Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi

GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2018/1272 Esas
KARAR NO : 2018/1255

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 24/10/2018
KARAR TARİHİ : 18/12/2018

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkiline ait ———Çekmeköy Şubesi——–nolu hesaptan aldığı koçanının hırsızlık sonucu 18/10/2018 tarihinde işyerinden çalındığını, çalınan çek koçanında hiç kullanılmamış 25 adet çek yaprağının bulunduğunu, ayrıca———— —-. lehine düzenlemiş oldukları şirkete ait ———————— nolu hesaptan verilen—————- nolu 350.000 TL bedelli 05/11/2018 vade tarihli çek ile ———— nolu 650.000 TL bedelli çeklerin de çalındığını, ilgili çeklerin ciro edilerek bankaya verilmesi halinde müvekkilinin mağdur olacağını beyanla; ilgili çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
DAVANIN VE ÇEKİŞMELİ KONULARIN TESPİTİ, DELİLLER, DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ NEDENLER VE SONUÇ:
1-Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
Davanın dayanağı, 6102 sayılı T.T.K.nun 818. maddesi delaletiyle aynı Kanunun 757, 762, 763, 764. maddeleridir.
2-Dava dilekçesinden anlaşıldığı üzere iptali istenen çek yapraklarının 25 tanesi davacının banka hesabı üzerinden alınmış boş çek koçanları olup, diğer iptali istenen ——– ve ————- numaralı çekler ise yine davacının banka hesabı üzerinden aldığı ve dava dışı şirket lehine düzenlediği çeklerdir.
3-Davacnın talebine konu lehdarı yazılı ———– ve——— numaralı çekler dışında kalan 25 adet boş çek yaprakları ile ilgili olarak yapılan incelemede bu çeklerin boş vaziyette iken, keşide edilmeden çalındığı anlaşılmaktadır.
Ayrıntıları Yüksek Yargıtay ——————–). Hukuk Dairesi’nin 19.02.2014 tarihli ve 2013/14296 E., 2014/2957 K. sayılı ilamında vurgulandığı üzere; “…TTK’nın 818(1)-s maddesi, 757 ila 763 maddeler ile 764. maddesinin 1. fıkrasına göre ancak kıymetli evrakların zayi olması durumunda iptale tabi olduğunun hüküm altına alındığı, henüz kıymetli evrak vasfını kazanmayan boş çek yapraklarının zayi nedeniyle iptale konu edilemeyeceği…”, dava konusu olayda da kıymetli evrak vasfını haiz olmayan boş çek yaprakları hakkında dava açıldığı, bu nedenle de davacının 25 adet boş çek yaprağı ile ilgili işbu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Davacının dava açmakta hukuki yararının bulunması dava şartı (HMK m. 114/1-h) olup, davanın her aşamasında ileri sürülüp sürülmediğine bakılmaksızın hakim tarafından kendiliğinden gözetilir (HMK m. 115/1).
Tüm bu nedenlerle davacının 25 adet boş çek yaprağı ile ilgili işbu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığından HMK’nin 114/1-h ve 115/2. maddeleri uyarınca davanın usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
4-Davacnın talebine konu, lehdarı yazılı ————- ve ———— numaralı çeklerle ilgili olarak davacının aktif husumet ehliyeti olup olmadığının tartışılması gerektiği anlaşılmaktadır.
Kural olarak bir hakkı dava etme yetkisi o hakkın sahibine ait olup, buna aktif husumet denilir. Bir hakkın kendisinden istenebilecek durumunda olan yani hakka uymakla yükümlü kişi ise borçlu kişi olup, buna da pasif husumet denilir. Bir davada gerek aktif ve gerekse pasif husumet ehliyetinin bulunup bulunmadığı mahkemece öncelikle ve resen gözetilecek hususlardandır ve şayet husumet ehliyeti yok ise, dava bu sebep ile reddedilir.
Zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı, TTK’nin 651.maddesi uyarınca, çeke bağlı alacağı olan hamile aittir. Bu nedenle keşideci sıfatındaki davacının, zayi davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı, TTK’nin 651.maddesi uyarınca, çeke bağlı alacağı olan hamile aittir.
Bu nedenle davacnın talebine konu, lehdarı yazılı ———- ve ——- numaralı çeklerle ilgili olarak davacının aktif husumet ehliyeti bulunmadığından davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
5-Dava şartları konusunda HMK’nin 138. Maddesi uyarınca dosya üzerinden karar verilmesi mümkün olduğundan ve ayrıca davada hasım bulunmadığından aktif dava ehliyeti olup olmadığının dosya üzerinden incelenmesi usul ekonomisi gereği mümkün görüldüğünden takdiren duruşma açılmasına gerek görülmemiş, dosya üzerinden yapılan inceleme ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :Ayrıntıları ve gerekçesi yukarıda belirtildiği gibi;
1-25 adet boş çek yaprağı ile ilgili davanın, davacının bu taleple ilgili davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığından HMK’nın 114/1-h ve 115/2.maddeleri uyarınca USULDEN REDDİNE,
2—————— ve —————- numaralı çeklerle ilgili olarak açılan davanın davacının aktif husumet ehliyeti bulunmadığından REDDİNE,
3- Harçlar yasasına göre alınması gerekli harç peşin alındığından, yeniden alınmasına yere olmadığına,
4- Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5- Bakiye gider avansının davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nin ilgili Hukuk Dairesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle karar verildi.