Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/1127 Esas
KARAR NO: 2021/718
DAVA: İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/09/2018
KARAR TARİHİ : 02/11/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı, davalıya — tutarında fatura kesildiğini, faiziyle birlikte toplam — numarasıyla — tarihinde icra takibi başlatıldığını, Davacı —- icra takibi başlatıldığını, İcra takibinin durmasıyla davacı mahkememize itirazın iptali davası açtığını ve itirazın iptali ve davanın kabulüne karar verilmesini , davalının alacağın %20′ sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine ,yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya bırakılmasına karar verilmesini, Davacı — tarihli dava dilekçesinde davalı şirketçe fiyat farkı faturası adı altında —- yıllarında davalı tarafa —— adet fiyat farkı faturasının kesildiğini ve ticari defterlerinde kayıtlarının yer aldığını, uyuşmazlığın oluşmasındaki temel nedeninin davalı firmanın —- olarak belirlediği ve ürünlerdeki fiyat indirimlerinin müşterilerden fatura almak suretiyle gerçekleşmesinden kaynaklandığını, —- oluşma nedeninin müşterilere satış faturası kesildikten sonra ürünlerde oluşan fiyat farkını davacının —- davacı tarafa fatura ettiğini,davacı da bu fiyat farkını davalı firmaya faturalandırdığına dair dosyaya ürünlerin satıldığı fatura, sevk irsaliyesi, müşteriler tarafından davacıya kesilen fiyat farkları faturaların: dosyaya sunduklarını belirttiğini, —– tarihli dava dilekçesinde taraflar arasında sözlü yapılan görüşmeler neticesinde davalı şirketçe fiyat farkına ilişkin ürün gönderimi yapılamayacağını belirtildiğinden fiyat farkı faturalarının ödeneceğinin belirtildiğini iddia ve talep etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacıya herhangi bir borcunun olmadığı hususunda itiraz edildiğini, İcra takibinin — tarihinde durdurulduğunu, Davalı — tarihli dava dilekçesinde dosyaya sunulan sözleşmede —- gördüğü hâllerde veya ekonomik koşulların gerektirdiği hal ve şartlarda dilediği şekilde iskonto oranlarını değiştirmek azaltmak veya artırmak hak ve yetkisine sahiptir, Değişiklik durumunda şirket yaptığı iskonto oranını değişikliğini uygulayacağı tarihten — —-sonucu ürünlerin daha önce açıklanmış olan brüt liste fiyatlarından —- durumunda şirket, —- Mevcut, ödemesi gerçekleşmiş adetteki ürünlerin fiyat farklarını ürün olarak ödeyecektir.” düzenlemesi kapsamında işlem yapılması gerektiğini, faturanın tanzim edilmesi için davalı müvekkilin iskonto oranlarının değiştiğine dair davacıya bildirimde bulunulmuş olması gerektiğini iddia etmiş, Davacının fiyat farkının doğmasına sebebiyet verecek bir bildirimde bulunmadığını, bu nedenle fiyat farkı faturasının hiçbir geçerli nedene dayanmadığını, davacının kesmiş olduğu — tarihli faturaya süresinde itiraz edildiğini, —- tarihinde iade faturası kestiklerini, —- gereğince fiyat farkının doğması durumunda bu farkın para olarak değil ürün olarak ödeneceğini, Sözleşmenin Satış Koşulları başlığındaki bölümde “Şirket yazılı onayı olmayan hiçbir hizmet bedeli faturasını kabul etmez ve ödemesini yapmaz, —– içinde şirkete teslim etmekle yükümlüdür” hükmüne göre davacı sözleşmenin bu hükmüne aykırı davrandığını talep ve iddia etmiştir.
DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE;
Dava, fiyat farkı faturasından kaynaklanan alacağın tahsili için girişilen icra takibine vaki itirazın iptaline ilişkindir.
