Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/418 E. 2020/178 K. 03.03.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/418 Esas
KARAR NO : 2020/178

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 06/04/2018
KARAR TARİHİ : 03/03/2020

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirkete ait,
—————. aylarına ait alış faturaları satış faturaları
—————— ait tahsilat makbuzları ve tediye makbuzları
——–. aylarına ait ihracata ait satış faturaları, masraf faturaları ile ihracat beyannameleri
——–. aylarına ait ithalata ait alış faturaları, masraf faturaları ile ithalat beyannameleri
———. aylarına ait satış irsaliyeleri ve satış faturaları
Davacı … nin bağlı bulunduğu grup şirketlerden ———–bulunan gayrimenkulün depo olarak kullanılan iki müştemilatında muhafaza edildiğini,—— bu adreste yangın çıktığını, yangının bir süre sonra söndürülmüş olsa da, müştemilatta bulunan evrak ve belgelerin tamamen zayii olduklarını, bu nedenle zayi olan belge ve evraklar hakkında TTK 82/7 maddesi uyarınca zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiş, bu talebini duruşmada tekrar etmiştir.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPARLANAN DELİLLER :
1-Yangın Raporu,
2- İstanbul Anadolu Adliyesi Cumhuriyet Başsavcılığının ——-Soruşturma numaralı dosyası,
3-İstanbul ———.Noterliği Kayıtları,
4——-Dairesi Kayıtları,
5-Bilirkişi Raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :Dava,Zayi nedeni ile ticari muhtelif kayıtların iptali talebidir.
TTK’nin 82/7. maddesi “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” hükmünü haizdir. Madde metninde yangın, su baskını veya yer sarsıntısı ibarelerinden sonra yer alan “—– sözcüğüyle benzer olayların kastedildiği, zıya haline ilişkin sınırlı sayıda bir düzenleme getirilmemiştir.
Bu açıklamalar kapsamında zayi istemine konu belgelerin 25/03/2018 tarihinde yandığının ileri sürülmesi, yangın raporu ile uyuşmazlık konusu edilen belgelerin yandığı ileri sürülen olayın 25/03/2018 tarihinde meydana geldiğinin anlaşılması, davacı tarafından davanın 06/04/2018 tarihinde ikame edildiği anlaşılmakla hak düşürücü süre içersinde davanın ikame edildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce davacı taratça dava dilekçesinde dayanılan delillerin dosya arasına alınması ile iptal istemine konu edilen belgelerin her hangi bir örneğinin dosya kapsamına ibraz edilmeyişi veya bu belgelerin yangın nedeni ile zayi olduğu yönünde her hangi bir delilin ibraz edilemeyişi nedeni ile mahallinde inceleme yapılmak ve rapor tanzim etmek üzere dava dosyası SMM bilirkişisine tevdi edilmiş bilirkişiden; davada iptal istemine konu belgeler yönünden belgelerin saklanma zorunluluğu bulunan belgeler olup olmadığı,belgelerin davacı iddiası gibi ziyaya uğrayıp uğramadığı, tacir olan davacının defterleri saklama konusunda gereken basireti gösterip göstermediği, davanın hakkın kötüye kullanımı teşkil edip etmediği yönlerinde sıhhatli değerlendirilme yapılabilmesi için rapor tanzimi talep edilmiştir.
Mali müşavir bilirkişiler tarafından ibraz edilen raporlar ile de ayrıca anlaşıldığı üzere; yangında ziyaya uğradığı ileri sürülen evrakların cinsi,seri numaralı,cilt adedi,kullanılmış veya kullanılmamış şeklinde tasnife tabi tutulması gerekir iken buna tabi tutulmadığı, davacının iptal istemine konu ettiği belgeleri fabrika yanında metruk sayılabilecek boş bir binada muhafaza ettiği, arşivlenme alanı olarak benimsenen yerde sel su basması, yangın gibi afet ve olaylar için bir önlem alınmadığı, davacının defterleri saklama konusunda TTK 18/2 de benimsenen önlemi almadığı, bir başka deyişle kanun koyucunun sermaye şirketi olan tacir davacıdan beklediği basiretin davacı tarafından gösterilmediği, bu şekilde davacının TTK 64/2.Maddesi gereğince işletme ile ilgili bulunan her türlü belgenin kopyasını saklama yükümlülüğüne uymadığı bu şekilde davacının TTK 82/1 d gereğince benimseyişe uygun saklama yükümlülüğünün yerine gelmediği bu yükümlülüğe aykırı davranışlar nedeni ile davacının iptal istemine konu eylediği belgeler için belgelerin saklanma zorunluluğu bulunan belgeler olup olmadığının dahi denetlenme imkanın bulunamadığı anlaşılmakla davacı tarafından ispatlanamayan davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın REDDİNE,
2- Karar tarihi itibari ile davacıdan alınması gerekli 54,40 TL harçtan peşin yatırılan 35,90 TL’nin tahsili ile bakiye 18,50 TL’nin davacıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA, BIRAKILMASINA,
3-Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.