Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/516
KARAR NO : 2019/56
DAVA : TAZMİNAT
DAVA TARİHİ : 27/04/2018
KARAR TARİHİ : 22/01/2019
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesini aynen tekrarlamış, davacı şirketin kurulduğu günden bu yana toplumsal sorumluluk bilinci ile kültür, sanat ve spor gibi farklı alanlarda bir çok projeye destek verdiğini, çocukların etimini desteklemek amacıyla bugüne değin pek çok projenin önemli destekçilerinden biri olduğunu, davacı şirketin gençlere ve eğitime verdiği desteğin son zamanda gündemde yer alan —– ait olduğu söylenen yurtlarda vukuu buluna—- suçu nedeniyle ciddi bir biçimde çarpıtılarak sosyal medyada davacı şirket adına bir karalama kampanyasına dönüştürüldüğünü, bu kapsamda davalının kişisel—- hesabında —— cevabımızdır.” şeklinde bir—– paylaştığını, davalı tarafından gerçekleştirilen haksız fiil nedeniyle davacı şirketin kişilik haklarının zedelendiğini ve davalının söz konusu —— nedeniyle davacı şirketin çocuk tecavüzüne destek olduğuna dair son derece ağır ithamlarda bulunduğunu,—— ait bir yurtta bir öğretmen tarafından 45 çocuğa tecavüz edildiğine dair iddialar ve yürütülen soruşturmanın tüm ülkede infial yarattığını ve haklı bir biçimde tüm kamuoyunun vicdanını kararttığını, ancak davacı şirketin bu olayla ve kurumla uzaktan yakından bir ilgisi olmamasına rağmen olayların davacı şirkete fatura edilmeye çalışıldığını ve bu yolla davacı şirketin pedofiliye destek olduğu gibi son derece ağır, aşağılayıcı tahkir edici ve davacının ticari itibarını derinden sarsan bir olgu isnadında bulunulduğunu, olay sonrasın davacı şirket tarafından 24.3.2016 tarihinde kamu oyuna yapılan açıklamada; eğitim için yapılan projeler nedeniyle 16 yıl boyunca kesintisiz olarak 100.000 ‘in üzerinde eğitim bursu sağlayıp doğrudan öğrencilere giden burslarla herhangi bir vakfı, derneği ve sivil toplum kuruluşunu değil, öğrencilerin eğitimini desteklediklerini ifade ettiklerini,—– Vakfı veya başka bir vakfın desteklenmeyip yalnızca öğrencilere destek verildiğini ve verilen bursların da doğrudan doğruya öğrencilere aktarıldığını, davalının ifadesinin bir yorum ve eleştiri niteliğinde olmayıp, davacı şirket tarafından çocuk tecavüzüne destek olunduğuna dair fiil ve olgu isnadı niteliğinde bulunduğunu, bu durumda davacı şirketin kişilik haklarının ciddi bir biçimde zedelendiğini ve TMK’nın 25. Maddesi TBK’nın 49. Maddesi, TBK’nın 58. Maddesi gereğince manevi tazminat koşullarının oluştuğunu, ayrıca TTK’nın 55 ve 56. Maddeleri gereğince de davacı firmaya bu yolla fiil isnat eden eylemlerin haksız rekabet oluşturduğunu ve davacının ismini ve ticari işletmesini haksız bir biçimde karaladığını, bu yolla davacı şirketi mali zarara uğratarak davacı şirketi rakipleri arasında kötü duruma düşürdüğünü beyan etmiş ve eylemin ağırlığı ve etkisi ile davacı şirketin konumu da dikkate alınmak suretiyle 10.000 TL manevi tazminat bedelinin dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili ise davacı tarafın iddialarının doğru olmadığını, müvekkili hakkında herhangi bir cezai soruşturma bulunmadığını, öncelikle bu ——– hakaret niteliğinde olup olmadığı hususunun ceza mahkemesi kararı ile maddi anlamda tespit edilmesi gerektiğini, ülkede büyük infial yaratan ——isimli vakfın yurt ve evlerinde 45 çocuğun istismar ve tecavüze uğraması ile ilgili olaylar ve yapılan cezai soruşturmalara ilişkin tüm ülkede görsel ve yazılı basın yayın organlarında yapılan haberler sonucunda davacı şirketin——- da dahil olmak üzere eğitim ile ilgili bir çok dernek ve vakfın düzenlediği yarışmalara sponsor olduğu ve bu tür yarışma ve diğer eğitim faaliyetleriyle öğrencilere burslar yönünden desteğin devam edeceği haberi üzerine toplumda aşırı infial yaratan olay sonrası davacı şirketin sosyal medya üzerinden onbinlerce tepki aldığının bilinen bir gerçek olduğunu,————- incelendiğinde davacı şirkete çocuk tecavüzcüsü denmeyip çocuk tecavüzcüsü vakfın sponsoru dendiğini, dolayısıyla davacının manevi şahsiyeti ve kişilik haklarının zedelenmediğini beyan ederek davanın reddini istemiştir.
Dava, haksız rekabet teşkil eden eylem nedeniyle manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davanın dayanağı, TMK’nin 24-25, TTK’nin 54/2, 55(1), 56/1-e ve TBK’nin 58. Maddeleridir.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 10. maddesi ile Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 26. maddesi ifade özgürlüğü ve sınırlarına ilişkin düzenlemeler içermektedir.
İfade özgürlüğü hakkı mutlak hak olmayıp sınırlandırılabilen haklar grubundandır.
