Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/628 Esas
KARAR NO:2023/250
DAVA:Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
DAVA TARİHİ:17/05/2018
KARAR TARİHİ:16/03/2023
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davadışı ——–tarafından nakliye sorumluluğu üstlenilen, ——– müşterisine satmış olduğu —- emtianın —– nakliye aşamasında meydana gelebilecek zararlar için —–poliçesinin müvekkili sigorta şirketine yaptırıldığı, taşıma işinin fiili olarak davalılardan —— firması tarafından üstlenildiği, varış noktasında emtiadan bir kısmının taşıma esnasında hasar gördüğünün tespiti üzerine aldırılan ekspertiz raporu sonucu müvekkili şirketin sorumluluğuna isabet eden 48.217,00TL hasar bedelinin ödenerek elde edilen halefiyet gereğince hasar sorumlusu davalılardan rücuen talep edilmesine rağmen ödenmemesi üzerine huzurdaki davanın ikame edildiğini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 48.217,00TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA:Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; Usul yönünden, Sigorta poliçesi düzenleme tarihi, kapsamı ve sigortalananda meydana gelen hasar durumu gözetilerek davacının aktif husumet ehliyeti bulunmadığını, Esasa ilişkin olarak, CMR m.17/4-b gereği hatalı ambalajlamadan davalıların sorumlu tutulamayacağını, davalıların sorumlu olmadığı, olsa bile CMR m.23 gereği sınırlı sorumluluk esasına göre hesaplama yapılması gerektiğini, taşınan malların akıbetinin belli olmadığını, talep edilen faiz oranının CMR m.27 düzenlemesine aykırı olduğunu beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava davacı sigorta şirketinin dava dışı sigortalısına yapmış olduğu ödemenin davalılardan rücuen tahsili talebine ilişkindir.
Tarafların hasarın meydana gelmesindeki kusur oranlarının, gerçek hasar bedelinin, rucü şartlarının oluşup oluşmadığının, rucü şartlarının oluşması halinde davalılara rucü edilebilecek miktarın ne kadar olduğunun araştırılması gerektiği anlaşılmıştır.
Davada taraf teşkili sağlanmış, taraf ehliyetleri incelenmiş deliller toplanmış ve bilirkişi raporları ile neticeye ulaşılmıştır.
Dava dosyasına sunulan tüm belge ve delillerin incelenmesi sonucunda davaya konu olayın davacının sigortalısı ——- kendi adına, —- teslim adresine karayolu ile taşınması için davadışı akdi taşıyıcı —– firması ile anlaştığı, davadışı akdi taşıyıcının, farklı gönderici ve farklı alıcılara ait —- gönderilen malları parsiyel olarak topladıkları, bu —–şeklinde,——- taşınması işini davalı———– verdikleri, davalının eşyayı parsiyel değil, komple ——– şeklinde taşıdığı, davalı fiili taşıyıcının sorumluluğunda taşınan emtiadan bir kısmının varış noktası olan ——- deposundaki tahliyesi esnasında hasarlanmış olduğunun tespit edildiği, davacının sigortalısının başvurusu üzerine, davacının açmış olduğu hasar dosyasına aldırılan ekspertiz raporu sonrası, sigortalısına yapmış olduğu tazminat ödemesini davalı fiili taşıyıcı ve onun sorumluluk sigortacısı diğer davalıdan rücuen tahsili amacıyla huzurdaki davanın ikame edildiği tespit olunmuştur.