Davacı vekili, Davacı — tarihli dava dilekçesinde davalı şirketçe fiyat farkı faturası adı altında —- davalının kendilerine ödemeler yaptığını, —– adet fiyat farkı faturasının kesildiğini ve ticari defterlerinde kayıtlarının yer aldığını ancak davalının fiyat farkı faturası bedelini ödemediğini iddia etmekte, davalı vekili ise , davalı vekili ise, faturanın tanzim edilmesi için davalı müvekkilin iskonto oranlarının değiştiğine dair davacıya bildirimde bulunulmuş olması gerektiğini iddia etmiş, Davacının fiyat farkının doğmasına sebebiyet verecek bir bildirimde bulunmadığını, bu nedenle fiyat farkı faturasının hiçbir geçerli nedene dayanmadığını savunmaktadır.
Bu kapsamda taraflar arasındaki uyuşmazlığın, davacının tanzim etmiş olduğu fiyat farkı fatura bedelini talep edip edemeyeceği noktalarında toplandığı anlaşılmaktadır.
Dava Dosyasına—- Sayılı İcra Takip Dosyasının incelenmesinde, davacı vekili tarafından davalı —– aleyhine —tarihli takip talebi ile—- diğer faiz üzerinden asıl alacağa işleyecek — avans faiziyle icra takibi başlatılmış olduğu, davalı tarafın itirazı üzerine takibin durduğu ve davacının—- yıllık hak düşürücü süre içerisinde itirazın iptali davası açtığı anlaşılmaktadır.
Taraflar arasında imzalanan —– sözleşmesinin incelenmesinde, davacının davalıya ait emtiaların satışı için davalıdan distribütörlük aldığı anlaşılmaktadır.
Mahkememizce taraf defterleri üzerinde inceleme yapılarak rapor tanzimi için dosyanın mali müşavir bilirkişi ile nitelikli hesaplamalar uzmanı bilirkişiden oluşan bilirkişi kuruluna tevdi edilmesine karar verilmiştir.
Yapılan inceleme sonucunda ; Davacı şirketin —- ticari defterlerinin TTK’ya göre, açılış tasdiklerinin yasal süresi içinde yapıldığı, sahibi lehine delil vasfına sahip olduğu, davalı şirketin —-tebliğe uygun olarak süresinde verildiği görüldüğünden belirli kanuni şartları taşıdığı ve sahibi lehine delil vasfına sahip olduğu,
Davacı şirket tarafından düzenlenen ve uyuşmazlığa konu olan —- tutarlı fiyat farkı faturasının hangi ——alınarak ve taraflar arasındaki sözleşme uyarınca nasıl tanzim edildiği noktasında somut hiçbir belgenin dosya kapsamında İbraz edilmemiş olduğu, bu nedenle davacı şirketin faturayı tanzim etmiş olmasında haklı olduğu yönünde bir değerlehdirme yapılamadığı tespiti yapılmıştır.
Bunun üzerine davacı yanın defterleri üzerinde inceleme yapılmak üzere —-Talimat yazılmıştır.
Talimat mahkemesi marifeti ile davacının defterleri üzerinde yapılan inceleme sonucunda;
Davacının —-yasal defterleri e-defter olup zamanında defter beratları oluşturulduğu, Ticari defterlerinin yürürlükte bulunan muhasebe sistemi genel tebliği hükümlerine uygun olarak tutulduğu, davacının yasal defterinde yapılan incelemeler neticesinde — yılından da önce gelen bir ticari ilişkinin olduğu,davalıdan davacı tarafa mal faturalarının kesildiği, davacının ödemeler yaptığı ve davalıya fiyat farkı faturaları kestiği görüldüğü, — tarihinde davalıya — fiyat farkı faturası kesildiği, —- tarihinde davalının faturayı reddedip iade ettiği ,– tarihinde davacının davalıya — fiyat farkı faturası kestiği ve davalının — tarihinde bu faturayı da iade ettiği davacının defter kayıtlarında gözükmekte, — davalıya fatura kestiği bu faturayı da davalı—- tarihinde reddedip iade ettiği bu faturayı da davacının defterlerine işlediği, dava konusu edilen bu — faturada davalıdan iade edilmiş ve davacı da bu faturaları kabul edip defter kayıtlarına işlediği, —- fiyat farkı faturasının dayanağı olduğunu iddia ettikleri, davacının dosyaya sunduğu müşterilerden gelen fiyat farkı faturalarının —– açıklamalarla müşteriler tarafından davacıdan alınan mallara ilişkin fiyat farklarının doğması neticesinde —- olduğu, davalı tarafından davacıya banka aracılığıyla —ödeme yapıldığı, —–şüpheli ticari alacaklar hesabının borcuna toplam — atılması gerekirken sehven — atılmış olduğu, defter kayıtlarına göre — davalıdan alacaklı olarak kapanışı yapılmış, —— davalıya borçlu olarak kapatılmış olduğu tespit edilmiştir.
