Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/581 Esas
KARAR NO : 2021/818
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 08/09/2017
KARAR TARİHİ : 23/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ———- —– tarihinde ——-, söz konusu yangın neticesinde işyeri içerisindeki depoda satışa hazır vaziyette bulunan çok miktarda gıda ürünü ve saklamakla yükümlü olduğu ve vergiye esas oluşturan fatura, irsaliye ve makbuzların yandığını, beyan dilekçesi ile yangın sonucu zayi olduğu bildirilen fatura, irsaliye ve makbuzların —– — basıldığını bildirerek, izah olunan sebeplerden ötürü vergiye esas oluşturan —- belgelerinin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, saklanılması zorunlu bulunan belgelerin zayi olması nedeni ile TTK 82/7 gereğince zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
Davacı vekili tarafından davanın hak düşürücü süre içersinde mahkememize açıldığı görülmüştür.
TTK’nin 82/7. maddesi “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” hükmünü haizdir.
VUK’un 13. Maddesinde; Mücbir sebepler: —– her hangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk;Vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su basması gib afetler; Kişinin iradesi dışında vukua gelen——; Sahibinin iradesi dışındaki sebepler dolayısıyla defter ve vesikalarının elinden çıkmış bulunması, gibi hallerdir.
——- sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ’in Tutulacak defterler—- veya tüzel kişi olup olmadığına bakılmaksızın her tacir yevmiye defteri, envanter defteri,defter-i kebir tutmakla yükümlüdür. Şahıs şirketleri birinci fikrada sayılan defterlere ek olarak genel kurul toplantı ve müzakere defterini de tutarlar.
Saklama Sorumluluğu başlıklı 12. Maddesinde;Her tacir; tutmakla yükümlü olduğu ticari defterleri ve bu defterlere yapılan kayıtların dayandığı belgeleri sınıflandırılmış bir şekilde on yıl saklamakla yükümlüdür.
Davacının zayi nedeniyle dava konusu edilen belgeler yönünden zayi belgesi verilmesi şartlarının oluşup oluşmadığının değerlendirilmesi için dosya bilirkişiye tevdi edilmiştir.
Bilirkişi tarafından sunulan ——-
Davacı şirketin—–meydana gelen yangında, fatura, irsaliye ve makbuzların zayi olduğu gerekçesiyle davacı şirketin zayi belgesi talep ettiği, ancak tutulan yangın tutanağında, herhangi bir fatura. İrsaliye ve makbuzların yandığı veya hasar gördüğü hususunda bir bilgi veya beyanın olmadığı, bu nedenle salt beyana dayalı —– için zayi belgesi verilip verilmeyeceği takdirinin ise tamamen yüce mahkemenize ait olduğu, davacının beyanına göre, zayi belgesi verilmesi hususunun benimsenmesi halinde ise,—- bildirimine göre;
Zayi olan faturalar: Basılıp Basılmadığı
—–
— —-
Zayi olan faturalar: Basılıp Basılmadığı
——
——-
olduğu için zayi belgesi verilmesi hususunun ise tamamen yüce mahkemenin takdirlerine ait olduğu hususundaki görüş ve kanaatinde bulunulduğu hususları belirtilmiştir.
Bilirkişi tarafından sunulan —– tarihli raporda özetle;
Davanın, 24.08.2017 tarihinde davacının işyerinde çıkan yangında zayi olan defter ve belgeler için zayi belgesi verilmesi istemine ilişkin olduğunu, kök rapordan sonra davacı—— —- —– şirketlere mahkeme yoluyla müzekkere yazılmasının istendiğini, mahkemenin 02/05/2019 tarihli müzekkereleri ile, anılan şirketlere, söz konusu belgelerin basılıp basılmadığı sorulduğunu,—-— —— —davacı şirket adına basıldığının bildirildiğini,——- dosyaya gelmediğini, mahkemenin —– kararında davacı vekilinin——- kapanmış olduğunu gördüklerini beyan ettiğini, bu durumda kök raporda varılan sonuç ——- zayi belgesi verilebileceği hususunun eklenmesinin uygun mütalaa edildiği hususlarında görüş ve kanaat belirtilmiştir.
Bilirkişi tarafından sunulan ——-özetle;
Kök raporlarında faturalardan;——- basıldığının teyit edilmediiği, diğer faturaların ise basılıp çıkan yangında yandığının belirtildiğini, davacının itiraz dilekçesinde söz konusu——— beyan etmesi üzerine mahkemece, adı geçen bu şirketlere müzekkere yazılarak faturaların basılıp basılmadığının sorulduğunu, ——— davacı şirket adına basıldığının bildirildiğini,——— basılmış olduğu ve çıkan — yandığı, —– müzekkere cevap gelmediği bildirilmiş olup, buna ilişkin ek rapor tanzim edilerek mahkemeye sunulduğunu,
Davacı vekilinin ek rapora itirazla; —- dosyaya——- belgelere zayi belgesi verilmesine ilişkin bir değerlendirme yapılmadığını——— gönderilen ——incelenmesi durumunda faturaların basılmış olup olmadığı ve —– basıldığı hususlarının anlaşılacağını beyan ettiğini, davacının dava dilekçesinde—– faturalar için bir zayi talebinde bulunmadığını, —– değil, irsaliyelere ait zayi belgesi talebi olduğunu,
Burada üzerinde durulması gereken husus; ——- kanıtlanmamış——– nolu faturalara ve ayrıca—- sevk irsaliyelerine zayi belgesi verilip verilmeyeceği hususu olduğunu,
Mahkemece —- incelenerek dava konusu hususların tespiti kararı verildiğini, ———- incelendiğinde; “—- açılmadığı, —- “—– bulunduğu görüldüğünden—– yapılması mümkün olamadığını,
—- faturaların —- —- beyan edilip edilmediği hususunun —– basılmış olduğunun bildirilmesi halinde söz konusu fatura ve irsaliyeler için de zayi belgesi verilebileceği hususundaki takdirin mahkemeye ait olduğu hususlarında görüş ve kanaat belirtilmiştir.
———-gelen yazı cevabınında değerlendirilmesi neticesinde davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
Davanın KISMEN KABÜLÜ ile,
1——- arası faturaların,
2———- arası gider pusulasının ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
3-Davacının iptal istemine konu ettiği diğer belgeler için zayi belgesi verilmesi isteminin REDDİNE
4-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli 59,30 TL harçtan, davacı tarafça dava açılırken peşin olarak yatırılan 31,40 TL harçtan mahsubu ile arta kalan 27,90 TL harcın davacı taraftan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı HMK 345/1.maddesi uyarıca tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.