Ekspertiz raporları: Davacı —— nolu hasar dosyasına ——- kayıt sicil nolu eksper ——– sunulan,—- ekspertiz raporunda; ———- firması sorumluluğunda —– araca sigortalı ——– bulunan ——firmasına satmış olduğu —– tarihinde ——— yüklenmiştir. Söz konusu emtiaların alıcı firmalara tahliyesi esnasında/sırasında 1 adet demonte dolap, 2 adet ayaklı askılık ve 1 adet sehpa emtiasında muhtelif parçaların kırılmış olduğu belirlenmiş ve mobilyaların yerine yeni mobilya gönderildiği beyan edilmiştir” şeklinde hasar nedeni hakkında tespit yapıldıktan sonra, toplam emtia hasar tutarı 11.750,00Euro olarak belirlendiği görülmüştür. Dosya içinde davalılar vekilinin cevap dilekçesi ekinde —- dilinde orijinali ve —– sunulan, davalılardan —-tarafından talep edilerek—- tarafından hazırlanan————- hasarın sebebinin uygun şekilde yapılmayan ambalajlama olduğu, Kısmen önceden monte edilmiş olan mobilya elementlerinin hava yatıklı ——- korumalarıyla gerçekleştirilmiş olan ambalajlama ve bunların paletler üzerinde yerleştirilmesi, her elleçlemede olağan olarak oluşan baskı veya araç hareket halindeyken oluşan ağırlık baskısını engelleyecek nitelikte değildi. Sunulmuş olan ambalajlamadan, malların düştüğü veya kaydığından ve bunun sonucunda söz konusu mekanik etkilerin oluştuğu anlaşılmaktadır” şeklinde hasar nedeni hakkında tespit yapıldıktan sonra, 11.750,00Euro emtia hasarından 1.100,00Euro sovtaj bedeli tenzili sonrası 450,00Euro tamirat bedelinin ilavesi ile toplam emtia hasar tutarı 10.350,00Euro olarak belirlendiği görülmüştür.
POLİÇELER: Davacı———– tarihleri arasında, tüm ——- emtianın taşınması sırasında meydana gelecek rizikolar için, araç başı azami——— limit ile teminat verilen,——– düzenlendiği görülmüştür. —– üretildiği, çerçeve sözleşme niteliğinde olduğu tespit edilmiştir. Poliçe Özel Şartları 1.maddede “Sigortalı emtianın özelliğine uygun olmayan ambalajlama, istifleme ve/veya sabitleme kusurlarından doğan hasarlar teminat haricidir” şeklinde özel şart olduğu da tespit edilmiştir. Bu abonman sözleşme tahtında, davacı —- acentesi —–tarafından,—– plakalı araç ile, paletler üzerinde —–adet, —— bedelli, mobilya cinsi emtianın nakliyesi sırasında meydana gelebilecek rizikolara karşı—— sigorta teminatı verilerek, davadışı gönderen —– sigortalı olarak belirtilerek, —– poliçe düzenlendiği, dosyaya sunulu olan —- numaralı emtia faturası çerçevesinde eksik ve aşkın sigortanın söz konusu olmadığı, brüt —— tahakkuku ile birlikte geçerli bir poliçe olduğu tespit edilmiştir.
Ödeme Dekontu Ve Temlik; Davacı —— eksper raporuna dayanarak, — hesabından, —– tarihinde, aynı tarihte valör kazanacak şekilde dava dışı sigortalısı —— ödediği, ödeme gününde geçerli olan —–olduğu, ödemenin —- cinsinde karşılığının —– olduğu tespit edilmiştir. Davacının sigortalısı tarafından, 26.12.2017 tarihinde davacı sigorta şirketine 48.217,30TL tutarında hasar alacağı için temlik verdiği dosya içerisinde yer alan belgeden tespit edilmiştir.
Taşıma Sözleşmesi; Dosya içerisinde, 22.09.2017 tanzim tarihli, davadışı akdi taşıyıcı ——— firması arasında, bu taşımanın da içinde bulunduğu toplam 6 adet farklı taşımaya özel olarak akdedilmiş taşıma sözleşmesi mevcuttur. Bu sözleşmenin 4.maddesinde; “Şoförün taşıyıcıyı temsilen yükleme organizasyonuna nezaret etme ve gördüğü aksaklıkları gönderene/istifçiye iletme yükümlülüğü vardır. Gönderen/istifçi yapmış olduğu ikazları dikkate almaz ise, Taşıyıcı durumu derhal——— önce sözlü/ hemen akabinde bunu takip eden yazılı bir mesajla bildirmek zorundadır. Ayrıca Taşıyıcı paketleme ve istiflemeye ilişkin tespit ettiği tüm hata ve/veya eksiklikleri ve/veya yüklemeye nezaret edilmesine izin verilmediği durumları CMR’a not etmekle yükümlüdür, aksi takdirde kendisine rücu edildiğinde hasarın yükleme kusurundan kaynaklandığı iddiasında bulunamaz” ve 13.maddesinde; “Her yükleme/boşaltmadan sonra şoförlerin yükü kayışlar ile sağlamlaştırması yapılmalıdır” Şeklinde özel şartların yer aldığı ve sözleşmenin taraflarca imza altına alındığı görülmüştür.