Davacı yanın defterleri üzerinde inceleme yapılmasından sonra taraf beyanları da dikkate alınarak uyuşmazlık konuları kapsamında rapor tanzimi için dosyanın yeni bir bilirkişi kuruluna tevdi edilmesine karar verilmiştir.
Yapılan inceleme ile; Davacı —- defterlerinde; —- davalı —-ettiği davaya konu —– faturanın kayıtlı olduğu ve sonrasında davalı tarafından kabul edilmediğinden aynı tutarda kendisine düzenlenen —– —- ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, Davalı —- ticari defterleri incelendiğinde; davacının düzenlediği davaya konu faturayı ticari defterlerine kaydettiği, sonrasında faturayı kabul etmeyerek aynı fatura için davacıya keşide ettiği —- ticari defterlerine kaydettiği görülmüştür.
Davacı İle Davalı Arasında Ticari İlişkinin Nasıl İşlediği Hususunun İncelenmesi;
Talimat mahkemesi tarafından görevlendirilen bilirkişi—– tarafından hazırlanan raporda tespit edilen hususlar ve davalı —– tarihinde yapmış olduğumuz ticari defter incelemesinde;
– Taraflar arasındaki ticari ilişkinin — tarihinde başladığı, davalı —- davacıya son mal satışının — tarihi olduğunun görüldüğü, davalı —- davacının —-davacının sözleşmeli —- olduğu, davacının davalının kendisine gönderdiği malları stoklarına alarak, bölgesindeki bayilere sattığının ve satış karşılığı bayilere fatura düzenlediğinin anlaşıldığı, davacının davalı ile imzaladığı sözleşme teminatı olarak verdiği banka teminat mektubu komisyon vb. masraflarını davalıya fatura ettiği, davacının davalıdan aldığı stoklarında tarihi dolmuş hasarlı vb. nedenlerden olduğu anlaşılan malları davalıya irsaliye ile iade ederek —– tarihi arasında çok muhtelif sayıda mal iade faturaları düzenlediğinin görüldüğü, sonrasında —–tarihleri arasında aralarında davaya konu fatura ve aynı faturanın iade faturasının kayıtlı olduğu, davaya konu fatura yönüyle incelendiğinde ise; taraflar arasında ticari ilişki devam ettiği, dönemde davacının davalıya düzenlediği —faturalarının, davalının ticari defterlerinde—-gider hesabına kaydedilerek—— cari hesabına alacak kaydedilerek aşağıdaki prosedür çerçevesinde hareket edildiği anlaşılmıştır.
Fatura Kesim Usulünün Nasıl Olduğu Hususunun İncelenmesi
Davanın her iki tarafında e-defter mükellefi olduğundan, davalının davacıya düzenlediği Satış Faturalarını ve davacının davalıya düzenlediği—- olarak düzenlediği ve —– sistemi üzerinden birbirlerine düzenlediği —- oluşturulması ve gönderilmesinde uyulması gerekli standartlara göre — uygulamasına tabi mükellefler, diğer mükelleflerden gönderilen elektronik faturaları almaları zorunlu olup aynen kağıt fatura uygulamasında olduğu üzere yasal süresinde ticari defterlerine kaydetme yükümlülüğü mevcuttur. —- yayımladığı —– kılavuzlarına uygun olarak e-faturasını gönderen satıcının faturasını, alıcı taraf sistemine düştüğü anda kabul etmek durumundadır. —-alıcı elektronik sistem üzerinde ret veya itiraz edemediğinden aynı kağıt fatura uygulamasında olduğu üzere —- içinde noter ihtarnamesi, — kullanarak itiraz hakkını kullanabilecektir. Davacı ve davalı tarafların birbirine gönderdikleri e-faturalar temel senaryoya göre ulaştırılmış olup, davalı —– kendisine gönderilen davaya konu temel faturayı sistemde reddetme yetkisi olmadığından bir sonraki —-tarihinde aynı tutarda İADE FATURASI düzenleyerek davacıya sistem üzerinden gönderdiği görülmüştür.
