araştırması yapılarak rayiç birim fiyat oluşturulduğu, Davacı —- arasında imzalanan sözleşme kapsamında ortaya çıkan ilave imalat tutarının ——–olduğu yönünde kanaat belirtildiği tespit edilmiştir.
Davacı vekili tarafından da talimat Mahkemesi tarafından tanzim edilen rapora dayalı olarak dava ıslah edilerek dava değeri –yükseltilmiş ise de — dosya kapsamına ibraz edilen cevab-i yazısı ile —— olarak özür ve eksik işler listesinde belirtilen iki kalem için ——–geçici kabul kesintisinden mahsup edildiği ve kesintilerin bu tutar dışında dava dışı firmaya ödendiği, başka bir deyişle idarenin toplam — tutarı dava dışı ———– tahsil edildiği anlaşılmıştır.
Türk Borçlar Kanununun 143/1 (BK.122.mad.) maddesi uyarınca, takas, borçlunun takas iradesini alacaklıya bildirmesiyle vaki olur, takasın sağlanması için mutlaka ayrı bir dava veya karşı dava açılması gerekmez. Borçlu, kendisine karşı açılmış olan bir dava içerisinde takas-mahsup talebinde bulunabilir ve böylesi bir talep, usul hukuku anlamında bir defi niteliği taşır. Somut olayda da davalı tarafından dilekçeler aşamasında sunulan cevap dilekçesinde ve tahkikat yargılamasında; davacı tarafın alt yüklenici olarak yapmış olduğu işlerden ötürü, işveren——-yüklenici davalının hak edişinden, davacının imalat fazlası işler için yaptığı tutardan fazlaca kesintinin teslim edilen işlerdeki noksanlıklar nedeni ile yapıldığının dosya kapsamına alınan delillere göre anlaşılması karşısında davacı tarafından ikame edilen davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın REDDİNE,
1-Alınması gerekli 59,30 TL harçtan 537,94 TL’si peşin olarak yatırılmış olduğundan bakiye 478,60 TL harcın davacıya istek halinde İADESİNE,
2-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde BIRAKILMASINA,
3-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
4-Taraflar tarafından dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatırana İADESİNE,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca ——–Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekilinin yokluğunda davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı.10/06/2021