Emtia Faturası ; Dosya içerisinde, davacının sigortalısı ——tarafından, göndericisi ve alıcısı kendisi olacak şekilde kendi adına —–adresine, ———- numaralı fatura düzenlendiği, fatura muhtevası emtianın ‘tamamı demonte vaziyette aksam ve parçaları ile birlikte mağazalarda kullanılan türde —– malzeme, toplam —— teslim, mal mukabili ödeme şeklinde, toplam—— tutarında olduğu, fatura bilgileri ile—— üzerindeki bilgilerin birbirini teyit ettiği, dosya içerisinde——— incelendiğinde, beyanname üzerindeki bilgilerin emtia faturası ile birbirini teyit ettiği tespit edilmiştir.
Cmr Dosyaya davacı vekili tarafından sunulan CMR belgesinin ——- teslim yerinin——-taşıyıcı firmanın davalı —— ağırlığında ——parsiyel yükün, ——plakalı araç ile sevkinin yapıldığı görülmüştür. sunulan CMR üzerinde, herhangi bir imza, kaşe ve hasar şerhi bulunmamaktadır. —- numaralı ———- göre araçta toplam 7 farklı alıcıya teslim edilmek üzere toplam 76 kap, 19.118,10kg eşya olduğu, davacının sigortalısına ait eşyanın 21 kap, 667 kg, tahliye yerinin ——— olduğu görülmüştür.
Navlun Faturası; Dosya içerisinde davadışı akdi taşıyıcı —- tarafından, davacının sigortalısı gönderici/taşıtan adına —– tutarında faturanın düzenlendiği, navlun faturasındaki bilgilerin, emtia faturası,——- uyumlu olduğu tespit edilmiştir. Dosya içerisinde ayrıca davalı fiili taşıyıcı tarafından, davadışı akdi taşıyıcı adına, —– tutarında faturanın düzenlendiği, navlun faturasındaki bilgilerin, emtia faturası, —- uyumlu olduğu tespit edilmiştir.
Hasar Tutanağı; Dosya içerisinde orijinali ve tercümesi sunulan, 28.09.2017 tarihli teslimat makbuzu düzenlendiği, belgede, göndericisi ve alıcısı aynı firma ———– 667 kg eşyada; “Yapının başlıca bölümü tamamen hurda haline ulaşmış olup montajı mümkün değildir” şeklinde hasar notu oluşturulduğu görülmüştür.
Davacı sigorta şirketinin halef sıfatını kazanabilmesi için bir sigorta sözleşmesinin (poliçe) mevcut olması, sigortacının himaye kapsamında yer alan riziko sebebiyle meydana gelen zararları ödemiş olması ve dava dışı sigortalının talepte bulunabileceği zararın ortaya çıkmasında, üçüncü bir kişinin varlığı /dava hakkının varlığı gereklidir. Dava dosyası incelendiğinde; tüm bu koşulların yerine geldiği ve davacının TTK 1472’nci maddesi gereği halefiyet elde ettiği anlaşılmıştır. Davalılardan —- tarihinde tanzim ettiği, —— numaralı — ile, davalı—–kapsamındaki taşımalardaki sorumluluğu, araç başı 2.000.000,00Euro limitle sigorta teminatı altına alındığı görülmüştür. Bu durumda, davalı taşıyıcının müterafik kusuruna isabet eden kısımdan davalı ——– müteselsilen sorumlu olacağı sonuç ve görüşlerine ulaşılmıştır.