Fiyat Farkı Faturası Kabul Usulü Nasıl Olduğu Hususunun İncelenmesi
Yerinde incelemede, davacının davalıya gönderdiği davaya konu —- faturaları incelenerek faturanın davacı tarafından nasıl kabul edildiği hususu tetkik edilmeye çalışılmıştır. Detaylı İncelemeler neticesinde, davacı ile davalı arasındaki ticari ilişkinin devam ettiği dönemde; Davacının bayilerine sattığı mallar için her ay kendi kaşesi ve üzerinde imza bulunan aylık —-ürün markalarının ayrı gösterildiği, mal satış adet ve tutarları yeraldığı —düzenlediği, farklı aylarda farklı oranlarda davalının belirlediği —– — tutarı ile satış raporundaki satış bedelini çarpma işlemiyle bulunan toplam bedelin —- —görevli davalı —–bordrolu çalışanı —–onaylandığı, sonrasında —- onaylı hesaplamanın —-fatura edilecek tutar belirlenerek davalı —- iletildiği, davalı şirketin —- satış bölüm direktörü ve genel müdür yardımcısı tarafından onaylanan —- fatura edilmesine onay verilen fiyat farkı bedelinin davalı şirketin muhasebe departmanına gönderildiği, muhasebe tarafından iskonto bedeline —-eklenerek distribütörün keseceği faturanın belirlendiği, sonrasında onaylanan bedel kadar —-tarafından davalıya e-fatura olarak — açıklamalı fatura düzenlendiği, düzenlenen bu faturanın davalının ticari kayıtlarına alındığı anlaşılmıştır. Davalının ticari defterlerinin yerinde incelemesinde tespit edilen —- faturasının kabul usulüne dair form ve muhasebe kayıt aşamaları —- listelenmiştir.
Bu kapsamda; Davacı —— davalının — olarak faaliyet bölgesindeki bayilerine satış rakamlarını davalı şirketin merkezine raporlaması ve davalının belirlediği iskonto oranı ile bayilere satış bedelinin çarpılması usulü ile —- hesaplaması dışında bir teamül oluştuğuna dair tespite varılamadığı, talimat mahkemesi tarafından görevlendirilen bilirkişi —- tarafından dosyaya sunulan bilirkişi raporunda tespit edilen ve — faturasının dayanağı olduğu beyan edilerek bizzat davacının kendi müşterilerinden almış olduğu —– miktarlı faturaların hangi tarihlerde müşterilere teslime edilen mallara ilişkin olduğunun sevk irsaliyeleri ile ispatlanamadığı, talep edilen fiyat farkı bedellerinin hangi oran ve kıstaslar dikkate alınarak nasıl ve kim tarafından belirlendiği hususlarının belli olmadığı, —- taraflar arasında fiyat farkına ilişkin bir sözleşme maddesinin bulunmadığı, taraflar arasında fiyat farkı faturası yönünden fiyat farkı faturasına ilişkin bir uygulama ve teamülün bulunmadığı, davacının takip dayanağı —– fiyat farkı faturası talebini ispatlamadığı anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Harçlar Kanununa göre alınması gerekli 59,30 TL harcın HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından yatırılan peşin harç ve ıslah harcı olmak üzere toplam —– harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde DAVACIYA VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından tebligat, posta ve müzekkere gideri olarak sarf edilen 2.900,00 TL yargılama giderinin DAVACI ÜZERİNDE BIRAKILMASINA,
5-Davalı tarafından tebligat, posta ve müzekkere gideri olarak sarf edilen 2.044,50 TL yargılama giderinin Davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
6-Ret olunan dava yönünden Avukatlık Asgari Ücret tarifesine göre davalı lehine takdir olunan 20.057,08 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
7-Dosyada mevcut gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde ——- Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı02/11/2021