Başkalarının şöhret ve haklarının korunması, İfade özgürlüğünün sınırlanması hallerinden biri olmakla birlikte böylesine bir durum söz konusu olduğunda ifade özgürlüğünün kullanılmasının sağlanması ile başkalarının şöhret ve haklarının korunması arasında adil bir dengenin kurulması gerekmektedir.
İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi, çok sayıdaki kararında İHAS’ın 10. maddesindeki ifade özgürlüğü ile 8. maddede düzenlenen özel hayata saygı haklarının eşit olarak korunması, kullanılan ifadelerin 8. maddede korunan özel ve aile yaşamı, haberleşme ve konut dokunulmazlığı haklarını ihlal eder nitelikte olması halinde bu iki hak arasında her iki hakkın özüne zarar gelmeyecek adil bir denge kurulup kurulmadığının gözetilmesi ve her iki hakkın ihlal edildiği iddiasına ilişkin başvurularda aynı kararın verilmesi ve takdir hakkının aynı olması gerektiğini belirtmiştir.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunun 24. maddesinin gerekçesi nedeniyle, tüzel kişilerinde kişilik haklarına haksız saldırılması halinde manevi tazminat talep edebilecekleri tartışmasızdır. Tüzel kişilerin saygınlık, onur, sır çevresi gibi manevi nitelikte kişisel değerler taşıdıkları, mesleki ve ekonomik kişisel değerlere gerçek kişiler gibi sahip oldukları yargısal kararlarda sıkça dile getirilmektedir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 01/01/2012 tarih, 2011/4-687 Esas, 2012/26 Karar sayılı ilamında; ekonomik faaliyetini yürütürken kazanılan saygınlığın tüzel kişinin kişisel değerleri içinde yer aldığı, tüzel kişinin ticari şeref ve haysiyetinin çiğnenmesinin, onun ekonomik yaşam içindeki yerini ve durumunu sarsabileceği, ekonomik itibarın tüzel kişinin şeref ve haysiyetinin bir görüntüsü olduğu, tüzel kişinin ekonomik faaliyetlerinin de toplum tarafından değerlendirildiği, tüzel kişinin kişilik haklarından olan onur ve saygınlığının, onun korunan değerlerin başında geldiği vurgulanmıştır.
Haksız rekabete ilişkin TTK’nin 54/2. Maddesi “rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerindeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır” hükmünü içermektedir.
TTK’nin 55/1. Maddesinde başlıca haksız rekabet halleri sayılmış olup, maddenin a-1 bendinde “başkalarını veya onların mallarını, iş verenlerini, fiyatlarını, faaliyetlerini veya ticari işlerini yanlış, yanıltıcı veya gereksiz yere incitici açıklamalarla kötülemek” dürüstlük kurallarına aykırı davranışlar ve uygulamalardan sayılmıştır.
TTK’nin 56/1-e maddesine göre haksız rekabet sebebiyle müşterileri, kredisi, mesleki itibarı, ticari faaliyetleri veya diğer ekonomik menfaatleri zarar gören veya böyle bir tehlike ile karşılaşabilecek olan kimse TBK’nin 58. Maddesinde öngörülen şartların varlığında manevi tazminat verilmesini isteyebilir.
Gerek yukarıda açıklanan haksız rekabet hükümleri, gerekse TMK’nin 24, 25 ve TBK’nin 58. Maddeleri gözönüne alındığında tüzel kişilerin ticari saygınlıklarının saldırıya uğraması halinde manevi zarara uğradıkları kabul edilerek, manevi tazminata hükmedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Tazminat isteminin temel koşulu; saldırının, haksız olması yanında tüzel kişinin yararlandığı kişilik haklarına tecavüz niteliğinde olmasıdır.
Bu bakımdan somut olayda davalının davaya konu yazıdaki görüşlerinin eleştiri veya yorum ya da haksız saldırı olmaksızın düşünceyi açıklama yahut davacının ticari saygınlığına saldırı niteliğinde olup olmadığı, davacıya yöneltilen ithamın görünen gerçekliğe uygun şekilde haklı olarak yöneltilip yöneltilmediği hususunun çözümlenmesi gerekmektedir.
Somut olayda, davalı,——— kullanan herkesin görebileceği şekilde, “—— sözlerini yazmıştır. Davalının, davacı hakkında kullandığı sözler, kamuoyunda kuşku yaratıcı, davacının saygınlığını zedeleyici, haksız rekabete yol açıcı ve itham edici nitelikte olduğu, tarafların sosyal ve ekonomik durumu, zarar derecesi, hakkaniyet dikkate alınarak manevi tazminatı 500,00-TL takdir etmek gerektiği anlaşıldığından davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile 500 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz iile birlikte davalıdan alınarak DAVACIYA ÖDENMESİNE,
-Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-Alınması gerekli 44,40 TL hartan peşin yatırılan 170,78 TL’nin mahsubu ile bakiye 126,38 TL’nin DAVACIYA İADESİNE,
3-Davacı tarafça sarf edilmiş 29,20 TL başvurma harcı, 4,30 TL vekalet ücreti, posta gideri 255,60 TL olmak üzere toplam: 289,10 TL den kabul edilen kısma isabet eden 14,46 TL nin davalıdan alınarak DAVACI TARAFA VERİLMESİNE,
4-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettiğinden——— uyarınca 500,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACI TARAFA VERİLMESİNE,
5-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettiğinden—–uyarınca 500,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALI TARAFA VERİLMESİNE,
6-Taraflar tarafından dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatırana İADESİNE,
Dair tebliğden itibaren 2 hafta içinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin ve davalı vekilinin huzurunda verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.