Kusur; Dosyaya sunulu olan ilk Bilirkişi heyet raporunda hasarın, hatalı ambalajlama, istifleme ve sabitlemeden kaynaklandığı, sovtaj oranının %25 kabul edilmesi gerektiği, davacının sigortalısı göndericinin %35, fiili taşıyıcı davalının %65 (%45 istif + %20 boşaltma) oranında hasardan sorumlu tutulabilecekleri kanaati bildirilmiştir. İkinci farklı heyet raporunda ise, aynı hasar nedenine bağlı olarak, sovtaj bedelinin %25 oranında olacağı, 8.812,50Euro zarardan, göndericinin sigortalının %20, davalı fiili taşıyıcının %40, davadışı akdi taşıyıcının ise %40 oranında sorumlu olacakları kanaati bildirilmiştir. Dosyaya son aldırılan sektör uzmanı bilirkişi tarafından ise, aynı hasar nedenlerine dayanılarak, davacı sigortalının %45, davalı filli taşıyıcının ise %55 oranında kusurlu olacağını, ürünlerin imha edilmesinden dolayı sovtaj imkanı olmayacağı kanaatini bildirmiştir.Dosyadaki verilere göre, davalı fiili taşıyıcının taşıdığı emtia komple kamyon hamulesi şeklinde olup, davalı fiili taşıyıcı aşısından parsiyel taşıma olmadığı tespit edilmiştir. davadışı akdi taşıyıcı, farklı gönderici ve farklı alıcılara ait taşınacak farklı türdeki emtiayı ——– kendi deposunda bir araya getirerek, toplu olarak aynı anda davalı filli taşıyıcı tarafından tahsis edilen araca yüklemiş, ——deposunda da karşılayarak komple aracın tahliyesini yaptığı tespit olunmuştur. Hasar tespiti aracın tahliyesi sonrası davadışı akdi taşıyıcının deposunda, davadışı sigortalıya emtia teslim edilmeden yapılmıştır. Sunulan CMR belgesine göre dava dışı akdi taşıyıcı gönderen konumundadır. Dosyaya sunulan taşıma sözleşmesine göre; gönderen aynı zamanda istiflemeden sorumludur. İstiflemeden kastedilen husus, taşınan emtianın aracın üzerine yerleştirilmesidir. İstiflenen eşyanın sabitleme yükümlülüğünün ise taşıyıcıyı temsilen şoföre ait olduğu açıkça belirtilmiştir. Ayrıca Sözleşmeye göre, taşıyıcıyı temsilen sürücüye, yüklemeye nezaret etme, tespit ettiği paketleme ve istiflemeye ilişkin tüm hataları bildirme yükümlülüğü, bunları CMR belgesi üzerine not etme sorumluluğu getirilerek aksi durumda kendisine rücu edildiğinde hasarın yüklemeden kaynaklandığını ileri sürülemeyeceği konusunda taraflar arasında anlaşmaya varılmıştır.
Tüm dosya kapsamında sunulan veriler değerlendirildiğinde; Davacının sigortalısının eşyasını taşınmak üzere, davadışı akdi taşıyıcıya, ambalajlı halde ve sağlam teslim ettiği, dava dışı akdi taşıyıcı ———- Tarafından, davalı fiili taşıyıcının tahsis ettiği araca sağlam olarak yüklendiği, aksine bir durumun varlığına ait bir çekincenin, rezervin olmadığı, yüklerin araç içerisinde dağıldığı göz önüne alındığında, hasarın temel nedeninin davalı fiili taşıyıcının sorumluluğunda olan sabitleme yetersizliğinden kaynaklandığı, ambalaj yetersizliğinin ancak sabitlemenin bozulması sonrası hasarda etkili olacağı, ambalajdaki yetersizliğin ise yüklemeye nezaret anında fark edilebileceği, bunun da sözleşmede belirlendiği gibi, taşıyıcının eksikliği bildirme ve CMR üzerine not düşme yükümlüğünü yerine getirmemesi ve sözleşmeye aykırı davranış nedeniyle davalı fiili taşıyıcıya ait olacağı, dava konusu olayda, hasar gören emtianın hasarsız değerinin toplamının 11.750,00EURO olduğu tüm sunulan raporlarda teyit edildiği, Ancak, sovtaj konusunda, sektör uzmanları ilk iki raporda %25 oranında sovtaj imkanı olacağını belirtirken, son bilirkişi raporunda sektör uzmanı, bir oran vermeyerek, sovtaj değerinin olabileceğini, ancak imha edildiği için değerlendirmenin mümkün olmadığını, bu nedenle de sovtaj değerinin olamayacağını ileri sürdüğü, eksper raporlarının evrak üzerinden düzenlendiğinden, mahkemeye sunulan Bilirkişi Heyet Raporlarındaki sovtaj bedelinin dikkate alınmasının uygun olacağı değerlendirilmiş, bu durumda emtia hasarı; 11.750,00Euro toplam hasar tutarından %25’e isabet eden 2.937,50Euro düşüldükten sonra, dosyaya ikinci sunulan bilirkişi heyet raporundaki gibi 8.812,50Euro olarak belirlenmiş olup davacının sigortalısına 48.217,00TL ödeme yaptığı sabit olmakla birlikte, bu tutarın Euro karşılığının belirtilmediği, Bu durumda, davacının ödeme tarihinde geçerli olan ve hesaplamada dikkate alınması gereken—— ———— olarak hesap edileceği, sonuç itibarı ile taşıyıcının sorumlu tutulacağı net hasar tutarının (davacı sigorta şirketi TL cinsinden ödeme yaptığından dolayı) 40.058,98TLolduğu, CMR Md.23/3’e göre davalı taşıyıcının sorumluluk sınırının, zayi olan kısmın brüt ağırlığı ile hesap edilebileceği, Dosyadaki verilerden hasar gören emtianın brüt ağırlığının 575,6kg olarak tespit edildiği, hasar gören ürünlerin tazmininde, (575,6kg X 8,33SDR=) 4.794,75 SDR sorumluluk sınırı olduğu, Zararın asli olarak ve büyük oranda davalı fiili taşıyıcının sorumluluğunda olan sabitlemenin, istiflemenin yetersizliği ve yüklemeye nezaret yükümlülüğünün ihlali ile, tali olarak gönderenin sorumluluğunda olan ambalaj yetersizliğinin neden olduğu, müterafik kusurun büyük bölümünün davalı ———-, görece daha az bölümünün ise davadışı davacının sigortalısına ait olduğu, mahkememizce tüm alınan bilirkişi raporları ve dosya kapsamında değerlendirme yapıldığında davalı taşıyıcının %80 dava dışı sigortalının %20 kusurlu olduğunun değerlendirildiği, davacı sigorta şirketinin 6102 sayılı TTK 1472’nci maddesine göre şartlarının varlığının yerine geldiği sübuta ermiş olması nedeniyle kanuni, almış olduğu temlik ile de akdi halefiyet hakkı elde ettiği anlaşıldığından ———– tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı Kanunun 2/2 maddesi gereğince değişen oranlarda ticari avans faizi uygulanmak suretiyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine fazlaya ilişkin talebin reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
Davanın KISMEN KABÜLÜ ile,
1-32.047,18 TL’nin dava tarihi olan 23.05.2018 tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı Kanunun 2/2 maddesi gereğince değişen oranlarda ticari avans faizi uygulanmak suretiyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli 2.189,14 TL harçtan, davacı tarafça dava açılırken peşin olarak yatırılan 823,43 TL harcın mahsubu ile arta kalan 1.365,71 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafça dava açılırken peşin olarak yatırılan 823,43 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 5.779,40 TL yargılama giderinin davanın kısmen kabul – kısmen red oranına göre hesaplanan 3.841,24 TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, bakiye kısmın davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı—— tarafından yapılan 1.800,00 TL yargılama giderinin davanın kısmen kabul – kısmen red oranına göre hesaplanan 603,63 TL’sinin davacı taraftan tahsili ile davalı ——verilmesine, bakiye kısmın davalı ———— üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
8-Davalı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara verilmesine,
9-Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-(13) maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddeleri ile Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ——– bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davanın kabul-red oranına göre hesaplanan 877,33 TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıdan tahsili ile 442,67 TL’sinin ise davacıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
10-Dosyada mevcut gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekili ve davalılar vekillerinin yüzüne karşı HMK 345/1.maddesi uyarıca tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde————–Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.16/03/2023